Page 15 - DIVYA BHASKAR 120321
P. 15
આંતરરાષ્ટ્રીય આવૃત્તિ
Friday, December 3, 2021 | 12
ે
�
એક, બ, ક �ણ પા�િખયા� નહી, અનકોની વ�ે સ�ા
ં
ે
Published by DB MEDIA USA LLC �ા�ત કરવા અથવા તો સ�ાની નøક જવાનો આ
વખતનો સઘષ� ખતરનાક રહવાનો
�
�
Friday, October 29, 2021 Volume 18 . Issue 20 . 32 page . US $1
ુ
પરવાર થાય તવા ભતકાળના બોધપાઠ પણ છ. �
ે
ૂ
�
ે
ે
ે
�
પણ ભાજપ સામ શ��ત બતાવવા કક તો કરવુ પડશ. ઉ�ર �દશમા�
ે
બ �ણ ટચકડા પ�ો અન ડાબરી સા�યવાદીઓ સાથ ગઠýડ થઈ શકશ ે
ે
ૂ
ે
ે
ે
�
ે
�
ુ
ે
ુ
એવ લાગ છ, પણ ઉ�ર �દશનો ત�તો બશમાર ભીડનો છ. માયાવતી,
�
સમાજવાદી પ�ો, ઓવસીની મ��લમ પાટી.. આ બધા પણ તલવાર તાણીન ે
�
ૈ
�
ુ
�
ઊભા છ.
�
�
�
ે
ે
ે
�
ં
એક, બ, ક �ણ પાિખયા નહી, અનકોની વ� સ�ા �ા�ત કરવા
અથવા તો સ�ાની નøક જવાનો આ વખતનો સઘષ ખતરનાક રહવાનો.
�
�
�
ૂ
ભાજપને હરાવવા સ�યુલર, �ગિતશીલ પ�ો એક થાય ત સ� લોભામ� ં
ે
ે
�
ે
ે
છ પણ તનો અમલ તો જ થાય, ý ક��સ િસવાયના પ�ોના ન��વન ગાધી
ે
�
ે
ં
ે
શતરજના ખલાડીઓ પ�રવારની સમક� ગણવામા આવ. ુ ુ ુ ે � ે ે ૂ �
�
ે
�
ે
એટલુ જ નહી ક��સમા નહરøના જમાનાથી ડાબરીઓથી દર
�
ં
ે
રહવ ýઈએ એવો �� અિભ�ાય ધરાવનારા ઘણા નતાઓ ર�ા છ.
�
ુ
�
ે
રાજ���સાદ, ડી. પી. િમ�ા, રાýø, પરષો�મ દાસ ટડન અન બીý
�
�
ે
તવા નામો હતા.
�
ે
ે
ુ
ે
�
�
ક��સ લાબા સમય સધી સ�ા ભોગવી ત દરિમયાન પણ કટલાક
ૂ
�
આગામી ચટણીની ��રાકમા�... એવ નામ છ. �ણવ મખøએ પોતાનો પ� બના�યો હતો. ગજરાતમા � ે
�
ે
�
ૂ
જથ અલગ પ�ા તમા મ�યમ��ીઓ જવા હો�દારો પણ હતા. બગર�પા
�
ુ
ે
ે
ુ
�
�
ુ
ુ
�
ે
�
ચીમનભાઈએ ‘�કસાન મજદૂર લોકપ�’ બના�યો ત બધા સમયાતર
�
ે
ુ
ક��સના મ�ય �વાહમા ýડાઈ ગયા.
આવા પ�ોમા�ના કટલાક તો હજ પણ અ��ત�વ ધરાવ છ. થોડાક નામો
ુ
ે
�
�
�
ે
ýણવા જવા છ. નારાયણ દ� િતવારીએ ક��સથી અલગ થઈન ‘ઓલ
�
�
ે
ે
ે
ે
�
ુ
ૂ
�
ે
ે
ૂ
�
�
ુ
�
બા કી બધ છોડી-તોડીને બધા પ�ો પાચ રા�યોની અન પછી �ાદિશક પ�ોમા� વારસદારો મજબત હોય �યા સધી રાજકીય રીત �ભાવી ઈ��ડયા ક��સ’ (િતવારી)ની �થાપના કરી હતી. બગાળમા એકલી �ણમલ
ુ
ે
�
�
લોકસભાની ચટણી માટ તયાર છ અન તની �યહરચના પણ
ે
�
નહી, એક બીø બા�લા ક��સ પણ ઊભી થઈ. એક ‘ભારતીય લોક
ે
ે
ૂ
�
�
રહ છ. �િવડ પ�ોમા� અન િશવસના ક અમક �શ બસપામા એવ બ�ય છ.
�
�
�
ુ
ુ
ે
ે
ં
�
�
ૈ
ૂ
�
�
�
�
ે
�
ે
�
ે
ે
�
ે
�
�
�
ે
�
ઘડી લીધી છ. ભાજપ તના એન.ડી.એ.ના �ાદિશક પ�ોની ýક, પછી તમા પણ ગાબડા પ�ા અન અ�નાદુરાઇ ક બાળાસાહબ ઠાકર ે ક��સ’ છ. તિમળનાડમા ‘ભારત મ�ાલ ક��સ’ અન ‘ડ�ન ક��સ’ છ.
�
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
ે
ે
સાથ બસીન ઉમદવારોની તયારી કરવા મા�ો, તો ક��સ એ િવમાસણમા� જતા આપસી �પધા વધી પડી. �ાદિશક અ��મતાના અપમાન જવી ઘટના આમ તો ભારત િવભાજન પછી તરત મતભદો પદા થયા �યાર ડો.
�
�
ે
ૈ
ે
ે
ે
�
�
ે
છ ક એકલા જવ ક પછી બીý પ�ોને સાથ લવા. અગાઉ મલાયમ- ���દેશના ક��સ મ�યમ��ીન વ�ર�ઠ ક��ીય નતા �ારા સહન કરવી પડી. લોિહયા અન આચાય કપલાણી જવા મજબત નતાઓએ સમયા�તર પ�
ે
�
ુ
ૂ
�
ે
ે
�
ુ
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
ુ
�
�
�
ુ
અિખલશના સમાજવાદી પ�ની સાથ ગઠબધન કયુ તના પ�રણામોનો માર તમાથી એન. ટી. રામારાવન નવુ ન��વ �થાિપત થય અન એક છોડીને સમાજવાદી ન��વન મજબત બના�ય, પણ 1968મા �
ે
ે
ે
ુ
ે
�
ે
ૂ
ુ
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
ૂ
�
ે
ે
�
�
હજ ઉતય� નથી, પણ આ પાચ રા�યોમા અન પછી લોકસભા ચટણીમા � સમય એવો પણ આ�યો ક તમનુ નામ સભિવત વડા�ધાન ક��સન િવભાજન બ ક��સ પ�ો બનાવી ગય. ત પછી એક
ે
ુ
ુ
ે
�
ે
ે
ુ
ે
�
�
�
ુ
ુ
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ુ
�
ુ
ે
�
ે
ે
�
એકલા હાથ ભાજપનો સામનો કઈ રીત કરવો ત �� મઝવ છ, બીø તરફ તરીક� થોડા સમય માટ ચમકતુ ર�. પરંત ‘તલગ દશમ’ સમયના ‘ગાધી-કામરાજ નશનલ ક��સ’ પણ થઈ હતી.
ૂ
ે
ુ
�
ે
�
ે
�
ૂ
�
ં
ે
�
�
ે
ે
ક��સની ભીતર પ�-�મખની ચટણીની માગ વ�ર�ઠ નતાઓ કરી ર�ા છ. તમના ગયા પછી પ�ની-જમાઈના સ�ાલ�ી ઝઘડામા � ભગવાન ýણ, આજે ત અ��ત�વમા છ ક નહી. હા,
ે
�
�
�
ૂ
ે
�
ે
ે
ે
ે
�
ે
કટલાક ક��સજનો �ામાિણકતાથી એવ માન છ ક ગાધી પ�રવારના ફસાઈ ગયો. આજે ત પ�ની ધાર ઘસાઈ ગઈ છ. � હ�તા�ર ઈ��ડયા ક��સ(જ), ઈ��ડયન ક��સ(જ), ભ�લા જથ,
ુ
ે
ે
ૂ
ે
ે
ે
ે
ે
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ન��વ િવના તો મોટો ભકપ સýશ અન ક��સ આજે છ તના કરતા � રાજકીય પ�ોમા� મ�ય�વ �દશ �તર જ �ત�રક ઈ��ડયન નશનલ ક��સ (અસ), ઈ��ડયન ક��સ (શરત
ુ
�
ે
ૂ
�
ૂ
�
ે
�
ે
�
ે
ુ
ે
ે
ે
ુ
�
વધ નબળી પડશ. મળભત રીત સગઠનમા લોકશાહી ભાર મહ�વની છ, લડાઈ ચાલ છ તન કારણે સૌથી વધ સહન કરવાનુ � િવ�� પ�ા ચ� િસહા) એવા એકાદ નતાના નામધારી પ�ો રચાયા.
�
�
ે
�
ે
ુ
ે
�
ે
ે
�
ુ
�
�
ે
તવો �યાલ દિનયાભરના લોકશાહી દશોમા �વત� છ તની ભારતીય પ�- ક��સન આ�ય. ગાધી પ�રવારનુ ન��વ તન રોકી શ�ય � ુ એમ તો એક ‘ઓલ ઈ��ડયા ગરીબ ક��સ’ પણ છ. કરળનો
�
ે
ે
ે
�
�
ે
�થામા ખામી હોવાથી આવી વારસદારી ચાલતી રહ છ. મોટાભાગના નહી અન આગામી ચટણી દરિમયાન ý વધ ખાનાખરાબી તો ભાર રસ�દ મામલો છ. �યા પાચ ક��સ પ� છ. ‘જન
ે
�
ૂ
�
�
ે
�
�
ં
ુ
�
પ�ોમા� િપતા, માતા, પ�ની, પ�, જમાઈ, ભ�ીý પ�ના નતા બન તવા � થાય તો શ તની ગભરામણમા� પ�મા� એવા લોકોને ઉમરવામા � ક��સ’, ‘કરળ ક��સ’, ‘કરળ ક��સ-જ’, ‘કરળ ક��સ-એમ’,
ે
ુ
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ુ
ે
�
�
ે
ે
ે
�
ુ
�
�
ુ
ુ
ે
�
ે
�
ે
�
�
ઉદાહરણો ઓછા નથી. લાલ �સાદ યાદવનો અન મલાયમ િસહનો પ� આવી ર�ા છ, જ ભિવ�યમા ક��સન માટ જ નકસાનકારક સાિબત થશ ે ‘કરળ ક��સ-પ.’ તલગાણા, તાિમલનાડ, ઓ�ર�સામા પણ આવા બ-�ણ
�
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ે
તના કિન�ઠ ઉદાહરણો છ, જમા કટબના સ�યો એકબીýની સામ મોરચો એવ ખદ ક��સના નતાઓ માની ર�ા છ. જ. એન. ય.ની ટકડ� ટકડ� જથ પોતાને ક��સ ગણાવ છ.
�
ે
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
ુ
ે
ૂ
�
ે
�
ે
�
ે
�
�
�
ે
ુ
�
�
ે
�
ે
ે
ૂ
�
ે
ૂ
ે
માડ છ. વારસદારીથી આવતા નતાઓ પ�ને કાબમા રાખી શકતા નથી. ગગનો િવ�ાથી નતા જ ગઈ ચટણીમા સા�યવાદી પ�ના ઉમદવાર તરીક� આપણે �યા રતભાઈ અદાણીએ પણ એક ક��સની �થાપના કરી હતી.
�
�
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
�
ે
ુ
ુ
�
ે
પýબ અન બીજ ક��સમા �મખ અન મ�યમ��ીની વ� ઘમાસાણ હારી ગયો હતો, તન ક��સમા લવામા આ�યો. ગજરાતમા પણ એવા શરદ પવારની એન. સી. પી. હજ છ અન મહારા��મા મા�સ�થાની સાથ ે
�
ે
ે
ુ
�
ુ
ે
ે
�
ે
�
ુ
ે
અટ�યુ નથી, પણ વારસદારીની એક રસ�દ બાજ એ પણ છ ક દિ�ણના બ અલગ અલગ નતાઓન �વશ અપાયો. આ �યહરચના થીગડાબાø સ�ા પર છ. બધાની પોતાની શતરજ છ, ન પોતાના ખલાડી!
ે
ે
�
ં
�
�
ે
ે
�
ે
�
ૂ
�
ુ
ક��સના છપા શ� છ,
ે
�
ે
ખરશીદ જવા નતાઓ!
ે
ુ
�
�
ે
ે
�
�
ુ
દશભરમાથી સલમાન ખરશીદ પર માછલા ધોવાયા. ફ�ત િહ�દવાદી
�
ૂ
ુ
ે
�
�
��ા ર પણ અગ�યની ચટણી માથા પર હોય છ �યાર મિણશકર સગઠનો જ નહી, પરંત સ�યલર ગણાતા રાજકારણીઓએ પણ સલમાન
�
ુ
ે
�
ુ
ે
ે
ં
ુ
ઐયર, િદ��વજય િસહ અન સલમાન ખરશીદ જવા ક��સી
ે
�
નતાઓ એવા િવવાિદત િનવદનો કરે છ ક જન કારણે ક��સન ે ખરશીદના આ લખાણની ટીકા કરી. પોતાની િવચારધારા સાથ સહમત
ે
ે
�
ે
ે
�
ે
ુ
ે
�
ે
�
ૂ
ે
�
�
ુ
ુ
ં
�
�
�
ભાર રાજકીય નકસાન થાય. ગજરાતની છ�લી િવધાનસભાની ચટણી નહી થનારાઓને આ બન આતકવાદી સગઠનો અિત �રતાથી મારી નાખ ે કટલાક િન�ણાતોને તો શકા આવે છ ક ખરશીદ અને
�
�
ુ
�
�
�
�
ે
ુ
ે
ુ
ે
દરિમયાન વાતાવરણ બલ�સ હત �યાર જ મિણશકર ઐયરે નરે�� છ. એમને ખબર હતી જ ક દશના બહમતી િહ�દઓ િહ�દ�વ,
�
ુ
�
�
ે
ે
ે
ે
ે
ુ
�
મોદીને ‘િન�ન ક�ાનો એક અણછાજતો શ�દ’ કહીન સબો�યા. િહ�દઇઝમ અન િહ�દ શ�દો વ� ઝાઝો ફર ýતા નથી. ý ઐયર જવા ક��સી નતાઓ કદાચ ભાજપન ઇશારે
ે
ુ
ે
�
�
ે
�
ે
�
ુ
ક��સ ફકલા Óલટોસ બોલ પર છ�ગા મારવા માટ િન�ણાત દીવાન- િહ�દઓ આઇએસઆઇએસ જવા આતકવાદી ક�યો કરતા
ે
�
�
�
ે
�
ે
નરે�� મોદીએ તરત જ ઐયરના િનવદનને પકડી લીધ. હોત તો સલમાન ખરશીદ આજે øવતા ન હોત. નવાઈની તો કામ નથી કરતા ન?
ે
�
ુ
ુ
�
�
ુ
�
�
�
ૂ
ુ
�
ગજરાતની દરેક ચટણી સભામા એમણે આ મ�ો ઊઠા�યો એ-ખાસ વાત એ છ ક રાહલ ગાધીએ સલમાન ખરશીદની વાતન ે
ુ
�
ે
ુ
અન ગજરાતમા ક��સની હાર થઈ. ટકો આ�યો. ઉ�ર �દશ જવા રા�યમા મોગલોના
�
�
ે
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ુ
�
�
થોડા સમયમા ઉ�ર �દશ સિહત દશના પાચ રા�યોમા � િવ�મ વકીલ ઇિતહાસ બાબત �યાર મતદારોનુ �વીકરણ થઈ ર� છ � ઐયર પણ શ કામ પાછળ રહી ýય? એમણે તરત જ એવ િનવદન કય ક �
ુ
ે
�
ે
�
ુ
ુ
ુ
�
ે
�
�
ે
�
ે
�
�
�
�
ુ
�
ે
ે
િવધાનસભાની ચટણી આવી રહી છ. આ વખત જ ક��સના �યાર ખરશીદ અન રાહલ ગાધીના િવધાનો ફ�સ પર બઠલા મોગલોના શાસનમા બળજબરીથી ધમપ�રવત�ન કરાત હોવાની વાત ખોટી
�
ૂ
ુ
�
ે
ે
નતા સલમાન ખરશીદન પ�તક બહાર પ� છ, જમા એમણે િહ�દ મતદારોને ક��સથી િવમખ કરી નાખશ. આગમા પ�ોલ છ અન મોગલો તો મહાન હતા. ઐયર અન ખરશીદના આ િનવદનોને
ે
ુ
�
�
�
ુ
ુ
ે
ે
ે
ે
ુ
�
ે
�
ે
ુ
ુ
�
ુ
�
ે
�
ે
�
ુ
�
�
�
�
ુ
ે
ે
ુ
�
�
ુ
ે
ે
ે
�
ે
નય� બકવાસ લ�યો હોવાન કહવાય છ. આ પ�તકમા એમણે છાટતા હોય તમ ખરશીદ એક ટીવી �ડબટમા એવ પણ બા�ય ક � કારણે ક��સના મતો વધશ ક ઘટશ એનો જવાબ મળવવા વધાર માથાપ�ી
ુ
ુ
ુ
�
�
�
ુ
ુ
િહ�દ�વની સરખામણી ઇ�લાિમક આતકવાદી સગઠન આઈએસઆઇએસ કા�મીરમાથી િહ�દઓની હકાલપ�ી થઈ તો થઈ, એમા શ? ખરશીદના કરવી પડ� એમ નથી. ભાજપના ચટણી િન�ણાતો જ ચટણી એજ�ડામા �
�
�
�
�
ૂ
ૂ
ે
અન બોકોહરામ જવા આતકવાદી સગઠનો સાથ કરી છ. આ લખતી વખત ે ઉપરના� િનવદનો દશ આખામા વાઈરલ થઈ ગયા છ. ક��સના બહમતી સલમાન ખરશીદ અન મિણશકર ઐયરના� િનવદનો ચગાવશ એ ન�ી થઈ
�
ે
ે
�
ે
�
ે
ુ
�
ે
ે
�
ે
�
�
�
ે
�
�
ે
ે
�
�
�
ે
ુ
ુ
�
�
ે
ે
ે
�
એમને ખબર જ હતી ક આ લખાણન કારણે બહમતી િહ�દઓ નારાજ થશ ે નતાઓ સમસમી ગયા છ ક એમની મહનત પર ખરશીદ અન ઐયર જવા ગય છ. કટલાક િન�ણાતોને તો શકા આવ છ� ક ખરશીદ અન ઐયર જવા
�
ુ
ુ
ે
�
�
�
�
ે
�
ં
ુ
ે
ે
ે
ે
ે
ુ
ુ
અન ક��સન પરવડી નહી શક એવો િવવાદ પણ થશ. અન એમ જ થય. નતાઓ હમશા પાણી ફરવી દ છ. ખરશીદના પ�તક પછી મિણશકર ક��સી નતાઓ કદાચ ભાજપને ઇશાર તો કામ નથી કરતા ન?
ે
ે
�
�
ે
�
ે
ે
ે