Page 14 - DIVYA BHASKAR 011422
P. 14
Friday, January 14, 2022 | 14
સુખ, સફળતા ક� સજ�ના�મકતાનો અને ક�ટાળા વ�ે ઝૂલતુ� રહ� છ�.’ અને ક�ટલી સાચી વાત! પીડા અને રાહત,
જમ�ન �ફલોસોફર આથ�ર શોપેનહોઅરે કહ�લુ�, ‘િજ�દગીનુ� લોલક પીડા
દુઃખ અને �સ�નતા, િન�ફળતા અને સફળતા, મહ��ફલ અને એકલતા વ�ે
રહ�લી કોઈ પ�રિચત અને કાયમી અવ�થા એટલે ક�ટાળો. �યારે આપણે કોઈ
આધાર ક�ટાળા સાથેની �ો�તી પર રહ�લો �� જ લાગણી નથી અનુભવતા, �યારે ક�ટાળો અનુભવીએ છીએ.
મનુ�ય મા� ‘નાવી�ય’ માટ� એટલો બધો તરસતો હોય છ� ક� એક દુઃખી
�ય��ત પોતાના øવનમા� જે બદલાવ ઝ�ખે છ�, સુખી �ય��ત પણ એટલી જ
�
મા�ામા બદલાવ ઝ�ખતી હોય છ�. એ સ�બ�ધ હોય ક� સ�ýગો, �ેમ હોય ક�
પ�ર��થિત, વાત હોય ક� વાતાવરણ, �થાયી થઈ ગયેલુ� કશુ�ય આપણને માફક
‘Ƚ ટાળો આવે છ�’, આ વા�ય આપણે દરેક બાળકના મો�� એટલે એક એવી અવ�થા ક� જેમા� �ય��તની આસપાસના વાતાવરણમા� નથી આવતુ�. ��થરતા, સાત�ય અને િનયિમતતા ક�ટાળાજનક હોય છ�, અને
અવારનવાર સા�ભ�યુ� હશ. બાળકને ��િ�મય ક� ઈ�ટરે�ટ�ડ
ઉ�ેજક, �ેરક, રસ�દ ક� મનોરંજક ��િ�નો અભાવ
એટલે જ આપણે તેનાથી દૂર ભાગીએ છીએ. પણ રહ�યની વાત એ છ�
ે
રાખી શક�, એવી એક પણ ઘટના એની આસપાસ બનતી ન હોવાથી �ય��ત નાખુશ રહ� છ�. એની પાસે ક� øવનમા� કશુ�ય ન�ધપા� મેળવવા માટ� ક�ટાળો અિનવાય� છ�.
હોય, તો બાળકને ક�ટાળો આવે છ�. પહ�લા�ના સમયમા� બાળકને ક�ટાળો કરવા જેવુ� કશુ� જ ન હોવાથી અથવા તો મનનો લેખક જે�સ �લીઅરે પુ�તક ‘એટોિમક હ�બી�સ’મા� લ�યુ�
�
આવતો, �યારે તેને કોઈ રમકડ��, વાતા ક� રમતના મા�યમથી �ય�ત કરી દેવામા � કરવા જેવુ� હોવા છતા એ કરવામા� છ� ક�, ‘સફળતા સામે સૌથી મોટ�� ýખમ િન�ફળતાનુ� નહીં,
�
�
�
આવતુ�. હવે એના હાથમા ફોન પકડાવી દેવામા આવે છ�. આન�દ ન આવતો હોવાથી તેને મોનોલોગ પણ ક�ટાળાનુ� રહ�લુ� છ�. આપણને સારી આદતો બહ� જ�દી
એની વે, તો આ ક�ટાળાની વ�ે આપણે ઘેરી વળતી એક શુ�ક ક� ક�ટાળો અપાવે છ� કારણક� પુનરાવત�ન નીરસતા જ�માવે છ�.’
સૌ મોટા થઈએ છીએ અને આપણી સાથે સાથે નીરસ અવ�થા ડો. િનિમ� ઓઝા પણ જેઓ એ ક�ટાળા સાથે દો�તી કરી શક� છ�, એ જ લોકો
પેલો ક�ટાળો પણ �િ� પામે છ�. હવે ‘ક�ટાળો એટલે ક�ટાળો. સફળ થઈ શક� છ�.
આવે છ�’ એવી ફ�રયાદ કરવાને બદલે, આપણે ટ��કમા�, ક�ટાળો બોરડમના બે �કાર હોય છ� : માઈ�ો-બોરડમ અને મે�ો-
�વબળ એમા�થી બહાર નીકળવાના ઉપાયો શોધવા લાગીએ એટલે ઉ�સાહ, બોરડમ. આપણી રોજબરોજની િ�યાઓ કરવામા� આપણે જે
�
છીએ. એ મોબાઈલ હોય, લેપટોપ ક� ટીવી, એ વાત તો ��� અને ઉ�ેજનાનો અનુભવીએ છીએ, એ માઈ�ો-બોરડમ છ�. લેસન કરવુ�, øમમા� જવુ�,
આપણે �વીકારવી જ પડ� ક� ક�ટાળામા�થી મુ��ત મેળવવા માટ� અભાવ. �યારેક કામ ક� કસરત કરવી, કોઈ �યાવસાિયક કામ કરવુ� વગેરે જેવી ��િતઓ જે આપણે
આપણે સૌથી વધારે ‘��ીન’નો સહારો લેતા હોઈએ છીએ. ��િ� ન હોવાથી ક�ટાળો દરરોજ કરવી ‘પડ�’ છ�, એમા� ક�ટાળો આવી શક� છ�. કારણ? નાવી�યનો
એ ક�વી વ�તા છ� ક� આટલા ટ��કા િદવસો અને એનાથીય આવે છ�, તો �યારેક અભાવ. પુનરાવત�ન એટલે નીરસતા. આ માઈ�ો-બોરડમ આપણને િનયિમત
ટ��કી િજ�દગી હોવા છતા �યારેક આપણો સમય પસાર એકનુ� એક કામ વારંવાર કસરત કરતા, પુ�તક વા�ચતા, મે�ડટ�શન કરતા ક� પછી આપ�ં લ�ય �ા�ત
�
નથી થતો! કરવુ� પડતુ� હોવાથી પણ કરતા અટકાવે છ�.
એની કોઈ ચો�સ �યા�યા ન હોવા છતા ક�ટાળો ક�ટાળો આવે છ�. મે�ો-બોરડમ એવી કોઈ ��િ�મા આવી શક� છ� જે તમે લા�બા સમયથી
�
�
કરી ર�ા છો, પણ એમા� તમને કોઈ અપેિ�ત પ�રણામ, પુર�કાર, �શ�સા ક�
�મોશન નથી મળી ર�ુ�. આ મે�ો-બોરડમને કારણે જ ક�ટલાક લોકો દર બે
ક�ટાળો એટલે એવી અવ�થા જેમા� વ�� નોકરી બદલે છ�, નવા સ�બ�ધો બા�ધે છ� અથવા તો હાથ પર લીધેલુ� કામ
અધૂરુ� છોડીને કશુ� નવુ� કરવાનો �ય�ન કરે છ�. ટ��કમા�, માઈ�ો અને મે�ો આ
����તની આસપાસ ��ેજક, બ�ને બોરડમ આપણા ‘લ�ગ ટમ� ગોલ’ સુધી પહ�ચવામા અવરોધક બને છ�.
�
આ ક�ટાળાનો એક જ ઉપાય છ�. એનાથી ભાગવાને બદલે, એમા�
�ેરક, રસ�� ક� મનોરંજક ����નો ડ�બકી લગાવી દેવી. એ સમજવુ� બહ� જ�રી છ� ક� ક�ટાળો કોઈ ýખમી ક�
અભાવ હોવાથી એ નાખુશ રહ� �� øવલેણ અવ�થા નથી. માટ� ‘ક�ટાળાજનક’ અવ�થામા રહ�વુ� �વા��ય માટ�
�
(�ન����ાન પાના ન�.19)
