Page 19 - DIVYA BHASKAR 071621
P. 19
Friday, July 16, 2021 | 15
િવ�ાએ હવ રાજની કચકદમ પર �િતબધ મકી દીધો, ‘હ િવ�ા છ અને મારો કોઈ િમ� નથી,
ૂ
�
ે
�
�
�
�
�
ે
િમ. િવ�ાિમ�! માર િદલ øતવાનો ઉપાય પણ મારા જવો જ ��� હશ. જનામા સામ�ય હશ ત શોધી કાઢશે.’
�
�
ે
�
ે
ુ
ે
ે
ે
�
ુ
હમ લાયે લાખો મ એક ગલાબ ત�હાર િલયે,
ુ
ે
ુ
ે
ઔર ય ગલાબ મોહ�બત કી શરઆત બન ýય ે
ુ
ુ
ં
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ે
‘રો ઝ ડ’ન પદર િદવસની વાર હતી �યારથી જ રાજના �ટાફરા � નથી લાગી શકતા. મારા જવી છોકરીને તમ આ રીત ‘ઈ��સ’ નહી કરી શકો.’
‘�લો�ર�ટ શોપ’મા વધી ગયા હતા. એક નહી પણ �લાવસ
�
ં
�
ે
‘તો તમને ‘ઈ��સ’ કરવાની રીત બતાવશો?’ રાજ ગણતરીપૂવક આગળ
ે
વચતી પચાસક જટલી દકાનોમા એ ફરી વ�યો હતો. એની વધી ર�ો હતો.
ે
ુ
ે
�
�
�
�
ે
ૂ
ે
ફરમાઈશ હતી: ‘માર લવ�ડર કલરનુ ગલાબ ýઈએ છ. નાની કળી નહી ં િવ�ાએ હવ રાજની કચકદમ પર �િતબધ મકી દીધો, ‘હ િવ�ા છ અન ે ર�નાકરમા પ�રવત�ન
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
ે
ે
ચાલ, મ�યમ સાઈઝન Ôલ પણ નહી; માર તો પરી બ હથળીમા સમાવી શકાય મારો કોઈ િમ� નથી, િમ. િવ�ાિમ�! માર િદલ øતવાનો ઉપાય પણ મારા
ુ
ં
ૂ
�
ે
�
ુ
�
ે
તવુ મોટ�, મઘમઘતુ ગલાબ ýઈએ છ.’ જવો જ ��ઠ હશે. જનામા સામ�ય હશ ત શોધી કાઢશ.’
�
ે
ે
ે
�
ે
ે
�
�
ુ
�
ે
ે
ુ
�
ુ
ં
�
�
ે
ે
ુ
ે
�
ુ
�
‘અમ એવા રગનુ ગલાબ વચતા નથી.’ કોઈ દકાનદારે આવ ક�, કોઈએ આટલુ બોલીન િવ�ા ચાલતી થઈ; �યા ઊભલા ટોળાન પહલી વાર ýણ
ુ
ે
�
ે
�
�
ે
ુ
ે
ં
ં
�
�
ે
�
�
�
�
વળી આવો જવાબ આ�યો, ‘લવ�ડર રગનુ ગલાબ?! આવો રગ હોય છ એવ ુ � થઈ ક તઓ જન હ�ડસમ, �માટ અન ડિશગ માનતા હતા એ રાજ કરતા પણ કઇ રીત આ�ય?
ે
�
�
�
�
ુ
�
આજે પહલી વાર સાભ�ય.’ દસક િદવસની રઝળપાટ પછી રાજને એટલુ � વધાર �માટ બીજ કોઈક છ.
ુ
�
�
ે
ે
�
ýણવા મ�ય ક લવ�ડર કલરનુ ગલાબ માકટમા મળત નથી હોત. તમ છતા � કોલેજમા િવિવધ ýતના ડઝનુ સિલ�શન યોýવાન હત. જ િદવસ ‘રોઝ
�
�
�
�
ુ
�
ે
ુ
ે
�
�
�
�
�
ુ
ુ
ે
ે
ુ
ે
ુ
�
�
ે
ૂ
એણે ખતપવક તપાસ ચાલ રાખી. ડ’ ઊજવાવાનો હતો એના પદર િદવસ અગાઉથી રાજ મડી પ�ો ર�નાકરના પ�રવત�નની વાત અનક લોક
�
�
�
�
ુ
�
�
ૂ
ુ
ં
ે
ૂ
�
ુ
�
�
રાજ રાવલ કોલેજમા એક સ� પતી ગયા પછી ýડાયો હતો. હતો. એણે પરપર હોમવક� કરીને ýણી લીધ હત ક કયા રગના
ુ
�
�
�
�
�
�
ુ
�
�
ુ
ં
ૈ
�
ુ
એના માટ કોલેજ નવી હતી, િવ�ાથીઓ નવા હતા અન ે ગલાબથી શ �ય�ત થઈ શક છ. પીળા રગનુ ગલાબ મ�ી રામાયણોમા સાભળવા મળ છ. આનો હત એ
�
�
�
ુ
ે
ુ
ૂ
�
છોકરીઓ પણ નવી હતી. મા� પદર જ િદવસમા એ આખી રણમા � સચવ છ, સફદ ગલાબ પિવ� અન શ� સબધનો છડીદાર દશાવવાનો હતો ક ભ��તયગમા વિદક �ાનથી
�
�
�
�
�
ુ
ે
�
�
ૈ
�
ુ
ે
કોલેજમા સૌથી વધ ýણીતો ચહરો બની ગયો હતો. છ, િપક કલર �દતા, �શસા અન ��ી-ત�વ સચવ છ �
ૂ
ુ
ે
�
�
�
�
�
ુ
ુ
ુ
�
ે
ે
ે
ે
ટીચસ એને તોફાની �ટડ�ટ તરીક� ઓળખવા લા�યા હતા, ખી�ય ગલાબ અન યવાનોનો માનીતો લાલ રગ �મનો પોકાર પાડ છ. કઇ રીત �ય��તન લાભ થતો હતો
�
�
ુ
ં
�
�
�
ુ
ે
છોકરાઓ માટ એ ‘ડિશગ’ યવાન હતો અન કોલેજની મોટા ભાગના યવાનો પોતાનો �મ જતાવવા માટ ગમતી
�
�
ુ
�
ે
�
ે
�
ે
�
ે
�
�
ુ
�
ગ�સ ખાનગીમા એને ‘હ�ડસમ અન �માટ’, પણ ýહરમા � ડૉ. શરદ ઠાકર યવતીન રડ રોઝ ધરે છ. પણ રાજને આટલેથી અટકવાનુ � �મી�ક ઋિષન આિદકિવ એટલે ક �થમ કિવ તરીક� ઓળખવામા �
�
ે
�
ે
લફગો, બદમાશ અન છડતીખોર કહીન બોલાવતી હતી. મન ન થય. તણ સશોધન ýરી રા�ય. એના એક િવદશી વા આવ છ, જમણે �થમ મહાકા�ય રામાયણની રચના કરી, જ ે
ે
ે
�
�
ે
�
ુ
�
ે
�
ુ
ે
ે
�
રાજ ખરખર રગીલો હતો. કઈક �શે છડતીખોર ખરો, કઝીને એને ક�, ‘તન એ છોકરી ��ય લવ એટ ફ�ટ સાઇટ થઈ રામના øવન પર આધા�રત હત. વનવાસમાથી પાછા ફયા બાદ
ે
ુ
ે
ે
�
�
�
�
�
�
ં
ુ
�
�
પણ ચીલાચાલ અથમા એણે �યારય કોઈ છોકરીની શારી�રક ક � ગયો છ ન? તો એને લવ�ડર કલરનુ ગલાબ આપ.’ અયો�યાની �ýમા ચાલતી ચણભણને કારણે સીતાના ચ�ર� પર સવાલ ઊભા
ુ
�
ે
�
�
ુ
�
ે
ે
ુ
ે
ે
�
�
�
�
�
ુ
�
ુ
શા��દક છડછાડ કરી ન હતી. એને કોઈ છોકરી ગમી ýય તો એ ýહરમા � ભાર રઝળપાટના �ત રાજને એવ ગલાબ મળી ગય. સો �િપયા કરવામા આ�યા. અપમાનથી બચવા રામ સીતાન વનમા મોકલી દીધા. વનમા �
ે
�
ે
�
ૂ
�
ે
ે
�
ે
બધા સાભળ તમ કોઈ શાયરી ક કોમે�ટ કરીને મ�તી કરી લતો હતો. એની ચકવીને એણે એક ગલાબ ખરી�. ભાર ઉ�સાહ સાથ એણે �થમ નજરના વા�મી�કના આ�મની એક ક�ટરમા સીતાએ લવ અન કશન જ�મ આ�યો.
�
ુ
�
ુ
ે
�
ે
�
�
ે
�
ૂ
અદા એવી રમø રહતી ક એની કોમે�ટ સાભળીન એ છોકરી પોતે પણ હસી �મનુ આ �તીક િવ�ાની સામ ધય. િવ�ા આટલુ જ બોલી, ‘મારો આભાર રામાયણના છ�લા અ�યાય, ઉ�રકાડમા વા�મી�કએ રામની વાત તમના
�
ુ
ે
ે
�
�
�
�
ે
�
�
પડતી. માનો ક આ Ôલ હ પગ નીચ ચગદી નાખતી નથી; હ તમામ Ôલોને �મ કરુ � પ�ોન જણાવી. ત પછી એ જ અ�યાયમા વા�મી�કએ રામ સાથ ચચાિવચારણા
�
ુ
�
ે
�
�
�
�
ે
ે
�
ે
ે
ે
�
�
�
ે
આ બધામા એક છોકરી અપવાદ સમાન નીકળી. એનુ નામ િવ�ા બ�ી. છ, પણ મને Ôલ આપનારને �મ કરવા જટલી હ મખ નથી.’ અન વાતચીત કરી સીતાની પિવ�તાની સા�ી પરી. જ વિદક સ�કિતમા આ
�
�
ે
�
ૈ
�
�
ૂ
ે
�
ૂ
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
�
�
�
ુ
ં
�
ે
�
ુ
�
�
ુ
�
મા� કોલેજની જ નહી, િવ�ા આખા શહરની સવાિધક સદર યવતી હતી. રાજની કોિશશો ચાલ રહી. ��ીન િદલ øતવ હોય તો એના �પની �શસા મહાકા�ય રચવામા આ�ય તના પરથી �યાલ આવ છ ક તની રચના 2000
ે
�
ુ
ે
ે
ે
�
�
�
ે
�
મ�યમ વગીય િપતાના સામા�ય ઘરના �ફ�ા ઉýસમા રહીન એ ચાદનીનુ � કરો, એને મ�ઘી િગ��સ આપો, એને �ફ�મ ýવા લઈ ýઓ, આવી તો કઈક વષ પહલા થઇ હશે અન તમા 3000 વષ� પહલાની ક કદાચ તનાથી પણ
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
ુ
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
�
�પ ચોરી લાવી હતી. એની કાયામા પરષýતન પોતાની તરફ ખચવાન � ુ તરકીબો એ ýણી લા�યો; પણ એમાથી એક પણ તરકીબ િવ�ા પાસ ે પહલા બનલી ઘટનાઓનુ વણન છ.
�
�
�
ે
ુ
ે
ે
ુ
લોહચબક સમાયલ હત, પણ કોલેજના �થમ વષના �થમ માસમા � કારગત સાિબત ન થઈ. આ મહાન કિવ-ઋિષ વા�મી�ક �ગ વધાર કઇ નથી ýણતા, પણ
�
�
ુ
�
ે
�
જ છોકરાઓને માિહતી મળી ગઈ ક િવ�ાની આસપાસમા ફરકવા બધા જ પાસા િન�ફળ િસ� થયા એટલે રાજ હતાશ લગભગ પાચસો વષ પહલા તમના િવશ નવી નવી વાતો ýણવા મળી.
�
�
�
ે
�
�
�
ે
ે
ે
�
ે
�
�
�
�
�
ે
ે
જવુ નથી. શરીરના સવ �ગોમા નરી મીઠાશ ભરી રાખનાર થઈ ગયો. હવ એ છ�લા પાટલ જઈ બઠો. એણે ન�ી તમા ર�નાકર નામના માણસની વાત કરવામા આવી છ, જ ગરીબીને કારણે
�
�
ે
ે
િવ�ાની øભ પર લીલા મરચાની તીખાશ બઠલી હતી. કોઈ કરી લીધ, ‘જ છોકરી મને વશ નથી જ થવાની એને લાચારીવશ ચોર બન છ. એને સ�તિષ એટલે ક સાત ખગોળશા��ી ઋિષઓ
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
�
ુ
છોકરો એક શ�દ પણ બો�યો ન હોય, મા� એણે ટીકી-ટીકીને હવ ýહરમા� જલીલ કરવી જ પડશ.’ રાજ મવાલી અથવા નારદ તન વતન બદલવા માટ સમýવ છ. ર�નાકર સમø ýય છ �
�
�
ે
ે
�
ે
ે
�
ે
�
િવ�ાન ýયા કરી હોય તો આટલા કારણથી પણ િવ�ા એને િમ�ોનો સગાથ લીધો. એક િદવસ ધોળ� િદવસ ે ક એના અપરાધ માટ અપરાધથી લાભ મળવનાર લોકો નહી, પણ એ પોતે
�
ં
�
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ચપલ ફટકારી લતી હતી. ýહરમા કોલજના ગટ પાસ સાગરીતોની હાજરીમા � જ એકલો જવાબદાર હશે.
ે
�
ે
આવી િવ�ા રાજની નજરમા� વસી ગઈ. રાજને એણે િવ�ાનો હાથ પકડી લીધો. િવ�ાએ ઋિષ એને રામની વાત જણાવ છ, જણ િશવ અન ે
ે
િવ�ાના િમýજ િવશ ખબર ન હતી. એ તો હાથ છોડાવવાનો �ય�ન કય� પણ શ��તની વાત જણાવી હતી અન જ કાકભશડી
ે
�
ુ
�
ે
ે
પહલી નજરમા� જ ઘાયલ થઈ ગયો. પરષની પકડ હતી, ��ી હારી નામના કાગડાએ છાનામાના સાભળી હતી,
ુ
�
ુ
�
�
�
�
ે
િહમત કરીને એની સામ જઈન ે ગઈ. અપમાનબોધથી એક એવી વાત જ અનતકાળ સધી લોકોને
ુ
ે
ૂ
�
ે
ઊભો ર�ો. પછવા લા�યો, એ તમતમી ગઈ. એણે માયથોલોø �રણા �દાન કરતી આવી છ.
ુ
ુ
�
�
‘શ નામ છ તમાર?’ ચીસ પાડી, ‘બચાવો! એ વાતોથી �ભાિવત થઇન ર�નાકર
ે
�
�
ે
િવ�ા સમø તો ગઈ બચાવો! આટલા બધા દવદ� પટનાયક રામનો ભ�ત બનવા ઇ�છ છ. ત માટ �
�
ે
�
ક આ રગીલો રાજ શા માટ � યવાનોમાથી કોઈ પણ ઋિષ એને રામના નામના ýપ કરવાનુ �
ુ
�
ં
�
�
�
આ�યો હતો; પણ એ લાચાર મદ� નથી જ આ ગડાના કહ છ. ýક ર�નાકરના મનમા એટલા �ોધ
�
ુ
ે
�
�
ુ
�
ુ
�
�
હતી. રાજ હજ સધી એવ કઈ હાથમાથી મને...?’ અન વદના છ ક એ રામના નામનો ઉ�ાર નથી
�
ે
ુ
ે
ે
ુ
ુ
�
�
જ કયુ ન હત જના માટ વાધો બાજમાથી પસાર કરી શકતો. આથી ઋિષ એને ‘મરા’ શ�દનુ સતત
�
�
ે
�
�
ે
ે
ઉઠાવી શકાય. સાથ ભણતી થતો એકવ�ડયા બાધનો ઉ�ારણ કરવાનુ કહ છ, જ ઇ�છાના રાý દાનવ અન બોલચાલની ભાષામા �
�
�
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ુ
�
�
ૂ
�
છોકરીનુ નામ પછવ એમા � એક યવાન થભી ગયો એ ‘��ય’ના શ�દ બન માટ એક �ષ છ. ર�નાકર ‘મરા, મરા’નો ýપ કરે છ,
ુ
ે
ુ
�
�
ે
કશ જ ખોટ� ન હત. ુ � અિનકત હતો. કોલેજનો જ �ત ફરવાઇન ‘રામ’ બની ýય છ. એ એટલો શાિતપવક બસીન એટલા
ૂ
�
�
ે
�
ે
ે
�
ુ
ે
�
‘િવ�ા’ એણે જવાબ સૌથી તજ�વી અન ે સમય સધી ýપ કરે છ ક એની ચોતરફ ઊધઇ (વા�મીક)ના દર બની ýય
ે
�
�
ુ
�
�
�
�
�
ે
�
�
ે
�
ે
આ�યો; પછી �પચા�રકતા હોિશયાર િવ�ાથી. સાવ છ, તથી �યાર એ તમાથી બહાર નીકળ છ, �યાર બધા એને વા�મી�ક કહ છ.
ે
ે
ુ
ુ
ે
ૂ
�
�
ુ
ખાતર પછય, ‘તમાર નામ?’ સીધી લાઈનનો છોકરો. ર�નાકરમા� આવલા આ પ�રવત�નની વાત �કદ પરાણની સાથોસાથ અનક
�
ે
�
�
�
ે
�
ે
ે
રાજ રગીન મડમા આવી તસવીર �તીકા�મક છ �યારય કોઈની સાથ પગો ન ��ીય અન લોક રામાયણોમા સાભળવા મળ છ. આ વાત વા�મી�ક પર
ે
ૂ
�
�
ં
�
ે
ે
ે
ે
ગયો. હોઠો પર રોમે��ટક ��મત લ તવો. એણે એક �ણનો ��યાત અમર િચ�કથા કોિમ�સ અન ઉપિનષદ ગગા સિહત અનક લોકિ�ય
�
�
ે
ુ
ઉપસાવીન બોલી ઊ�ો, ‘નામ � પણ િવચાર ન કય�, સીધો આધુિનક નાટકોને �રણા �દાન કરી છ. આ વાતનો હત એ દશાવવાનો હતો
ે
�
ુ
તો રાજ છ, પણ તમને ýયા પછી રાજ ઉપર ઘસી ગયો. ક ભ��તયગમા વિદક �ાનથી કઇ રીત �ય��તન લાભ થતો હતો, કઇ રીત ે
�
�
ે
�
ૈ
ે
�
�
ઉપનામ રાખવાન િવચારી ર�ો એના હાથમાથી િવ�ાનો એક અઠગ લટારો પણ ઋિષ બની શકતો હતો.
ુ
�
�
�
ૂ
�
છ�.’ હાથ છોડાવી લીધો. રાજ આપણે એક રાજનીિતની વાત કરીએ છીએ ક વા�મી�કઓની? આપણે
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
ુ
ૂ
�
‘શ રાખશો?’ િવ�ાએ પ�. � ુ આવ કઈ બન ત માટ � એક વા�મી�કની વાત કરીએ છીએ ક બ વા�મી�કઓની? સીતાન પોતાના
ે
�
ે
ૈ
‘િવ�ાિમ�.’ રાજ �ફ�મી તયાર જ હતો. એક દો�તના આ�મમા આ�ય આપનાર કિવ-ઋિષ અન ઋિષઓ �ારા રામ-નામનો ýપ
�
ે
ુ
�
�
�
ે
અદાથી લળી પ�ો. હાથમાથી હોકી ��ટક ખચીન ે કરનાર ચોરમા�થી ઋિષ બનલ એક જ છ? આ બ વાતાઓ િહદ ધમના અલગ
�
�
�
િવ�ા હસી પડી, ‘શ�દરમત એણે અિનકતના માથા ઉપર અલગ સમયગાળાની છ. �થમ બૌ� ધમ પછી મહાકા�યોના સમયગાળાની
�
�
�
�
�
�
ે
ે
ે
સારી કરી ýણો છો. પણ સાચ ુ � ફટકારી દીધી. માથામાથી લોહીનો અન બીø ભ��તયગના સમયગાળાની. બન વ� 1500 વષનો તફાવત છ.
�
�
�
ુ
કહ? આવી શ�દરમતથી તમ ે Óવારો ઊ�ો. અિનકત બભાન થઇન ઢળી એ કદાચ બ અલગ �ય��તઓનો સદભ આપે છ.
ે
�
ે
ે
�
�
�
�
�
વાચાળ લાગી શકો છો પણ સારા (અનસધાન પાના ન.18) (અનસધાન પાના ન.18)
�
ુ
�
�
�
ુ