Page 13 - DIVYA BHASKAR 021221

Friday, February 12, 2021 | 13

ગા�ધીøએ તો દશમા 1920ની અસહકારની લડત
�
ે
ે
ુ
ે
ચોરીચોરાના િહસાચારન લીધ મલતવી રાખી હતી
�
ે
�
26ની ઘટનામા આરોપ-��યારોપ શ� થયા છ. સસદનો ઘરાવ િવવાદ�પદ
�
�
�
બની ગયો ત દરિમયાન �દોલનકારી સગઠનોમા� પનિવચાર શ� થઈ ચ�યો
ૂ
ુ
�
ે
�
ે
એ મહ�વની વાત છ. કોઈ પણ �દોલનમા� મા� øદ અન હઠા�હ સારા �
ે
�
ં
�
પ�રણામ પદા કારી શક નહી. દરેક ��નો ઉકલ હોય છ, પણ ત માટ �
�
ે
ુ
�
�
દરવાý ખ�લા રાખવા અિનવાય છ એ વાત ગાધીø અન સરદાર પટ�લ
�
ે
તમની લડતમા પણ હતી. તમાથી બોધપાઠ લવો ýઈએ. ગાધીøએ તો સમ�
�
ે
�
ે
ે
�
�
�
ે
ે
દશમા 1920ની અસહકારની લડત ચોરીચોરાના િહસાચારન લીધ મલતવી
ુ
ે
�
રાખી હતી. �દોલનકારીઓ તમના ખભ બદક રાખીન પોતાના ઈરાદા પાર
ે
ે
ે
ૂ
પાડવા માગતા પ�રબળોને દર કરીને િવચાર ત જ�રી છ અન તવી શ�આત
�
ૂ
ે
ે
ે
ે
�
થઈ ત સારી િનશાની છ. સરકારમા બઠલો પ� અન તના સાથી પ�ો �કસાનને
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
�
ુ
ુ
ે
ે
દ�મન બનાવીન સમથન ગમાવવા માગ તવ થોડ� હોય? તન પણ �દોલન
ુ
ે
ે
ે
�
ે
ુ
�
ે
સમા�ત થાય તવી �તýરી છ. હવ તવ વલણ �કસાન સગઠનોમા�થી કટલાકનુ �
�
�
�
ે
ે
દખાય છ. �
ે
આવી ઘટનાઓની �િતિ�યા ઘણીબધીવાર ભાર ખતરનાક બની જતી હોય
ે
ે
�
આખી �ý ક દશ �દોલન આતકવાદ ચોતરફ �સરી ગયો. િભડરાણવાલે તો સવણ મિદરમા જ આવી � ુ
ુ
�
ુ
છ. ઓપરેશન �લ �ટાર, તની પહલા� અન પછી આવ બ�ય હત. પýબમા�
�
ુ
�
ે
�
ૂ
ે
�
�
�
�
�
ુ
�
�
ે
�
��િ� શ� કરી �યાર ક�� સરકારે લ�કર મોકલીને સવણ મિદર ખાલી કરા�ય
�
�
ુ
તમા અસ�ય ýનહાિન થઈ. આનાથી ખરાબ પ�રણામ એ આ�ય ક બાકી
ુ
�
ે
�
�
�
ુ
ે
�
�
�
ે
�
�
માટ જવાબદાર નથી... દશમા ýણ ક આખ પýબ આતકવાદી હોય તવી માનિસકતા ફલાઈ ગઈ. ુ � ે
�
�
ે
�
ે
�
ે
ે
વા�તવમા સામા�ય શીખ આતકવાદી નહોતો અન તન સમથન પણ આ�ય
�
�
ૂ
�
નહોતુ. એ િદવસોમા ઓપરેશન �લ �ટારની ઘટનાઓનો અ�યાસ કરવા
�
ુ
પýબની મલાકાત લીધી �યાર અ�તસર, ચોક મહતા, લિધયાણા અન બીજ
ે
ે
�
ુ
�
ુ
�
ુ
ુ
ૈ
�
ે
ુ
�
1984ના એ સમયન વધ ભીષણ સધાન ઇ��દરાøની એક શીખ કરેલી હ�યા
ે
�
�
ે
આ ખડતો મોટ�ભાગ પýબ અન હ�રયાણાના હતા. પહલા� પોતાના
ે
�
�
ે
�
ુ
શ � ુ િદ�હીની ઘટનાથી સમ� પýબ ક હ�રયાણાન નફરતથી ýવ � ુ રા�યોમા લડત આદરી. પછી િદ�હી તરફ મોરચો મા�ો. િદ�હી અન આ અનભવ એવો થયો ક સામા�ય યવાન પણ કશ બોલવા તયાર નહોતો!
�
સધી ગય. �યાર તો િદ�હી અન ઉ�ર ભારતમા શીખ િવરોધી રમખાણો
ે
�
ઠીક ગણાશ? જવાબ ત�ન ‘ના’ મા જ હોઈ શક, હોવો
�
�
ે
ુ
ે
ે
�
�
ુ
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
ýઈએ. કારણ �પ�ટ છ. ખતી િવશના કાયદાઓ પાછા રા�યોની સરહદો લગોલગ છ એટલે �યા છાવણી ઊભી થઈ. એવો ફલાયા. આ બન ઘટનાઓ દશાવ છ ક કટલીકવાર �ýનો મોટો ભાગ એક
ે
�
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
ે
ે
ે
ખચી લવાની લડત સમજ ક નાસમજન લીધ કરનારા મા� પણ સમય આ�યો ક િદ�હીમા જ રીત શાહીનબાગમા ર�તા વગન િધ�ારતો થઈ ýય છ તમા પણ કટલાક ત�વો ભળી જઈન પોતાના
�
ે
�
ે
�
�
�
�
ુ
�
ે
ુ
�
�
ે
ૂ
ે
�
કટલાક સગઠન હતા. સગઠનોના નતાઓન પોતાનુ વચ�વ સમયના રોકોની ��થિત પદા થઈ હતી તન અહી પનરાવતન થય. ઈરાદા પાર પાડ છ. િદ�હીમા તટ�થ �યાયમિતઓ અન બીý મહાનુભાવોન ુ �
ં
�
�
�
�
�
ે
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
ં
�
�
�
ે
�
�
ે
ૂ
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ýળવવા ઘ� કરવુ પડ�. લોકશાહીનો એ તકાý છ અન ત ે આ દખાવો શાિતપવક થયા અન ત દરિમયાન ક�� સરકાર િસટીઝન ઇ��વાયરી કિમશન બ�ય તનો અહવાલ જણાવ છ ક એક પ�ના
ે
ે
ે
�
વાત રાજકીય પ�ોને પણ એટલી જ લાગ પડ� છ. એટલે હ�તા�ર સાથની વાટાઘાટો શ� થઈ, સરકારે કટલાક સધારાની હા નતા-કાયકતા િહસાચારમા સામલ હતા. તમની સામ હજ મક�મા ચાલે છ. �
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
ુ
�
�
�
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
મોટાભાગના િવપ�ો પણ આ �દોલનમા� ýતરાઈ ગયા. પડી અન સવ�� અદાલત પણ એમ ક� ક, વાટાઘાટો સફળ બીý બ ઉદાહરણ કા�મીર અન આસામના છ. કા�મીરમા જ �કાર ે
ે
�
�
ૂ
�
�
�
ે
અન કનડામા તાકાત ગમાવી ચકલી ખાિલ�તાની લડતન પણ િવ�� પ�ા થાય ત માટ આ કાયદો થોડા સમય માટ મલતવી રાખવો આતકવાદ ફલાયો હતો, સરહદની પલીપાર અન �થાિનક આતકવાદીઓ
�
ુ
ે
�
ે
�
�
ે
ુ
ે
�
ે
�
ે
�
ે
ે
ૂ
�
મોકો મળી ગયો. આપણે �યા ‘િલબરલ’ અન ‘અબન ન�સલ’ તમજ િન�ણાતોની સિમિત મ�ણા કરીને પોતાનો અહવાલ અપહરણ, હ�યા, લટફાટ કરતા હતા તન લીધ બાકી દશમા� કા�મીર આખ ુ �
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
�
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ે
�
ે
�
ુ
ે
પણ આવી પહ��યા. મધા પાટકર, યોગે�� યાદવ અન િત�તા આપે. ક�� સરકારે તો બન બાબતોન �વીકારી લીધી, પણ ýણ ક આતકી �દશ હોય અન બધા તમા સડોવાયલા છ તવ માની લવાય.
�
�
ે
�
ુ
ં
ે
ે
ે
�
ુ
�
સતલવાડ અન સીપીએમ તમજ બીý ડાબરી પ�ો પણ આ િવરોધમા� �દોલનકારીઓને કાનન પાછો લવા િસવાય કશ મા�ય નહોતુ. છવટ � વા�તવમા તો તવ હત જ નહી. સામા�ય કા�મીરી �ýન તો આ િહ�સા અન ે
ે
�
ે
ે
ૂ
ે
ુ
�
�
ુ
�
ે
ુ
સામલ થયા. ક��સ અન એનસીપીએ ટકો આ�યો અન શરદ પવાર એવી 26 ý�યઆરીનો �ýસ�ાક િદવસ આ�યો અન આખી દિનયાએ ýય ક � અલગાવથી મ��ત ýઈતી હતી. 370 કલમની ýગવાઈ નાબદ થઈ તનાથી
ે
ે
ુ
ે
�
�
ુ
ૂ
ે
ે
ે
ુ
�
ે
ચતવણી આપી ક ખડત અસ�તોષથી કોઈ પણ સ�ા ઉથલી પડ� છ. � લોકશાહી દશના �ýસ�ાક પવ દશના પાટનગરમા� કવી અરાજકતા સýઈ. (અનસધાન પાના ન.19)
ે
ે
ે
�
�
�
�
�
�
ુ
પાક જલોમાથી ભારતીયોની ઘરવાપસીમા� િવલ�બ કમ?
�
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ે
ે
ે
�
ક �છના સરહદી ગામ િદનારાનો અક માલધારી ઇ�માઇલ સમા પલ પાર િસધ �ાતની બાતમી �યાથી મળવવાના �યાસો કરે છ. અા માટ છપી
ુ
રીત ક પાસપોટ� પર પોતાના માણસન પા�ક�તાન મોકલે છ ત ‘સોસ’ તરીક�
�
ે
ૂ
ે
ે
ે
�
�
ýસસીના અારોપસર પા�ક�તાની જલમા બાર-બાર વષ સધી
�
�
યાતના ભોગવીને ગયા અઠવા�ડય (29મી ý�યઅારીઅ) અોળખાય છ. અા કોઇ મોટા ýસસ હોતા નથી. તમનુ કામ પા�ક�તાનમાના
ે
�
�
ે
ૂ
ે
�
ુ
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
ે
પોતાને ગામ પહ��યો હોવાના સમાચાર ખા�સી અવી ચચા જગાવી છ. અની ભારતીય અજ�સીના અજ�ટ તરીક� કામ કરનારા પાસથી સદશા લઇ અાવવાન ુ �
�
ે
ૂ
�
�
ે
�
ૂ
�
�
ે
�
ે
ૂ
સý અામ તો 2016મા જ પરી થઇ ચકી હતી, છતા અન જલમા ગ�ધાઇ રહવ ુ � હોય છ. ક�છના સરહદી પ�છમ ઉપરાત પાવરપ�ી અન પવ ક�છના કટલાક
ે
�
�
પ� કારણ ક ભારત સરકારે પોતાના અા નાગ�રકની અોળખાણ ચકાસવા લોકો સોસ તરીક� કામ કરે છ. અગાઉ મહ�શ છપી રીટ� �ટ પર સીમા પાર
�
�
�
ુ
�
ે
ં
�
�
ૂ
�
ે
ુ
�
ુ
�
�
સિહતની કાયવાહી પરી કરવામા સિ�ય રસ ન લીધો. એ તો સાર થય ક � ‘સોસ’ જતા, પણ હવ બોડર ફ��સગ થઇ ગઇ હોવાથી ભારતીય અજ�સીના
�
�
�
�
ે
ે
�
�
ે
ુ
ુ
ુ
�
ે
�
ે
કરાચીની જલમા અની સાથ સý ભોગવતો ભજ તાલકાના ઝરા ગામના ે કમ�ચારી ‘સોસ’ન સરહદ પાર કરાવ છ. પ�છમના કટલાક ઇસમો તો અા
ે
�
�
�
ે
�
�
�
�
મામદ રફીક જત પોતાની 5 વષની જલની સý ભોગવીને 2017મા વતન કામમા પાવરધા છ. અા કામ ýખમી અટલા માટ છ ક ý પા�ક�તાનમા �
ે
�
�
ે
ે
�
પાછો અા�યો અન ઇ�માઇલ જલમા હોવાની ýણકારી અાપી. �યાર બાદ પકડાઇ ýય તો જલવાસ ન�ી હોય છ. ભિવ�ય પણ અિનિ�ત બની ýય.
ે
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ે
અના નøકના સગા, માનવ અિધકાર માટ લડતી સ�થાના અ��ટિવ�ટ અન ે અટલ ‘સોસ’ માટ કટલીક લાલચ પણ અપાય છ. અાવા સોસ નાનીમોટી
�
ે
�
�
ક�છના સાસદ સિહતના લોકોઅે પ��યવહાર તમ જ �બ� મલાકાત લીધા દાણચોરી કરતા રહ છ. �યારક મોટો હાથફરોયે કરી લ છ. ’80ના
ે
ુ
ે
�
ે
�
�
�
�
ુ
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
પછી ક�� સરકાર સિ�ય બની. અાખરે ઇ�લામાબાદ હાઇકોટમા કલભૂષણ દાયકામા સીમા દળના અક સોસ નામ સમાર બોટલ 16 �કલો
ે
ે
યાદવના કહવાતા ‘ýસસી’ �કરણની સનવણી વખત ભારતના �િતિનિધઅ ે ýસસીના આરોપસરની િદનારાના હરોઇન સાથ ઝડપાયો હતો. ઉપરાત સોનુ ક �રવો�વર સાથય
ૂ
�
ે
�
�
�
�
ુ
ૂ
ૂ
�
ુ
ૂ
�
ઇ�માઇલ સમાનો �ક�સો પણ રજૂ કય� અન ઇ�માઇલની સý પરી થઇ ચકી સોસ પકડાઇ ચ�યા છ. અગાઉ િસધના સતરાઉ કાપડના
ૂ
ે
�
�
ૂ
�
ે
�
ે
�
હોવાથી તન હાઇકોટ મ�ત કરવાનો અાદશ અા�યો. ��મા�લની સý 2016મા પરી થયા અસા� ક�છ ખભ મકવાના �માલ ‘સોસ’ લઇ અાવતા હતા. ક�છના
ે
ે
ુ
ૂ
સમ� રીત ýવા જઇઅ તો, મ�ો ýસસીના અારોપ સાથ ઝડપાયા પછી જ કટલાક ઇસમ ડબલ અજ�ટ તરીક�ય પકડાઇ ચ�યા છ.
ે
ે
ૂ
�
ુ
ે
ે
�
ૂ
ે
�
ે
પા�ક�તાની જલોમા બરહમ અ�યાચારનો ભોગ બનતા લોકોને કાનની લડત પછીયે ભારતની લાપરવાહીને લીધ ચાર કીિત ખ�ી પદરેક વષ પહલા અક ઇસમ અવો પકડાયો હતો જની પાસ ે
ે
�
ે
�
ૂ
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
�
ુ
�
કરવા માટ સીધ નહી તો અાડકતર પીઠબળ પર પાડવામાય ભારતીય અજ�સીઅો વષ� સધી યાતના સહવી પડી બ�ને દશના પાસપોટ� અન અોળખકાડ હતા. પ�રવારો પણ
ુ
ં
ુ
ૂ
�
�
�
ે
ે
ે
�
�
ુ
ૂ
ે
ે
�
ે
�
ે
ે
ે
ઊણી ઉતર છ તનો છ. દોઢ�ક દાયકામા કલભષણ ઉપરાત ગોપાલદાસ, પણ બ. અક પ�છમમા અન અક િસ�ધમા મળ વાત અા રીત ે
�
�
�
�
ૂ
�
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ે
સરબøતિસહ અન કા�મીરિસહના �ક�સા તો રા���યાપી ચચાના અરણ ભારતીય અજ�સી માટ કામ કરતા ‘સોસ’ પા�ક�તાનમા પકડાઇ
�
ુ
ુ
�
ુ
�
�
ે
ે
�
�
ે
ૂ
પર ચડી ચૂ�યા છ. સરબøતન ફાસીની સý થયા પછી શકા�પદ સýગોમા � ગોપાલ દાસની તલનાઅ ક�છના જ કોઇ પણ લોકોને ‘ýસસ’ન લબલ ýય તો શ? દખીતી રીત જ ભારત સીધસીધ તો કહી જ ન શક ક �
ુ
ે
ે
ે
�
�
ે
�
ે
પા�ક�તાનની જલમા તન અવસાન થય હત, તો ગોપાલદાસ અન કા�મીરિસહ લગાવાય છ, તઅો ખરા અથમા તો ‘સોસ’ બાતમીદાર ક�ાના હતા. તમને અા અમારો નાગ�રક-ýસસ છ. પણ અાડકતરી રીત ચો�સ ભાગ ભજવી
ે
ુ
�
ુ
�
�
ે
�
�
ૂ
ે
ે
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
�
ૂ
�
�
ૂ
ે
ે
ે
�
ે
�
�
�
�
�
ૂ
ે
ે
�
દાયકાઅોની યાતના પછી અાઝાદ થઇન ભારત અા�યા. ક�છને સબધ છ �યા � ýસસ કહવા ક કમ અ સવાલ છ. ýસસી અક ખતરનાક ખલ છ. જગતના શક. ખાસ કરીને ઇ�માઇલ સમાના �ક�સામા સý પરી થયા પછીય અની
�
ૈ
�
ે
ે
સધી 5 થી 7 ‘લાપતા’ ઇસમોના �ક�સા �કાશમા અા�યા હતા. અા પકી મોટા સાથી �ાચીન �યવસાયોની યાદીમા ýસસી બીý નબર છ. ચાણ�ય અઢી ઘરવાપસીના �� ચાર-ચાર વષનો િવલબ થયો ત તો કમ સ કમ િનવારી જ
�
�
ૂ
ૈ
ે
ુ
�
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
ુ
�
ુ
ુ
�
ે
�
�
�
ુ
�
ુ
�
�
�
ુ
�
�
ુ
�
ે
ૂ
�
ે
બાધાના હાસમન પા�ક�તાની જલમા અવસાન થય હત, તો હનીફ િહગોરý, હýર વષ પહલા ýસસી �ગ જ કાઇ લ�ય છ તન અાજ પણ મહ�વ છ. શકાયો હોત. અખબારી હવાલ અનસાર ભારત સરકારને છક 7મી ફ�અારી
ે
ે
ુ
ે
�
ૂ
મામદ રફીક, યાતના વ�ા પછી ઘરવાપસી કરી ચ�યા છ. 2004મા વાજપયી ભારતની કોઇ પણ ખ�ફયા અજ�સીના મળભત િસ�ાતોમા પાયો ચાણ�યનો 2014ના રોજ ઇ�માઇલ સમા પા�ક�તાનમા હોવાની ýણ કરવામા અાવી હોવા
�
�
ૂ
�
�
ૂ
ે
�
ે
ે
ે
ુ
ે
�
ે
�
સરકાર વખત શભ�છાના પગલા�પ 36 કદીઅોને પા�ક�તાન મ�ત કયા� હતા છ. હવ ક�છની વાત કરીઅે તો પા�ક�તાનને અડીન અાવલો સરહદી િવ�તાર છતા ત ભારતીય નાગ�રક હોવાની ચો�સાઇ ન થઇ અન અન જલમા સબડવ ુ �
ે
ે
�
ે
ે
ે
ુ
ે
�
ે
ે
ુ
�
ે
ુ
�
ે
ે
ે
ુ
ુ
ે
�
ે
�
ુ
ે
�
�
તમા પણ ક�છના બ જણ હતા. અામ છતા હજય અક-બ લાપતા હોવાન � ુ હોવાથી અહી જદી જદી ગ�તચર અજ�સીઅો કાયરત છ. જવી ક, રો, ઉપરાત પ�. જવાબદાર કોણ? અ�યાર �ડિજટલ યગમા અોળખાણની ખરાઇ કરવામા �
ં
�
ુ
�
ે
�
�
ે
�
�
ે
મનાય છ. ýક અહી અ વાતની �પ�ટતા જ�રી છ ક કલભષણ ýદવ ક � સીમા સર�ા દળ અન લ�કરની ગ�તચર પાખ િવગર. અા અજ�સીઅો રણને બદરકારી ચાલ? અા સદભ વધ ચચા ફરી �યારક કરીશ. � ુ
ે
ુ
�
�
ૂ
�
ુ
ે
ે
ે
ુ
�
ે
ં
�