Page 11 - DIVYA BHASKAR 011422
P. 11

Friday, January 14, 2022










                                               ુ
                                                                                                                ે
                                                                                                ે
                                                      �
                                                                                    ુ
                          િદ�હીના ઉપ-મ�યમ�ી િસસોિદયા િદવસો સધી �ફનલ�ડના �વાસ જઇ આ�યા પછી
                                                                                            ુ
                                           ં
                                                                                               ે
                   AAP સરકાર ઘ� �યાન સરકારી િનશાળો પર ક���ત કય તથી ઘણા સારા પ�રણામો ýવા મ�યા                                                 �
                                                                                            �
                                                                                                                �
                                                                                �
                                                                                                         �
                                     ે
          વીર નમદનો જમાનો અન િશ��
                                            �
                                                                                                                     ે
                                         ુ
                િશ��ન બજટ તો માનવમા થત ઇ�વ�ટમ�ટ છ                                                                                                �
                                                      ે
                                         �
                                                                                           �
                                                                                                       ુ
                                                                                                       �
                                                                                                                                 ે
                                                                                                                     ે
                                                                                                                          ુ
                                                                                                                            �
                                   ે
                                       ે
                                                                                                                        �
                                                                                                                                             �
                                                                                                                                               �
                                                                                        �
                  ે
                 �
                                                                                                   ે
                                                ે
                                                                                             ે
                                                                            �
                                                                ુ
                                                                                           �
                                                                                           ુ
                                                                              ે
                                                                                                      �
                                                                                                      ુ
         લો     ડ મકોલેએ તા. 12-10-1836ન િદવસ પોતાના િપતાન એક   ‘બિ��કાશ’ સામિયકમા જ તારણ કાઢવામા આ�ય ત આ �માણ હત.   ભણનારી ના�યોમા સખસપ�ીનો વધારો ýવા મળ છ.’ (ભાષા તથા
                                                                                               �
                                                                                                 �
                     ે
                                                                               ે
                                                                  ‘ઉપરના પ�ક િવશ અમારો અિભ�ાય એવો છ ક, સરકારી
                                                                                                           ýડણી મળ લખાણ �માણ જ રા�યા છ.)
                પ� લખલો :
                                                                                                                                 �
                                                                                                                                  �
                                                                                                                           ે
                                                                                                                 ૂ
                                                                         ે
                                                                                                                                                ે
                                                                                                                                                       ુ
                  િ�ય િપતાø,                                      િનશાળો દશમા �થાપન થય આશર 32 વષ� થયા ન ઉપરનુ  �  આ લખાણની ભાવનાન �ગટ કરનારુ કા�ય કિવ નમ�દ લ�ય હત ત  ે
                                                                            �
                                                                                                  ે
                                                                                                �
                                                                                                                                     �
                                                                                                                             ે
                                                                                                                                                    ુ
                                                                                                                                                    �
                                                                                        ે
                                                                                    ે
                                                                                                                                                       �
                                       ે
                                                                                                                 ે
                                                                                                                  ુ
                                                                               �
                                                                             ે
                                                                           �
                                                                                                                  �
                   ે
          આપણી ��ø િનશાળો આ�યજનક રીત �ગિત                           પ�ક ýતા તમા હર સાલ વધારો થતો ગયો, તો પણ   ન�ધવા જવ છ. સા�ભળો :
                                                                                                                    �
                                �
                �
        કરી રહી છ. િહ�દઓ પર આ િશ�ણનો �ભાવ ભાર  ે  િવચારોના           આખા  ગજરાત  દશમા  સરકારી  િનશાળોમા� 8891             ભણો ભણો ર ભણો ભણો!
                   ુ
                                                                           ુ
                                                                                 ે
                                                                                                                                  ે
                                                                                    �
                                                                                                                         �
                                ે
                                   ે
                             ે
                                                                                                                                        �
                                                                                                                          ે
                           �
                                                                                        �
                                                                            ે
                                                                                   �
                                                                              ે
        જબરો અન અનોખો પ�ો છ. જમણ ��ø િશ�ણ         �દાવનમા    �       છોકરા ભણ ત તો બહ થોડા છ. માટ અમ અમારા દશી         હા ર ભણવાથી અનીિત �હમ ýશ ે
                                                                                                     ે
                                                                                           �
                                                                                              ે
                ે
                                                    ં
                                                                                                                           ે
                                                                                                                                      ે
                                                                                                                     ુ
         ે
                      �
                       ુ
            ુ
                              �
                                       ુ
                                                                                                                                  �
                                                                                                                    ્
        મળ�ય છ એવો કોઇ િહદ પોતાના ધમનો સાચો અનયાયી                   લોકોન ભલામણ કરીએ છીએ ક જમ સરકાર આપણા      હા ર સ�ગણ વાધ ન કામ મોટા થાશ ર… ભાઇઓ ભણો ભણો
                                                                         ે
                                                                                                                                     ે
              �
            �
                                                                                         �
                                                                                                                  ે
                                                                                                                �
                                                                                                                          ે
                                                                                           ે
        રહી ન શક. કટલાક િહદઓ તો ��ø િશ�ણ �ા�ત                        દશમા િવ�ાનો ફલાવો થવાની મહ�નત બહ કર છ, તમ          હા ર ભણવાથી ઘ� ઘ� ýણો,
                                                                                                   �
                                                                                               �
                                                                                                                          �
                                                                      ે
                                                                                                     ે
                               ે
                                                                                                  ે
                                                                                                                                    ં
                                                                         �
                        ુ
                 �
                                                                               �
               �
                       �
                                                                                                                           ે
                                                                                                                                       ં
                                                       �
                                                   ુ
                                                                                                 �
                                     ે
                                                                                    ૂ
                                         ં
           �
                                                                                        �
                                      �
                                                                        ે
                                                                                               �
                              ે
        કયા પછી નીિતવશ પોતાના ધમનો દખાવ જ કર છ, પરત  ુ  ગણવત શાહ    તમાર પણ ખરા િદલથી ખબ મહનત કરવી કમ ક િવ�ાનો   હા ર ઉ�મ �ત યશ સખ માણો ર… ભાઇઓ ભણો ભણો
                                                                                                                              ુ
                                                                                                                  �
                           �
                                                                                                                   ે
                                                                                                                          ે
                                                                                                                                     ે
                                                                                 ે
                                                                             ે
                                                                                                                                   ુ
                                                                                                                                �
                                                                                                                                   �
         �
                                        �
        કટલાક િ��તી ધમ �વીકારી લ છ. મારો િવ�ાસ છ ક ý               વધારો થશ અન તથી વપાર રોજગારનો તથા સખસપ�ીનો           હા ર નવા મિદરન માન વધારો
                                                                                                                          �
                                                                                               ુ
                                         �
                                                                              ે
                    �
                                                                                                                           ે
                                                                                                                              �
                                                                          ે
                             �
                            ે
                                                                                                  �
                                                                          ે
        આપણી િશ�ણની યોજનાનુ અનસરણ થશ, તો 30 વષમા  �              વધારો થશ. તનો દાખલો ýવો હોય તો જઓ ક વગર ભણલા            હા ર અ�યાસ કરો સારો ર,
                                                                        ે
                                                                                           ુ
                                                                                                                            ે
                                                                                                                                         ે
                             ુ
                          �
                                                                                                     ે
                                    ે
                                                                                              �
                                                                                                                           �
                                           �
                                             ં
        િહદઓની �ચી �ાિતઓમા એક પણ િહદ બગાળમા નહી હોય.          ખડતો કરતા અન ભીલ લોકો કરતા �ા�ણ-વાિણયા વગરની                 ભાઇઓ ભણો ભણો
                                         �
                                                                                                     ે
                                                                       �
                                  �
                                                                                      �
                          �
          �
                                                                          ે
                                    �
           ુ
                                                                                                    ે
                                   ુ
                                                                 �
                                                                ે
                                                                                                                         �
                                                                                                                       ે
                                                                                                                                             ે
           ે
                                                                                                                                                       ે
                                                                                                                                       �
                                �
                            �
        મન આ આશાથી �તરનો આનદ મળ છ.  �                                                                        નમ�દ િનશાળન મિદરનો દર�ý એ કાળ આપે ત ખાસ ન�ધવા જવ  ુ �
                                                                                                            �
                                                                                                                                     ે
                                                   ુ
                                                                                                                                                   �
                                                                                                                                        �
                                                                                                                         ે
                                                                                                                                        ુ
                                         સદાય તમારો પ�,                                                    છ. સરકારી િનશાળોન �ાઇવેટ િનશાળો જવી સદર બનાવવા માટ િદ�હીની
                                                                                                                                                 ુ
                                                                                                                                     �
                                                                                                                          ં
                                                                                                            �
                                                                                                                                   ુ
                                                                                                                             ુ
                                                                                                                                   �
                                                   ે
                                                                                                                             �
                                              ટી. વી. મકોલ ે                                               કજરીવાલ સરકારે ઘ� સાર કામ કય છ. િદ�હીના ઉપ-મ�યમ��ી �ી
                                                   ે
          સન 1852ના મ માસની પહલી તારીખ કિવ નમ�દ મારા ગામ રાદરની                                            િસસોિદયા િદવસો સધી �ફનલ�ડના �વાસ જઇ આ�યા પછી AAP સરકાર  ે
                            �
                                                  �
                                                                                                                        ુ
                                                                                                                              ે
                    ે
                                                                                                                                     ે
                                  ે
                                                                                                                                           �
                                                                                                                                     �
                                                                                                                                      ે
                                                                                                             ં
        �ાથિમક િનશાળમા મા�તર તરીક� ýડાયા હતા. િનશાળ તાપી નદીને �કનારે                                      ઘ� �યાન સરકારી િનશાળો પર ક���ત કયુ તથી ઘણા સારા� પ�રણામો ýવા
                                                                                                                               �
                    �
        આવલી હતી અન હø આજે પણ �યા જ છ. લગભગ એક સદી પછી એ જ                                                 મ�યા.
                                  �
                                                                                                               �
                               �
           ે
                   ે
                                  �
                                                                                                                                            ુ
                                  ુ
                                                                                                                                          �
        િનશાળમા માર પરા સાત વષ ભણવાન બ�ય. િશ�ક નમ�દનો માિસક પગાર                                             એક િશ�ક તરીક� મને આ બાબત ગમી ગઇ છ. ગ�નાર િમરડાલ જવા
                               ુ
                               �
                                                                                                                                                       ે
                 ે
                    �
                   ૂ
                          �
              �
                                             ે
                                                                                                                                                     �
        �િપયા પદર હતો. તઓ િશ�ક તરીક� નોકરીમા� ýડાયા �યાર એમની �મર                                          અથશા��ીએ એના મહા��થ ‘Asian Drama’મા િશ�ણને ‘માનવમા થતા
              �
                                                                                                                                         �
                     ે
                                                                                                              �
                                                                                                            ૂ
        18 વષની હતી. પર એક વષ પણ ન થય અન કિવøવ એવા નમ�દ 1853ના                                             મડીરોકાણ’ તરીક� ��થા�ય હત (છક 1960-62મા). આ બાબત મોદી-
                         �
                                                                                                                               ુ
                                               ે
                    ુ
                    �
             �
                                ુ
                                �
                                   ે
                                                                                                                               �
                                                                                                                                 �
                                                                                                                            �
                                                                                                                                           �
                   ૂ
                                                                                                                            ુ
                             ે
                   �
                                                                                                                          ે
                   ુ
        માચમા રાøનામ આપી દીધુ �યાર એક કિવતા લખી.                                                           સરકારના �યાનમા� �યાર આવશ?
           �
                         �
             �
                                                                                                                               ે
                                                                                                                                           �
                                                                                                                                              ે
                                                                                                                                           ુ
                           ં
          �થળ સકોચને કારણે અહી એ કિવતા �ગટ કરવાનુ ટા�ય છ. નમ�દ  ે                                            આજકાલ ‘Inside Edge’ નામ TV શો ýવાન ચાલ છ. મા� �ણ જ
                                               �
                                               ુ
                                           �
               �
                                                                                                                                                �
                                                �
                                                                                                                                 ે
                                                                                                                          �
                                                                                                                             ે
              �
              ુ
                  �
                  ુ
                                          ે
                            �
        રાøનામ આ�ય પછી ચારક વષ 1857નો બળવો થયલો. 19મી સદીના                                                બાબતો પર બધો ભાર છ : સ�સ, વાયોલ�સ અન ગાળાગાળી. િશ�ણ એક
                                                                                                                                         ે
                         ે
                                                                                                                          �
                                                                                                                    ૂ
            �
                                                   ે
         ૂ
        પવાધમા� ગજરાતમા િશ�ણનો �ારભ થોડીક સરકારી િનશાળોથી થયલો.                                            ટોપલો કચરો દર કરે �યા એક �ક ભરીને ‘મોડન�’ કચરો ઘરે ઘરે ઠલવાય છ!
               ુ
           �
                     �
                                                                                                                                                        �
                              ં
                                                                                                                                                     �
                                      �
                                                �
                                     �
                                             �
                                                                                                                              �
                                                                                                                                               �
                                                                                                                                        �
                                                                                                                     �
        એ િનશાળોની ��થિત શી હતી? સન 1826મા કટલા�ક શહરોમા સરકારી                                            િશ�કો લાચાર છ. િહરોઇન બહન-માની ગાળ છટથી હવામા ફગોળ� છ! નવી
                                                                                                                                                �
                                                ે
                                                  ુ
                                                                                                                                       �
                                                                                                            ે
        િનશાળો શ� થઇ. અમદાવાદમા બ, ખડામા એક, ભ�ચમા એક અન સરતમા  �                                          પઢીને બગાડવા માટ કટલા �ય�નો થઇ ર�ા છ?
                                          �
                           �
                               ે
                             ે
                                                                                                                         �
                                  �
                                                                                                                       �
                                                                                                                                         �
         ે
                                                                                                                              �
                                                                                                                                                ે
                                     �
                                 ે
                                                                                                                               �
                                                                                                                                                       ુ
                                                                                                                                                       �
                                                                                                                                          ુ
           ુ
                                                                                                                          ૂ
        બ ગજરાતી િનશાળો શ� થઇ. પછી બીજ જ વષ ધોળકા તથા ઓરપાડ (િજ.                                             ન�ધ : આ લખાણ મળ ‘સ�કિત’ સામિયકમા જદા �વ�પ �ગટ થયલ.
                                                                                                                                                      ે
                                                                                                                                          �
                                                                                                                                          ુ
                                                                                                                                                     �
                                                                                                                         �
        સરત) િનશાળો શ� થઇ હતી.                                                                              થોડ�ક પ�રમાજ�ન કયા પછી અહી એ લખાણ લીધ છ. પછી તો સ�કિતન  � ુ
                                                                                                              �
                                                                                                                                ં
         ુ
                                                                                                                                            �
                                                                                                                                                    �
                        �
                                                                                                                                                      �
                                                                                                                                 �
                                         ે
                                                                                                                       �
                                                                                                                         �
                                                                                                                                            ે
                                   ૈ
                                              ે
                                                                                                                       ુ
                                                                                                                   �
          ઘણીખરી િનશાળોમા એક આનો (છ પસા) ફી લવાતી ત લગભગ                                                    �કાશન બધ થય. ત�ી�ી ઉમાશકરભાઇ તરફથી બ મિનઓડ�ર મળલા.
                                          ુ
                                                                                                                                                      ે
               ુ
                                                                                                                  �
                                �
                                                                                                                                          �
                                                                                                                                �
                                                                                                                         ુ
                                         �
             �
        �ીસ વષ સધી ��થર રહી. સન 1830મા નવી િનશાળો ધધકા, કપડવણજ,                                              મારી બ કિતઓના પ�કાર તરીક� કિતદીઠ �િપયા પદર ટપાલી આપી ગયલો.
                                                                                                                 ે
                             ે
        ઉમરઠ અન 1853મા હા�સોટ ખાત િનશાળો શ� થઇ હતી.                                                                 કટલાય �ાહકોને લવાજમની બાકી રહલી લણી રકમ પણ પાછી
                                                                                                                     �
                     �
                                                                                                                                             ે
           ે
               ે
                                                                                                                                          �
                                                                                                                                              ુ
                                                                                                                              �
                                                                                                                                 ે
                 �
          �
        વષ 1852મા ભાવનગરમા� િનશાળ શ� થઇ હતી.                                                                           મોકલવામા આવલી. આવી સાધનશિ� સાચા કિવ જ
                    �
                                  ે
        સન 1856ના વષમા સરખજ, વટવા, જતલપર,                                                                                બતાવી શક. કિવ �ામાિણકતા ન છોડી શક. �  �
                          ે
                                                                                                                                �
                                      ુ
                     �
        બારý,  વાસણા,  ડ�ી,  કળીઆ,  માનચીલ,                                                                                             }}}
           ે
                         �
                     �
         �
                ે
        કરવાડા અન ýનિબયનની િનશાળો શ�
                                                                                                                                                   �
                            �
              �
        થઇ. મહમદાવાદની િનશાળ છક સન                                                                                                  પાઘડીનો વળ છડ   �
                                                                                                                                                      �
              �
        1884મા શ� થઇ હતી. િનશાળોમા  �                                                                                               વારાણસી તો ઇિતહાસ કરતાય
                                                                                                                                                ં
                                                                                                                                             �
                                                                                                                                       ુ
                 �
        છોકરીઓ �યાય ભણતી ન હતી.                                                                                                       પરાતન છ. પરપરા કરતાય
                                                                                                                                                      �
                                                                           �
                                                                                                                                                  �
                                                                                                                                           ુ
                                                                                                                                                �
        બધી (સરકારી) િનશાળોમા  �                                       નમદ િનશાળન        ે                                                પરાતન છ. દતકથા
        ફી   સરખી   હતી.                                                                                                                       કરતાય
                                                                                                                                                  �
        પ�કમા�  ન�ધાયલા                                                                                                                       પરાતન છ.  �
                    ે
                                                                                                                                               ુ
                                                                       �
                                                                                                                                                ે
             �
                   �
        િવ�ાથીઓની સ�યા                                               મિદરનો દર�� એ                                                           અન આ બધી
                                                                                                                                                  ે
        કરતા  �  દરરોજની                                                                                                                    વાતોન ભગી કરો
                                                                                                                                                 ે
                                                                                   ે
                                                                         �
                                                                                                                                             ે
                                                                                                                                                  �
        હાજરી અડધીથી વધાર  ે                                        કાળ આપે ત ન��વા                                                         તના કરતાય બમ�  ં
          �
                �
        રહતી.  વષ 1856મા  �                                                                                                                   પરાતન છ.  �
                                                                                                                                               ુ
        સૌથી  વધાર  િવ�ાથી�ઓ                                                                                                                      માક �વઇન
                                                                                                                                                      ે
                ે
                                                                                                                                                    �
                                                                               ે
                                                                                 ુ
                                                                                 �
        ધરાવનારી િનશાળ ન�ડયાદની                                             જવ છ    �                                                         ન�ધ : The Indian
        હતી; જમા 317 િવ�ાથીઓ પ�ક                                                                                                     Express, માચ 20, 2014 Page 10
               �
             ે
                       �
                                                                                                                                             �
               ે
        પર ન�ધાયલા હતા.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16