Page 8 - DIVYA BHASKAR 122520
P. 8

¾ }અિ��ય��ત                                                                                              Friday, December 25, 2020          8


                    ત��ી લેખ                                 હવે આપણે ઈ��લેમેશનન સમજવ�� પડશે, જે અનેક            ચીને સાઈબર હ�મલા શ� કયા� ��, જે વે��સન સિહત
                                                                              ે
                                             નવો િવચાર      બીમારી�ન�� મૂળ ��                        ���ટકોણ     આપણા હ��� સે�ટરને �ખમમા� મૂકી શક� ��
         વે�સીનેશન શ�, નવા
                                                                                             �
         કોરોનાથી સાવધ રહ�વુ�                    ઈ�યુિન�ી પછી 2021�ા                                      ચીને ભારતને ગ��ચવી

                                             ઈ���ે�ેશન પર �યાન આપો રાખવાની નીિત અપનાવી



                                                 �યૂક કો�ટ�હો           ઈ��લેમેશનવાળ અને એસે�ડક વાતાવરણ   લે�ટ. જન. એસએ હસનૈન  ýઇ�ટ ઓપરેશનની આધુિનક પ�િતઓ
                                                                                  ��
                                                                        ક��સરની કોિશકાને વધવા માટ� આદશ�                        સમકાલીન  બનાવવામા�થી  મળ�  છ�.
                                              હોિલ��ટક લાઈફ�ટાઈલ        હોય  છ�,  ક�મક�,  આવા  વાતાવરણમા�   કા�મીરમા� 15મી     મહાસ�ાઓ સાથે સ�બ�ધો �થાપવા સાથે
                                             કોચ, lukecoutinho.com      ઓ��સજનનો અભાવ હોય છ�. એટલે,   કોરના પૂવ� કમા�ડર        જ આ બહ�પ�ીય સ�બ�ધોમા� આ�મિવ�ાસ
                                                                        શરીરમા�  બીમારીઓ  રાતોરાત  આવતી                        સાથે  સ�તુલન ýળવવાને  ચીની  િથ�ક
                                                    તો ક�ા વગર જ સમø શકાય નથી. તે માટ� એક સહાયક વાતાવરણની         ચીન     સાથ  ટ��ક�  ખતરનાક  માની  અને  વધતા
                                                                                                                             ે
                                             હવે છ� ક�, દુિનયાભરમા� આપણા  જ�ર હોય છ� અને ઈ��લેમેશન તેમા�નુ� એક  આપણે મડાગા�ઠના 9મા  આ�મિવ�ાસને  ભારતની  અ�વીકાય�
                                             સૌનુ� ‘ઈ�યુિનટી’ અને તેને વધારતી તમામ  કારણ હોઈ શક� છ�.   મિહનામા છીએ, જે મે મિહનાના મારા  મહ�વાકા��ાના  ���ડ  તરીક�  ýઇ.  તેથી
                                                                                                           �
                                             બાબતો પર �યાન છ�. આ વષ� તે સૌથી વધુ   ઈ��લેમેશન  માથાથી  મા�ડીને  પગ   પૂવા�નુમાનથી  ઘ�ં  વધારે  છ�,  જેમા�  મ�  ચીનાઓની તહ�નાતીની નીિત ભારતને
                                             ગૂગલ કરાયેલો શ�દો પણ હતો. ઈ�યુિનટી  સુધી, શરીરના દરેક �ગ અને કોિશકાને   કહ�લુ� ક� આપણે ક��પેિન�ગ િસઝન ક� જે  �યૂહા�મક  કોરાણે  રાખવા  અને  તેનાથી
               ક�વી આપિ� છ� જે મનુ�યનો પીછો જ   મનુ�યના આરો�યનો આધાર રહી છ�,  �ભાિવત કરી શક� છ�. હકીકતમા�, આજે   નવે�બરમા હોય છ� �યા સુધી અટકી જવુ�  આગળની  ��થિતનુ�  અનુમાન  ન  કરવા
                                                                                                                   �
                                                                                                           �
         આ     નથી છોડી રહી. જે દેશે સૌથી પહ�લા રસી   પરંતુ એ સમજવા મટ� ક� આ ઉપહાર પર  ડ��ટરોને  કોરોના  સ��મણને  કારણે   પડશે. સમય વીતવા સાથે આ �ગે મત  દેવા ઉપરા�ત સ�બ�ધો ખતમ કરવા ક� ýળવી
                                                                                                            ે
               લગાવાની �િ�યા શરી કરી �યા�ના જ   �યાન  આપવાની  ક�ટલી  વધુ  જ�ર  છ�,  ‘સાઈટોકાઈન  �ટોમ�’ (રોગ�િતકારક   પણ બદલાશ. પુન:િવ�ેષણથી મુ�ય મુ�ા  રાખવાની અિન�છાથી તેનો આ�મિવ�ાસ
        તબીબોના તાý અ�યયને દુિનયાને ચેતવણી આપી   આપણને એક મહામારીની જ�ર પડી હતી.  ત��ની  અિત  સિ�યતા)ના  ક�સ  ýવા   �ગે નવા િવચાર આવશે ક� શુ� આકલન  ઘટાડવા માટ� છ�. �ધાનમ��ીની એ વાત
                                                            �
        છ�  ક�,  ફ�લાવાની  વધુ  તાકાત  ધરાવતા  કોરોના   આવનારા  વષ�મા øવનશૈલી  મળી ર�ા છ�, જે આ�મક ઈ��લેમેશનની   માટ� િવવાદની ��થિત યથાવત રહ� અને  માટ� પણ ટીકા થાય છ� ક� તેઓ શા��દક
        વાઈરસના નવા ���ઈન ýવા મ�યા છ�. િ�ટનમા�   સાથે  સ�કળાયેલી  બીમારીઓની  વધતી  બાબત છ�, જે શરીરમા� સ��મણને લીધે   ચીનની દાનત છ� ક� ભારત-ચીનના સારી  �હારમા� ચીનનુ� નામ લેતા નથી. હ�� એક
        વધુ ફ�લાવાની �મતા ધરાવતા કોરોના વાઈરસના   સ��યા  વ�ે,  આપણો  મ��  હકીકતમા�  થાય છ�. ઈ��લેમેશન અનેક કારણોથી   રીતે  િવકસતા  સ�બ�ધો  સૈ�ય  ઘષ�ણમા�  રાજ�ારી તરીક� વડા�ધાનના આ વલણનુ�
        નવા ���ઈનની વાત િચ�તા પેદા કરનારી છ�. િ��ટશ   ઈ��લેમેશનને  ઓછ��  રાખવાનો  હશ.  થઈ શક� છ�. તેમા� �રફાઈ�ડ ક� �ોસે�ડ Ôટ   ફ�રવાઇ ýય.  તેનાથી  આપણને  સતત  સમથ�ન કરુ� છ��. સરહદે તો ભારત અને
                                                                     ે
        સ�સદમા� ગયા સોમવારે દેશના આરો�ય મ��ીએ   ઈ��લેમેશન  એટલે  કોઈ  બીમારી  પર                    જવાબ  મળશે,  જેથી  સામનો  કરવાની
                                                                                                                                       ે
        જણા�યુ� ક�, રાજધાની લ�ડનમા� લગભગ 1000   શરીરની એ �િતિ�યા જેમા� કોઈ ભાગમા�    ઈ���ે�ેશન પેથોજેન, બે����રયા   રણનીિત  ઘડવામા�  મદદ  મળશે.  ચીન    ચીન સાથ અ�ય દેશોના પણ ઝઘડા
                                                                                                                                              ે
            �
        ક�સમા આ મહામારીનો નવો વાઈરસ ýવા મ�યો   સોý, બળતરા, ખ�જવાળ, લાલ િનશાન   ક� કોઈ બહારના ત�વ વગેરે ��યે   સાથે અ�ય દેશોના પણ ઝઘડા છ� પરંતુ   છ� પરંતુ ભારત સાથ થયો છ� તેવો
        છ�. મનાય છ� ક�, આ વાઈરસ અ�યાર સુધી ýવા   પડી  જવા,  ફો�લા  પડવા  વગેરે  લ�ણ   આપણા રોગિ�તકારક ત��ની   ભારત સાથે થયો છ� તેવો સૈ�ય દબાણનો  સૈ�ય દબાણનો �યાસ �યા�ય નથી
        મળ�લા વાઈરસથી અલગ અને વધુ ઝડપથી ફ�લાવાની   ýવા  મળ�  છ�.  ઈ��લેમેશનને  કાબુમા�   જૈિવક �િતિ�યાનો ભાગ છ�.  �યાસ �યા�ય નથી કરાયો. ચીને તે દેશો   કરાયો.
        �મતા ધરાવે છ�, દિ�ણ ��લે�ડમા� લોકોને ઝડપથી   રાખવુ� પડશે, ક�મ ક� તે જ આજની તમામ             સાથે વુ�ફ વ��રયર �ડ�લોમસી અપનાવી,
                                                                                                ુ�
        િશકાર બનાવી ર�ો છ�. મ��ીએ જણાવી શ�યા નહીં   બીમારીઓનુ� મૂળ છ�. ક��સર, વજન વધવુ�,  ખાવ, એિસ�ડટી, કબિજયાત, વધુ ખાવ,   જે ક�ટનીિતની યુ�શૈલી છ�. તેમા� આમને- ચીન વ�ે ગિતરોધની હાલત છ�. યુ�ની
                                                                           ુ�
        ક�, તમામ વે��સન આ નવા ���ઈન પર ક�ટલી   પે���ાયાટાઈ�ટસથી મા�ડીને ડાયાિબટીસ,  �ઘનો અભાવ, જ�ર કરતા� વધુ કસરત,   સામને થવાની મા� વાતો કરાય છ�. ýક�,  ��થિત નથી. પરંતુ આપણે �ત�રક તૈયારી
        અસરકારક છ�, પરંતુ ડબ�યુએચઓને િવ��ત �રપોટ�   �કડની  રોગ  અને  ઓટોઈ�યુિનટી  દા�નુ� સેવન, ધૂ�પાન, સતત એ�સ-રે   ભારત સાથે આ �ડ�લોમસી ઝાઝી નથી  કરતા રહ�વુ� ýઈએ. ચીન હવે આપણી સામે
        મોકલી આ�યો છ�. આ બાજુ, િદ�હીની એક ��યાત   (�વ�િતરિ�ત  રોગ)  સુધી,  કોઈ  પણ  �કરણોનો સામન, તડકામા� વધુ રહ�વુ�,   અપનાવાઇ.  િન�ન �તરે જઈ સાયબર હ�મલા કરી ર�ુ� છ�.
        હો��પટલના તબીબો �યારે ચ�કી ગયા �યારે તેમને   બીમારી જુઓ, તેમા� ઈ��લેમેશન થાય છ�  સ��મણ (વાઈરસ, બે�ટ��રયા), �દૂષણ   લદાખમા  પૂરતી  સ��યામા�  સૈિનકો  સુર�ા એજ�સીના એક વ�ર�ઠ અિધકારીએ
                                                                                                            �
        કોરોનાના 12 દદી�મા� �યુકોમા�ઈકોિસસ ફ�ગસના ક�સ   અને તબીબી દુિનયામા તેને ‘ઈ��લેમેટરી  અને ક�ટલીક દવાઓનુ� સેવન સામેલ છ�.   મોકલીને ચીને એવી ��થિત ઊભી કરી દીધી  એક �ફિશ�ગ અિભયાન �ગે પણ ચેતવણી
                                                           �
        ýવા મ�યા. આ ફ�ગસથી �ધળા થવા, નાક અને   બીમારીઓ’ કહ� છ�. ઈ��લેમેશન પેથોજેન,  તેનાથી બચવા માટ� અનેક ખા� પદાથ�   છ� ક� જે પર�પર ઝપાઝપી માટ� ýણીતા  આપી છ�. તેમા� સરકારી મદદનુ� િવતરણ
        જડબાના� હાડકા ઓગળી જવા અને મગજને અસર   બે�ટ��રયા ક� કોઈ બહારના ત�વ વગેરે  ઉપલ�ધ છ�. સીધા ક�દરતી રીતે આવેલા   િવ�તારોમા� તો અસરકારક હોઇ શક� છ�  ýતી એજ�સીઓ, િવભાગો અને વેપાર
        થવાનુ� ýખમ છ�. ý મગજ પર અસર થાય તો   ��યે આપણા રોગિ�તકારક ત��ની જૈિવક  કોઈ પણ સ�પૂણ� અને અન�ોસે�ડ ખા�   પણ કોઇ મોટા િવ�તાર પર કબý માટ�  એસો.ના નામે આ બધુ� કરાય છ�. આ
        અડધાથી વધુ દદી�નુ� 15 િદવસમા� મોત થઈ ýય છ�.   �િતિ�યાનો ભાગ છ�. ýક�, જ�રી એ છ�  પદાથ�મા�  ઈ��લેમેશન  રોકવાના  ગુણ   અિભયાન ચલાવવા તેનો ઉપયોગ થઇ  અિભયાનના  દાયરામા�  વે��સનની
        તેનાથી �ભાિવત દદી�ઓમા� ચહ�રો બહ�રો થઈ જવો,   ક�, ઈ��લેમેશન યો�ય સમયે બ�ધ અને શ�  હોય છ�. ક�ટલાક એ�ટી-ઈ��લમેટરી ખા�   શક� નહીં. મહામારી સમયે કદાચ ચીનનો  ખરીદી,  સ��હ-  િવતરણને  અવરોધવા
        એક તરફની નિસકા રં�મા� અવરોધ અને �ખોમા�   થવુ� ýઈએ. ઈ��લેમેશન ý સતત થાય  પદાથ� આ મુજબ છ� : લીલા પા�દડાવાળા   ઇરાદો આ િવ�તારમા મુ�ક�લીઓનુ� �તર  જેવા પગલા�નો પણ સમાવેશ થાય છ�.
                                                                                                                  �
        સોý-દુ:ખાવાના લ�ણ ýવા મ�યા છ�. આથી,   તો તે ખરાબ છ� અને અનેક બીમારીઓનુ�  શાકભાø, તાý ફળ, યો�ય �માણમા�   ýણવાનો પણ હતો, ક�મ ક� ભારત માટ�  તેની દેશમા અસર થશે અને તે ભારતના
                                                                                                                                      �
        તા�કાિલક તેના ઈલાજ માટ� ફ�ગસ િનરોધક દવાઓ   કારણ બની શક� છ�. સાથે જ, �યારેક તેના  �ોટીન, ઓમેગા-3 ફ�ટી એિસડ, સો�ટ   આવુ� કરવામા� મુ�ક�લીની સાથોસાથ ખચ�નુ�  આરો�ય�ે�ને ýખમમા નાખી દેશે.પણ
                                                                                                                                              �
        શ� કરવી ýઈએ. બે મિહના પહ�લા ક��� આરો�ય   ક�ટલાક  કારક  આપણા�  રોગિ�તકારક  વગરના ન�સ, ડાક� ચોકલેટ, િશમલા   �તર પણ ઘ�ં �ચુ� છ�. વા�તિવક �ક�શ  ભારતની US સાથે રાજ�ારી ભાગીદારી,
        મ��ાલયની આઈસીએમઆરએ દેશના તમામ કોિવડ   ત��ને ચકમો આપીને તેને શ� કરી શક� છ�,  મરચુ�,  લિવ�ગ,  ઈલાયચી, ýયફળ,   રેખા (એલએસી) પારના િવ�તાર સમતળ  કવાડ એજ�ડાને �ો�સાહન અને ભારત
        ક���ોના તબીબોને િવશેષ સુચના આપી હતી ક�,   જેનાથી ઓટોઈ�યુન બીમારી થઈ શક� છ�.  કર�યુિમન (હળદરમા�  મળ�  છ�),  ચા,   હોવાથી ચીની સૈિનકોની તકલીફો ઘણી  �ારા �થાિપત સ�બ�ધોને કારણે ભારતે ચીન
        સાý થયેલા દદી�ઓ પર બીý બે મિહના સુધી નજર   ý  આપણે  લા�બી  બીમારીઓને  લસણ, બોર, વટાણા, ચોળાફળી, કો�ડ-  ઓછી હતી. આનાથી �પ�ટ છ� ક� ચીનનો  સાથે સ�તુલન રાખવા સમાન ઉપાય દશા��યા
        રાખો, ક�મ ક� ફરીથી �કડની, �દય ક� મગજ પર   હરાવવા માગીએ છીએ તો લા�બાગાળાના  �ે�ડ તેલ, મશ�મ, િ�ફળા, સલાડના   ઇરાદો સ�કટ ઊભુ� કરવાનો હતો, આપણા  છ�. લદાખમા તો યુ� નહીં થાય. પરંતુ
                                                                                                                                        �
        અસરના ઈલાજ માટ� આવા દદી�ઓ પાછા આવી   ક� કાયમી ઈ��લેમેશન અને તેની આપણા  �વ�પમા� કાચા શાકભાø (કાકડી, ગાજર   દાવા મુજબ �ે� પર કબý કરવાનો નહીં.  અ�ય �ે�ોમા� �યા� ચીનની સ�વેદનશીલતા
        ર�ા છ�. રસીકરણ શ� થતા� આપણને લાગતુ� હતુ�   શરીર  પર  અસરને  સમજવુ�  જ�રી  છ�,  વગેરે.)  ઈ��લેમેશનને øવનશૈલીમા  �  મારા  �દાજ  મુજબ  આનુ�  સૌથી  �પ�ટ છ� અને �યા� તેના માટ� બધુ ઠીક નથી
        ક�, દુિનયા ફરી પોતાના જુના �વ�પમા� પાછી આવી   ક�મ ક� તેના મૂળ કારણ ઈ��લેમેશન પર  પ�રવત�ન લાવીને પણ િનય�િ�ત કરી શકાય   મોટ�� કારણ ભારતે 2016 બાદ મેળવેલા  �યા� કશુ� થઈ શક� છ�. હ�� છ��લે કહ�વા મા�ગીશ
                                                                                                          ે
        શકશે, પરંતુ નવી માિહતી િચ�તાજનક છ�. એ પણ   કોઈ �યાન આપતુ� નથી. મોટાભાગના  છ�. જેમ ક� સ���ટ સાથે સમય પસાર કરો,   િવ�ાસન ડગમગાવવાનુ� હોઇ શક�. તેના  ક� US એ ભારત િવરુ� ચીની હ�મલાના
                                                  �
        ýવાનુ� રહ�શે ક�, કઈ રસી એવી છ� જે નવા ýખમથી   �ક�સામા યો�ય પ�િત અપનાવીને આપણે  યો�ય રીતે ઉપવાસ કરો, ચા, કોફી, દા�નુ�   �પ�ટ  સ�ક�ત  �ક�શરેખા  પાર  કરાયેલા  હ��કાર માટ� 740 અબજ ડોલરનુ� િબલ પસાર
        છ�ટકારો અપાવી શક�. આથી, િવ�ાનીઓએ આ   કાયમી ઈ��લેમેશનને બ�ધ કરી શકીએ  મયા�િદત સેવન કરો, �લૂટન અને ડ�રી   ઓપરેશન, ડોકલામમા� િવરોધ, જ�મુ- કયુ� છ�. બાઈડ�ન વહીવટીત�� આ નીિતનુ�
        નવી બાબતો પર તા�કાિલક સ��ાન લેવુ� ýઈએ.   છીએ (આનુવા�િશક િસવાય). અિનય�િ�ત  ઉ�પાદનોને ડાયેટમા�થી કાઢી નાખો (ખાસ   કા�મીરનો  િવશેષાિધકાર  ખતમ  કરવો  પાલન કરશે તેવી આશા છ�. આ ભારત
        �યા� સુધી આ મહામારીના વાઈરસનો એક પણ   ઈ��લેમેશન øનને �ભાિવત કરીને ઘાતક  કરીને �યારે ઈ��લેમેશનનુ� �તર પહ�લાથી   અને  ભારતના  સૈનાઓને  એક  સ�યુ�ત  માટ� એક ડગલુ� આગળ છ�. (આ લેખકના
        ���ઈન દુિનયામા રહ�શે, ýખમ બનેલુ� રહ�શે.  બીમારીઓનુ� કારણ બની શક� છ�. એક  વધુ હોય).          કમાનને  આધીન  લાવવા  તથા  તેમના  પોતાના િવચાર છ�.)
                  �

           શા�િત માટ� જડ અન ચેતનન િવખૂટા પાડો                                      કોઈ પણ ���િતનો સામનો કરવા તૈયાર રહો
                                                        ે
                                          ે

               િવત તો છીએ, પરંતુ િજ�દગી ��યે શરમ આવે  સાથે ચેતન ýય છ�. ý ધીમે-ધીમે એવી સમજ પેદા કરી   રાબ પ�ર��થિતમા� સારુ� કામ કરવુ� િજ�દગીનુ�   દસાનન કો�ટ કો�ટ�હ કપટ ભૂ ભટ �ક�રે.’ કપટ�પી
         ‘ø    છ�’, �યા�ક તમારા �દરથી આવો તો અવાજ   લો ક�, આપણે મનુ�ય બે-બે કરીને ચાર બાબતનો સરવાળો   ખ  સ�માન  છ�.  સ�સારમા  આ�યા  છો  તો   ભૂિમ પરથી પેદા થયેલા કરોડો-કરોડ યો�ા રાવણોને
                                                                                                        �
               આવતો નથી? ý મનમા� આવો ભાવ ýગે છ�   છીએ તો øવન અ�ય�ત સરળ બની જશે. હવે સવાલ એ   સમ�યાઓ પણ આવશે જ. અનેક ��થિત   મસળ� છ�. આપણા� øવનમા� અનેક �ે� એવા છ�, જે
        તો આ બાબત િચ�તન જ�ર કરý ક�, આપણા� મનુ�યોનુ�   પેદા થાય ક� જડ અને ચેતન એક-બીýમા� ભળ� છ� ક�વી   એવી પણ આવશે જે આકિષ�ત કરશે, સુિવધાઓ આપશે,   કપટની ભૂિમ જ છ�, �યા� અનેક �વ�પમા� દુગુ�ણરુપી
                 ે
        શરીર ચાર બાબતોનો સરવાળો છ�. જેમા�થી બેને આપણે   રીતે? તેનુ� મા�યમ હોય છ� વાસના. øવનમા� જેટલી   પરંતુ �યારે તેમના �દર �વેશ કરશો તો ખબર પડશે ક�   રાવણ પેદા થતા રહ� છ�. આપણી લાયકાત, �િત�ઠા, ધન
        જડ એટલે ક� પદાથ� ક� ધમ���થોની ભાષામા માયા પણ કહી   વાસના  હશ,  આ  બ�ને                     અહી  તો  તકલીફ  છ�.   આ બધુ� રાવણના �વ�પ બની ýય છ�. એ સમયે હનુમાન
                                 �
                                                     ે
                                                                                                      ં
        શકીએ છીએ, અને બાકીના બે ભાગ ચેતન એટલે ક�   એટલા જ ýડાયેલા રહ�શે                            આપણે  લોકો  પણ  અનેક   અને અ�ય વાનરોની જેમ તેમની સાથે સતત યુ� કરતા
        પરમા�માનુ� �વ�પ છ�. એટલે ક�, એક તરફ જડ છ�, બીø   અને  તે  જેડલા  ýડાયેલા   øવન-���         વખત સમø શકતા નથી ક�   રહ�વુ� ýઈએ, નિહ�તર થશે એવુ� ક�, તમારુ� ધન તમને જ
                                                                                                                                                       ે
        તરફ ચેતન. આપણો �યારે જ�મ થાય છ� તો પદાથ�ની   રહ�શે તેટલા અશા�ત રહીશુ�.   ›ɉ. °¦ §ɉ†¡ Ÿªɂ•¯  ��થિત શુ� છ� અને આપણે શુ�   પી જશે. તમારી લાયકાત તમને આઘાત પહ�ચાડશ,
              �
        ��થિતમા એ શરીર બને છ� અને તેમા� મન �વેશે છ�. શરીર   ý શા�િત ýઈએ છ� તે જડ                   કરવાનુ�  છ�.  રામø  સાથ   તમારી �િત�ઠા તમને ડ�બાડી દેશે, ક�મ ક� કપટભૂિમની
        અને મન બે જડ છ�, પદાથ� છ�. પરંતુ આપણા �દર એક   અને ચેતનને િવખૂટા પાડો.                     યુ�મા� રાવણે �યારે માચા   ઓળખ થતી નથી અને આપણે ચુકી જઈએ છીએ. આ
        આ�મા અને એક પરમા�મા પણ હોય છ�, જે ચેતન છ�.   આપણા ��થોમા� કહ�વાયુ� છ� ક� મોહ-માયાનો મોહ  અિત   રચી તો હનુમાનø અને બીý વાનર તેના દરેક �પ સાથે   �સ�ગ સમýવે છ� ક�, દુગુ�ણ અલગ-અલગ �વ�પમા�
                                                                                             ં
                            ં
        �યારે ��યુ આવે છ� તો જડ અહી રહી ýય છ� અને ��યુ   હોવાથી માનવીને શા�િત મળતી નથી.  લડતા ર�ા. અહી તુલસીદાસøએ લ�યુ� છ�, ‘મદ�િહ  �  આવતા રહ�શે, તમારી તાકાત ઘટાડતા નહીં.
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13