Page 18 - DIVYA BHASKAR 091721

Friday, September 17, 2021 | 12

�
�
હ�રયત કો��ર�સ

ે
અન િદમા હાસો

ે
અલગાવ અન ��પાત

ે
ે
�
�
�
આ જકાલ તાિલબાન અન અફઘાિન�તાન ચાર તરફ ચચામા છ અન ે ભારતના ઘર�ગણ હ�રયત અને આસામમા �
�
ે
�
હોવા પણ ýઈએ. મઝહબી ક�રતા, અમ�રકા, રિશયા, ચીન
ે
�
ે
�
ે
અન પા�ક�તાનની વ� ભીસાતો અફઘાની નાગ�રક… એ િદમા હાસો, આ બ સગઠનો સામ ક�� અન ે
ે
ં
ે
�
ે
�
ુ
દિનયાન બોધપાઠ આપતી ગભીર સમ�યા છ. આનો ઉકલ જલદીથી શ�ય
�
ે
�
ં
ે
નહી બન. એક તો અમ�રકા તના શ��ો સિહત છોડીને અફઘાિન�તાનની રા�ય સરકારોએ લાલ �ખ કરવી પડી ત સામા�ય
ે
ે
ે
�
ૂ
રાજનીિતથી દર ખસી ગય છ. �યા હવ બ ક�રવાદી સગઠનો એકબીýની બાબત નથી, તની અસરો ઘણી �ડી છ �
ુ
�
�
�
ે
ે
ે
�
ે
સામ પ�ા એટલો બો�બિવ�ફોટ વધી ગયા. અમ�રકાની �વાભાિવક િચતા
�
ે
ૈ
�
પોતાના સ�ય અન નાગ�રકોને સહીસલામત અફઘાિન�તાનથી પરત
�
લાવવાની છ. ભારત સરકારે પણ �ાથિમકતા એ વાતની રાખી છ ક �યાના સામાિજક, સા�દાિયક, રાજકીય સ�થાઓનો સમાવેશ હતો તણ ‘ક�મીર
�
�
�
ે
ે
�
�
�
�
�
�
�
ુ
ુ
ે
ે
�
ે
ે
ે
ભારતીયો સરિ�ત પાછા ફર. બીý 97 દશોના િનવાસીઓ માટ પણ િચતા પરના ગરકાયદે ક�ý’ સામે લડવાન ન�ી કયુ. મીરવાએઝ ઉ�મર ફા�ખ આ ડી.એન.એલ.એ. (�ડમાસા નશનલ િલબરશન આમી) િવશે ચચા શ�
�
�
ે
ુ
ુ
�
થઈ રહી છ. તાિલબાન િદમાગ ક�રતા છોડ તમ નથી પણ મજબરી એ છ ક � (આ મીરવાએઝ કા�મીરમા મ�ય ધાિમક હો�ો ગણાય છ) તના િપતાની હ�યા થઈ. 2019મા તની �થાપના થઈ. હત ‘�ડમાસા રા��’ની �થાપના અન ભારત
ે
�
�
�
ે
�
�
�
ે
ૂ
�
ુ
ે
ે
�
�
�
ુ
ુ
ે
�
ે
�
ભારત સિહત ઘણા દશોએ અફઘાિન�તાનમા� િવકાસના અનક આિથક થઈ હોવાન જણાવાય હત. સરકારથી મ��તનો! ઉ�ર કાચાર િહ�સનો આ �દશ ખડણી ઉઘરાવ છ,
ુ
�
ે
�
�
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
ે
ે
ે
�
�
ૂ
રોકાણો કયા છ, ત બધ થાય તો આખો દશ અભાવ અન અરાજકતાનો ઉ�મર ફા�ખ પહલો �મખ થયો, બધારણ રચવામા આ�ય, કા�મીર વરાની રકમ પડાવ છ, નાગાલ�ડની એક અલગાવવાદી સ�થા તન મદદ પરી
�
ે
ુ
ે
ે
ે
�
�
�
�
ુ
ુ
�
�
ૂ
ભોગ બન. પજશીર અન બીý 6 ઇલાકાઓન તાિલબાની શાસન સમ�યાનો ‘શાિતપણ સઘષ’થી ઉકલ લાવવાનો મ�ો મ�ય હતો. પાડ છ, ઉ�ોગોને ધાકધમકી આપે છ. �ડમાસા કાચારી સમદાય 13મી અન ે
�
ુ
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
�
ુ
ુ
ુ
ે
ૂ
�
�
�
ુ
ે
�
ે
�
ૂ
મજર નથી. ત બધા પણ લડાયક લોકો છ. અમ�રકા અન બીý ચટણીમા ભાગ લીધો. મ��લમ યનાઈટડ ��ટ ઊભ કય. મ�ય�વ ે 16મી સદીમા ��પ�ના દિ�ણ �કનારે રાજ કરતો. અ�યાર �યા રાજકીય
દશો અફઘાિન�તાનમા તાિલબાની શાસનની િવર�મા છ ત ે સમયના આ સગઠનમા� જમાત ઇ�લામીનો દબદબો ર�ો છ. બીý સાત િવકાસની ���ટએ નોથ� કાચાર િહ�સ ઓટોનોમસ કાઉ��સલ અન કરબી
�
�
ે
�
ુ
�
ે
�
ે
�
ે
�
ે
ે
�
ે
�
�
બધા પજશીરને બધી રીત સમથન આપશે ત �વાભાિવક છ. સગઠનો, જની િહકમત કા�મીરને અલગ રાખવાની, 370ન ે �ગલ�ગ ઓટોનોમસ કાઉ��સલનો વહીવટ છ. 1960થી તઓ અલગ
�
�
�
ે
�
�
�
ે
�
રિશયાએ તાિલબાની સરકારને ટકો તો આ�યો છ, પણ ત ે હ�તા�ર કાયમ કરવાની, પા�ક�તાન સાથના સપક� વધારવાની રહી. રા�યની માગણી કરી ર�ા છ. તના માટ ‘િદમારાø’ નામ પણ પસદ કરી
ુ
ુ
�
�
ે
�
�
ે
ે
ૈ
�
ુ
�
ૂ
�
ૂ
�
�
ે
ુ
ે
�
અમ�રકા સામની �યહરચનાનો એક ભાગ છ. અગાઉ 1996 સધી હ�રયત કા�મીરી રાજકારણ પર હાવી રહી પછી લીધ છ. 1991મા તના માટ સિનકી જથ ઊભ કરવામા આ�ય. અ�યાર તનો
�
�
રિશયા અહી �ભાવી હત �યાર અમ�રકાએ તની િખલાફ િવ�� પ�ા ભાગલા પ�ા. નતા જવલ ગોરલોસા છ.
ે
ં
ે
ુ
ે
ે
ે
ે
�
ે
�
�
ે
�
ે
�
તાિલબાનોન મદદ કરી હતી, હવ તનાથી િવપરીત થય! ુ � 2002ની ચટણીમા એક તરફ સયદ અલી શાહ િગલાની 2009મા ત પકડાયો, 2012મા ય�િવરામ સિધ થઈ એટલે છ�ો.
�
ૈ
�
ુ
ે
ૂ
ે
ે
�
ે
�
ે
�
�
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
ભારતના ઘર�ગણે હ�રયત અન આસામમા િદમા હાસો, (2 સ�ટ�બરના રોજ તમનુ અવસાન થય �યાર પા�ક�તાનના સામા�ય રીત આ �દશ હવ બહ ઉ�પાત કરતો નથી. 2003થી 2009 સધી
�
ે
ે
ે
આ બ સગઠનો સામ ક�� અન રા�ય સરકારોએ લાલ �ખ કરવી પડી કા�મીરમા ‘મોટા હમદદ�’ કહીન શોક પાળવામા આ�યો.), બીø ભાર િહસા, હ�યા અન હમલા થયા હતા. આ જથમા અ�યાર માડ 15 ય�ખોર
�
ે
�
ે
�
ુ
ે
�
�
�
�
ૂ
�
�
ે
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
ે
�
ૈ
ત સામા�ય બાબત નથી, તની અસરો ઘણી �ડી છ. કા�મીરમા પહલા જમાત ે તરફ સýદ લોન સામ પ�ા. કટલાક સગઠનો છટા પ�ા. ક�� સરકાર સાથ ે સ�યો છ�. અ�યાર તો ભારતીય સ�ય સમ� 3439 અલગાવવાદીઓ શરણે
ે
ઇ�લામી અન પછી જ�મ કા�મીર િલબરશન ��ટ (જકએલએફ)ની િવભાજક મ�ણા કરવી ક ના કરવી આ મ� િવભાજન થય. કટલાક તો પા�ક�તાની આ�યા છ. 2020ના બોડો કરાર પછી શાિતન વાતાવરણ ý�ય, �વાસન અન ે
�
ુ
�
ુ
ે
�
ુ
ુ
�
ે
�
�
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
�
ૂ
�
ે
�
�
�
�
�
�
ુ
ે
�
��િ� ઉપર �િતબધ લગાવવામા આ�યો. પછી હ�રયત કો�ફર�સના� બ ે નતાઓન પણ મળવા પહ��યા, પણ આ હ�રયત કા�મીરમા મા� અજપો ઉ�ોગોની શ�યતા વધી �યાર આ નાનકડા જથની િહ�સાએ �યાન ખ�ય છ. �
�
ે
�
ે
ે
�
�
ૂ
ે
ૂ
ે
�
�
ે
�
�
ે
�
ે
જથન પણ નજરમા� લવાયા છ. 1992મા કા�મીરમા �ાસવાદ-આતકવાદ- ફલાવીન રાજકીય લાભ મળવવા માગ છ એટલે તના પર એનઆઈએની િવશાળ ભારતના કોઈ ખણ આવી હરકતો થાય �યાર એટલુ તો ન�ી છ �
અલગાવવાદ પરાકા�ઠાએ હતો. ત બધા સગઠનોને કોઈ રાજકીય મચની જ�ર કરડી નજર થઈ છ. � ક તની પાછળ કોઈ મોટો હાથ હોય છ જ આિથક અન શ��ોની મદદ પરી પડ�
�
�
ે
ે
ૂ
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
હતી, એટલ ઓલ પાટી હ�રયત કો�ફર�સ (એપીએચસી)ની �થાપના કરવામા � આસામમા ઓગ�ટના �િતમ સ�તાહમા ‘�ડમાસા નશનલ િલબરશન છ. તમનો હત અરાજકતા પદા કરીને �ધાધધી ફલાવવાનો હોય છ, જનાથી
ુ
ે
�
�
�
ે
�
ૂ
ે
�
ે
�
�
�
ે
�
�
ુ
�
�
આવી. 31 જલાઈ, 1993ના રોજ આ બધા અલગાવવાદી સગઠનો, જમા � આમી’એ ત િજ�લામા હમલો કરીને પાચ �ક ચાલકોને મારી ના�યા, �યાર ે એકતા ખલાસ થાય.
ે
�
�
ે
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
ઘટના નાની હોય ક મોટી, ઇઝરાયલની એક જ પોિલસી છ. આતકવાદ સાથે કોઈ સમાધાન નહી ં કોલ��બયા જવા દશોમાથી અમ�રકામા દર વષ અબý ડોલરનુ �ગ ઘૂસાડવામા �
�
�
�
�
ે
આવ છ. �ગની બદી નાબદ કરવાની જવાબદારી ડીઇએ (�ગ એ�ફોસ�મ�ટ
ે
ૂ
�
�
ે
ે
એડિમિન��શન) પાસ છ. ડીઇએના અિધકારીઓનુ પો��ટ�ગ લ�ટન
�
�
ે
અમ�રકનો–યહદીઓન ડીઇએ એજ�ટનુ પો��ટ�ગ મ��સકોમા હત. ખબ જ ખતરનાક �ગ મા�ફયા ગગ
ુ
�
�
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
�
અમ�રકાના દશોમા થત રહ છ. �શીના દાયકામા કીકી કમારના નામના
�
ૂ
�
�
�
ે
�
ુ
�
�
ુ
ુ
ગઆડબાજરાએ કીકીનુ અપહરણ કય. એક અઠવા�ડયા સધી કીકીને ભયકર
ૂ
�
ે
�
યાતના આ�યા પછી એનો કપાયેલો �તદેહ ર�તા પર ફકી દવામા� આ�યો.
ે
ે
ે
ે
ે
ૂ
�
ે
એક જ સ� : બદલા લક રહગ ે આખા દશ કીકીની શહીદીન સલામ કરી અન અમ�રકન સરકારે એક ખાસ ે
�
�
ે
ટીમને મ��સકો મોકલી. આ ટીમ મ��સકો જઈ, �યાના કોઈપણ કાયદાની
ે
ે
�
પરવા કયા વગર, કીકીની હ�યા માટ જવાબદાર �ગ મા�ફયા, પોલીસો અન
�
રાજકારણીઓને વીણી-વીણીને �યા ખતમ કયા, �યા તો એમને �કડનેપ
�
�
�
�
ે
કરીને અમ�રકાના �યાયત�ન સ�પી દીધા! આ કાયવાહી પછી મ��સકો–
�
ે
ે
�
કોલ��બયાના ખતરનાક �ગ મા�ફયાઓએ સોગ�દ ખાધા ક, અમ�રકાના
ે
�
ુ
ે
�
�
અ મ�રકાના વતમાન �મખ ý બાઇડનની ડીઇએ અિધકારીને કદી હાથ ન લગાડવો! એ ડર આજે પણ યથાવ� છ! ે
ઘટના નાની હોય ક મોટી, ઇઝરાયલની એક જ પોિલસી છ. આતકવાદ સાથ
ે
�
ે
�
�
ઇમજ આમ તો ગસ વગરની સોડા જવી
ે
ે
ં
ે
�
�
�
�
�
છ. એમના િવરોધીઓના મત બાઇડન કોઈ સમાધાન નહી. યહદીઓની હ�યાઓ કરનાર ક ઇઝરાયલન તગ કરનાર
�
ે
�
�
ે
ૂ
�
ે
ે
એક એવા વયો�� નતા છ, જઓ શારી�રક અન ે આતકવાદના ટકદારોને, િવ�ના કોઈ પણ દશમા ઘસીન યહદીઓ, િદવસ ે
�
�
�
�
ે
ે
�
�
માનિસક રીત જરાય �વ�થ નથી. આમ છતા � તારા બતાવ છ. થોડા વષ� પહલા ઇઝરાયલની ýસસી સ�થા ‘મોસાદ’ન ે
ૂ
�
વખત આ�ય બાઇડન અમ�રકન ��પ�રટ માિહતી મળી ક ઇરાકને પરમા� બો�બ બનાવવામા� મદદ કરનાર
ે
ે
�
�
ે
ુ
�
�
�
�
ુ
�
ૂ
બતાવવ પ� છ. કાબલ એરપોટ� પર ઇ�લામી આતકવાદી દબઈની એક હોટલમા આવીને રોકાવાનો છ. અલગ-
�
ુ
�
ે
આતકવાદી સગઠન આઇસીસ (ઇ�લાિમક �ટટ અલગ દશના છ બોગસ પાસપોટ� બનાવી મોસાદના એજ�ટો
�
�
�
ઓફ ઇરાક એ�ડ િસ�રયા)એ કરેલા હમલામા � દબઈ પહ�ચી ગયા. કોઈક �વાસી બ�યો તો કોઈ હોટલનો જ
ુ
ે
�
ુ
ે
ે
અમ�રકાના 12 જટલા સર�ાકમી�ઓ માયા � કમ�ચારી! પલા આતકવાદીને એના �મમા જ ઝર આપી મારી નાખી
ે
�
ગયા. આ ઘટના પછી તરત જ બાઇડન ખ�ખારો ગણતરીની િમિનટોમા� જ તમામ એજ�ટો અલગ-અલગ દશોમા �
�
ે
ે
�
�
ુ
ખાઇન બો�યા ક : અમ�રકાના સિનકોની હ�યાનો દીવાન- ભાગી છ�ા! આજ સધી દબઈની પોલીસ એમને શોધી રહી છ! �
ે
ુ
ૈ
�
�
બદલો લવામા આવશ. ગણતરીના કલાકોમા જ િસ�રના દાયકામા જમની ખાત યોýયલી ઓિલ��પક
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
ે
અમ�રકાએ કાબલ હમલાન આયોજન કરનાર એ-ખાસ વખત ઇઝરાયલની Ôટબોલ ટીમના ખલાડીઓન ઇ�લામી
�
ુ
ે
ે
�
ૂ
ે
�
�
આતકવાદીને વળતા હમલામા Ôકી માય�! આતકવાદીઓએ મારી ના�યા હતા.
ં
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
ે
�
�
ુ
�મખપદે કોઈ પણ હોય, અમ�રકનો માટ એમના િવ�મ વકીલ આ ક�ય માટના જવાબદારો �ાસથી માડીન લબનોન
ે
�
�
�
�
ં
�
ુ
નાગ�રકની �કમત અિત �કમતી છ. અમ�રકાને રýડનાર સધીના દશોમા સતાયા હતા. ઇઝરાયલના કમા�ડોએ એમાથી
�
ે
�
�
�
ુ
�
ે
�
ે
ે
ે
�
આતકવાદીઓ સામ તો અમ�રકા જગ છડત રહ જ છ, લગભગ તમામન શોધી, કઈ રીત બદલો લીધો હતો એ વાત તો
પરંત અહી એક �ક�સો યાદ કરી લઈએ. મ��સકો અન ે હવ જગýહર છ! �
ે
ં
ુ
ે
�