Page 16 - DIVYA BHASKAR 110521

Friday, November 5, 2021 | 15

બાંग्લાદશની ઘટનાઓ માંડ 10 ટકા
ે
ે
ૂ
ે
લઘુમતીન ભારતમાં ધકલવાની व्યહરચના
છે, કાँમીરમાં તેવી જ િःથिત પેદા કરવામાં
ં
આવી રહી છે. આનો સામ, દામ, દડ, ભદથી ઉકેલ
ે
લાવવો પડશ ે
ે
કા�મીર અન

બા��લાદેશ

એકસરખો ખતરનાક ઇરાદો

ુ�
ખ તરનાક શ�દ કદાચ અિતરેકી લાગે, પણ જે રીતે આ બ�ને િહ�દુઓને માટ� રહ�વુ� મુ�ક�લ થવા લા�ય. બીø તરફ ઈશાન ભારતમા�, પરના�
હ�મલા
જ�યાએ િહ�સાચાર થઈ ર�ો છ� તેનો હ�તુ સમાન છ�. 1947
�
મુ�ય�વે આસામમા સરહદેથી ઘૂસણખોરી વધી એટલુ� જ નહીં, પણ
�
પહ�લા અખ�ડ ભારતનો ભાગ સમ� બ�ગાળ હતુ�. આસામમા અલગાવવાદી જૂથો- ‘ઉ�ફા’ સિહતના બા��લાદેશમા�થી અને
�
�
�
પછી ભારત િવભાજનમા� તેનો એક ભૌગોિલક િહ�સો પૂવ� શ��ો અને નાણા� મેળવતા. બા��લાદેશમા તેમની તાલીમી રમખાણોનો િવરોધ
પા�ક�તાનના નામે ઓળખાયો �યારથી �યા�ના િહ�દુ અને સમયના છાવણીઓ હતી. આસામમા જેમની પાછળ વોરંટ હતા, કરતી ‘લ�ý’ નામે
�
�
અ�ય લઘુમતીએ પોતાના� ýનમાલની સુર�ા માટ�, બધુ� તે ભાગીને બા��લાદેશમા રહીને કામ કરતા. રમખાણો નવલકથા લખી તો તેના
�
�
છોડીને ભારતમા� આવવાનુ� પસ�દ કયુ�. ક�ટલાક િહ�દુઓ હ�તા�ર બા��લાદેશમા કાયમી પરંપરા રહી છ�. મા�ડ 10 ટકા િહ�દુ માથાને કાપીને લાવનારને
�
�યા ર�ા અને શેખ મુøબુર રહ�માનના ને��વમા � વ�તીની દુકાનો, ઘરો અને મ�િદરોને િનશાન બનાવવામા � ઈનામ આપવાની ýહ�રાત ક�રપ�થી
પા�ક�તાની સ�ા સામે સ�ઘષ� થયો �યારે પણ પિ�મ આવે છ�. સ�ગઠનોએ કરી હતી, તે હજુ અમલમા �
પા�ક�તાનથી આવેલી પા�ક�તાની સેનાએ િવરોધને કચડી િવ�� પ��ા 1993થી આજ સુધીમા� 3,600 ઘટનાઓ એવી બની છ�, છ�. તસલીમાએ બા��લાદેશ છોડીને ભારતમા�
નાખવા માટ� િહ�સા અને અ�યાચારના તમામ ર�તા જેમા� િહ�દુ �ýને ત�ન બરબાદ કરવામા� આવી છ� અને છ��લા આવી જવુ� પ�ુ�. તે હજુ ભારતમા� જ છ�.
અપના�યા. ભારતે મુ��તવાિહનીના મા�યમ સાથે ભારતીય એક મિહનાથી તેવો િહ�સાચાર વ�યો છ�. બેશક, વડા��ધાન શેખ બા��લાદેશમા�થી મુ�ય�વે િહ�દુઓને િનશાન
સેનાને મોકલી અને પૂવ� પા�ક�તાન નવા દેશ તરીક� ‘બા��લાદેશ’ હસીનાએ કડક હાથે પગલા� લેવાની ýહ�રાત તો કરી છ�, પણ તેમની બનાવવાનો અથ� આઈ. એસ. એસ. આઈ.ના વૈિ�ક
તરીક� અ��ત�વમા આ�યુ�. શ��ત આ ક�રવાદીઓ પાસે ઓછી પડ� છ�. અગાઉના વડા�ધાનો, રા���મુખો, િખલાફત �થાપવાના હ�તુની સાથે ýડાયેલો છ� તેની ગ�ભીરતા
�
�
શ�આતમા તો એવી પ�ર��થિત રહી ક� બ�ને દેશોની વ�ે કોઈ સમ�યા સેનાપિતઓમા�થી એવા ઘણાએ ક�રવાદીઓને પાછળ રાખી દે તેવુ� ઝનૂન સમજવા જેવી છ�. �યા� જે આ�થા-ઈસાઈ, યહ�દી, બૌ�, િહ�દુની
નહીં રહ�, પણ થોડાક સમય પછી ક�રવાદે માથુ� �ચ�યુ� અને લઘુમતી બતા�ય હતુ�. �યાત લેિખકા તસલીમા નસરીનની ઘટના ýણીતી છ�. મ�િદરો (�ન����ાન પાના ન�.18)
ુ�
ે
નોબેલ �ાઇ� િવજેતા સ��િસ� લેખક �સ સરમાગોની ýણીતી નવલકથા ��
‘�લાઇ��નેસ’ – ��ા�ો િવશે ýણવ�� રસ�દ બની રહ�શે
��ા�ાની મહામારીની કથા

એ �ખના ડો�ટર પાસે ýય છ�. ડો�ટરને એની �ખોમા� કોઈ ખરાબી માયા કોઈ પણ િનયમોનુ� પાલન કયા� િવના બેફામ વત�વા લાગે છ�. શહ�રમા�
�
ુ�
જણાતી નથી, સામા�ય માણસ જેવી જ �ખો છ�. તો એને દેખાત ક�મ નથી? કાયદો-�યવ�થા તૂટી પડ� છ�. િહ�સાના બનાવો બનવા લાગે છ�. સ�ાવાળા
એનો જવાબ મળ� તે પહ�લા ડો�ટરને પણ �ધાપો આવે છ�. અહીંથી શ� થાય લોકો પર દમનકારી પગલા� લેવા મા�ડ� છ�. ગુ�ડાઓને છ�ટો દોર મળ� છ�. ચોરી
�
છ� �ધાપાની મહામારીના ચેપની ���ખલા. ભોગ બનેલા લોકોના સ�પક�મા� અને મારફાડના બનાવો બને છ�. શાળાઓ બ�ધ છ�. સરકારીત�� ઠ�પ થઈ ગયુ�
આવતા અ�ય લોકોને પણ �ધાપો આવે છ�. ડો�ટર સમø ýય છ� ક� આ છ�. �ધ લોકોના િવશાળ સમુદાયની િજ�દગી �ધકારમય થઈ ગઈ છ�, પણ
�
પો �યૂ�ગીઝના નોબેલ �ાઇઝ િવજેતા સુ�િસ� લેખક ýસે કોઈ ભયાનક મહામારીનુ� પ�રણામ છ�. સમયસર પગલા� લેવામા નહીં આવે કોઈ જ�યાએથી એમને મદદ મળતી નથી. �ધજનો શહ�રમા� અથડાતા-ક�ટાતા
સરમાગોની ýણીતી નવલકથા છ� ‘�લાઇ�ડનેસ’ – �ધાપો. આ
ે
ભટક� છ�. લેખક કહ� છ� ક� જવાબદારી અને નૈિતકતાનો અભાવ એક �કારનો
તો આ મહામારી ýતýતા�મા� આખા શહ�ર અને દેશભરમા� ફરી વળશ. એ
નવલકથા 1995મા� �કાિશત થઈ, અ�ય ભાષામા અનુવાદ થયા શહ�રની હ��થ ઓથો�ર�ટઝને ýણ કરવા એમની ઓ�ફસમા� ફોન કરે છ�, પરંતુ �ધાપો જ છ�.
�
અને 2008મા� એના પરથી એ જ નામની �ફ�મ બની. મ� એ નવલકથા વા�ચી એની વાત હસી કા�વામા� આવે છ�. હતાશ ડો�ટર બબડ� છ� : ‘આપણો પ�ર��થિત બેકાબૂ બનતા� સ�ાધીશો પાગલખાનાનો કબý છોડી
�
ે
ે
�
નથી, પણ એના િવશ વા��યુ� છ�. એની વાતા દુિનયામા કાળો ક�ર મચાવનાર સમાજ આવા િબનજવાબદાર લોકોથી જ બ�યો છ�.’ દે છ�. દદી�ઓને ગુ�ડા જેવા સુર�ાકમી�ઓને હવાલ છોડી દેવામા �
કોિવડ-19ની સાથે ક�ટલુ�ક સા�ય ધરાવે છ�. એના િવશ ýણવુ� રસ�દ બનશે. �ધાપાના ચેપનુ� સ��મણ જ�ગલની આગની જેમ ફ�લાય આ�યા છ�. જે લોકો પર દદી�ઓના ર�ણની જવાબદારી હતી,
ે
‘�લાઇ�ડનેસ’ નવલકથામા� િવિચ� �કારની ચેપી મહામારીની વાત છ�. છ�. મોટી સ��યામા� લોકો એનો ભોગ બને છ�. તે પછી ��બકી એ જ લોકો એમના પર જુલમ કરે છ�. એમના માટ� આવતી
�
એ મહામારી કોરોનાની જેમ એક અનામી શહ�રમા� અચાનક ફાટી નીકળી જ સ�ાધીશોની �ખ ઊઘડ� છ�. છતા તેઓ મહામારી ભોજન વગેરેની સામ�ી સુર�ાકમી�ઓ ચોરી ýય છ�.
હતી અને શહ�રના લગભગ બધા� જ લોકોને એનો ચેપ લા�યો હતો. કથાની અટકાવવાના� પગલા� લેતા નથી. એમને એક જ વાતની િચ�તા વીનેશ �તાણી દદી�ઓ ભૂખમરાથી પીડાય છ�. એટલુ� જ નહીં, સુર�ાકમી�ઓ
શ�આતમા એક માણસ એની કાર �ા�ફક િસ�નલ પાસે ઊભી રાખે છ�. લાઇટ છ� ક� �ધાપાની વાત ýહ�ર થાય તો શહ�રમા� અને બીજે એમની �વોર�ટાઇન થયેલી �ધ ��ીઓ પર બળા�કાર કરવાની હદ
�
લીલી થઈ પછી બીý વાહનો આગળ નીકળી ગયા�, પરંતુ એ કાર ચલાવી �િત�ઠાને ધ�ો લાગશ. એથી એ લોકો �ખના ડો�ટર સિહત સુધી નીચે ઊતરે છ�. કોઈ મિહલા એમની પાસેથી મદદ માગે
�
ે
શ�યો નહીં. એને તરત �યાલ આવે છ� ક� એને દેખાત નથી. અકળાયેલા લોકો �ધાપાનો ભોગ બનેલા ��ી-પુરુષોને પકડી-પકડીને પાગલોની તો શરીરસુખની માગણી કરે છ�. પાગલખાનામા અને બહાર
ુ�
�
�
�ા�ફકની વ�ે ઊભી રહી ગયેલી કાર પાસે ભેગા થઈ ýય છ� અને કારચાલકને હો��પટલના િબ��ડ�ગમા� અિનિ�ત સમય માટ� �વોર�ટાઇન કરવાને પ�ર��થિત વણસતી ýય છ�.
ýતýતના સવાલો પૂછ� છ�. એ કહ� છ� : ‘મને દેખાત નથી, ધુ�મસ જેવુ� દેખાય બહાન પૂરી દેે છ�. સારા નસીબે ડો�ટરની પ�નીને હજુ ચેપ લા�યો નથી, પરંતુ પાગલખાનામા ક�દ કરેલા લોકોમા� સમાજના જુદાજુદા વગ�ના લોકો છ�.
�
ે
ુ�
છ�, ýણે હ�� કોઈ દૂિધયા રંગના સમુ�મા� હો�.’ લોકો એની વાત માનતા નથી. એ પિતની સાથે રહ�વા માટ� �ધાપાનો ��ગ કરી એમની સાથે �વોર�ટાઇન એમા� �ધાપાનો ભોગ બનેલી એક વે�યા છ�. એ પણ ડો�ટરની પ�નીની જેમ
ુ�
જે માણસ અહી સુધી કાર ચલાવી શ�યો, એને એકાએક દેખાત બ�ધ થાય? થાય છ�. આખુ� િબ��ડ�ગ ચેપ��ત �ધ લોકોથી ભરાઈ ýય છ�. સ�ાવાળાઓ માનવતાના� કાય� કરે છ�. નાની �મરના એક છોકરાને એની માથી અલગ
ં
ે
ે
લોકો એની મýક ઉડાવ છ� ક� �ધાપામા તો બધુ� કાળ�� થઈ ýય અને તને સફ�દ િબ��ડ�ગની બહાર સ�જડ ચોકીપહ�રો ગોઠવે છ�. કરી દેવાયો છ�. વે�યા એને માતાની જેમ સાચવ છ�. નવલકથાના આરંભમા�
�
દેખાય છ�? એમને ખબર નહોતી ક� �ધાપાની ભયાનક મહામારી શહ�ર પર સમય જતા� ક�દ જેવી ��થિતમા મુકાયેલા લોકો પ�રવારની જેમ રહ�વા �ા�ફકની વ�ે �ધાપાનો પહ�લો ભોગ બનેલો માણસ પણ અહી છ�. જ�મથી
�
ં
તૂટી પડવાની છ�. પેલો માણસ કરગરે છ� ક� કોઈ એને ઘેર પહ�ચાડ�. છ�વટ� એક લાગે છ�. �ધાપાનો ��ગ કરી એમની સાથે જ રહ�તી ડો�ટરની પ�ની બધા�ને જ �ધ એક માણસને પૂરી દેવામા આ�યો છ�.
�
ે
માણસ એને ઘેર પહ�ચાડ� છ�. સાચવ છ�. એની સમા�તરે શહ�રમા� �ધાપાનો ક�ર વધી ર�ો છ�. લોકો ભયના (�ન����ાન પાના ન�.18)