Page 12 - DIVYA BHASKAR 122520

¾ }ગુજરાત Friday, December 25, 2020 12
Friday, December 25, 2020 | 12

ે
ક�રળથી આવેલા આ મલયાલમ બોલતા �ય��ત મા�� ગુજરાતી ભાષા અન ગુજરાતીપ�� સાવ અý�યા હતા.
અમદાવાદમા� પગ મ��યો પછી આખી �જ�દગી પોતાને‘અમદાવાદી’ તરીક� જ ઓળખાવી છ�
�હોન ø વગી�સ

એક ક�રા�લયન ગુજરાતી

ુ�
�
ે
��� દગીની કોઈ એક સવારે ક� સા�જે... ક� અડધી રા� અથવા ખરા મશીન વસાવતા શીખ�ય ‘સે�સ ઈ��ડયા’ નામની ક�પનીએ �યા� ઝીરો ટકા બાયો બબલની
�યાજે ફ�ત પો�ટ ડ�ટ�ડ ચેકના િવ�ાસ ઉપર હýરો �િપયાના એ�લાય�સ કોઈ
બપોરે આપણને કોઈ પૂછ� ક� ‘તમે જે છો, તે ન રહ�વુ� હોય તો
તમે શુ� બનો?’ લગભગ દરેક �ય��તનો જવાબ આ સવાલ િવશ ે ગેરંટી વગર �ડિલવર કરી દેવામા આવતા� હતા! �
�
જુદો જ હોય! કોઈને જે છ� તે નથી રહ�વુ�, તો કોઈને જે છ� તે જ રહ�વુ� છ�. કોઈને ગુજરાતમા� સે�સ ઈ��ડયા પછી એ �કારના ઘણા શો�મ ખૂ�યા, પણ જે વા�ત�વકતા - જે
કોઈ બીý જેવુ� બનવુ� છ� તો કોઈને કોના જેવુ� બનવુ� છ� અથવા શુ� બનવુ� છ� નામના અને િવ�ાસ સે�સ ઈ��ડયાએ મેળ�યા, એ આજે પણ અતૂટ અને
�
એની ખબર જ નથી. માણસ જ�મે છ� �યારે એને કોઈ ચોઈસ મળતી નથી. અકબ�ધ છ�. આજે ગુજરાતની ચોથી પેઢી સે�સ ઈ��ડયામા� ખરીદી કરી રહી છ�.
એને પોતાના માતા-િપતા, ýિત-�ાિત, જ�મનુ� �થળ ક� આિથ�ક સ�ýગો એિશયા ���લશ �ક�લ, જે.ø. કોલેજ, વાયએમસીએ અને એ િસવાય આજનુ�
પસ�દ કરવાનો અિધકાર ક�દરતે નથી આ�યો. મોટાભાગના લોકોએ પોતાનુ� જે અમદાવાદ છ� એના િવકાસ અને નવા ચહ�રામા� જેમણે પોતાનો મજબૂત પોષતુ� તે જ મારતુ�?
નામ પણ ýતે પસ�દ નથી કયુ�. એમની અટક, એમનો ચહ�રો અને એમને ફાળો આ�યો છ� એવા આ �હોન ø વગી�સ સાથે મારી પહ�લી મુલાકાત
�
મળ�લુ� ડીએનએ (જેમા� એમનો �વભાવ, �ક�િત, એલø�સ, શારી�રક સ�િ� અઢી દાયકા પહ�લા થઈ હતી. 1988, એિ�લના �ીý અ�વા�ડયામા સે�સ
�
ે
ક� ખોડ-ખા�પણની સાથે સાથે િવચારો અને અિભ�ય��ત જેવી અનેક બાબતોનો ઈ��ડયાની ýહ�રાત છપાઈ હતી. �ે�યુએટ ઉમેદવારો વોકઈન ઈ�ટર�યૂમા� નવી ����ના એકધારા ���નન કારણે તેની
સમાવેશ થાય છ�.) એમની ચોઈસ નથી, ક�દરતે એમને આપેલી ભેટ છ�. ભેટ આમ�િ�ત હતા. હ�� ગઈ. �હોન ø વગી�સે એક જ સવાલ પૂ�ો, ‘અહી કામ
ં
એટલા માટ� ક� આ ��વી પર આવવુ�, જ�મ લેવો, માણસ તરીક� øવવુ�, બીý કરવુ� ગમશે ને ?’ નકારા�મક અસર પડવા લાગે તેવી ��થ�ત હાલ બાયો
ુ�
ુ�
ં
માણસોને મળવુ�, ખાવ, પીવુ�, �ેમ કરવો, હસવ, રડવુ�, ઝઘડવુ� ક� સમાધાન ø�યા �યા સુધી લગભગ રોજ સે�સ ઈ��ડયા જતા. એ એમનુ� એવુ� ‘થા�’ બબલમા રહ�તા અમુક ખેલાડીઓની થઇ છ�
�
�
કરવુ�, �વીકાર કરવો ક� શોધ કરવી... આ બધી આપણને ન સમýય તેવી હતુ�, �યા�થી એમણે øવનની પહ�લી શ�આત કરી હતી. એ એમના તમામ
ભેટ છ�. આ બધી જ બાબતો ખૂબ મહ�વની છ�, પરંતુ એનો મિહમા અથવા કમ�ચારીને �ગત રીતે ઓળખે. કોઈ સાજુ-મા�દુ હોય ક� જ��રયાત હોય, કડાઉનમા�થી બહાર નીકળવા અને રોિજ�દી ઘટમાળમા� પુન:
મહ�વ આપણને િજ�દગીના લા�બા સમય સુધી સમýતુ� નથી. આપણે આ પા�રવા�રક સમ�યા હોય તો પણ એની મદદ કરે. એ વખતે હ�� એકલી લો કાય�રત થવા માટ� િવિવધ �પો�સ� એડિમિન����ટવ બોડીએ
ે
�
બધી જ ક�દરતી ભેટોને ટ�કન ફોર �ા�ટ�ડ લઈએ છીએ. એક બાળક રહ�તી અને બહાર જમતી. એમણે ન�ધ લીધી હશ એટલે એક િદવસ બાયો બબલના �વ�પમા� સિવ�તાર �પરેખાનુ� આયોજન કયુ�.
ુ�
સામા�યત� �વ�થ શરીર અને મજબૂત િસ�ટમ સાથે જ�મે છ�. એમણે હસીને ક�ુ�, ‘ઘરનુ� ખાવ ýઈએ. તિબયત બગડ� ને જેના� ફળ�વ�પે પા�ક�તાન અને ઓ���િલયાના િ�ક�ટ બોડ� ��લે�ડ ટ�રનુ�
�
એની �વચા ચો�ખી અને ચમકતી, �ખો તેજ�વી અને ઊý � એકબીýને પૈસા પણ.’ એ પછી લગભગ રોજ મને પૂછ�, ‘જમી ?’ હ�� હા આયોજન કયુ� અને એ જ �તરે દુબઇમા બીસીસીઆઈએ આઇપીએલનુ�
અમાપ હોય છ�. જ�મેલા દરેક બાળકનો એક-એક િદવસ પાડ�� એટલે વળી મýક કરે, ‘ઘરનુ� ક� બહારનુ�...’ સફળતાપૂવ�ક આયોજન કયુ�. તે ઉપરા�ત, ટ�િનસ, ફો�યુ�લા વન, Ôટબોલની
ુ�
એનુ� ��યુ તરફનુ� ખૂબ નાનુ� પણ સતત ચાલત �ા��ઝશન ગમતા� રહીએ આખી િજ�દગી એમણે બીýની મદદ કરવાની ��િ�ને રમતોનુ� સ�ચાલન અને આયોજન કરતા� એસોિસયેશન પણ સલામતીપૂવ�ક
છ�. આપણે, માણસો આ �ા��ઝશન િવશ સભાન ક� સýગ પોતાની જવાબદારી માનીને િનભાવી. એમની øવનકથા પોતપોતાની રીતે ગે�સને ફરી એક વાર શ� કરી. આ સમ� ઘટના�મ 6
ે
નથી એટલે આપણને øવનનુ� મૂ�ય નથી. બહ� જ ધીમે સા�ભળીએ �યારે લાગે ક� ઈ�રે એમને એક જ િજ�દગીમા� મિહના પહ�લા શ� થયો હતો, પરંતુ તેની આડઅસરો દેખાવાની શ� થઇ છ�.
�
એક-એક સેક�ડ ખસી રહ�લો સમયનો કા�ટો એક િદવસ કાજલ ઓઝા વૈ� અનેક િજ�દગી øવવાની તક આપી છ�. એનાથના નાનકડા જેમ ક�, ભારતના ઓ���િલયા �વાસનો �ત 19મી ý�યુઆરીએ આવશે.
�
આપણી ઘ�ડયાળ બ�ધ થવાની સૂચના આપશે એની આપણને ગામડામા�થી નીકળીને વાયા મુ�બઈ-અમદાવાદ આવેલા એ આ �વાસ ગયેલા તમામ ખેલાડીઓમા�થી ઓછામા ઓછા 13 ખેલાડીઓ
ે
�
�
ખબર તો છ� પણ એ ý�યા પછી આપણને મળ�લી ઘ�ડયાળમા� નાનકડા �હોનમા�થી ‘�હોન સર’ બ�યા �યા સુધીના એમના 150થી વધુ િદવસ િસ�યોર બાયો બબલમા �યતીત કરશે. મોહ�મદ શમી,
સમય ýતા આપણે શી�યા નથી. �વાસની કથા ખૂબ રોમા�ચક અને �ેરણાદાયી તો છ� જ, પરંતુ સાથે મોહ�મદ િસરાઝ, સાહા, �રષભ પ�ત, શુબમન િગલ, ��વી શો, અિજ��ય
�
આપણી આસપાસ આપણને એવા ક�ટલા�ય લોકો મળ� ક� જેમને પોતાના સાથે દરેક વખતે એમણે શ� કરેલુ� કામ ક�વી રીતે ભા�ગી પ�ુ� ક� ગૂ�ચવાયુ� રહાણે, રિવ અિ�ન, ક�.એલ. રાહ�લ, જસ�ીત બુમરાહ, રિવ�� ýડ�ý,
�
હોવા િવશ કોઈ સભાનતા ક� સમજણ નથી. ખોરાક ખાવો, �વાહી ક� પાણી એનો ઈિતહાસ પણ રમૂø અને રસ પડ� એવો છ�. �યારે એમની આ�મકથા નવદીપ સૈની તેમ જ ઉમેશ યાદવ, િવરાટ કોહલી, રોિહત શમા ઓગ�ટના
ે
�
�
ુ�
પીવુ�, �ઘવુ�, ýગવુ�, ચાલવ, કમાવવુ�, સ�તાનો પેદા કરવા ક� પોતાની લખવાનો આ�હ કય� �યારે પહ�લા તો એમણે સતત ઈ�કાર કય�. અમે રોજ �ીý અ�વા�ડયાથી દુબઈમા હતા. અથા�ત આ ખેલાડીઓએ 150 િદવસ
આસપાસના જગતમા� ઓળખીતા, વણઓળખીતા લોકો સાથે લમણાઝીંક મળતા. અમારા સવાલ-જવાબના એક સેશનમા� એમણે કહ�લુ�, ‘આ પુ�તકમા� મા� હોટ�લના �મ અને હોટ�લ રે�ટોરા�મા� ગા�યા હશ. 150 િદવસ સુધી
ે
ુ�
કરીને સમય પસાર કરવાથી વધુ, આવા લોકો બીજુ� કશુ� જ કરતા ક� કરી મારે એ નથી લખવ ક� હ�� ક�ટલો સફળ છ��. આ પુ�તકમા� મારે મારા પછીની હોટ�લ �મથી �ટ��ડયમ અને �ટ��ડયમથી હોટ�લ �મ અને વ�ે એકાદ કલાક
શકતા નથી. કદાચ, એ જ કારણ હશ ક� એમના અ��ત�વની ન�ધ ક�દરત પેઢીને કહ�વુ� છ� ક� ý તમે મહ�નત કરશો અને તમારા મનમા� �ામાિણકતા અને હોટ�લ રે�ટોરા�મા� િલિમટ�ડ �ય��તઓની હાજરીમા� ભોજન ઇ�યાિદ ��િ�
ે
પણ લેતી નથી. આવા ક�ટલા�ય જ�મે છ�, એમને મળ�લા �ાસ પૂરા કરે છ� અને સાચી �િ� હશ તો તમને અચૂક સફળતા મળશે.’ િસવાય બહારની દુિનયા સાથે અ�ય કોઈ સ�પક� નહીં.
ે
�
આ જગતમા�થી ચાલી ýય છ�. ક�ટલાક સો વષ� øવે તો પણ એમના øવનની એમના પ�ની િહ�દુ. એમના જ ગામ ‘એનાથ’થી એ પણ નોકરીની જેમ કોઈ નવી ��િ� શ�મા સારી લાગે પણ
�
ન�ધ �યા�ય સચવાતી નથી અથવા સાચવવાની જ�ર લાગતી નથી. એની સામે શોધમા� અમદાવાદ આવેલા. આજથી છ દાયકા પહ�લા એક િ�િ�યન છોકરાએ િદવસો સુધી એકધારા ��ટનને કારણે તેની
ક�ટલાક એવા લોકો છ� જે લા�બી ક� ટ��કી નહીં, પણ મýની િજ�દગી øવે છ�. �ેમમા� પડીને એક િહ�દુ છોકરી સાથે લ�ન કયા� અને પ�રણામ એ આ�યુ� ક� �પો���સ માનસ પર નકારા�મક અસર પડવાની
પોતાની પાછળ વારસામા મા� પૈસા ક� મકાનો નહીં, એક આખો ઈિતહાસ બ�ને જણા લા�બો સમય સુધી પોતાને ગામ ન જઈ શ�યા. એમણે એમના પ�ની શ� થઇ ýય તેવી પ�ર��થિત હાલ બાયો
�
�
�
ે
મૂકીને ýય છ�. કોરોનાના પહ�લા ક�સને એક વષ� પૂરુ� થયુ� છ�, �યારે આપણે િવશ વાત કરતા ક�ુ� હતુ�, ‘એનામા� િસ��થ સે�સ છ�. એ મારા ક�ા વગર જ બબલમા રહ�તા અમુક ખેલાડીઓની થઇ છ�.
આ િવતેલા વષ�મા� અનેક એવા લોકોને ગુમા�યા છ� જેમણે આવી ‘મýની’ મારી વાત સમø ýય. મારા સ�તાનોને નવાઈ લાગે છ�. મારી દીકરી ઘણીવાર નીરવ પ�ચાલ આ અગાઉ આવી પ�ર��થિતમા� રહ�વાનો
િજ�દગી િવતાવી છ�. જેમણે પોતાની પાછળ એક આખો ઈિતહાસ અથવા મને પૂછ� છ�, મ�મીને ક�વી રીતે ખબર પડ� છ�? પણ હ�� માનુ� છ�� ક� સાથે øવતા� કોઈને અનુભવ ન હોવાથી િવિવધ �પો�સ�
એવો દાખલો મૂ�યો છ� જે આવનારી પેઢી માટ� સચ� લાઈટની ગરજ સારે øવતા� એ મારા મનમા� �વેશીને મને વા�ચતી થઈ ગઈ છ�. આટલા વષ�ના સાયકોલોિજ�ટ અને થેરાિપ�ટસ ખેલાડીઓનુ�
એમ છ�. લ�નøવનમા� એણે કોઈ િદવસ ફ�રયાદ નથી કરી. ભા�યે જ કોઈ માગણી ટ��પરામે�ટ ýળવવાના જેટલા પણ �ય�નો કરે છ�
28 નવે�બર, 2020ના િદવસે �હોન ø વગી�સ નામની કરી હશ ક� અપે�ા રાખી હશ.’ તે �તે ઓછા પડી શક� તેમ છ�.
ે
ે
એક �ય��તએ અમદાવાદ શહ�ર છોડી દીધુ�. આ શહ�ર એમના� પ�ની હø આ જગતમા� છ�. પુ� ýસ ગુજરાતી િ�ક�ટ ઓ���િલયાના �પો�સ� સાઇ�યાિ��ટ ડો�ટર રણિજત મેનન
એમનો �ાસ હતુ�. મૂળ ક�રળથી આવેલા ? મલયાલમ છોકરીને પર�યો છ�. એના બાળકો ગુજરાતી, મલયાલમ, ક� જે ઓ���િલયન Ôટબોલ લીગ અને ઓ���િલયન ટ�િનસને પણ ક�સ�ટ
�
બોલતા �ય��ત માટ� અમદાવાદ શહ�ર, ગુજરાતી ���લશ અને િહ�દી બોલે છ�. બધા ધમ� પાળ� છ�. પુ�ી સુિનતાના� કરે છ�. તેમણે હમણા� મી�ડયા ઇ�ટર�યૂમા� જણા�યુ� ક� ઓ���િલયામા બાયો
ભાષા અને ગુજરાતીપ�ં સાવ અý�યા હતા. એમણે લ�ન ýણીતા ક��ેસી નેતાના પુ� ચારુલ વ�તા સાથે થયા બબલવાળા વાતાવરણમા� અલગ અલગ રમતોના ખેલાડીઓને એ��ઝાઇટી
અમદાવાદમા� પગ મૂ�યો એ પછી આખી િજ�દગી એમણે છ�. ચારુલભાઈ અને સુિનતાનુ� લ�નøવન પણ �હોન સર એટ��સ આ�યાના �રપોટ� સામે આ�યા છ�. જેના કારણે જે-તે ખેલાડીઓના
પોતાની ýતને ‘અમદાવાદી’ તરીક� જ ઓળખાવી અને ચ��વતીના લ�નøવન જેવુ� મýનુ� અને પર�પર િમ�તા પરફોમ��સ અને તેમના પ�રવારજનોની મે�ટલ હ��થ ઉપર પણ નકારા�મક
છ�. જે શહ�રમા�થી એ કમાયા, એ જ શહ�રમા� એમણે જેવુ� જ છ�. સુિનતાબહ�ન વાયએમસીએ સ�ભાળ છ� �યારે અસર પડી છ�. હજુ સુધી અમે ચો�સપણે કહી શકીએ તેમ નથી ક� અમે
�
�ક�લ, કોલેજ અને વાયએમસીએ જેવી �લબ ઊભી કરી. ýસ સે�સ ઈ��ડયાના મેનેિજ�ગ �ડરે�ટર છ�. સ�તાનોને આ પ�ર��થિત પર કાબુ મેળવી શકીશુ� ક� આ સમ�યાઓ વધે નહી તે માટ�
આ શહ�ર માટ� એમના મનમા� �યા�ક એટલો બધો આદર સ�પિ�ની સાથે સાથે સેવા અને સદિવચારનો વારસો આપીને �પેિશયલ થેરપીનુ� આયોજન કરી શકીશુ�. બીસીસીઆઈના ખýનચી અરુણ
અને �નેહ હતો ક� એમણે પોતાની આ�મકથાનુ� મ� આપેલુ� �હોન ø વગી�સ એમનો દેહ છોડી ગયા છ�, ધુમલે એક ઇ�ટર�યૂમા� ક�ુ� ક� અમે સતત ખેલાડીઓ તેમ જ સપોટ� �ટાફ
ે
નામ ‘પુરુષાથ�ની પ�ર�મા’મા� ‘એનાથથી...અમદાવાદ’ પરંતુ એમનો આ�મા આ શહ�રની સાથે ýડાયેલા છીએ અને તેમની મે�ટલ હ��થની પ�ર��થિત િવશ સમયા�તરે
ઉમેરવાનો આ�હ રાખેલો. સડકો પર તેમજ એના આકાશમા� એસેસમે�ટ કરતા રહીએે છીએ. આ સમ� �ોસેસમા િસલે�ટસ� પેનલને પણ
�
�
�
અમદાવાદ શહ�રમા� એમને અને એની હવામા એવો �પ�ટપણે કહ�વામા આ�યુ� છ� ક� ý કોઈ ખેલાડી મે�ટલ ફ�ટગ ક� તણાવની
ન ઓળખે એવુ� કોઈ ભા�યે જ ભળી ગયો છ� ક� �હોન ø સમ�યાઓ િવશ જણાવે તો તુરંત એ િદશામા િવશેષ �યાન આપવુ�.
ે
�
મળ�.એમણે આ શહ�રને હ�તેથી વગી�સને અમદાવાદથી ભારતની 2011 વ�ડ�કપ િવજેતા ટીમના ����થ અને ક��ડશિન�ગ કોચ
ઈલે��ોિનક ઉપકરણો વસાવવાની અલગ કરવા રહી ચૂક�લા પેડી ઉપટનના મતે આ વષ� ફરિજયાત બાયો બબલમા રહીને
�
સગવડ ઊભી કરી આપી. આ શ�ય જ નથી. રમાનારી િ�ક�ટ ટ�સ� િ�ક�ટસ�ના ઈમોશનલ બેલે�સ તેમ જ માનિસક તાકાત
શહ�રને િ�જ, ટીવી ક� વોિશ�ગ (�ન����ાન પાના ન�.19)