Page 12 - DBNA 052821

¾ }ગુજરાત Friday, May 28, 2021 12
Friday, May 28, 2021 | 12

ક��લાક રાજકીય પ�ો સ�ા�ા��તથી વ�િચત

રહ�વાથી સાચો િવરોધ કરવાન�� ભૂલી ગયા ��

છ� તે આજનુ� નહીં દીઘ�કાલીન છ�. ભારત જેવા દેશમા, �યા� િવિવધ �દેશો,
�
�ાદેિશક પ�ો અને િવદેશી તાકાતોની અ��થરતા માટ�ની �યૂહરચનાઓ...
આ બધુ� અગાઉ પણ હતુ� અને આજે પણ છ�. એવા સ�ýગોમા� સમ�યાઓનો
િસલિસલો રહ�વાનો. અધૂરામા� પૂરુ� કોરોનાએ વૈિ�ક ભરડો લીધો એટલે
ુ�
આઝાદી પછી આપણે જે સ�જતા દાખવતુ� માળખ અને �યવ�થા જ�રી હતા
ુ�
તેમા� કશુ� ઉકા�ય નહીં, અવા�તર ��ોમા� ગૂ�ચવાતા ર�ા, િનø �વાથ અને
�
�થાિપત િહતો વ�યા, પ�ો માટ� વોટ બે�ક જ એજ�ડા ર�ો, પાડોશી દેશોના
હ�મલાઓથી પણ અથ�ત�� િનબ�ળ બનતુ� ર�ુ�. એક નાની પણ મહ�વની
બાબત હતી ક� રાજકીય પ�ે પોતાના કાય�કતા�ને લોકત��ના નીિતિનયમો અને
��ટાચારમુ�ત રાજકીય øવન માટ� તૈયાર કરવા ýઈતા હતા, સ�સદ અને
િવધાન�હોમા� સ�િવધાનના ગૌરવ સાથે ક�મ વત�વુ� તેની કોઈ તાલીમ આપવામા�
ન આવી ક� તેનુ� સાત�ય ન ર�ુ�!
એક નવ�� માનસશા��ીય ર�ુ� છ� ક� મૂળ હ�તુ વત�માન સરકારને હટાવવાનો છ� એટલે આ�ેપો અને
આજની ઘડીએ સૂચનો અને ફ�રયાદો ભલે થાય, તે જ�રી છ�, પરંતુ દેખાઈ

મુ�ા િવનાની બૂમરાણનો �ભાવ વધી ગયો. સોિશયલ મી�ડયા પર જૂઠની
બોલબાલા છ�. ગાળાગાળી ��ીન પર દેખાય છ� એટલે સાચ શુ� ને ખોટ�� શુ� તે
સમજવુ� મુ�ક�લ બની ýય છ�. ુ�
િતકડમ : ‘આપો રાøનામા�!’ �ભાવ નહીંવત છ� પણ તેની આસપાસ નવી નવી ‘વાતા�ઓ’ રચાતી થઈ છ�.
આ સ�ýગોમા� ‘રાøનામા�’નો પરપોટો દેખાવા લા�યો છ�. હજુ તેનો
શ�આત મોદી સરકારમા� મોદીની જ�યા કોણ લઈ શક� તેના સવ��ણ ક�ટલીક
ધ�ધાદારી સ��થાઓએ કયા�. નીિતન ગડકરીનુ� નામ, તેમના ઇનકાર પછી પણ,
ુ
ચાલ કરવામા� આ�યુ�. હવે બીý નામ પણ ઉમેરાયેલા ýવા મળશે. બીજુ�
િનશાન કણા�ટક છ�. કણા�ટકના મુ�યમ��ી બી.એસ. યેદીયુર�પા કોરોના સામે
�
�
�
અ રુ�ધતી રાય ýણીતા� લેિખકા છ�. �તરરા��ીય પા�રતોિ�ક અલીગઢ યુિનવિસ�ટીમા� પણ થઈ રહી છ�. આસામમા ઉ�ફા સ�ગઠન અલગ લડવામા િન�ફળ ગયા છ� એ મુ�ો, ક���ની જેમ કણા�ટકમા� ચગાવવામા આ�યો.
�
રા�યના �હ�ધાન અને યેદીયુર�પાના પુ� િવ�યે�� િદ�હી જઈને અિમત
મેળવતા રહ� છ�, તેમની એક ખાિસયત ભારતીય સાવ�જિનક
સમાજવાદી આસામ ઊભુ� કરવા માગે છ�. હમણા� પે�ોિલયમની જ�યાએ
øવનમા� પોતાના િવધાનોથી અને �યારેક કાય��મોથી, સ�શોધન માટ� કાય�રત �ણ એ��જિનયરોનુ� અપહરણ કયુ� તેની શોધખોળ ચાલી શાહન મ�યા એવી વાતથી અફવાઓનુ� બýર શ� થયુ�.
ે
ઊહાપોહ જગવવાની પણ રહી છ�. ગુજરાત નમ�દા બ�ધની �ચાઈ વધારે નહીં રહી છ�. �હ�ધાન બો�માઈ પણ િલ�ગાયત સમુદાયના છ� એ તેનુ� મહ�વનુ�
�
તે માટ� મેધા પાટકર, �વાિમ અ��નવેશ અને બીý નમ�દા િવરોધીઓ સાથે તે એ ત�યોની ભૂિમકા સાથે સમજવા જેવુ� છ� ક� હમણા� અરુ�ધતી પાસુ� છ�. આસામમા હ�મ�ત િવ� શમા મુ�ય�ધાન થયા. આ જૂના
�
સિ�ય હતા. સવ�� અદાલત નમ�દા િવશ ચુકાદો આપવાની હતી, તે િદવસે રાયે વડા�ધાન નરે�� મોદીનુ� રાøનામુ� માગતી �ટ�પણી કરી સમયના ક��ેસ નેતાની સામે પૂવ� મુ�યમ��ી મેદાને પડશે એવી રાહ
ે
�
ે
�
તેમની પણ �યા હાજરી હતી. અદાલતના �ા�ગણમા� ક�ટલાક પ�કારોની સાથે છ�. એક િમ� પૂ�ુ� ક� રાય ભારતીય નાગ�રક છ� ક� ક�મ? ક�ટલાક ýઈ ર�ા છ�. ગુજરાતમા� િવજય �પાણી રાøનામુ�
વાત કરતા� રાબેતા મુજબનો ‘મૂળભૂત અિધકાર’ શ�દ તેમના હોઠ પર આવતો એ િવગતો તો નથી, પણ એટલુ� સૌ ýણે છ� ક� િવદેશોમા� હ�તા�ર આપે તેવી માગણી થઈ તેમા� ભાજપનો કોઈ કાય�કતા� ક� નેતા
ર�ો. એટલે મ� સવાલ કય� ક�, દર �ણ વ�� ગુજરાતમા� પાણીના અભાવ ે મોટી નોકરી ક� યુિનવિસ�ટીમા� અ�યાપક તરીક� માતબર પગાર સામેલ નથી એટલે સૂરસૂ�રયુ� સાિબત થયુ�. હવે સ�ગઠન
�
ખેડ�તો િહજરત કરે છ�, પશુઓ ર�તામા મોત પામે છ�, તેને નમ�દાનુ� પાણી મળ� મેળવનારા, થોડાક સમય માટ� ભારતમા� આવીને સલાહકાર િવ�� પ��ા અને સરકાર એકબીýથી અલગ ચોકો બા�ધીને બેઠા છ�
�
એ માનવ અિધકાર ખરો ક� નહીં? તેનો જવાબ અરુ�ધતી રોય પાસે નહોતો બનનારા આ મહાનુભાવો ભારતના કોઈ પણ ��ને પોતાની એવો ગણગણાટ શ� કય�. બ�ગાળમા િવરોધ પ�ના નેતા
અથવા ý હોય તો ટાળી દેવાની તૈયારી હતી. અરુ�ધતી ભારતમા� ન�સલ અને નજરે ýઈને ટીકા અને ઉપદેશો આપતા� ફરે છ�. પછી તે નોટબ�ધી તરીક� શુભે�દુ અિધકારી ચૂ�ટાયા તે �ણમૂલના પૂવ� નેતા, મમતા
�
�
અબ�ન ન�સલ ��િ�મા બીý ગા�ધીø જુએ છ�. તેમણે આ િહ�સાખોરોને હોય, øડીપી હોય ક� કોરોના હોય! બીø તરફ આપણે �યા ક�ટલાક બેનø�ને હરાવીને આ�યા. પરાિજત મમતા મુ�યમ��ી બ�યા� એટલે
�
આધુિનક યુગના ગા�ધી ક�ાનુ� ઘણાને �મરણ હશ. તેમના� સ�ગાથીઓ રાજકીય પ�ો સ�ા�ા��તથી વ�િચત રહ�વાથી સાચો િવરોધ કરવાનુ� ભૂલી ગયા સીએચએચ મિહનામા તેમણે બેઠક ખાલી કરાવીને ચૂ�ટણી લડવી પડશે. તેમા�
ે
કા�મીરની ‘આઝાદી’ માગે છ� અને જેએનયુમા� ‘બીý અફઝલ ઊભા થશે’ છ� અને ��વટના સહાર øવે છ�. ડાબેરીઓ અને િલબર�સનુ� મૂળભૂત કામ તે હારે તો શુ� થાય? રાøનામા� પણ એક રાજકીય શ�� બની ýય એ આજની
ે
એવા નારા લગા�યા હતા. આવી જ ��િ� ýદવપુર યુિનવિસ�ટી અને ક���મા� બહ�મતી ધરાવતા પ� અને તેની િવચારધારાને �ભાવહીન બનાવવાનુ� ઘડીની રાજકીય િવડ�બના છ�.
કો રોનાનો બીý વેવ શ� થયા પછી સોિશયલ મી�ડયા પર ýણે �ો��સ�ગની ભા�ામા� કહીએ તો મોદી િવરોધીઓ �થમ રા��ડ øતવામા� સફળ ર�ા.
વ�ડ� વોર શ� થઈ ગઈ છ�. કયા� તો તમે અમારી સાથે છો, કયા�
તો તમે અમારા િવરોધી છો. ��વટર, ફ�સબુક, ઇ��ટા�ામ ક� મોદી િવરોધીઓના સકરપ�ચથી ચ�ાપા� થયેલા મોદી ચાહકોને ધીરેથી કળ વળી
વો�સએપ જેવા મા�યમો પર બે ક� તેથી વધુ િવચારધારા ધરાવનારાઓ વ�ે
શા��દક લડાઈ પરાકા�ઠાએ પહ�ચી ગઈ છ�. કોઈ �ે એ�રયા બ�યો નથી. ફ�ત
�લેક છ�, �યા� �હાઇટ છ�. એક તરફ વડા�ધાન નરે�� મોદી અને ભાજપ કોરોના, સોિશયલ
િવરોધીઓ છ�, બીø તરફ મોદીના ચાહકો છ�.
લગભગ છ��લા 20 વ��થી નરે�� મોદી ટોચના �થાને સ�ા પર ર�ા છ�.
2002થી નરે�� મોદીને પછાડવા માટ� તમામ િવરોધીઓ એક થઈને �ય�ન
સૌથી પહ�લો ક�સ ક�રળમા� મ�યો હતો. મોદીએ લોકોનો ઉ�સાહ વધારવા મી�ડયા અને રાજકારણ
કરતા ર�ા છ�. ýક� અ�યાર સુધી એમને સફળતા મળી નથી અને મોદી એક
પછી એક સીડી ચડીને વડા�ધાન પદે છ�. 2020ના માચ� મિહનાથી ભારતમા�
કોરોનાની શ�આત થઈ હતી.
તાળી વગાડવાની ક� દીવો કરવાની ýહ�રાત કરી એને બહ�મતીએ બહોળો
�િતસાદ આ�યો હતો. ýક� એ વખતે પણ મોદીના ટીકાકારોએ આવા �કડા ફરવા મા��ા. રસીકરણ બાબત થયેલા આ�ેપોના વળતા જવાબ
ે
કાય��મોની મýક ઉડાવી હતી. લગભગ એક વ�� પછી કોરોનાનો અ�ય�ત સોિશયલ મી�ડયામા� વાઇરલ થવા મા��ા. મહારા�� ક� ક�રળ જેવા રા�યમા�
ખતરનાક બીý વેવ આ�યો. ફ�ત પીઆર વગ� કરીને �યા�ની રા�ય સરકારોએ કઈ રીતે ખોટી ���ડટ લીધી
ક��� સરકાર અથવા રા�ય સરકારોએ અપે�ા રાખી હતી એના કરતા� વધારે છ� એ િવશેનુ� લખાણ ફરીથી સોિશયલ મી�ડયા પર દેખાવા મા��ુ�. મહારા��ના
ગ�ભીર પ�ર��થિત થઈ ગઈ. ઓ��સજન અને કોરોનાની બીø દવાઓની મુ�યમ��ી ઉ�વ ઠાકરેને ક�ટલાક� િવ�ના �ે�ઠ મુ�યમ��ી ýહ�ર કયા� હતા.
�
ત�ગીને કારણે દેશભરમા� હાહાકાર �યાપી ગયો. હો��પટલોમા� દદી�ઓ માટ� ઉ�વ ઠાકરેના ને��વવાળા મહારા��મા કોરોનાની પ�ર��થિત સૌથી ગ�ભીર
ે
જ�યા ખૂટી પડી. દરેક પ�ની સરકાર પ�ર��થિતને કાબૂ કરવામા� િન�ફળ રહી. હતી, પરંતુ એ િવશ શા માટ� રા��ીય મી�ડયા ક�ઈ લખતુ� ક� બતાવતુ� નથી?
ં
લોકોનો ગુ�સો સોિશયલ મી�ડયા �ારા �ગટ થવા મા��ો અને અહી જ ધીમે એવા સવાલો પણ ધીમે ધીમે પૂછાવાના શ� થયા.
ે
ધીમે બે પ� સામસામ થઈ ગયા. મોદી સમથ�કો માટ� આ કપરા સમય દરિમયાન બીø પણ એક ગ�ભીર
રાજ�થાન, બ�ગાળ, િદ�હી અને ક�રળ જેવા રા�યોમા� િબન સમ�યા ઊભી થઈ. બ�ગાળના ચૂ�ટણી પ�રણામો પછી �યા શ� થયેલી
�
ે
ભાજપ સરકાર હતી. બહ�મતી રા�યોમા� ભાજપનુ� શાસન દીવાન- િહ�દુઓની ક�લેઆમ બાબત નરે�� મોદી અને અિમત શાહની િન���યતા
હતુ�. કોરોનાના �યાપને કારણે ઓ��સજનની તકલીફ દરેક ખુદ ભાજપ સમથ�કોને પજવતી રહી. ફ��સ પર બેઠ�લા ભાજપ સમથ�કો મોદી
રા�યમા� લગભગ સરખી હતી, પરંતુ સોિશયલ મી�ડયા એ-ખાસ ટીકાકારોની સાથે ર�ા. ભાજપના સમથ�કો હોય, પરંતુ મોદીના ટીકાકાર હોય
પર મોદી િવરોધીઓ એવુ� ��થાિપત કરવામા� સફળ ર�ા ક� એવો નવો વગ� સોિશયલ મી�ડયા પર સિ�ય બ�યો. એમની નારાજગી કોરોના
�
ે
ે
કોરોનાથી થતા� દરેક મોત માટ� નરે�� મોદી જવાબદાર છ�. દેશમા જેમ જેમ કોરોનાનો વેવ કાબૂમા� આવતો ગયો, બાબત નહોતી, પરંતુ બ�ગાળમા િહ�દુઓ પર થતા અ�યાચારો બાબત મોદી–
�
�
બો��સ�ગની ભા�ામા કહીએ તો, મોદી િવરોધીઓ �થમ િવ�મ વકીલ તેમ તેમ મોદી તરફીઓએ બીý રાઉ�ડમા� સોિશયલ મી�ડયા શાહની ચૂપકીદી એમનાથી સહન નહોતી થઈ.
�
રાઉ�ડ øતવામા સફળ ર�ા. મોદી િવરોધીઓના સકરપ�ચથી પર �િતઆ�મણ ચાલ કયુ�. કોના રાજમા� એઇ�સ જેવી િવ�મા ભારત જ એવો દેશ હશ ક� કોરોના સમયે પણ સોિશયલ મી�ડયા
ે
ુ
�
ચ�ાપાટ થઈ ગયેલા મોદી ચાહકોને ધીમે ધીમે કળ વળી. હો��પટલો વધુ બની અને મે�ડકલ સુિવધાઓ પણ વધુ થઈ એના રાજકીય િહસાબ સરભર કરવાનુ� મા�યમ બ�યુ� હોય!