Page 13 - DIVYA BHASKAR 011422
P. 13

Friday, January 14, 2022   |  13


                                                  સમય આપે એ

                    ે
           સબધો અન સમય, આ બ વ�તુ �યારેય ટકન
            �
                                         �
              �
                              ે
                  �
                      ે
                                      ે
                                    �
          ફોર �ા�ટડ ન લવી કારણ ક, આ બન બાબતો
                               �
             ે
                                 �
            જટલી મહ�વની આપણા માટ હોય એટલી જ
                                      ં
           મહ�વની � સામેની �ય��ત માટ નહી હોય તો   નવરા નથી હોતા
                                   �
                           ે
                            ે
                                         ં
                  લાગણીન બલ�સ જળવાઈ નહી શક  �
                         �
                         ુ
                                                                                                                           �
                                                                                                                     ે
                                                                                                                                                    ે
                                                                                                                                               ે
                                                                                                              આસામ ખાત કામા�યામા આવેલ શ��તપી� �યા� માતા કામા�યાદવી િબરાજ છ �
                                                                                                                                                  ે
                                                                                                                  બ�� �તપ અન
                                                                                                                                    ૂ
                                                                                                                િહદ શ��તપી�ની
                                                                                                                        ુ
                                                                                                                     �
                                                                                                             કથાઓમા સમાનતા!
                                                                                                                                  �

                                                                                                     તસવીર ूતીકાत्મક છે  િહદ અન બ�� ધમ�મા દરક પિવ� �થળનો સ�બધ
                                                                                                                   ે
                                                                                                             �
                                                                                                               ુ
                                                                                                                                 ે
                                                                                                                                                    �
                                                                                                                               �
                                                                                                                                            ે
                                                                                                                                     ે
                                                                                                                 ે
                                                                                                           કોઇ ન કોઇ પિવ� �ય��ત સાથ �ડાયલો છ. આ
                                                                                                                                                 �
                                                                                                                                        �
                                                                                                                                 ુ
                                                                                                           વાતનો ��લખ આપણા પરાણોમા અને િવ��રમા        �
                                                                                                                      ે
                                                                                                                    �
                                                                                                           �વા મળ છ   �
                                                                               �
                                                            ે
                                                  ે
                                                                                           ે
                                                                  ે
                                                    ૂ
                    �
                          �
         ‘શ   � ુ  કરે છ? ફોન કમ નથી ઉપાડતા ?’ એક �ય��ત બીýન પછ  �  પાસ કરવા જવા બીý ઘણા કામો છ, એટલે આપણી સાથ વીતાવવાનો સમય  �  �ો અન િહદઓમા એક મા�યતા છ ક કોઇ જમીનને કોઇ પિવ�
                                                                    ે
                                                                                                                                        �
                                                                     �
                           ે
                                                                                                                                         �
                                                               �
                                                                                   �
                                                   ુ
                                                          એને માટ ‘�યાર કઈ ન હોય’ �યારની પસદગી છ. આપણે કોઈની િજદગીમા
                                                    �
                                                                                       �
                                                                                                                              �
                                                   �
                                                                                                  �
                 છ... ‘મારી પાસ એક કલાક �ી હતો, એટલે મને લા�ય ક,
                                                                                                                        ે
                                                                                                                          �
                                                                                                                           ુ
                  �
                                                                                                                                     ે
                                                           ે
                                                                                                                               ે
                                               ે
                                                                                                                           ે
                                                                  �
                                                  ે
                                                                �
                     �
                 તાર �યા આવીને ચા પી�!’ પણ એ જ �ય��ત �યાર સામ ફોન   સક�ડ, થડ ક ફોથ� ઓ�શન બનવ ક નહી, એનો િનણ�ય આપણો હોઈ શક.   બૌ  �ય��ત સાથ ýડી દવામા� આવ �યાર એ જમીન પણ પિવ� થઇ
                                                                                  ં
                                                                               �
                   ે
                                                                              ુ
                                                                              �
                                                                                                                                         ે
                                                                                                      �
                                                            �
                                          ુ
        કરે છ �યાર એમની પાસ સમય નથી હોતો... આપણે એવ માની લઈએ છીએ   અહકાર ક ઈગોને વ� લા�યા વગર ý આપણે એ �ય��ત (િ�યજન, િમ�   ýય છ. પહલા આ મા�યતાન બૌ� વણન ýઇએ.
                                          �
                                                                                                                           �
                                                                                                                             �
           �
               ે
                                                                        ે
                      ે
                                                                �
                                                                                                                                            �
                                                                                                                                      �
                                                                                                                        �
                                                                                                                                      ુ
                                    �
                                                                                                     ુ
                                                                                                                              ુ
        ક, આપણે માટ ý આપણા િમ�, િ�યજનનુ મહ�વ આપણા� કામ કરતા  �  ક �વજન) માટ સતત ઉપલ�ધ રહવ હોય તો એમા કશ ખોટ� નથી, પરંત એ   કહવાય  છ  ક  ગૌતમ  બ�ના  િનવાણ  પછી  તમના  �િતમસ�કાર
                                                                                          �
                                                                   �
         �
                                                                                          ુ
                                                                                        �
                                                                                                                      �
                                                                                             �
                                                                                                                    �
                                                                                                                                                     �
                  �
                                                                                                                �
                                                                              �
                                                                                                                                            ે
                                                           �
                                                                               ુ
                                                                                                                                     �
                                                                               �
                                                                                                                             ે
                                                                ે
                                        ે
                                                                      ે
                                                                                                                        ે
        વધાર છ� તો એમના માટ પણ આપ�ં �થાન એ જ હશ, �યાર એવ નથી થત  � ુ  પછી સામ એવી અપ�ા રાખવાનો આપણને હ� નથી એ યાદ રાખવ જ�રી   કશીનગરમા� થયા. ત પછી તમના અ��થ એમના શા�ય સમહન આપવાના
                                                                                                   ુ
                                               ુ
                                               �
                                                                                                   �
                                            ે
                                                                                                            �
                       �
            ે
                                                                                                                                                 ે
                                                                                                                                               ૂ
                                                                                                                            �
                     �
                                                                                      ે
                                                                                                                              �
                                    �
                                                                           �
                                                                           ુ
                                                                                                                                           ે
                                                                                                                                      ે
                             ુ
                           �
                         ે
                                                                      ુ
                                                                      �
                                                                                                                          ે
                                                           �
           ે
                                                                                                                                 �
                                                                               �
        �યાર આપણને ‘ખોટ�’ લાગ છ, દઃખ થાય છ અથવા એથી આગળ વધીને   છ. ý આપણને એવ લાગત હોય ક, આપણે જટલો સમય આપીએ એટલો   હતા, પણ એ સ�પાય ત પહલા જ ગગાના મદાની ��ોના સાત રાýઓએ
                               �
                                                                                                                     �
                                                                ે
        �યારક અપમાનની લાગણી થાય છ. મોટાભાગના લોકો પોતાની     અન આપણને ýઈએ �યાર આપણને સમય મળવો ýઈએ તો િમ� ક  �  કશીનગર પર હમલો કય� અન એ અ��થઓ પર પોતાનો દાવો કય�. એમણે
            ે
                                                                              ે
                                                                                                                              ે
                                                                                                            �
                                                                                                      �
               ે
                       ે
                                                                                                                 ે
                                                                                                                          ુ
                                                                                                              �
                                          �
        સગવડ અન ક�ફટ� �માણ આપણને સમય આપતા હોય છ, પરંત  ુ         િ�યજનની પસદગી કરતી વખત આ વાત યાદ રાખવી જ�રી છ,   શહરને ઘરી લીધ અન ય�ની ચતવણી આપી.
                                                                                                                        ે
                                                                                                                              ે
                                                                          �
                                                                                                                     ુ
                                                                                                                     �
                                                                                    ે
                         �
                                        ે
                                                                                         �
        એમની અપ�ા એવી હોય છ ક એ �ી હોય �યાર તમ એમને                પછીથી ફ�રયાદ કરવાનો બહ અથ રહતો નથી.       �ત �ોણ નામના ઋિષએ બ�ના અ��થઓના લગભગ આઠ જટલા ભાગ
               ે
                                                                                                                              ુ
                                     ે
                                                                                                                                                  ે
                                                                                    �
                           �
                                                                                                                ે
                                                                                       �
                                                                                                                  ે
               ે
                                                                                                ૂ
                                                                                          �
           �
              ે
                                       �
                                                                                             ે
        માટ અવલબલ હોવા ýઈએ. એમને માટ એમનુ કામ,   એકબીýન       ે       આપણે બધા એક �ય�ત સમયમા �વશી ચ�યા છીએ.   પા�ા અન એ આ�મણકારી રાýઓને આપી દીધા. રાý એ અ��થઓન  ે
                                  �
                                                                      ૈ
                                                                           ે
                                    �
                                                                                                  �
                                      �
                                                                                                                                            �
                                                                                                                         �
                                                                                                                                   ે
        એમનો સમય અન એમની �ાયો�રટી અગ�યના છ, પરંત  ુ                  પસા અન સગવડ આપણા સૌની જ��રયાત છ. ખાસ   પોતપોતાના રા�યોમા લઇ ગયા અન તન પિવ� ટકરીઓ પર રા�યા.
                   ે
                                                                                                                                     ે
                                                                                                                                      ે
                                                       �
                                                                                                                                                     ુ
        તમારા� કામ ક તમારી �ાયો�રટી િવશ એમને િવચારવાનો   ગમતા રહીએ   કરીને, કોરોના પછી શ� થયલી મદીમા સૌ મહનત કરે છ  �  �તપોની ઉ�પિત �યાથી જ થઇ. �તપ એવ પિવ� �થળ છ, �યા બ�ના
                                                                                      ે
                �
                              ે
                                                                                                 �
                                                                                            �
                                                                                                                        �
                                                                                                                                               �
                                                                                                                                                   �
                                                                                                             ૂ
                                                                                                                                 ૂ
                                                                                                                                     ુ
                                                                                                                                     �
                                                                                         �
                                    ુ
                                                                                                                                            ુ
                                    �
                                         �
                                                                                                                          �
                                                                                             ુ
                         �
                                                                                                                                �
        પણ સમય નથી. એક િમ� ક િ�યજન માટ જત કરવામાય                    ન કદાચ, સૌ �ય�ત પણ હોય જ... પરંત, એ એની સાથ  ે  કોઇ અવશષ રાખવામા આ�યા છ. સ�ાટ અશોક બ�ના લગભગ 200
                                 �
                                                                                                                                          �
                                                                      ે
                                                                                                                  ે
                                        ે
                                         ે
                                                                                                                                                     ે
                                      ે
          �
                                                                                                                            ુ
                                  �
                                                                                                                      �
                                                                                         �
                                                                                                                                        ુ
                                                                                                                                                       ે
                                                                                                             �
        વાધો નથી, પરંતુ આપણે આપણો સમય કવી રીત મનજ   કાજલ ઓઝા વ�      ý કોઈ આપણને સમય આપે છ તો એનો અથ એ નથી   વષ પછી રાજ કયુ. એમણે બ�ના અવશષોની પન: શોધખોળ કરી અન તન  ે
                                                                                                 �
                                                                                                                                   ે
                                                             ૈ
                                       ુ
                                                                                                                         �
                             ૂ
                                                                                                                                ે
                                                                                               �
                                                                                                  �
                                                                                                                                            ે
        કરીએ છીએ એનુ આવા લોકોને મ�ય પણ નથી હોત. આ                   ક, સામની �ય��ત (િમ�, િ�યજન, �વજન ક સગા) નવરા   84,000   ભાગોમા વહ�યા. ત પછી એ અવશષોન સમ� ઉપમહા�ીપ,
                   �
                                                                         ે
                                       �
                                                                     �
                                                                                                                            �
                                                                                                                                         ે
                                                                                                 �
                                                                                                                                                 ુ
                                                                           ે
                                                                                                                                        ે
                                                                    �
                    �
                       ે
        એ જ િમ�ો હોય છ ક, જમની સાથ આપણે કલાકો વીતાવતા              છ, એની પાસ કરવાનુ કોઈ કામ નથી... એનો અથ એ છ ક,         દિ�ણ પવ એિશયા અન એટલે સધી દિનયાભરમા  �
                     �
                             ે
                                                                                                                                �
                                                                                                      �
                                                                                                     �
                                                                                �
                                                                                                                               ૂ
                                                                                                                                              ુ
        હતા, એમના સખ-દઃખમા સાથ ઊભા ર�ા હતા. આ એ જ                સામની �ય��ત માટ આપણે હø સધી મહ�વની �ય��ત છીએ!              લઇ જવામા આ�યા. આમ, આજેય દિનયાના
                                                                                                                                   �
                            ે
                         �
                                                                    ે
                                                                                      ુ
                  ુ
                                                                             �
                     ુ
                                                                                                                                                   ુ
                                                                                                                                               ુ
                                                                                               ે
                                                                                                                                        �
                                                                                                                                                      ે
               ે
                      ે
                                                                                     �
             �
                            ે
                                        �
                                         �
                                                                       ે
        િમ�ો છ જમની સાથ આપણે બ-�ણ દાયકાનો સબધ હોય, અન  ે       આપણને જ લોકો સમય આપે છ એ દરેક વખત કોઈ ગરજ,                    િવિવધ ભાગોમા આપણને બ�ના અવશષો
                                                                                                   �
        અચાનક એમણે �પીડ પકડી હોય. કટલાક લોકોને એવ સમýત જ નથી ક,   જ��રયાત ક આપણી મહ�ા, �િત�ઠા ક સપિતને કારણે આપે છ એવ  ુ �  માયથોલોø  ýવા મળ છ.
                                         ુ
                                                    �
                                                                                     �
                                                                                                                                      �
                              �
                                                                  �
                                                                                                                                    �
                                                                                   �
                                         �
                                              ુ
                                              �
                                                                                                                                  ે
                                                                                    �
                                                                       ે
                                                �
                                                                                                                                                   �
                                                                  ૂ
                         ુ
        િમ�તાનો અથ બીýના સખમા સખી થવાનો, એની સફળતામા આન�દ   માનવાની ભલ �યારય ન કરવી કારણ ક, જમ આપણે આટલા વષ�મા  �               થરવાદ બૌ� ધમના મહાન દશનશા��ી
                       �
                  �
                                                                                                                                          �
                                                                                      ે
                              ુ
                            �
                                                                                                 �
                                                                                   ે
        પામવાનો પણ હોઈ શક.                                આગળ વ�યા, પસા કમાયા, �િત�ઠા અન પદ પા�યા એવી જ રીત સામેની   દવદ� પટનાયક  ‘બ�ઘોષ’  ય�ના  લગભગ  એક  હýર
                                                                                                  ે
                      �
                                                                                                                                ુ
                                                                                                                                       ુ
                                                                    ૈ
                                                                                                            ે
                                         ે
                                                                             �
                   ે
                                                                                      ે
          આપણે �યાર આવા લોકોને દર થતા ýઈએ �યાર આપણને લાગ ક,   �ય��ત પણ પોતાની િજદગીમા, પોતાની રીત આગળ વધી જ હોય છ.            વષ પછી થયા હતા. કોઇ િવહારન મહ�વ
                             ૂ
                                                   ે
                                                                                                                                                   ુ
                                                                                                                                                   �
                                                                                                                                �
                                                                                                      �
                                                    �
                                                                         �
                                                                      �
                                                                                                                                ે
                             �
                                                                                                                                      ુ
                                                  �
                         �
                               ૂ
                                     �
                                                                                                                                 ે
                                                              �
                                                                                   ે
                                                                                                 ે
                                        �
                                                           �
                                                                                       �
        એમની સાથનો આપણો સબધ �યાક તટી ર�ો છ, �યાક ઘસાઈ ર�ો છ અન  ે  �કલમાથી ક કોલેજમાથી સાથ છટા પડ�લા બ જણા પોતપોતાની રીત, પોતાની   અન તન �ભ�વ એ બાબત પર આધા�રત છ  �
                                                                           ે
                                                                             �
                                                                 �
                                                                                                                                   ુ
               ે
                                                                                                                                   �
                        �
                                      �
                                �
                                                                   ે
                                       �
                                                                                                                                     ે
                                                                                 ે
                                                                                                                                                �
                                                                               �
                                                                                                                                             ે
                                                                                                                             �
                                                   ૂ
        આપણે આપણા તરફથી પરા �યાસ કયા હોય એ સબધન સાચવવાના, તટતો   સફળતાના ર�ત નીક�યા જ હોય છ, તમ છતા ý કોઈ �ય��ત પોતાની બધી   ક એમની પાસ કટલા અવશષ છ. આ િવચાર
                                                                                     �
                                                                                                                                      �
                                         ે
                       ૂ
        અટકાવવાના ક છટતો રોકવાના, પરંત જમ દરેક �ય��તની પોતપોતાની   જ �ાયો�રટીને બાજએ મકીને આપણને સમય આપે તો એનુ મ�ય કરવુ એ   બ�ઘોષના સમયમા લોકિ�ય થયો. બ�ના િવિવધ
                                                                                              �
                                                                                                                                                 ુ
                                                                      ુ
                                                                                                                                     �
                                                                                                ૂ
                                 ુ
                  �
                    �
                                  ે
                                                                                                                          ુ
                                                                         ૂ
                                                                                                     �
                                              �
                    ે
                     �
                       �
              �
                                                                                                                                                      ે
        મયાદા છ એવી રીત સબધોની પણ એક મયાદા ક ગ�રમા હોય છ. આપણાથી   આપણી ફરજ છ. �                           અવશષોની કથાઓ આપણને �યાનમાર, ક�બો�ડયા, લાઓસ, થાઇલ�ડ,
           �
                                  �
                                     �
                                                                                                               ે
        જ થઈ શક એ કરી લીધા પછી પણ ý એ �ય��ત પાસ આપણા માટ સમય   આજના સમયમા લોકો પસા આપે છ, દાન કરે છ બીø મદદ પણ કરવા   ચીન, ýપાન, અફઘાિન�તાન અન હવ તો અમ�રકામા પણ સાભળવામા  �
                                                                                                                                                  �
                                                                                                                                 ે
                                                 �
                                                                                                                                         ે
                                                                                                                                             �
                                         ે
               �
         ે
                                                                                                                                    ે
                                                                                  �
                                                                                         �
                                                                           ૈ
                                                                      �
                         �
        ન હોય તો એટલુ સમø લવ ýઈએ ક, આપણે એની �ાયો�રટી નથી! એની                         (અનસધાન પાના ન.19)  મળ છ.
                                                                                                               �
                  �
                                                                                                              �
                        ે
                         ુ
                               �
                                                                                          ુ
                                                                                           �
                                                                                                   �
                                                                                                                                             �
                                                                                                                            �
                                                                                                             લગભગ એવી જ કથા િહદ ધમમા પણ સાભળવા મળ છ. ýક આ કથાન  � ુ
                                                                                                                                 �
                                                                                                                             ુ
                                                                                                                                �
                                                                                                                                      �
                                                                                                                                                  �
                                                                                                                                              �
                                                                                                                                        ે
                                                                                                            ુ
                                                                                                                                �
                                                                                                           બ�ની કથાના લગભગ 1000 વષ પછી દ�તાવøકરણ કરવામા આ�યુ. ત  ે
                                                                                                                                                      �
                                                                                                                                                  �
                                                                                                                      �
                                                                                          ે
                                                          ‘િવ�ાની ‘ શ�દ કઈ રીત આ�યો?                       અનસાર, િશવના પ�ની સતીએ પોતાના િપતા દ�ની ઇ�છા િવર� િશવ
                                                                                                                                                   ુ
                                                                                                              ુ
                                                                                                              ે
                                                                                                           સાથ લ�ન કયા હતા�.
                                                                                                                    �
                                                                                                                                             �
                                                                                                                                       ે
                                                                                                             �ોિધત દ�ે એક ય�નુ આયોજન કયુ અન િશવøન અપમાન કરવાના
                                                                                                                           �
                                                                                                                                    �
                                                                                                                                             ુ
                                                                                                                 ે
                                                                                   �
                                                                                     ૂ
                                                                                                             ુ
                                                                                                            �
                                                                                                                                              ુ
                                                                                                                                       �
                                                                                                                                              �
                                                                                                                                                       ુ
                                                                                                                                                       �
                                                                                                                                   ે
                                                           સા     ય��ટ�ટ (િવ�ાની) શ�દ બહ જનો નથી. આ શ�દ તો ઈ.સ.   હતસર તમણે િશવø િસવાય અ�ય સૌન ય�મા આવવાન આમ��ણ આ�ય.
                                                                                                                         �
                                                                                                                             ે
                                                                                                                                   ે
                                                                                                                              �
                                                                                                   �
                                                                                                                                ે
                                                                               �
                                                                                                           સતીએ �યાર સભામા જઇન બન વ� સમાધાન કરાવવાનો �ય�ન કય�,
                                                                  1833મા અ��ત�વમા આ�યો. એ અગાઉ �ફલોસોફસ હતા,
                                                                                                                   ે
                                                                       �
                                                                                                              ે
                                                                                                                     ુ
                                                                  એ��જિનયસ� હતા, ડો�ટસ� હતા, પણ સાય��ટ�ટ શ�દ કોઈને   �યાર દ�ે િશવન વધાર અપમાન કયુ.
                                                                                                                                 �
                                                                                                                     �
                                                                                                                         ે
                                                                                                                                          ુ
                                                                                                                                             ે
                                                                                                                           �
                                                                                                                                                     ે
                                                          માટ નહોતો વપરાયો.                                  સતીથી પોતાના પિતનુ અપમાન સહન ન થય અન એમણે ય�વદીના
                                                                                                                                          �
                                                            �
                                                                                                                 �
                                                                                                ે
                                                                                                                          ે
                                                            પહલી વાર આ શ�દનો �યોગ ઈ.સ. 1833મા િવિલયમ વવલ નામના   અ��નમા પોતાની ýતન હોમી દીધી. સતીના દહનની ýણ થતા િશવøએ
                                                              �
                                                                                                                                                  �
                                                                                        �
                                                                                                 ે
                                                                           ે
                                                          માણસ િ��ટશ એસોિસએશન ફોર ધ એડવા�સમ�ટ ઓફ સાય�સની   �ોધે ભરાઇન દ� �ýપિતનુ માથ ઉડાવી દીધુ, પણ �ોધ ઓછો થતા એમણે
                                                                                                                   ે
                                                                                                                               ુ
                                                                                                                               �
                                                              ે
                                                                                                                            �
                                                                                                                                      �
                                                                                                                                                    �
                                                                                          ે
                                                                                       �
                                                                                                �
                                                                                                                            ે
                                                                                                  ે
                                                                                       ુ
                                                                �
                                                                           ે
                                                                                         ૂ
                                                                                              �
                                                                   �
                                                                                                                                  ે
                                                                                �
                                                                                   �
                                                          એક મી�ટગમા કરેલો. તણ મી�ટગમા એવ સચન કયુ ક જવી રીત  ે  દ�ને ફરી øિવત કયા અન સતીનો દહ લઇ શોક��ત થઇ ફરવા લા�યા.
                                                                                                                         �
                                                                            ે
                                                                                                                                 ુ
                                                                       ે
                                                                                                                       �
                                                          આટ� (કળા)ના  ��મા  કામ  કરનાર  માણસ  આ�ટ��ટ  તરીક�   ઋિષ સમø ગયા ક િશવનો શોક દિનયાનો િવનાશ કરશે. એમણે િવ��ન  ે
                                                                          �
                                                                  �
                                                                                                                          �
                                                                                          ે
                                                          ઓળખાય છ તવી રીત આપણે સૌ, સાય�સના ��મા કામ કરનારા   સતીના શરીરના નાના ટકડા કરવાની િવનતી કરી, એવી આશાએ ક સતીનો
                                                                                                                                    �
                                                                    ે
                                                                                                                                                   �
                                                                         ે
                                                                                              �
                                                          સાય��ટ�ટ કહવાવા ýઇએ.                                                           (અનસધાન પાના ન.19)
                                                                   �
                                                                                                                                             �
                                                                                                                                            ુ
                                                                                                                                                     �
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18