Page 18 - DIVYA BHASKAR 011422

Friday, January 14, 2022 | 19

ં
્
�
ુ
�
�
�
ક�યાના િપતાન �ગ� ગ�ગદ થઈ ગયુ, પણ એ છોકરીની છાતી પરથી કારના પડા વારાફરતી પસાર થઈ ગયા� ��ોના
ં
રગીન ભીતો અને ઉદાસ ��ાર ુ � અજવાસન વલણ
ં
�
ુ
�યાલ કોઈને ન આ�યો. જટલા લોકો મને ઓળખ છ, એમની નજરમા� હ � � મને મળ એટલ પરત નથી. ત પણ મને મળ એની જ��રયાત
ે
�
�
�
�
�
ુ
ુ
ુ
�
ૂ
ે
�
�
�
�
�
�
�
�
�
ુ
�
�
ુ
�
�
લકી અન સખી ��ી છ. હા, મારી આસપાસ કહવાતા સખોનો ખડકલો છ. હ � � છ. મારી ગફાના �ધકારમા તો હ øવ જ છ. ત મળ તો એમા �
ુ
ુ
ે
ુ
�
ુ
ં
મારા પિત એમના િપતાના એકના એક પ� છ. એમના િપતાની સ�િ� એમને ઉýસ પથરાશ! િવચારો એકલા જ નહી, ���ટ પણ િવકિસત
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
વારસામા મળી છ. એ સ�િ�એ મને ચારકોરથી ચણી નાખી છ. સાસ-સસરા થશ. ત મળીશ તો બધ જ øવત બની જશ. વરસાદને મ�યા પછીની ધરતી
�
ે
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
�
ુ
ુ
ે
ે
�
�
ુ
પોતાની રીત �વત� રહ છ. હ પિત અન બાળકો સાથ રહ છ. મારી પાસ એ જવ લીલછમ બની જશ.તારા િવચારમા તો માર સમ� અ��ત�વ છ. માર હવ ે
�
ુ
બધ જ છ, જ એક ��ીની ઝખના હોય છ. છતા મારા સપનાના ગોખલામા � તારા િવચારોમા આવવ છ. બીý
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
�
�
�
ુ
કાળધ�બ �ધાર છ. રાતન પોતાનુ એક સ�દય હોય છ, પણ િદવસના એ �વાસ શ�ય છ ક નહી એની તન ે
�
�
�
�
�
ુ
ં
�
�
�
�
�
ુ
ે
ે
�
કોઈને દખાત નથી. તો પછી મારા પિતને �યાથી દખાય? એ તો અજવાળાના તું મળ તો ઉहॄસ થઈ हॄશ, ે ખબર ન પણ હોય! મારો સાચો
ે
ુ
�
�
ે
ચાહક છ. એમને �કાશની ઘલછા છ. આખનો પણ िવકાસ થઈ हॄશ. �વાસ તારા િવચારો સધી પહ�ચી
ે
ં
ે
આજે ઉ�રાયણ છ. ઉ�રાયણના િદવસ એક નાનકડો અક�માત. આમ તો ચાલ તારા िવચારમાં આવ, વતળ પર કરવા માગ છ. �
ુ
�
ુ
�
�
ૂ
�
ે
ુ
ં
�
ે
�
અક�માત નહોતો, પણ સýયો અન આખી િજદગી અપાિહજ બની ગઈ. હ � � એ બહાન ूવાસ થઈ हॄશ. આ �ણ, અ�યારની �ણ
ે
ે
�
�
�
ે
ે
�
ે
ે
ે
એ વખત કોલેજના �ીý વષમા હતી. ઉ�રાયણની નમતી સાજ બ સાઇકલ એમ માનીન રોજ ँलવ છું, જ થોડીક સકડોના �તરાયમા �
ુ
ં
ે
�
ે
�
ૂ
નદી તરફના માગ પરથી ચાલી આવતી હતી અન એક ધસમસતી આવલી કાલે દिનયા ખલાસ થઈ हॄશ. ે ભતકાળ બની જવાની છ. એનો
ે
ુ
�
�
ે
�
�
ે
ુ
કાર બય સાઇકલ સવારના સપનાન ચગદી ના�યા. એકબીýના ગાલ ઉપર એક દી’ આ બધાં ःમરણ તારાં, શ મતલબ? માર વતમાનમા �
ે
�
ે
�
ુ
પડ�લી હોઠની છાપ ઉપર કારના ચારય પડા ફરી વ�યા�. એક ભીર યવાન બી મારी ગઝલોના ूાસ થઈ हॄશ. øવવ છ, એમ માનીન ��યક
�
ુ
�
ુ
ે
ે
ે
ૈ
�
ે
�
ે
�
ે
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
એન મिદરની ब्હાર ના કાઢો,
ં
આ જ ઉ�રાયણ છ. વષમા એક વખત આવતો આ િદવસ મનની ગયો અન કોલેજ છોડી પોતાના બાપની દકાન બસી ગયો. શહરની ભીડ એને � ખાલી ખોટો ઉદાસ થઈ हॄશ. ે પળને આન�દથી øવી છ ýણ ે
�
કાલ દિનયા જ ન હોય! એમ
�
ુ
શાિત ડહોળી ýય છ. રાતનો એક વા�યો છ. હવામા બરફની
�
ખાઈ ગઈ. થોડા િદવસમા જ એક કવારી ક�યાના �ગણે પલી કારના પડા
ે
�
�
ે
�
�
�
ૈ
�
�
ુ
�
ે
�
�
ે
કણીઓ વરાઈ હોય એવો િશયાળો ý�યો છ. છોકરા આવીને ઊભા ર�ા. -िમिલन्દ ગઢવી માનીન øવવ છ ýણ આ �ણ,
ે
�
ુ
ુ
�
ુ
�
�
�
ધાબળામા ઢબરાઈ ગયા છ. ઓરડાની મજબત દીવાલો. આ કઈ ક�યાના િપતાન �ગ�ં ગ�્ગદ થઈ ગય, પણ એ કવારી અ�યારની �ણ જ માર વલણ
�
�
ુ
�
ૂ
ુ
�
આજનુ નથી. એ �યા સધી આવ નહી, �યા સધી માર ýગતા � છોકરીની છાતી પરથી કારના પડા વારાફરતી પસાર થઈ અન આવરણ હોય. તન યાદ કરુ �
�
ં
ે
�
ુ
ે
�
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
�
ુ
�
�
�
�
�
ે
રહવાન. �ઘ આવી ýય, બાર� ખોલતા વાર થાય તો ��ોરી પોઈ�� ગયા. એ વાતન દસ વષ વીતી ગયા. એ કવારી ક�યા એટલે øવનના છ એ �ણમા પણ વતમાન જ છ. ભલ એ
ં
�
�
�
પછીના િદવસો કાટાળા ઝાડ જવા. અર! �વમાન તો આજની િનશા. રાતના કટલા વાગ કારનુ હોન� વાગ ન�ી �મરણ હોય, પણ એ કાળવટો ભોગવે
ે
�
�
ે
�
ે
ે
�
�
�
�
�યારનુય મરી પરવાયુ છ. નહી. શ�આતમા ઝઘડા થતા. એક િદવસ એમણે કહી દીધુ, છ, કારણ ક તારા �મરણ છ.
ં
�
�
�
�
�
ે
ે
�
øવ પર આવી જઈન િવનતીઓ કરવાની. એક માવø મહ�રી ‘આ િજદગી એક જ વાર øવવા મળી છ. માણવા દ. તન હકારની કિવતા છ�લો શર આપણી ભ��તને
�
�
�
ે
ે
દાયકામા જ કઇ બ�ય, એ કવી રીત બ�ય એ વાત સાતમે ઠીક લાગ તો તય માણ. શરમાવ એવો છ. ઈ�ર મિદરની
ે
ુ
�
ે
ુ
�
�
�
ે
�
ુ
�
�
�
ે
�
�
ે
�
�
�
�
�
ે
ે
�
ે
પાતાળ દાટી દીધી છ, તોય આ મન છ ક �યા જઈન જ ઊભ ુ � મને કશો વાધો નથી. હ તન �યારય એવ નહી પછ ક ત ુ � ��કત િ�વેદી બહાર નીકળશ તો એણે બનાવલી
ૂ
ુ
�
ં
�
�
ે
ે
રહી ýય છ અન પછી ડરીને કોકડ� વળી ýય છ. સોસાયટીમા � �યા અન કોની સાથ ગઈ હતી. આનાથી વધ તન કઈ �વત�તા દિનયા ýઈન ઉદાસ થઈ જશ. આખી
ે
�
ે
�
ુ
ે
�
ુ
�
�
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
�
�
શાનથી ઊભલ આ ઘર માર છ. હ આ ઘરની માિલકણ છ, �િહણી ýઈએ? તાર મારા વ� આવવાન નહી એટલે નહી.’. રોજ એક ગઝલમા ભાષા નાિવ�યનુ બધારણ છ.
ુ
�
ં
�
�
ે
ં
ે
ુ
�
ુ
�
ુ
�
છ, �વાિમની છ, લખનારાઓએ કટલાય શ�દો આપી દીધા છ, પણ એ િવચાર આવ છ, શા માટ મ દસ વષ પહલા� બળવો ન કય�? બી ગયલા ગજરાતી ગઝલે હવાફર કરવાનો સમય છ �યાર ે
�
ે
�
�
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
ે
ે
�
�
ે
ુ
િવશષણોની ભીતર શ છ તની મને જ ખબર છ. આ ઘરની �વાિમની હ � � મનીષને મળવાનો �ય�ન પણ શા માટ ન કય�? થઈ-થઈન શ થાત? છાપામા � િમિલ�દ ગઢવીની ગઝલ વતનમા પાછા ફરવાના અનભવન તાý
�
ુ
ુ
�
ુ
ુ
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
ે
�
�
કામ કરવાનુ સાધન, તો મનોરંજનનુ મશીન. ગ�સો ઉતારવા મારાથી િવશષ એવા સમાચાર આ�યા હોત ક એક સદર યવતી લાપતા છ. પોલીસ તપાસ કરાવ છ. આખી ગઝલમા øવનના હકારનુ ભળભા�ખળ અજવાળ� છ..
�
�
�
�
�
ે
�
ે
�
ે
કોઈ નથી. ચલાવી ર�ા છ. તો માર ýગતા રહીન પિતના ગાલ પર પડ�લી િલપ��ટકની øવનના હકાર કિવતાની નøક છ, કારણ ક ત માણસમાથી �ગટ�લી
�
�
�
�
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
�
ે
ે
મારુ નામ મિનષા હત, પણ મારા પિતને લાબ લા�ય એટલે એક અ�ર છાપ ભસવી ન પડી હોત. હવ આ િજદગી øવતા તારમા અટવાયલી પતગ ચતનાનો લયા�મક િવ�તાર છ. કિવ પાસ જઈએ �યાર િનરાશ ન જ થવાય
ુ
ુ
ુ
�
ૂ
�
ે
�
ઓછો કરી િનશા કરી ના�ય, પણ એમ કરવાથી અથ બદલાઈ ગયો એનો જવી છ. � એની સભાનતા એના શ�દોમા �ગટ� છ. � �
�
ુ
અનસધાન
ુ
ં
ે
�
જ અવ�થા અમક �મર પછી �યાનમા પ�રણમે છ. કોઈ પણ ýતના અસતોષ, થોડી શ� ગણાય? જન એક વાર છાતી સાથ ચાપી દીધી હોય એની પીઠમા �
�
ુ
�
ુ
ે
�
ે
ે
ે
ુ
�
�
ુ
�
�
ે
�
ે
એકબીýન ગમતા રહીએ અપ�ા ક ફ�રયાદ વગર ý આપણે વતમાન �ણ સાથ શાિત સમાધાન કરી બવફાઇન ખજર મરાય ખર? સ�કા�રતા મા� �મ કરવામા જ હોય એવ થોડ� �
�
ુ
�
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
�
શકીએ, તો એ સખ છ. ý વતમાન �ણમા આપણી �દર અજપો, અધીરાઈ છ? સ�કા�રતા તો છટા પડવામા પણ હોવી ýઇએ.’
�
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
ે
�
ે
ે
�
�
ુ
ે
તયાર હોય છ, પરંત સમય એવી અઘરી ચીજ છ ક, જ કટલાક માણસો ક અસતોષ હોય, તો આપણા માટ એ કટાળો છ અન ý એ �ણમા સતોષ, એ મહાિભિન��મણની રાત હતી! બીý િદવસ સવાર માતગ િમસાલન ે
ૈ
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ૂ
ુ
�
�
પોતાના પ�રવારને આપવામા પણ �યારક પાછા પડ� છ, એ સમય ý કોઈ હાશકારો ક શાિત હોય, તો એ જ અવ�થા આપણા માટ સખ છ. એક મસજ મોકલી દીધો. ‘માર તન કારણ પછવ નથી, પણ હ તન મ�ત કરુ �
ે
ુ
�
�
ે
ે
ે
ે
�
�
ે
�
�
�
�
ુ
ુ
�
ે
�
�
�
આપણને આપતુ હોય, તો એટલુ ચો�સ સમજવ ક, એ �ય��તએ એના � છવટ, �િતમ ઉદ�ય તો એ �થાયી અવ�થા સાથ મ�ી કળવવાનો જ છ. � છ. તારો માગ ક�યાણમયી હý! ગડબાય એ�ડ ગડલક!’
ુ
�
ૈ
ે
�
�
ે
ુ
�
øવનમા હø સધી એટલુ જ મહ�વનુ અન િનકટનુ �થાન આપણા માટ � (શીષક પ��ત : સાિહર લિધયાનવી)
�
�
�
�
ુ
ુ
ýળવી રા�ય છ. માયથોલોø
�
�
�
�
ે
�
�
ે
ુ
�
ે
સબધો અન સમય, આ બ વ�ત �યારય ટકન ફોર �ા�ટડ ન લવી કારણ સાઈ-ફાઈ
ે
�
ે
�
ં
ે
ક, આ બન બાબતો જટલી મહ�વની આપણા માટ હોય એટલી જ મહ�વની �તદેહ નહી હોય તો િશવøના શોકમા ઘટાડો થશ. આમ, સતીના શરીરના
�
�
ે
ં
�
ે
�
ં
�
�
ે
�
ુ
ે
ý સામની �ય��ત માટ નહી હોય તો લાગણીન બલ�સ જળવાઈ નહી શક. નાના ટકડા કરી નાખવામા આ�યા. િપતા ઋિષ કહોડ આ ટકોર øલી ન શ�યા. હø તો પટમા છો �યા તારા
ે
�
�
ે
�
�
આપણે આપણા તરફથી આપણી બધી �ાયો�રટીને પાછળ ધક�લીન ý ત ભારતના િવિવધ ભાગોમા પ�ા અન �યા પ�ા �યા શ��તપીઠો િપતાની ભલ કાઢ છ? ý તારા આઠ'ય �ગ વાકા(વ�) થý! આવો �ાપ
�
ે
�
ૂ
�
�
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
�
કોઈ �ય��તન સમય આપતા હોઈએ તો એ સો ટકા આપણી પસદગી અથવા રચાઇ. િવિવધ �થ શ��તપીઠોની સ�યા જદી જદી દશાવ છ – 51થી લઇન ે દઈને િપતા તો ચા�યા ગયા. એ બાળક એટલે મહાન ત�વવતા ‘અ�ટાવ�'
ુ
�
�
ે
ે
ુ
�
�
ુ
�
ે
આપણો િનણ�ય છ... સમø-િવચારીન કરેલો આવો િનણ�ય અફસોસન કારણ 64 સધી. જમ ક, પýબના �વાળામખીમા સતીની øભ છ, આસામના જમણે ‘અ�ટાવ� ગીતા' આપી વદાતનો સરળ સાર જગતને સમý�યો. રાý
�
ુ
�
�
�
ે
ુ
ે
ુ
ે
ે
�
�
�
ે
નહી બન. ે કામા�યામા ગભ છ. એ જ રીત એમના પગની અન હાથની �ગળીઓ અન ે જનકના ગર બ�યા અન આગળ જતા સમ� આય�તના ��ઠ ત�વ�ાની
�
ં
�
�
�
�
બીø તરફ, ý કોઈ �ય��ત આપણને સમય આપતી હોય, આપણે માટ � નાિભ ભારતના િવિવધ ભાગોમા પ�ા છ. સાિબત થયા.
ે
�
ે
ે
�
ુ
�
ૂ
ં
�
એના કામ પાછળ ઠલતી હોય તો એને સમય આપીને એની લાગણી અન એના આપણે આ કથાઓ પર િવ�ાસ મકવો ક નહી એ આપણી આ�થા પર અિભમ�ય અન અ�ટાવ�ના બ �ક�સા આજની માતાઓ માટ કાફી નથી?
�
ે
�
ે
ુ
ે
�
�
�
ૂ
ે
સ�માનનુ મ�ય કરવુ એ આપણી જવાબદારી બન છ. � આધા�રત છ, પણ બ�ના અવશષ અન શ��તના શરીરના િવિવધ �ગો, એમ તો િશવાøના હાલરડામા પણ �ીનટલ લિનગના મહા��યની એક કડી
ે
ે
ે
ૂ
ે
�
ે
ે
�
જ ભિમન પિવ� બનાવ છ તની વ�ની સમાનતા �પ�ટ છ. એ એકબીýથી આવ છ. બાકી આજની મ�મીઓ છાશવાર કાગારોળ મચાવતી ફર છ ક �
ે
ે
�
�
�
�
ૂ
ં
મનનો મોનોલોગ �ભાિવત હતા ક નહી, ત �ગ ચો�સપણે કઇ કહી શકાય નહી. ં ‘મારી બબી ક બાબો મોબાઈલ મકતો જ નથી!’ આઈ િથક નાઉ ઈટ ઈઝ
ે
�
ે
�
ે
�લીયર?
�
�
િબનહાિનકારક છ. ઈન ફ�ટ, દીઘ�કાલીન સફળતા માટની એ પવશરત છ. રણમા �ી�ય ગલાબ શ હø આપણે સૌ બાળકોનો જ વાક કાઢીશ? કાશ સગભાવ�થા
�
ુ
�
ૂ
�
�
�
�
�
ુ
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
કટાળાથી ��ત થયા વગર અન કોઈ પણ ઉ�જક મા�યમની મદદ લીધા દરિમયાન કોઈ મા સોિશયલ મી�ડયાનો ઉપવાસ કરી જએ. પછી ý બાળક
ે
�
�
ુ
�
ે
ૂ
�
�
ુ
�
�
�
વગર આપણે એ અવ�થામા કટલો સમય પસાર કરી શકીએ છીએ, એના પર િમસાલ કોઇ અ�ાત આશકાથી ભયભીત બનીને એને પછી બસતી, ‘માતગ, મોબાઈલન એ�ડ�ટ થાય તો તમાર ýડ ન માર માથ...!
ુ
�
ે
�
�
ુ
�
ે
ુ
�
�
�
�
�
આપણી સફળતાનો આધાર રહલો છ. ધાર ક ભિવ�યમા �યારક માર તારાથી જદા પડવુ પડ� એવી પ�ર��થિત ઊભી ગભ સ�કારને ý ગભીરતાથી નહી લઈએ તો બીý પદરે પદર સ�કાર
ં
�
�
�
�
�
ે
�
�
ં
ુ
ફ�ત સફળતા જ નહી, સજના�મકતા માટ પણ કટાળો જ�રી છ�. એવ � ુ થાય તો ત શ કરે?’ જવાબમા પોતે કહતો હતો, ‘તારા વગર હ ઝરી-ઝરીને ગોટ� ચડવાના છ એ ન�ી માનý. ગભાવ�થા દરિમયાન માતાઓ ખશહાલ
�
ુ
�
�
ૂ
�
�
�
ૂ
�
�
ુ
�
�
ે
કહવાય છ ક ‘Boredom is the precursor of creativity.’ �યાર આપણે મરી જઇશ. હ તન ખબ ચાહ છ. તારા વગર હ નહી øવી શક. તન પામવા રહ, રોજ િચ�ો દોરે, પોતાના બાળકન એક ડાયરીમા પ� લખે, પોતાના �
�
ે
ૂ
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
ં
�
�
�
�
ે
�
�
�
ે
ે
ુ
ે
�
�
�
ે
ુ
ે
�
�
ે
કટાળલા હોઈએ છીએ, �યાર આપ�ં મન મ�ત રીત િવહરત હોય છ. એ જ માટ માર �ાણ આપવા પડ� તો પણ હ કાઢી આપીશ.’ પ�રવારજનો અન િમ�ોનો પ�રચય કરાવ, પઝ�સ ઉકલ, એકાદ નવી ભાષા
�
�
ે
�
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
ૂ
સમયે અચાનક �યાકથી કોઈ સજના�મક િવચાર, ય��ત ક યોજનાનો જ�મ માતગ પોતાની ýતન પછી ર�ો, ‘�મ એ મા� �િમકાને પામવા માટ જ શીખ.
�
ે
ે
ુ
ૈ
ે
�
�
�
ૂ
ે
ે
�
થતો હોય છ. આ દિનયાન અચિબત કરનારી કા�પિનક કથાઓ, વ�ાિનક કરાતો હોય છ? �ાણ કાઢી આપવાની તયારી મા� �િમકાન મળવવા માટ, જના પાઠયપુ�તકો પર નજર ફરવ. બાળકન સમય મળ એ રીત ે
ે
�
�
ૈ
�
�
�
ે
�
ે
ે
�યોગો ક સશોધનો કટાળામાથી જ જ�મે છ. િ�એ�ટવ લોકો માટ કટાળો એને પકડી રાખવા માટ અન પોતાના øવનમા જકડી રાખવા માટ જ રહતી સ�ફ મો�ટવેટડ થતા શીખ તો જ 2035મા ભારત મહાસ�ા પર બસશ.
�
ે
�
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
સૌથી ફળ�પ નીવડ� છ. હોય છ? બાકી, મા� ઈ�ટરનેશનલ સ�થાઓમા મોક�યે સ�કાર ન ઊગ �હાલા,
�
ુ
�
�
ુ
ે
ે
ે
�
�
ે
�
ુ
�
�
અન છવટ સખ. ��િ�ના અભાવમા શાત િચ� બસી રહવ, એ �યારક કોઇ પણ કારણવશ ý �િમકાથી અલગ થવાનો િનણ�ય લવો પડ� શ �યો છો?
ે
�
ે
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
ે
ં
ે
આ�યા��મક ગિત તરફની પવશરત છ. જન આપણે કટાળો કહીએ છીએ, એ તો એને ઉદારતાથી �વીકારી ન શકાય? બદલો તો શ�ની સાથ લવાય. �િમકા વાઈ-ફાઈ નહી, સાઈ-ફાઈ આવ તો િવચારý.
ે
�
ૂ
ુ