Page 14 - DIVYA BHASKAR 070921

Friday, July 9, 2021 | 14 Friday, July 9, 2021 | 15

સાઇબર િસ�યો�ર�ીના� મામલે ગેિમ�ગ : �ડિ��લ માતા-િપતાએ ઓનલાઇન ગેમ ન રમવા દીધી હોવાને લીધે બાળક� આપઘાત એકવીસમી સદીની આ મહામારીએ ક�ટલાય પ�રવારો ન�ટ કરી દીધા ��. સરકારી �કડાઓમા� મા� ��યુ
કરી લીધો! સાવ �ુ�લક કહી શકાય એવી બાબતો બાળકોને હવે આપઘાત
આપણે ઘણા પછાત છીએ. તરફ દોરી રહી છ�. પામેલાઓનો જ સમાવેશ હોય ��, øવતા� રહીને મરી ગયેલા માણસોનો િહસાબ કોણ બહાર પાડશે?
ટ��સે�ટ ક�પનીની મો�ટ પો�યુલર ગેમ ‘હોનર ઓફ �ક��સ’ને ચીનની
કોઇ પણ બ�ારવ��યો ��કર પોિલ�ટકલ પાટી�એ યુવાનો માટ� ઝેર સમાન ગણાવી હતી! ચીનની સરકારે
આવીને આપણા સોિશયલ પે�ડ�િમકની ��યુ-િ���! તેમની �ચિલત ઓનલાઇન ગેમ ‘મો��ટર હ�ટર’ને �લોક કરી નાખી છ�, જેના પા�પણ પાથરીને તારો ��તેýર કરવો,
લીધે ક�પનીના� શેરમા� 5 ટકાનો ઘટાડો ýવા મ�યો હતો.
મી�ડયાને ���ે લગાડી શક� ચીનની �યૂઝ એજ�સીના �રપોટ� મુજબ, દેશની અડધા ભાગની વ�તીને
!
ન�બર

છ�

ચીન
ચ�માના�
ચ�માના� ન�બર છ�! ચીનની ‘િમિન��ી ઓફ એ�યુક�શન’ �ારા ઓનલાઈન
િવડીયો-ગેમના� િવતરણ બાબત ક�ટલાક કડક ધારાધોરણો બહાર પાડવામા
િવડીયો - ગેમના� િવતરણ ે �

ડા�ની
13,000
કરોડ
આ�યા છ�.
છ�. વાિષ�ક 13,000 કરોડ �િપયાની આ ધીકતી ઇ�ડ��ી વષ� 2025 સુધીમા�
રમતો

યાદ
લ ખોટી, સ�તાક�કડી, નદી-પહાડ, ખો-ખો, ભમરડા�ની રમતો યાદ છ� . વાિષ �ક કરોડ �િપયાન ુ � વ �િપયાની આ ધીકતી ઇ�ડ �� ી વષ� 2025 સ ુ ધ ીમા� આ�યા છ� . અમ ક ુ એક ને એક ગુનો મારે ક�ટલી વાર કરવો! મારા બાપે આ જ

વાઇસ
ટીએ
છ�? અ�યારે તો �લેશ ઓફ �લેન, પબ-ø, øટીએ વાઇસ
ø
�

અમુક �કારની િહ�સક રમતોને હવે માક�ટમા� જેમ ફાવે
29,000
29,000 કરોડ �િપયાનુ� વટ��
ટ�
એમ ફ�લાવવામા નહીં આવે. અમુક �મર કરતા� નાની �મરના�
જ વધુ
િસટી, કાઉ�ટર ��ાઇક જેવી િવડીયો ગેમ જ વધુ એમ ફ�લાવ �
ટરની
�
યુ
ચલણમા� છ�. �યા� જુઓ �યા બાળકો સતત મોબાઇલ ક� ક��યુટરની બાળકોને ગેમ રમવા માટ�નો સમય મયા�િદત કરી દેવાયો છ�.
બાળકોને
��ીનમા� પરોવાયેલા છ�. પો�ટ-કોરોનાકાળમા� બહારનુ� િવ� તેમના તદ પ ે ભૂલ કરી હતી
તેમના
ુ
તદુપરા�ત, �મરના� િહસાબ િવડીયો-ગેમને યો�ય
રે��ક�ગ આપવામા� આવશે. ચો��સ વયમયા�દાથી ઓછી
તત
માટ� સદ�તર નામશેષ થઈ ગયુ� હોય એવુ� લા�યા રાખે છ�. સતત 40 રે��ક �ગ આ હાગરાતે િમસાલન ઉદાસ ýઈને મ�હારે પૂ�ુ�, ‘ક�મ આવુ� એટલો બધો લાગતો હતો ક� ઊભા થઈને બાથ�મ સુધી જઈ શકાતુ� ન હતુ�.
ે
40

વય
કલાક સુધી ��ીન સામે બેસીને ઓનલાઇન ગેમ રમતા� રહ�વાથી વય ધરાવતા� લોકો એ ગેમ રમી જ નહીં શક�! ભારતમા� સુ સોિગયુ� મ� કરીને બેઠી છ�? તિબયત તો સારી છ� ને?’ ડૉ�ટરની સલાહ �માણે ટ��ટ કરાવડા�યો. કોરોના પોિઝ�ટવ આ�યો. તરત જ
ધરા
હ�વાથી
આવ
ચીનના 17 વષ�ના યુવાનનુ� ��યુ થયુ� હોવાથી �યા�ના વડા શી શી પણ આવા કડક િનયમો લાગુ પાડવાની તાતી જ��રયાત િમસાલ પાનેતર અને સુવણા�લ�કરોની સýવટમા� પૂિણ�માના મ�હારને �ાઇવેટ કોિવડ હો��પટલમા� દાખલ કરવામા� આ�યો.

વડા
પણ
કરી
øનિપ�ગે હવે િવડીયો ગેમ ક�પનીઓ પર ભીંસ લાદવાની શ� કરી પેદા થઈ ચ��મા જેવી શોભી રહી હતી, પણ લ�નની પહ�લી રાતે નવોઢાના ચહ�રા પર િમસાલના નાજુક ખભા પર અનેક �કારની જવાબદારીઓ આવી પડી. ઘર કહ�વાય �� ક� ભગવાન બધા�નો �� એ ખોટી વાત ��.

શ�
પેદા થઈ ચૂકી છ�.
હટ
ુ�

થી
દીધી છ�. �યા�ના મોટા ભાગના� ટીનેજસ�નુ� �યાન ભણતરમા�થી હટતુ� � એક બાજુ િવડીયો ગેમ ��યે નારાજગીનો દૌર ચાલી ર�ો જે લ�ý, ઉ�ેજના, નવી િજ�દગી શ� કરવાનો રોમા�ચ આ બધુ� છવાયેલુ� હોય સ�ભાળવ, દીકરા મોનુને સાચવવો અને ડૉકટરો સાથે મ��ણા કરવી. મ�હારને
તુ
એક
ýય છ�, વાિષ�ક પરી�ામા� નાપાસ થવાનો રેિશયો સતત વધી ર�ો છ� , તો બ તેના બદલે િમસાલ કોઈ અકળ કારણથી ઉદાસીમા સરી પડી હતી. મ�હારે મળવા જવાની તો મનાઈ હતી, પણ િમસાલ એની સાથે મોબાઈલ પર વાત ભગવાન બધા�નો હોય, તો થોડાક લોકોને આવડા
છ�, તો બીø બાજુ િવડીયો ગેમને ‘ઇ-�પો�સ�’ ક�ટ�ગરીમા�
ધી

ર�ો
�

છ�
છ�... જેની પાછળનુ� એકમા� કારણ િવડીયો ગેમ રમવાની આદત છ�! ! સામેલ ચાર-પા�ચ વાર પૂ�ુ� �યા સુધી તો િમસાલ ફોડ ન પા�ો; �યારે મ�હારે કરી લેતી હતી. ઝાઝા દુઃખ શા માટ� હોય? ભગવાન �� જ નહીં
�
ે
સામેલ કરી તેનો સમાવેશ ઓિલ��પ�સ રમતમા� કરવા
આદત
ુ
�
ભારતમા� પણ ��થિત સારી કહી શકાય તેવી નથી. ગયા વષ� સુધી ી બાબત િવચારણા ચાલી રહી છ�. આ બધાની વ�ે વાલી કારણ ýણવાની øદ પકડી �યારે િમસાલ મ� ખો�યુ�. મ�હારના િમ�ો ýઈએ એટલી મોટી સ��યામા� હતા નહીં;

ે
સ
ેે
ધ
વષ
બાબત
પણ
�
2020
ઝ
મ
ની
ે
�

ૂ
ચીન ઓનલાઇન ગેિમ�ગ બાબત �થમ �મા�ક પર હતુ�, પરંતુ 2020ની પણ મૂ�ઝાયા� છ� ક�, આખરે કરવુ� શુ�? બાળકોને િવડીયો ગેમ હોઠો પરથી શ�દો બહાર પડ� તે પહ�લા �ખો વરસી પડી. જેટલા હતા એ બધા લ�ન પછી દૂર થઈ ગયા હતા. એના� ��પટલના દાદરાના વળા�ક પાસે પચાસેક વષ�ની દુબળી-પાતળી
�
સાલમા લોકડાઉનને લીધે ભારતમા� ગે�સ-ઇ��ટોલેશનનો �કડો 7.3 રમતા� ર ‘મ�હાર, મારી ઉદાસીનુ� કારણ તુ� નથી. તુ� તો મારુ� ભિવ�ય રણમા� એક કરતા� વધુ કારણો હતા. િમસાલનો �વભાવ ��ઢગત હો ��ી ઢીંચણને બાથ ભરી બેઠી હતી. વીસેક વષ�નો એક યુવાન
�
�કડો 7.3
રમતા� રોકી દેવા ક� પછી તેમને એમા� આગળ વધવા દઈને
અબજ સુધી પહ�ચી ગયો હતો અને 17 ટકા માક�ટ-શેર! ઓનલાઇન ઓિલ��પ�સમા� મોકલવા? છો. આપ�ં મેરેજ �ેમલ�ન છ�. મારા� મ�મી-પ�પાના હતો. પાટી�ઝમા� મ�હારના િમ�ો, ‘હાય, ભાભી! હાઉ વળા�ક પર આવીને ઊભો રહી ગયો. તેણે ��ી સામે ýયુ�. પછી
ઓિલ��
ઓનલાઇન
ગેિમ�ગ બાબત સમ� િવ�મા આ �કારનો ઉછાળો �થમ વખત ýવા ઓનલાઇન ગેિમ�ગનુ� ઘાતક �વ�પ તો આપણે સૌ �ણ સખત િવરોધ વ�ે ઘરેથી ભાગીને મ� તારી સાથે મેરેજ કયા� ખી�યુ� ગુલાબ ડ� યુ ડ�?’ કહીને ‘હ��ડ શેઈક’ કરે એ િમસાલન મ�જૂર ધીમેથી ક�ુ�, ‘હ�� બહાર ý� છ��. નીચેથી ક�ઈ લાવવ છ�?’ ��ીના હોઠ �ુ�યા�.
ુ�
ઓ
ે
ખત
ે

�
ýવા

પહ�
મ�યો. િચ�તાજનક વાત એ છ� ક� આજે 40 કરોડથી પણ વધુ ભારતીય SCI-લે�ડ વષ� પહ�લા ýઈ જ ચૂ�યા છીએ. ��યુ �હ�લ ચેલે�જને �ણ છ�. પ�પાનુ� છ��લુ� વા�ય હતુ� - ‘આજથી તુ� મારા માટ� મરી ન હતુ�. મહા�ય�ને તેણે અટકાવેલા �સુ વહી નીક�યા�. પેલો યુવાન બેસી પ�ો.
વષ�
�
ભારતીય
�
ઓનલાઇન ગેમસ�મા�થી 60 ટકા યુઝસ�ની �મર 25 વષ�થી ઓછી છ�! ! વષ� પૂ રા� ગઈ છ� એમ માનીશ.’ મારા પ�પાએ મને રાજક��વરીની જેમ ડૉ. શરદ ઠાકર ઘરે આવીને તે પિતની આગળ ફ�રયાદ રજૂ કરતી અચાનક તેની �ખમા�થી પણ બે �સુ ગાલ ઉપર સરી આ�યા�. ��ીએ પુ�
વષ� પૂરા� થયા�. દુિનયાભરમા� ચકચાર મચાવી ચૂક�લી આ ખૂની
ઓછી

છ�
બનવા તરફ ધપી રહી છ�! ગેમસ�ની સ��યા પણ આગામી
યો
,
�યારે
રમતને લીધે ઘણા ટીનેજસ�ના� માતા-િપતાના� �ાસ અ�ર થઈ
�
ગયા વષ� ક��� સરકારે ચાઇનીઝ એ�સ પર �િતબ�ધ નહોતો મૂ�યો, �યારે બનવા તરફ ધપી રહી છ� ! ગેમસ�ની સ��યા પ ણ આગામી પરખ ભ� રમતન ે લ ઊછ�રી છ�. એમને જરા સરખુ�યે દુઃખ આપવાનુ� હ�� સપના�મા� હતી, ‘મ�હાર, મને તારા ���ડઝ સારી દાનતવાળા નથી જેવડા યુવાનના બરડા પર હાથ ફ�રવતા� પૂ�ુ�, ‘ક�મ અચાનક ર�ો દીકરા?’

હોવાના

હત
�
�
ગયા
રમતા�
�
િદવસમા� સાડા �ણ કરોડથી વધુ ગેમસ� એકસાથે ‘પબø’ રમતા� હોવાના 4 વષ�મા � 65 કરોડન ે વટી ý ય તેવી સ�ભાવના છ� . ગયા હતા. મોમો ચેલે�જે પણ આવો જ હાહાકાર મચા�યો પણ િવચારી ન શક��. તને પામવા માટ�...’ િમસાલની �ખો લાગતા. મારો હાથ પોતાના હાથમા પકડીને તેઓ જે સૂચક યુવાને હસવા જેવુ� મ� કરતા� ક�ુ�, ‘માસી તમે રડતા� હતા એટલે મને મારી
�
4 વષ�મા 65 કરોડને વટી ýય તેવી સ�ભાવના છ�.
�
થઈ
હતો.
ડાઉનલોડ
ભારત અને ચીન બ�ને પોતાના યુવાધનને ઓનલાઇન
�કડા ન�ધાયા છ�! ખાસ તો યુ� સ�બ�િધત િહ�સક ગે�સ વધુ ડાઉનલોડ થઈ ભારત અને ચીન બ�ને પોતાના યુવાધનન ે ઓનલાઇન હતો . સતત વરસતી રહી: ‘મારી ઉદાસીના બે કારણો છ�. એક, હવે રીતે દબાવે છ� એ મને જરા પણ ગમતુ� નથી. સાચ કહ��? તારા મા યાદ આવી ગઈ. તમારી વહ�ને શુ� આ�યુ�? છોકરો ક� છોકરી?’

ુ�
�
હોવાનુ� �યાનમા આ�યુ� છ�. ગેિમ�ગના અિતરેકથી બચાવવા માટ� સરખા �માણમા� િચ�તાતુર સાઇબર િસ�યો�રટીના� મામલે આપણે ઘણા પછાત છીએ. કોઇ મારા પ�પા સાથે હ�� �યારેય વાત નહીં કરી શક��. બીજુ�, મારા� આ િસવાય હ�� બીý કોઈ પુરુષનો �પશ� સહન કરી શકતી નથી.’ ��ીએ ઉદાસ ભાવે ક�ુ�, ‘છોકરો આ�યો.’
ે
�ોફ�શનલ ગેમર બનવા માટ�ના અભરખા ઘણા યુવાનો ýવા મા��ા છ�. ભણતરમા� એકા�તા ન આવવી, ચી�ડયાપ�ં, ગુ�સો-�ોધ, િહ�સક પણ બહારવ�ટયો હ�કર આવીને આપણા સોિશયલ મી�ડયાને ધ�ધે લગાડી પગલા�થી મ� પ�પાને �ડો ઝખમ આ�યો છ� જે �યારેય રુઝાશે નહીં.’ હાથ મેળવવાની વાત તો દૂર રહી, િમસાલન તો કોઈ પરપુરુષ એની ‘માસી, તમારે તો રાø થવુ� ýઈએ. રડો કા� છો?’
ે
ે
છ�, પરંતુ એમા�થી જૂજ યુવાનો જ ગેિમ�ગ �ે� નામના અને પૈસા કમાઈ માનિસકતાનો જ�મ વગેરે સિહતની અનેક સમ�યાઓનો સામનો આપણા શક�. જેમ જેમ ભારત ઓનલાઇન યુગના મ�યા��નકાળમા� પહ�ચશે, એમ આ મ�હારે એ રા� મધુરજની માણવાનુ� મોક�ફ રા�યુ�. આખી રાત એણે કાયાને ઘૂરીઘૂરીને જુએ તે પણ ગમતુ� ન હતુ�. એ મ�હારને કહ�તી ક�, ‘એ લોકો ��ીએ રુદન અટકાવવાનો મરિણયો �યાસ કય� અને જરા હસી દેતા� ક�ુ�,
�
�
�
ે
�
�
શક� છ�. પાછલા 3 વષ�મા ગેિમ�ગ ઇ�ડ��ી 60 ટકાની હરણફાળ ભરી ચૂકી યુવાનો કરી ર�ા છ�. થોડા િદવસો પહ�લા જ છાપા�મા� સમાચાર છપાયા હતા ક� ‘�ડિજટલ પે�ડ�િમક’ માટ� તૈયારી રાખવી પડશે. �ેિમકામા�થી પ�ની બનેલી િમસાલન આ�ાસન આપવામા� અને છાની મારા પર ���ટથી બળા�કાર કરતા હોય એવુ� લાગે છ�.’ ‘પહ�લા તુ� એ કહ� ક� તુ� શા માટ� ર�ો? મા યાદ આવી જવાથી એમ કોઈ રડી
ે
રાખવામા િવતાવી દીધી. સવાર પડી �યારે એ મા�ડ િમસાલન ક��વ�સ કરાવી મ�હારે િમ�ો સાથે હળવા-મળવાનુ� લગભગ બ�ધ કરી દીધુ�. પિત-પ�ની ન પડ�. હ�� બે િદવસથી ý� છ��. તુ� માથુ� નીચુ� કરીને બેઠો હોય છ�. તારુ� કોઈ
�
શ�યો ક� િપયર તરફથી બે ઉદાસીઓ કરતા� મ�હાર સાથેનુ� લ�નøવન એ માટ� એમની િનø દુિનયા જ પૂરતી હતી. બધુ� સરસ રીતે ચાલી ર�ુ� હતુ�, �યા � સગુ� વધુ બીમાર છ�?’
સા�કડા� પા��રા�મા� એ પશુઓનો ��મ મોટી ખુશીનુ� કારણ બની રહ�શે. સીધા સપાટ માગ� પર કોરોના નામનો મોટો ખાડો નડી ગયો. મહામારીની એ યુવાને માથુ� ધુણા�યુ� અને ક�ુ�, ‘માસી, ચાલો નીચે જઇએ. તમે ચા
બાવીસ વષ�ની િમસાલ અને પચીસ વષ�ના� મ�હારનુ� લ�નøવન
ે
થાય છ� અન તેમન મો�ા� કરી ડગલાના અપે�ાઓ, સપના�ઓ, વચનો અને ગાઢ �ેમના સથવારે શ� થયુ�; પા�ચ જ સારવારનો ખચ� પણ �ડો ખાડો જ સાિબત થઈ ર�ો હતો. મ�હાર િજ�દગી પીઓ છો ને?’ હો��પટલ નીચે ચાની ક��ટીન હતી. યુવાન એક જ�યાએ બેસી
ે
અને ��યુ વ�ે ઝૂલતો ર�ો, પૂરા �ીસ િદવસના આ જ�ગમા� સ�યાવીસ લાખ
ગયો. ��ી એ યુવાનની બાજુમા� બેસી જતા� બોલી, ‘તુ� મને રડતી ýઈને ર�ો?
કાર�ાના�મા� મોકલી દેવાય છ� વષ�મા� િમસાલન સમýઈ ગયુ� ક� મ�હાર જેવો øવનસાથી કોઈ નસીબદાર �િપયા વપરાઈ ગયા. બીýનુ� દુઃખ ýઈને કોઈ રડી પડ� એવો તો આ જમાનો નથી.’
ે
��ીને જ મળ�. સામા�ય રીતે એવુ� બનતુ� હોય છ� ક� લ�ન પછીના �ારંિભક
‘માસી, આમ ýઈએ તો ક�ઈ જ નથી. મારા ભાઈનો છોકરો બીમાર
િમસાલના દરેક જ�મ િદવસ પર મ�હારે એના� માટ� સોનાનુ� એક આભૂષણ
ઇ�રાયેલમા� ફર િદવસો ખૂબ આન�દમા� વીતતા હોય છ�, પછી શારી�રક ખરી�ુ� હતુ�. પા�ચ વષ�મા� દસેક તોલાના દાગીના ભેગા થયા હતા. પિતને છ�. ભાભી રીસામણે છ�. મારા� મા-બાપ નથી. ભાઇ ક�પનીમા� ýય છ�.
ે
પાછો લાવવા માટ� િમસાલ બધા� ઘરેણા� વેચી ના�યા�.
જેની સાથે મારી સગાઈ થઈ હતી, એ છોકરીના બે િદવસ પછી લ�ન છ�.
આકષ�ણ ઓછ�� થતુ� ýય છ� અને એકબીý�ના દોષો
�
એનો બાપ પૈસાદાર છ�. તેણે સગાઈ તોડી નાખી. મારા
�યાનમા આવતા ýય છ�. નાની-નાની વાતમા છણકા,
છ��લા ચાર િદવસ મ�હાર વે��ટલેટર પર ર�ો. આખરે
�
�
ઉપર �િતબ�� દોષારોપણ, બોલાચાલી અને પછી ઉ� ઝઘડાઓ આ એ જ�ગ હારી ગયો. િમસાલ ઉપર આકાશ તૂટી પ�ુ�. એ પડખે ઊભુ� રહ� એવુ� કોઈ નહોતુ�. છોકરીની ઈ�છા
નહોતી. આજે મારી મા યાદ આવે છ�. તમને
બધુ� સામા�ય બનતુ� ýય છ�.
રડીરડીને થાકી ગઈ, �યારે એને સમýયુ� ક� હવે પછીનુ�
�
િમસાલનો અનુભવ સાવ જુદો જ ર�ો. ��યેક
મ�હાર વગર એક પળ ન øવી શકતી િમસાલ
આ વાત અને િવગત.’ ચાવાળો ચા મૂકી
નવો િદવસ �ેમની ભરતી લઈને આવતો ર�ો, દરેક øવન ક�ટલુ� આકરુ� હશ. ે �ટોરી પો��ટ રડતા� ýયા તો મને રડવુ� આવી ગયુ�. બસ!
ગ યા અ�વા�ડયે ઇઝરાયેલ ‘ફર’ નામના રાિ� સુહાગરાત બનીને આવતી રહી. આખી િજ�દગી ક�વી રીતે કાઢી શકવાની હતી? માવø મહ��રી ગયો. યુવાને �યારે ચાનો કપ ઉપા�ો,
મ�હાર ધનવાન ન હતો. એના� મ�મી-પ�પા િમડલ
�
��છાળા ચામડાના વ��ો ઉપર �િતબ�ધ
�યારે �યાલ આ�યો ક� પેલી ��ી એકધારુ�
નાનકડા દીકરાને ઉછ�રવાની, ભણાવવાની
�
�
મૂકનાર પહ�લો દેશ બ�યો. ઇઝરાયેલ ��ડો �લાસના હતા. અમદાવાદમા� મ�હારે નાના પાયા પર અને એની નાની-મોટી માગણીઓ સ�તોષવાની રડી રહી છ�. યુવાને થોડી �ણો જવા દીધી
દેશ નથી તેથી તેમા� ફરની ફ�ત આયાત અ�ય�ત ���ચુ�ત િબઝનેસ શ� કય� હતો. રોજ સવારે તે ઘરેથી િમસાલની જવાબદારી હવે એકલી િમસાલ પર આવી પડી પછી ધીરેથી ક�ુ�, ‘માસી, મને કહ�શો તમે
ધાિમ�ક કાય�મા પહ�રાતા ગોળાકાર ટોપા માટ� થાય છ�. ‘�વીટ �કસ’ પામીને નીકળતો હતો અને પછી હતી. એ પિતનો િબઝનેસ સ�ભાળવા જેટલી શા માટ� રડો છો?’
�
તે ટોપા $5,000 જેટલી �ક�મતે સેબલ ક� િશયાળના � આખો િદવસ ખારા પરસેવામા નહાતો હતો. હોિશયાર નથી; ઘર ચલાવવા માટ� એણે ‘ýબ’ મેલી ઓઢણીથી �સુ લૂછતા ��ીએ ક�ુ�, ‘ક�વુ�
�
�
�
�
પૂ�છડા�ના� ચામડા�મા�થી બને છ�. તે માટ� ફરની છ�ટ છ�. ચળવળ કરી રહ�લ છ� અને ગયા માસમા ઇઝરાયેલે ફર દર કલાક� િમસાલનો ફોન આવી જતો કરવી પડશે. આ પુરુષ�ધાન સમાજમા એના� થાય છ� નહીં? તુ� ગરીબ છો એટલે છોકરીના બાપે સગાઈ તોડી નાખી. મારા
જગતમા� દર વષ� એક િબિલયન યાને ઉ�ોગ ઉપર કાપ મૂકી જગતમા� �ાણીક�યાણની પહ�લ હતો: ‘મ�હાર, મને યાદ કરે છ� ને? જેવી સુ�દર અને યુવાન ��ી ઘરની બહાર બાપે આ જ ભૂલ કરી હતી. મારી પહ�લી સગાઈ મારા નøકના ઓળખીતામા �
�
1,000,000,000 સસલા, તેમજ પા�ચ કરોડ િશયાળ, કરેલ છ�. તારુ� �યાન રાખજે. બે પૈસા ઓછા પગ મૂકીને �યા� સુધી ýતને સલામત થઈ હતી. મારા પૈસાદાર બાપે તોડી નાખી અને એક વગદાર ઘરમા� મારી
સીલ, િમ�ક, અને રેક�ન જેવા� બીý �ાણીઓને ‘ફર ઉ�ોગમા� દુિનયાભરમા� લાખો ને કરોડો કમાઈશ તો પણ ચાલશ. તુ� થાકી રાખી શકશે? ý એ ýબ કરવા ýય સગાઈ થઈ. મારુ� øવતર વેરાન થઈ ગયુ�. મારા ધણીએ બાપના પૈસા જ નહીં,
ે
�
જ�ગલમા�થી ફસાવીને પકડવા માટ� સાણસા ને �ાણીઓના� કરપીણ મોત કરાવાય છ�. આ ýય એટલુ� કામ ન કરતો. લવ યુ!’ તો મોનુને કોણ સાચવશ? ે મારી િજ�દગી પણ બરબાદ કરી નાખી. એ બાપનો એકનો એક દીકરો હતો.
�
છટકા� હોય છ�, જેમા� પશુનો પગ ફસાય કાયદા વડ� પયા�વરણની પણ ર�ા થશે િમસાલ જેવી ખૂબસૂરત પ�નીના� એક ર�તો છ�; બીý લ�ન કરી બેફામ દા� પીતો. ø�યો �યા સુધી પાણી કરતા� વધુ દા� પીધો અને કમોતે
�
ે
છ�. તેમા�થી છ�ટવા તરફડતુ� �ાણી અને પશુઓની સુખાકારી સચવાશ.’ બે મીઠા� વચનો મ�હારના દેહમા � લેવાનો. િમસાલ આજે પણ એક મય�. પોતે મય� અને મનેય મારતો ગયો. મારો દીકરો પણ એના બાપના
�
ફસાયેલો પગ ચાવીને પણ છ�ટવા મથે નીલે ગગન પશુક�યાણની સ��થા ‘પેટા’ (PETA) નવી ઊý ભરી આપતા� હતા. સુ�દર યુવતી જેવી દેખાય છ�. બીý ર�તે છ�. જેટલુ� કમાય છ�, તેનો દા� પી ýય છ�. િબચારી મારી વહ� પારેવડી
�
�
છ�. તે રીતે ઝડપાયેલા �ાણીઓને ક� તલે વષ�થી ચળવળ કરે છ�, ક� ��ડા બે જ વષ�મા� મ�હારે નવો પુરુષ મળી જશે, પણ જે િમસાલ જેવી છ�. મારા નાલાયક દીકરાને ખબર નથી ક� એની બાયડી મોતમા�થી બચી
તેમના� ચામડા માટ� કતલ કરાય છ�. �દેશોમા� લાખો ને કરોડો ��છાળા � �લેટ ખરીદી લીધો; બદલામા � મ�હારના ગાઢ િમ�ોનો �પશ� પણ છ�. આ દવાખાના�ના શે�ઠયાને હાથ ý�ા. એણે દવાનો ખચ� આ�યો. મારી
�
ે
�
આ �ાણીઓની રુવા�ટી જેને ‘ફર’ િશયાળ, િમ�કસ, સસલા અને એવા� િમસાલ એને એક દીકરાની સા�ખી શકતી ન હતી એ પોતાનુ� શરીર વહ�ને ખવડાવવા બે ચમચી ઘી પણ નથી. મારા પેટના જ�યા દીકરાને એ પણ
કહ�વાય છ�, તે ફરનો એક ડગલો મધુ રાય બીý �ાણીઓને સા�કડા� પા�જરા�મા� ભેટ આપી. પાડોશીઓ પરાયા પુરુષને શી રીતે સમિપ�ત કરી ખબર નથી ક� એના ઘેર દીકરો આ�યો છ�. પીને પ�ો છ� �યા�ક. �દર મારી
�
બનાવવામા 100 પશુઓનુ� ચામડ�� ખપે ગીચોગીચ ઉછ�રી તેમને ઝેર ક� વીજળીના આ પિત-પ�નીનો શકશે? ��ો અનેક છ�, ઉ�ર એક પણ વહ� રડ� છ�, બહાર હ�� રડ�� છ��. કહ�વાય છ� ક� ભગવાન બધા�નો છ� એ ખોટી વાત
�
છ�. �ચકાથી અથવા ગેસ ક� ટ��પો દઈને અથવા �ેમ ýઈને આ�ય� નથી. એકવીસમી સદીની આ મહામારીએ છ�. ભગવાન બધા�નો હોય, તો થોડાક લોકોને આવડા ઝાઝા દુઃખ શા માટ�
�
�
ફસામણી ઉપ રા�ત ��છાળા �ાણીઓને તેમના� જનના�ગો છ��દીને મારી નાખી યુરોપ, અનુભવતા� હતા. આમ આવા તો ક�ટલાય પ�રવારો ન�ટ કરી હોય? ભગવાન છ� જ નહીં. મારો તો િવ�ાસ ઊઠી ગયો છ�. કાલે શુ� થશે
ઉછ�રવા ‘ફર ફામ�’ હોય છ�, જેમા� સા�કડા� પા�જરા�મા� એ અમે�રકામા� તેમના� મુલાયમ ચામડા�ના� ફ�શનેબલ ડગલા ને આમ પા�ચ વષ� પૂરા� થઈ દીધા છ�. સરકારી �કડાઓમા� મા� ��યુ એની મને ખબર નથી.’
�
પશુઓનો જ�મ થાય છ� અને તેમને મોટા� કરી ડગલાના� બનાવાય છ�, તે હીન ક��ય છ� ને તેની ઉપર �િતબ�ધ ગયા�. કદાચ આખી િજ�દગી પામેલાઓનો જ સમાવેશ હોય છ�, øવતા� યુવાને ધીમેથી ક�ુ�, ‘માસી, ચાલો. �યા પા�ભાø મળ� છ�. આપણે બેય
�
�
કારખાના�મા� મોકલી દેવાય છ�. આ રીતે બ�િધયાર ર�ે- મૂકો. ગયા મિહને દુિનયામા પહ�લી વાર એ �િતબ�ધનો આવા� સુખમા પસાર થઈ રહીને મરી ગયેલા માણસોનો િહસાબ કોણ ખાઈએ. હ�� સમજતો હતો ક� મારા જેવુ� દુઃખી કોઈ નથી, પણ એવુ� નથી. માસી
�
ર�ે પશુઓની 30 ટકા વસતીમા Aleutian disease કાયદો અમલમા આ�યો છ�, ઇઝરાયેલમા! અને પેટા ýત, ý કોરોના નામનો øવલેણ બહાર પાડશે? વત�માન સમયમા� એવા પુરુષો બધુ� બરોબર થઈ જશે.’
�
�
(AD) નામે રોગ ફ�લાય છ�, જેનો કોઈ ઉપાય હø તેમજ પશુ�ેમીઓએ સમ�ત ફર ઉ�ોગને યાદ દેવડા�યુ� વાઇરસ ન આવી પ�ો હોત! પણ ક�ટલા હશ જે િમસાલ જેવી માનુનીને યુવાને ચાવાળાન ક�ુ�, ‘અમે પહ�લા ના�તો કરી આવીએ પછી બીø
ે
ે
�
શોધાયો નથી. આવી અિવચારી અને િબનજ�રી છ� ક� ફરના� વ��ો અનૈિતક છ�, િબનજ�રી છ� અને મ�હારને તાવ આ�યો. ખા�સી એના દીકરા સિહત �વીકારવા માટ� બનાવી દેý. બેયના પૈસા લઈ લેý.’ યુવાન હસીને ઊભો થયો. પેલી ��ીએ
�
�યાપારી �થા બ�ધ કરવા પશુક�યાણની સ��થાઓ (�ન����ાન પાના ન�.18) શ� થઈ ગઈ. ગળામા દુખવા મા��ુ�. થાક તો તસવીર �તી����� �� તૈયાર થાય? આભ સામે ýયુ�.