Page 18 - DIVYA BHASKAR 071621

Friday, July 16, 2021 | 14 Friday, July 16, 2021 | 15

ે
�
�
ૂ
�
�
ે
�
�
બ�ને દેશો આની માિલકી ��!? િબરયાની મા�� આગળ યુરોિપયન યુિનયનમા� દાવો કય� છ� ક� બાસમતી ચોખાને �યા�ની િવ�ાએ હવ રાજની કચકદમ પર �િતબધ મકી દીધો, ‘હ િવ�ા છ અન મારો કોઈ િમ� નથી,
�
બýરમા� વેચવાનો હક તેમનો એકલાનો છ�. ટ��સાસમા આવેલી ક�પની
ે
ે
�
ે
ુ
ે
ે
�
�
ે
ભાગીદારીમા� મેળવશે તો ‘રાઈસ ટ�ક’એ 1990મા� બાસમતી રાઈસ ઉપર પેટ�ટ લેવાનો �ય�ન કય� િમ. િવ�ાિમ�! માર િદલ øતવાનો ઉપાય પણ મારા જવો જ ��� હશ. જનામા સામ�ય હશ ત શોધી કાઢશે.’
ક��વાશે ક� બે દ��મન દેશના �યારે ભારત અને પા�ક�તાને સ�યુ�ત રીતે િવરોધ કય�. ભારતીય ક�િ�
વૈ�ાિનકોએ ઐિતહાિસક રેકોડ�મા�થી શોધી કા�ુ� ક� બાસમતી ચોખાનો
ુ
ુ
ે
�
લોકોને સાિ��ય-સ�ગીત- ઉ�લેખ પ�ýબી કિવતા ‘હીર-રા�ઝા’મા� થયેલો છ�, જે 1766મા� વા�રસ
કલાની જેમ બાસમતી પણ ભારત-પાક વ�ે ય��? અલી શાહ� લખેલી. એવો સપનેય �યાલ પણ નહીં હોય ક� બાસમતીના હમ લાયે લાખો મ એક ગલાબ ત�હાર િલયે,
�
��ી શક� �� ચોખાના કોપીરાઇ�સ માટ� િબચારા હીર-રા�ઝા સલવાઇ જશે!
ુ
ુ
ે
ુ
���રવલ ઔર ય ગલાબ મોહ�બત કી શરઆત બન ýય ે
ક�� સમý ઓર સમýઓ
દાલ-રોટી ખાઓ �ભુ ક� ગુણ ગાઓ
2018મા� ભારતે યુરોિપયન યુિનયનમા� ø. આઈ. ટ�ગ માટ� એ�લાય ઝ ડ’ન પદર િદવસની વાર હતી �યારથી જ રાજના �ટાફરા નથી લાગી શકતા. મારા જવી છોકરીને તમ આ રીત ‘ઈ��સ’ નહી કરી શકો.’
ે
�
ે
�
ે
�
ે
ં
�
ે
ે
ં
�
કયુ� ક�, જેથી તેને એકલાને િનકાસ કરવાના હક મળ�. પા�ક�તાન પાસે ‘રો ‘�લો�ર�ટ શોપ’મા વધી ગયા હતા. એક નહી પણ �લાવસ � ‘તો તમને ‘ઈ��સ’ કરવાની રીત બતાવશો?’ રાજ ગણતરીપૂવક આગળ
�
�
ે
ડોમે��ટક ø. આઈ.ને લગતા કાયદા હતા નહીં, પણ છ�ક સ�ટ��બર વચતી પચાસક જટલી દકાનોમા એ ફરી વ�યો હતો. એની વધી ર�ો હતો.
ે
ુ
ે
�
�
�
�
ુ
ે
ૂ
2020મા� દાવો કય� ક� બાસમતી પહ�લા મા� પા�ક�તાનમા� જ ઊગતા� ફરમાઈશ હતી: ‘માર લવ�ડર કલરનુ ગલાબ ýઈએ છ. નાની કળી નહી ં િવ�ાએ હવ રાજની કચકદમ પર �િતબધ મકી દીધો, ‘હ િવ�ા છ અન ે ર�નાકરમા પ�રવત�ન
�
�
�
�
ે
�
�
ં
ે
�
ે
ૂ
�
ુ
હતા અને ભારતે �યા�થી ચોખાનુ� બીજ લીધુ� છ�. તેમણે પણ ‘હીર-રા�ઝા’ ચાલ, મ�યમ સાઈઝન Ôલ પણ નહી; માર તો પરી બ હથળીમા સમાવી શકાય મારો કોઈ િમ� નથી, િમ. િવ�ાિમ�! માર િદલ øતવાનો ઉપાય પણ મારા
ે
ુ
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
ે
ુ
�
ે
�
ે
ે
�
�
ે
કિવતાનો ઉ�લેખ કરીને પોતાનો દાવો મા��ો, કારણ ક� ‘હીર-રા�ઝા’ તવ મોટ�, મઘમઘતુ ગલાબ ýઈએ છ.’ જવો જ ��ઠ હશે. જનામા સામ�ય હશ ત શોધી કાઢશ.’
ુ
ે
�
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
ુ
ે
ુ
ુ
�
ં
ે
ુ
ે
�યા�ની વાતા છ�, તે શહ�ર ‘જ�ગ’ પિ�મ પ�ýબમા (હાલના પા�ક�તાન) ‘અમ એવા રગનુ ગલાબ વચતા નથી.’ કોઈ દકાનદારે આવ ક�, કોઈએ આટલુ બોલીન િવ�ા ચાલતી થઈ; �યા ઊભલા ટોળાન પહલી વાર ýણ કઇ રીત આ�ય?
ે
�
ે
�
�
�
�
ં
ે
ં
�
�
�
ે
ે
આવેલુ� છ�. ભારતને ý ø. આઇ. ટ�ગ મળ� તો તેની બાસમતી વળી આવો જવાબ આ�યો, ‘લવ�ડર રગનુ ગલાબ?! આવો રગ હોય છ એવ ુ � થઈ ક તઓ જન હ�ડસમ, �માટ અન ડિશગ માનતા હતા એ રાજ કરતા પણ
ુ
ે
ચોખાની િનકાસ 500 િમિલયન ડોલર થઈ ýય. આજે પહલી વાર સાભ�ય.’ દસક િદવસની રઝળપાટ પછી રાજને એટલુ � વધાર �માટ બીજ કોઈક છ.
�
ુ
ુ
�
ે
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
ે
ુ
�
�
�
ુ
ુ
ુ
�
એક �યૂઝ એ પણ છ� ક� છ� ક� બ�ને દેશો આની માિલકી ýણવા મ�ય ક લવ�ડર કલરનુ ગલાબ માકટમા મળત નથી હોત. તમ છતા � કોલેજમા િવિવધ ýતના ડઝનુ સિલ�શન યોýવાન હત. જ િદવસ ‘રોઝ
�
ુ
�
�
�
�
ે
�
�
�
�
ુ
ૂ
�
�દા�ે બયા� ભાગીદારીમા� મેળવવાનુ� િવચારી ર�ા છ�. ઇન શોટ�, એણે ખતપવક તપાસ ચાલ રાખી. ડ’ ઊજવાવાનો હતો એના પદર િદવસ અગાઉથી રાજ મડી પ�ો ર�નાકરના પ�રવત�નની વાત અનક લોક
�
ં
ૂ
�
ૂ
�
ુ
રાજ રાવલ કોલેજમા એક સ� પતી ગયા પછી ýડાયો હતો.
ે
ુ
હતો. એણે પરપર હોમવક� કરીને ýણી લીધ હત ક કયા રગના
�
બે દુ�મન દેશના લોકોને સાિહ�ય-સ�ગીત-કલાની જેમ
�
ુ
�
�
ુ
�
�
�
�
ુ
�
�
ં
ુ
�
ુ
ૈ
બાસમતી પણ ýડી શક� છ�! વારે-તહ�વારે િહ�દુ-મુ��લમ એના માટ કોલેજ નવી હતી, િવ�ાથીઓ નવા હતા અન ે ગલાબથી શ �ય�ત થઈ શક છ. પીળા રગનુ ગલાબ મ�ી રામાયણોમા સાભળવા મળ છ. આનો હત એ
�
�
�
�
ે
ૂ
ુ
�
સ�જય છ�લ ભેગા� મળીને બાસમતી ચોખાની મજેદાર િબરયાની છોકરીઓ પણ નવી હતી. મા� પદર જ િદવસમા એ આખી રણમા � સચવ છ, સફદ ગલાબ પિવ� અન શ� સબધનો છડીદાર
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
�
ૈ
�
�ા���સ રાજ કપૂર પેશાવરના હતા. હમણા� િદલીપક�માર �યા� માણતા� જ હોય છ� તો કિવ હ�રવ�શરાયની ‘મધુશાલા’ કોલેજમા સૌથી વધ ýણીતો ચહરો બની ગયો હતો. છ, િપક કલર �દતા, �શસા અન ��ી-ત�વ સચવ છ � દશાવવાનો હતો ક ભ��તયગમા વિદક �ાનથી
�
�
�
ૂ
�
ે
ુ
�
ુ
ે
ુ
�
ુ
ે
ે
ુ
�
ે
�
ં
ે
ખીચડી એ આપણો રા��ીય ખોરાક ��. (છ�લવાણી) જ�મેલા અને મોટા થયેલા એ મકાનને હ��રટ�જ �ોપટી� કિવતાની માફી સાથે એમ કહી શકાય ક�: ‘ભારત-પાક ટીચસ એને તોફાની �ટડ�ટ તરીક� ઓળખવા લા�યા હતા, ખી�ય ગલાબ અન યવાનોનો માનીતો લાલ રગ �મનો પોકાર પાડ છ. કઇ રીત �ય��તન લાભ થતો હતો
�
�
ે
�
�
�
ે
80ના દાયકામા�, ‘અજુ�ન’ ક� ‘બેતાબ’ જેવી સુપરિહટ �ફ�મોના તરીક� ýહ�ર કરવામા� આવી છ�. �યા બોિલવૂડની �ફ�મો સરહદ બૈર કરાતી, મેલ કરાતી િબરયાની!’ છોકરાઓ માટ એ ‘ડિશગ’ યવાન હતો અન કોલેજની મોટા ભાગના યવાનો પોતાનો �મ જતાવવા માટ ગમતી
�
�
ુ
ુ
ે
ે
ે
�
�
ુ
�
�
�
�
ે
િનદ�શક, રાહ�લ રવૈલ પા�ક�તાનના લાહોરમા� ટ��સીમા સફર કરતા હતા ખૂબ ýવાય છ� અને આપણી �ફ�મોની રીમેક પણ થાય છ�. એક ચોખવટ: ગુજરાતી કોલમ લેખકોને, સ�તા કોલમ ગ�સ ખાનગીમા એને ‘હ�ડસમ અન �માટ’, પણ ýહરમા � ડૉ. શરદ ઠાકર યવતીન રડ રોઝ ધરે છ. પણ રાજને આટલેથી અટકવાનુ � �મી�ક ઋિષન આિદકિવ એટલે ક �થમ કિવ તરીક� ઓળખવામા �
�
�
�
�
�
ે
ે
ુ
�
ને િમ� સાથે ýરýરથી ચચા� કરતા હતા. ટ��સીમા લતા મ�ગેશકરનુ� (અમારી પોતાની શાહ�ખવાળી �ફ�મ ‘યેસ બોસ’ની રીમેક પણ ચોખા પોસાય એટલા જ પૈસા મળતા હોવાથી અમને મ�ઘા બાસમતી લફગો, બદમાશ અન છડતીખોર કહીન બોલાવતી હતી. મન ન થય. તણ સશોધન ýરી રા�ય. એના એક િવદશી વા આવ છ, જમણે �થમ મહાકા�ય રામાયણની રચના કરી, જ ે
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
ે
�
ે
�
�
�
કોઇ ગીત વાગી ર�ુ� હતુ�. ટ��સી �ાઇવરે ટ��સી અચાનક ઊભી રાખીને થયેલી.) એટલુ� જ નહીં �યા શહીદ ભગત િસ�હનુ� સમારક પણ છ�. આ રાઇસ પરવડતા� નથી ક� એનો કોઇ શોખ નથી! રાજ ખરખર રગીલો હતો. કઈક �શે છડતીખોર ખરો, કઝીને એને ક�, ‘તન એ છોકરી ��ય લવ એટ ફ�ટ સાઇટ થઈ રામના øવન પર આધા�રત હત. વનવાસમાથી પાછા ફયા બાદ
ુ
�
�
ે
�
ે
ે
ં
�
�
�
�
ુ
ે
�
ુ
ે
ુ
ે
�
�
�
�
બ�નેને વઢી ના�યા: ‘અøબ બ�તમીઝ આદમી હો! યહા લતાø ગાના બધુ� કહ�વાનો અથ� જરાય એવો નથી ક� પા�ક�તાન ક�ટલુ� સારુ� ક� ભલુ�-ભોળ�� પણ ચીલાચાલ અથમા એણ �યારય કોઈ છોકરીની શારી�રક ક � ગયો છ ન? તો એને લવ�ડર કલરનુ ગલાબ આપ.’ અયો�યાની �ýમા ચાલતી ચણભણને કારણે સીતાના ચ�ર� પર સવાલ ઊભા
�
ુ
�
ુ
ે
�
�
ે
�
ગા રહી હ� ઔર આપ સુનને ક� બýયે બોલે ý રહ� હો?’ આવો છ� છ�, પણ આ વખતે ભારત-પાકના ઝઘડા માટ� ત�ન ��શ મુ�ો મળી આ�યો ��� �ા���સ શા��દક છડછાડ કરી ન હતી. એને કોઈ છોકરી ગમી ýય તો એ ýહરમા � ભાર રઝળપાટના �ત રાજને એવ ગલાબ મળી ગય. સો �િપયા કરવામા આ�યા. અપમાનથી બચવા રામ સીતાન વનમા મોકલી દીધા. વનમા �
ે
ે
�
ુ
�
ે
પા�ક�તાનના� લોકોનો ભારતીય �ફ�મો માટ�નો આદર. રાજ કપૂરના છ�: બાસમતી ચોખા! ø હા, િબરયાનીની ýન એવા લા�બા મઘમઘતા� આદમ: િબરયાની ખાધી? બધા સાભળ તમ કોઈ શાયરી ક કોમે�ટ કરીને મ�તી કરી લતો હતો. એની ચકવીને એણે એક ગલાબ ખરી�. ભાર ઉ�સાહ સાથ એણે �થમ નજરના વા�મી�કના આ�મની એક ક�ટરમા સીતાએ લવ અન કશન જ�મ આ�યો.
�
ુ
ે
�
�
�
ે
ે
�
�
ુ
ે
ૂ
�
ે
�
�
ે
ે
�
�
�
�
ુ
�
�
�
�
ૂ
ે
�
ે
�
��યુ બાદ �યા એક િદવસ રા��ીય શોક પાળવામા આવેલો, કારણ ક� બાસમતી રાઇસ! બ�ને દેશોએ િજયો�ા�ફકલ ઈ��ડક�શન (ø.આઈ.) ઇવ: ના પીધી! અદા એવી રમø રહતી ક એની કોમે�ટ સાભળીન એ છોકરી પોતે પણ હસી �મનુ આ �તીક િવ�ાની સામ ધય. િવ�ા આટલુ જ બોલી, ‘મારો આભાર રામાયણના છ�લા અ�યાય, ઉ�રકાડમા વા�મી�કએ રામની વાત તમના
�
પડતી. માનો ક આ Ôલ હ પગ નીચ ચગદી નાખતી નથી; હ તમામ Ôલોને �મ કરુ � પ�ોન જણાવી. ત પછી એ જ અ�યાયમા વા�મી�કએ રામ સાથ ચચાિવચારણા
ે
ે
ુ
ે
ે
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
ે
ૈ
આ બધામા એક છોકરી અપવાદ સમાન નીકળી. એનુ નામ િવ�ા બ�ી. છ, પણ મને Ôલ આપનારને �મ કરવા જટલી હ મખ� નથી.’ અન વાતચીત કરી સીતાની પિવ�તાની સા�ી પરી. જ વિદક સ�કિતમા� આ
ે
�
�
ૂ
ૂ
�
�
�
�
ે
ે
�
�
ે
ં
�
ુ
ે
�
�
ે
ુ
�
�
ુ
ુ
ુ
�
�
રાજની કોિશશો ચાલ રહી. ��ીન િદલ øતવ હોય તો એના �પની �શસા
�
ુ
�
�
�
મેક���ી ઠાઠમાઠથી ર��તા� નથી. લ�ન પ��લા� પણ સાધારણ �ો��ા ગા�ીમા� મા� કોલેજની જ નહી, િવ�ા આખા શહરની સવાિધક સદર યવતી હતી. � કરો, એને મ�ઘી િગ��સ આપો, એને �ફ�મ ýવા લઈ ýઓ, આવી તો કઈક મહાકા�ય રચવામા આ�ય તના પરથી �યાલ આવ છ ક તની રચના 2000
�
�
�
ે
વષ પહલા થઇ હશ અન તમા 3000 વષ� પહલાની ક કદાચ તનાથી પણ
ે
�
ે
ે
�
ે
�
�
�
�
�
�
મ�યમ વગીય િપતાના સામા�ય ઘરના �ફ�ા ઉýસમા રહીન એ ચાદનીનુ
બાળકોને �ક�લે મૂકીને �સબ��ન તેની ���સે ઊતારી આવતા� �પ ચોરી લાવી હતી. એની કાયામા પરષýતન પોતાની તરફ ખચવાન ુ � તરકીબો એ ýણી લા�યો; પણ એમાથી એક પણ તરકીબ િવ�ા પાસ ે પહલા બનલી ઘટનાઓનુ વણન છ.
ે
ે
�
�
�
ુ
�
ે
�
�
�
ુ
�
ુ
�
આ મહાન કિવ-ઋિષ વા�મી�ક �ગ વધાર કઇ નથી ýણતા, પણ
ે
�
�
�
ુ
�
ુ
લોહચબક સમાયેલ હત, પણ કોલેજના �થમ વષના �થમ માસમા � કારગત સાિબત ન થઈ. લગભગ પાચસો વષ પહલા તમના િવશ નવી નવી વાતો ýણવા મળી.
�
ે
મેક���ી �કો�ન નામ સા�ભ�ય�� ��? જવ નથી. શરીરના સવ �ગોમા નરી મીઠાશ ભરી રાખનાર થઈ ગયો. હવ એ છ�લા પાટલ જઈ બઠો. એણે ન�ી તમા ર�નાકર નામના માણસની વાત કરવામા આવી છ, જ ગરીબીને કારણે
જ છોકરાઓને માિહતી મળી ગઈ ક િવ�ાની આસપાસમા ફરકવા
�
�
�
��
�
બધા જ પાસા િન�ફળ િસ� થયા એટલે રાજ હતાશ
�
�
ે
ે
ે
ુ
�
�
ે
ે
�
ે
�
ે
�
�
ે
�
�
�
�
િવ�ાની øભ પર લીલા મરચાની તીખાશ બઠલી હતી. કોઈ
ે
ે
ે
લાચારીવશ ચોર બન છ. એને સ�તિષ એટલે ક સાત ખગોળશા��ી ઋિષઓ
�
�
�
�
ુ
કરી લીધ, ‘જ છોકરી મને વશ નથી જ થવાની એને
�
�
�
�
ે
ે
�
ુ
છોકરો એક શ�દ પણ બો�યો ન હોય, મા� એણે ટીકી-ટીકીને હવ ýહરમા જલીલ કરવી જ પડશ.’ રાજ મવાલી અથવા નારદ તન વતન બદલવા માટ સમýવ છ. ર�નાકર સમø ýય છ �
ે
ે
�
ે
�
ે
�
િવ�ાન ýયા કરી હોય તો આટલા કારણથી પણ િવ�ા એને િમ�ોનો સગાથ લીધો. એક િદવસ ધોળ� િદવસ ે ક એના અપરાધ માટ અપરાધથી લાભ મળવનાર લોકો નહી, પણ એ પોતે
�
�
ે
�
ં
�
ે
ે
�
�
ે
ે
ભા રતમા� ઘણી જ�યાએ ઘરના� બારણા� ઉપર ચપલ ફટકારી લતી હતી. ýહરમા કોલેજના ગટ પાસ સાગરીતોની હાજરીમા � જ એકલો જવાબદાર હશ. ે � ે ે ે
આવી િવ�ા રાજની નજરમા� વસી ગઈ. રાજને
એણે િવ�ાનો હાથ પકડી લીધો. િવ�ાએ
તખતી હોય છ�, ‘ફલાણાક�માર ગુ�તા,
ઋિષ એને રામની વાત જણાવ છ, જણ િશવ અન
ે
ુ
ે
બીએ’; ક� બીકોમ; ક� એલેલબી. કોઈએ િવ�ાના િમýજ િવશ ખબર ન હતી. એ તો હાથ છોડાવવાનો �ય�ન કય� પણ શ��તની વાત જણાવી હતી અન જ કાકભશડી
�
ે
�
ુ
�
�
ુ
ઘાસ છોલવાની રીતો ઉપર મહાિનબ�ધ લ�યો હોય તો પહલી નજરમા� જ ઘાયલ થઈ ગયો. પરષની પકડ હતી, ��ી હારી નામના કાગડાએ છાનામાના સાભળી હતી,
�
�
ે
ે
�
ુ
નેમ�લેટ ઉપર કોતરાય છ�, ‘ડો. �ઢમાકાક�માર ઘાિસયા’. િહમત કરીને એની સામ જઈન ે ગઈ. અપમાનબોધથી એક એવી વાત જ અનતકાળ સધી લોકોને
ે
ૂ
�
ને કોઈએ મ�િદરમા� હýર �િપયાનુ� દાન કયુ� હોય તો ઊભો ર�ો. પછવા લા�યો, એ તમતમી ગઈ. એણે માયથોલોø �રણા �દાન કરતી આવી છ.
ુ
ે
�
તખતી મુકાય છ�, ‘ગ�. �વ. ગ�ગાબેન ઢોકળા�વાળાની ‘શ નામ છ તમાર?’ ચીસ પાડી, ‘બચાવો! એ વાતોથી �ભાિવત થઇન ર�નાકર
�
ુ
�
�
�
ે
�
��િતમા’. ને દેરાસરના ર�તે �ડા�વાળો બેસે તેના િવ�ા સમø તો ગઈ બચાવો! આટલા બધા દવદ� પટનાયક રામનો ભ�ત બનવા ઇ�છ છ. ત માટ �
ે
ુ
િવરોધમા� જૈનપિ�કામા� ત��ીલેખ લખનાર �ોફ�સરનુ� ક આ રગીલો રાજ શા માટ � યવાનોમાથી કોઈ પણ ઋિષ એને રામના નામના ýપ કરવાનુ �
�
ં
�
�
નામ હોય છ�, ‘�ા. ડો. પી. ક�. ગુ�દ�રયા’. આ�યો હતો; પણ એ લાચાર મદ� નથી જ આ ગડાના કહ છ. ýક ર�નાકરના મનમા એટલા �ોધ
�
�
ુ
�
ે
�
ે
�
�
ુ
�
ે
�
માણસોના� મૂ�ય હવે ફ�સબુકની હતી. રાજ હજ સધી એવ કઈ હાથમાથી મને...?’ અન વદના છ ક એ રામના નામનો ઉ�ાર નથી
ે
ુ
�
ુ
�
ુ
‘લાઇક’ની સ��યાથી ગણાય છ�, અને નીલે ગગન જ કયુ ન હત જના માટ વાધો બાજમાથી પસાર કરી શકતો. આથી ઋિષ એને ‘મરા’ શ�દનુ સતત
�
�
ે
�
ુ
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
માણસો છાપરે ચડીને ગાજે છ�, ક� મને ઉઠાવી શકાય. સાથ ભણતી થતો એકવ�ડયા બાધનો ઉ�ારણ કરવાનુ કહ છ, જ ઇ�છાના રાý દાનવ અન બોલચાલની ભાષામા �
�
ુ
�
ૂ
�
ે
ýવો, મને ýવો, પણ તમે િમઝ ક� તલે છોકરીનુ નામ પછવ એમા � એક યવાન થભી ગયો એ ‘��ય’ના શ�દ બન માટ એક �ષ છ. ર�નાકર ‘મરા, મરા’નો ýપ કરે છ,
ુ
�
ે
�
�
�
ુ
�
�
�
�
ૂ
મેક��ઝી �કોટનુ� નામ સા�ભ�યુ� છ�? �ુસક�-�ુસક� રડી પ�ા. કશ જ ખોટ� ન હત. � ુ અિનકત હતો. કોલેજનો જ �ત ફરવાઇન ‘રામ’ બની ýય છ. એ એટલો શાિતપવક બસીન એટલા
ે
�
ે
ે
ુ
�
�
�
ે
ે
�
ે
�
ુ
અને ‘િબિલયન’મા� ક�ટલા� ઝીરો મધુ રાય દુિનયાની સૌથી ધના� નારીના ‘િવ�ા’ એણે જવાબ સૌથી તજ�વી અન ે સમય સધી ýપ કરે છ ક એની ચોતરફ ઊધઇ (વા�મીક)ના દર બની ýય
�
�
�
�
આવે, ડ� યુ નોવ? આ ��ોનો �ામો �માણમા�, ��લે�ડની રાણી કરતા� આ�યો; પછી �પચા�રકતા હોિશયાર િવ�ાથી. સાવ છ, તથી �યાર એ તમાથી બહાર નીકળ છ, �યાર બધા એને વા�મી�ક કહ છ.
�
ે
ે
ે
�
�
ે
�
�
ુ
કરવાનુ� િનિમ� તે ક� 50 વ�ી�ય મેક��ઝી ý�તી મૂળાના પતીકા� જેવા કલદારની ખાતર પછય, ‘તમાર નામ?’ સીધી લાઈનનો છોકરો. ર�નાકરમા� આવલા આ પ�રવત�નની વાત �કદ પરાણની સાથોસાથ અનક
�
ે
ુ
�
ુ
ૂ
ે
�
�કોટ નામની અમે�રકન મિહલાએ 6 માલ�કન હોવા છતા, મેક��ઝી પોતે રાજ રગીન મડમા આવી તસવીર �તીકા�મક છ �યારય કોઈની સાથ પગો ન ��ીય અન લોક રામાયણોમા સાભળવા મળ છ. આ વાત વા�મી�ક પર
�
�
ે
ે
ં
�
ૂ
ે
�
ે
ે
�
�
�
ે
ે
�
ે
ે
િબિલયન ડોલરનુ� ગુ�ત દાન કયુ� છ�, યાને ખાસ ઠાઠમાઠથી રહ�તા� નથી. લ�ન પહ�લા � ગયો. હોઠો પર રોમે��ટક ��મત લ તવો. એણે એક �ણનો ��યાત અમર િચ�કથા કોિમ�સ અન ઉપિનષદ ગગા સિહત અનક લોકિ�ય
�
ુ
6,000,000,000 ડોલર. યાને રફલી પણ સાધારણ હો�ડા ગાડીમા� બાળકોને �ક�લે મૂકીને ઉપસાવીને બોલી ઊ�ો, ‘નામ � પણ િવચાર ન કય�, સીધો આધુિનક નાટકોને �રણા �દાન કરી છ. આ વાતનો હત એ દશાવવાનો હતો
�
ે
�
ે
ુ
�
�
�
ે
ૈ
445,486,500,000 �પીઝ! તે આ ભેદી િમઝ છ� હસબ�ડને તેની ઓ�ફસે ઊતારી આવતા� મેક��ઝીબહ�ન, તો રાજ છ, પણ તમને ýયા પછી રાજ ઉપર ઘસી ગયો. ક ભ��તયગમા વિદક �ાનથી કઇ રીત �ય��તન લાભ થતો હતો, કઇ રીત ે
�
ૂ
�
કોણ? ને ઘરે પાટી� હોય તો સૌ પોતપોતાના� ઘરેથી એક-એક ઉપનામ રાખવાન િવચારી ર�ો એના હાથમાથી િવ�ાનો એક અઠગ લટારો પણ ઋિષ બની શકતો હતો.
�
ુ
�
�
�
તમે એમેઝોનવાલા જેફ બેઝોઝનુ� નામ સા�ભ�યુ� �ડશ બનાવી લાવે એવો િનયમ. છ.’ હાથ છોડાવી લીધો. રાજ આપણે એક રાજનીિતની વાત કરીએ છીએ ક વા�મી�કઓની? આપણે
�
�
ુ
ે
ે
�
ુ
�
ે
ૂ
�
�
ે
છ�, યાહ? તેના એ�સ–િમિસસ, જેને છ�ટાછ�ડા બાદ તેમણે વોરન બફ�ટ, િબલ ગે�સ, મિલ�ડા ગે�સ ‘શ રાખશો?’ િવ�ાએ પ�. ુ � આવ કઈ બન ત માટ � એક વા�મી�કની વાત કરીએ છીએ ક બ વા�મી�કઓની? સીતાન પોતાના
ૈ
�
એમેઝોનના 4 ટકા શેર મ�યા જે આજે 60 િબિલયન આિદ 200 ઠસોઠસ દૌલતમ�દોના સહયોગમા� એક ‘િવ�ાિમ�.’ રાજ �ફ�મી તયાર જ હતો. એક દો�તના આ�મમા આ�ય આપનાર કિવ-ઋિષ અન ઋિષઓ �ારા રામ-નામનો ýપ
ે
�
�
�
ુ
જેવી �ક�મતના ગણાય. અને તેમા�થી 6 િબિલયનના� ýહ�રનામુ� બહાર પાડ�લુ� ક� મારી પાસે મારી જ�રત કરતા� અદાથી લળી પ�ો. હાથમાથી હોકી ��ટક ખચીન ે કરનાર ચોરમા�થી ઋિષ બનલ એક જ છ? આ બ વાતાઓ િહદ ધમના અલગ
ે
�
�
ે
�
�
�
તેણે દાન કરી દીધા છ�, ક�વી શરતે? મારા� નામનુ� કોઈ અનેકગણા પૈસા છ� તેથી મારી દોલતનો તગડમતગડો િવ�ા હસી પડી, ‘શ�દરમત એણે અિનકતના માથા ઉપર અલગ સમયગાળાની છ. �થમ બૌ� ધમ પછી મહાકા�યોના સમયગાળાની
�
�
�
�
�
�
ે
ે
�
ફાઉ�ડ�શન નહીં, મારુ� નામ કશે આવે નહીં, નાણા� િહ�સો હ�� સખાવતમા વાપરીશ. અમે�રકાના તવ�ગરો સારી કરી ýણો છો. પણ સાચ ુ � ફટકારી દીધી. માથામાથી લોહીનો અન બીø ભ��તયગના સમયગાળાની. બન વ� 1500 વષનો તફાવત છ.
ુ
ે
�
ે
�
�
ે
ે
વાપરવાની કોઈ શરત નહીં. વાયએમસીએ(YMCA દર વ�� એક િ�િલયન ડોલરની સખાવત કરે છ�, ને કહ? આવી શ�દરમતથી તમ ે Óવારો ઊ�ો. અિનકત બભાન થઇન ઢળી એ કદાચ બ અલગ �ય��તઓનો સદભ આપે છ.
�
�
�
�
મા� તેણે 18 િમિલયન આ�યા �યારે તેના સીઈઓ (�ન����ાન પાના ન�.18) વાચાળ લાગી શકો છો પણ સારા (અનસધાન પાના ન.18) (અનસધાન પાના ન.18)
�
�
�
�
ુ
ુ