Page 8 - DBNA 052821
P. 8
¾ }�િભ�ય��ત Friday, May 28, 2021 8
શા�િતના� સૂ� આવતા સ�તા�� મોદી વડા��ાન પદે 7 વ�� પૂરા� કરશે કોરોના સામ લડવા ય���તરે તૈયારી કરવામા� આવે
ે
િવ�ન�� ર��યમય ���ટકોણ } નવો િવચાર }
�ાન જ સ�યની શુ� PM ખુદને 7 વ��ના કોિવડની �ીø લહ�રસામ ે
નøક લઈ ýય �� િસ��ોમથી બચાવી શકશે? ની તૈયારી ક�વી રીતે કરવી?
�
આ સ�સાર મયા�દાઓ હોવા છતા પણ અન�ત રાજદીપ સર દેસાઈ �થમ જવાહરલાલ નેહરુ હતા, જેમની ડો. ચ��કા�ત લ�ા�રયા સવ�સ�મિત છ�. ýક� આપણે ýણતા નથી
ે
છ�. અનુભવના� �વ�પનુ� વૈ�ાિનક વણ�ન
લોકિ�યતામા� �થમ મહ�વનો ઘટાડો
ક� તે ક�ટલી મોટી હશ અને �યારે આવશે.
વ�ર�ઠ પ�કાર
આપણને ધીમે-ધીમે ભૌિતક વ�તુ, rajdeepsardesai52@ 1959મા� આ�યો હતો, �થમ સામા�ય જન નીિત અને આ દરિમયાન રા�ય�તરીય લહ�રો પણ
øવન, મન અને બુિ�ની દુિનયાની બહાર એક gmail.com ચૂ�ટણી ø�યાના સાત વષ� પછી. તેમની આરો�ય ત�� િવશેષ� આવી શક� છ�. �યા� સુધી દુિનયાના કોઈ
એવા િવ�ા�મા તરફ લઈ પુ�ી ઈ��દરા પણ આ જ ર�તે ચા�યા. પણ ભાગમા� મહામારી છ�, આપણે તૈયારી
�
ýય છ�, જે બુિ�ના સમ� વષ� ઓગ�ટમા� �યારે ‘મૂડ વડા�ધાન પદે રહ�તા સાત વષ�મા� તેમને � કોિવડ-19ની પર �યાન ક����ત કરવાનુ� છ�.
વણ�નોથી અલગ છ�, જે ગયા ઓફ ધ નેશન’ પોલમા� વધતા ભાવો, લથ�ડયા ખાતા અથ�ત��નો ભારતમા બીø લહ�રના આ દરિમયાન ક�ટલાક લોકોના� િનવેદન
તમને તમારા પરમ PM નરે�� મોદીની લોકિ�યતાને મજબૂત સામનો કરવો પ�ો હતો. 1975ની ખરાબ સમાચારો વ�ે આખરે થોડા આ�યા� છ� ક�, �ીø લહ�ર બાળકોને વધુ
આ�મા, �ય��તગત જણાવાઈ �યારે વ�ર�ઠ ક��ેસી નેતાએ કટોકટીએ તેમના શાસન પર ડાઘ લગાવી �ારંિભક સકારા�મક સ�ક�ત મળી ર�ા છ�. ગ�ભીર રીતે �ભાિવત કરશે. ýક�, આ
આ�મા, પરમ યથાથ� સ�ા નારાજગી �ય�ત કરી : ‘તમે આ નકલી દીધો. ડો. મનમોહન િસ�હને પણ સાતમા કોિવડના નવા સિ�ય ક�સોમા� ઘટાડો ન�ધાઈ વાતનો કોઈ વૈ�ાિનક ક� મહામારી િવ�ાન
અને ��ા�ડના �વ�પમા� પોલ શા માટ� ચલાવી ર�ા છો. લૉકડાઉન વષ�, 2011મા� અ�ણા �દોલનનો સામનો ર�ો છ�. ક�ટલાક ઉ�ર ભારતીય રા�યોમા� આધા�રત પુરાવો નથી. દેમા� અ�યાર સુધી
અિભ�ય�ત કરે છ�. �યા � અને ઘરે પાછા ફરતા �વાસી તકલીફમા� કરવો પ�ો હતો. મોદી પણ સાતમા વષ� નવા ક�સ ઘટી ર�ા છ�, �યારે દિ�ણની કરાયેલા સીરો-સરવે જણાવે છ� ક�, બાળકોમા�
પહ�ચીને આપણી શોધનો છ� અને તમે ગોદી મી�ડયા હજુ પણ મોદી એવી જ �ણનો સામનો કરી ર�ા છ�. સાથે જ ઉ�ર-પૂવ�ના� રા�યોમા� ક�સ વધતા સ��મણ લગભગ વય�ય વયજૂથના લોકો
�ત આવે છ�. મેિનયામા લાગેલા છો.’ થોડા મિહના પછી તેમની �ારંિભક અપીલ તેમના ધાિમ�ક- ýવા મળી ર�ા છ�. મહામારી પહ�લાથી જેટલુ� જ ર�ુ� છ�. તેમના �દર ગ�ભીર
�
ભૌિતક ���ટએ ýઈએ તો આપણે િવ�મા પેદા �યારે NDAએ િબહારની ચૂ�ટણી øતી, જ ગામડા�મા� પહ�ચી ગઈ છ�. થોડા િદવસ
�
થતી ધૂળના કણથી મોટા નથી અને માનિસક ���ટએ એ જ નેતાએ ફોન કરીને ક�ુ�, ‘લાગે છ� કોિવડ-19 મહામારી જેવા યુ�મા � પહ�લા જ ક��� સરકારે �ામીણ અને નાના અ�યારે મા� િદશા-િનદ�શ પૂરતા
ýઈએ તો પણ આપણા િવચાર અને ઈરાદા એ લૉકડાઉને મતદારોના �યવહાર પર વધુ જનતાનુ� ને��વ કરતા દેખાતા હતા, નગરોમા� રોકથામ અને �યવ�થાપનના નથી, તેનુ� સફળ અમલીકરણ
�
ે
øવ સુધી જ મયા�િદત છ�, પરંતુ વા�તિવક ���ટએ અસર કરી નથી’. આ વ� તેમનુ� જનતા સામ ઓછા િદશા-િનદ�શ બહાર પા�ા હતા. ýક�, જ કોિવડની રોકથામ કરશે. હવે
ýઈએ તો આપણે સવ��વ છીએ. દેશ અને કાળના 2019ની સામા�ય ચૂ�ટણી દરિમયાન દેખાવ આ આક�પનીય દુ:ખના આ દશા�વે છ� ક�, મહામારી સામે લડવામા � યુ��તરે તેને લાગ કરવાના દરેક
ુ�
ુ
અપ�રમાિણય િવ�તાર, øવોની આટલી િવશાળ ભાજપની સો,મી�ડયા ટીમે ‘આએગા તો સમયમા દગા જેવુ� લાગી ર�ુ� છ�. દેશનુ� સરકારી ત�� ક�ટલુ� ઢીલુ� છ�. શ�ય �યાસ થવા ýઈએ. �ામીણ
�
�
િવિવધતા, િવ�ાન અને કળાના �ે�મા કરાયેલી મોદી હી’ નારા સાથે અિભયાન ચલા�ય ુ� એક વ� પહ�લા વડા��ાન દેશ પાસે અ�યારે મા� િદશા-િનદ�શ પૂરતા આરો�ય ત�� નબળ�� છ� અને ઈલાજ
�
મહાન સફળતાઓ, આ બધુ� આપણા �દર છ�, હતુ�. આ મોદીની અજેય છબી બનાવવા નથી, તેનુ� સફળ અમલીકરણ જ કોિવડની
બહાર નહીં. આ બધુ� આપણને લાભ પહ�ચાડતી માટ� હતુ�. તે કોઈ સામા�ય રાજકીય �ય��ત ‘�યાગ’ કરીને લ�કડા�નમા� જવાની રોકથામ કરશે. હવે યુ��તરે તેને લાગુ ક� ýહ�ર આરો�ય સેવાઓની
સૃ��ટ છ��.આપણે ��ા�ડની અનેક પર�પર િવરુ� ન હતા, પરંતુ કોઈ ધાિમ�ક પ�થના નેતા ભીખની માગ કરી શકતા હતા. કરવાના દરેક શ�ય �યાસ થવા ýઈએ. �પલ��તા મયા�િદત છ�. હવે
વા�તિવક વ�તુઓ- જેમક� øવન, ભૌિતક વ�તુ, જેવા બની ગયા હતા. અહી ભૂતકાળનો આજે તેમની ચેતવણીના શ�દોમા� �ામીણ આરો�ય ત�� નબળ�� છ� અને ગામડા�ના �તરે પ�ચાયતોએ આગળ
ં
�
ચેતના અને િવચારમા ભાગલા પાડવાની જ�ર ýણીýઈને ઉપયોગ કરાયો છ�. ક�મક� િન��ા દેખાતી નથી. ઈલાજ ક� ýહ�ર આરો�ય સેવાઓની આવીન જવાબદારી લેવી પડશે.
ે
નથી. ��ા�ડનુ� સ�ય કોઈ ગાિણતીક સિમકરણ ક� મોદી ટ��ક સમયમા� પોતાના પદ પર સાત ઉપલ�ધતા મયા�િદત છ�. હવે ગામડા�ના
ગિતિવ�ાનની �ણાલી અથવા નૈિતક �ય��તવાદ વષ� પૂરા કરી ર�ા છ� અને તેના �પ�ટ સ�ક�ત રા��વાદી હોવા અને િવન� ��ઠભૂિમમા�થી �તરે પ�ચાયતોએ આગળ આવીને બીમારી તુલના�મક રીતે ઓછી થાય છ�.
નથી, પરંતુ તે આ�યા��મક સ�યોજન છ�. ýવા મળી ર�ા છ� ક�, તેમનુ� આભામ�ડળ આવવાના દાવાથી બની. ��ટાચાર િવરોધી જવાબદારી લેવી પડશે. સામા�ય બીમાર ક�ટલાક દેશ પહ�લાથી જ �ીø ક� ચોથી
- ડો. સવ�પ�લી રા�ાક��ણનના પ��તક ‘øવન કી ચમક ગુમાવી ર�ુ� છ�. તેઓ હજુ પણ નેતા યો�ા અને િવકાસના આઈકનની છબી લોકો માટ� આઈસોલેશન સે�ટર બનાવે લહ�ર ýઈ ચૂ�યા છ�. ભારતમા� ક�ટલાક
આ�યા��મક ���ટ’મા�થી સાભાર ન�બર વન છ�, પરંતુ સાથે જ એવા નેતા પણ બની. કોરોનાના ક�સો વધતા� �થમ વખત અને જેમને ઉ� �તરના ઈલાજની જ�ર શહ�ર ક� રા�ય પણ �ીø લહ�ર ýઈ ચુ�યા
લાગી ર�ા છ�, જે સતત દોષ�મ મનુ�ય તેમની ચમકદાર સુર�ા પરથી પડદો ખ�યો છ� તેમને સમયસર હો��પટલોમા� મોકલે. છ�, જેમક� િદ�હી. ýક�, બાળકોમા� ગ�ભીર
સ���ટની જેટલા પણ સાિબત થઈ ર�ા છ�. એક વષ� પહ�લા છ�. સરકારની �ોપેગે�ડા મશીનરી કોરોના ક�ટ�ઈનમે�ટ રણનીિત અને કોિવડ અનુક�ળ બીમારીમા કોઈ પ�રવત�ન ýવા મ�યુ� નથી.
�
�યવહારને સામુદાિયક ભાગીદારીથી લાગુ વાઈરસ �યુટ�શનના� ભલે નવા ���ન આ�યા
ટીવી પર કોિવડ-19 મહામારી જેવા યુ�મા� સ�કટ માટ� ‘િસ�ટમ’ને દોષ આપી શક� છ�.
નøક ર��શો, એટલા નાગ�રકોનુ� ને��વ કરતા દેખાતા હતા, આ ભાજપાનો સો. મી�ડયા સેલ ટ�લ�કટનો કરવામા� આવે. �થાિનક િબન-સરકારી છ�, પરંતુ તમામ વયજુથ સમાન ýખમથી
�
સ�ગઠનોને પણ �િ�યામા સામેલ કરો, જેથી �ભાિવત ર�ા છ�. �પ�ટ છ�, બાળકોને કોઈ
વષ� તેમનુ� જનતા સામે ઓછા દેખાવ આ િવવાદ ઊભો કરી શક� છ�. ýક�, PMને હજુ
ુ�
�
સકારા�મક બનશો આક�પનીય દુ:ખના સમયમા� દગા જેવુ� પણ ઘણી સદભાવના �ા�ત છ�. એ માનવુ� ýિત, ધમ� ક� કોઈ અ�ય આધારે �થાિનક વધારાનુ� ýખમ નથી. તેમ છતા આપણે
કોઈ પણ આશ�કા માટ� સ�પૂણ� તૈયારી કરવી
લાગી ર�ુ� છ�. એક વષ� પહ�લા વડા�ધાન દુ:સાહસ હશ ક� મોદી યુગનો અચાનક �ત
રાજનીિત કોઈને વ�િચત ના કરે.
ે
દેશ પાસે ‘�યાગ’ કરીને લૉકડાઉનમા� આવી જશે. 2014મા� મોદીએ વારાણસીથી ગામડા�ના �તરે, કોિવડ-19 ટ���ટ�ગ પડશે. ýક�, અ�યાર સુધીની ભૂલોમા�થી
જવાની ભીખની માગ કરી શકતા હતા. ચૂ�ટણી લડતા સમયે ક�ુ� હતુ�, ‘મુઝે મા� અને રસીકરણ સુિવધાઓ મોબાઈલ મળ�લા બોધપાઠમા�થી આગળની તૈયારી
øવન-��� આજે તેમની ચેતવણીના શ�દોમા� િન�ઠા ગ�ગાને બુલાયા હ�’. આજે ગ�ગામા� તરતી વાન �ારા ઉપલ�ધ કરાવો. પ�ચાયતો કરવી પડશે. બીø લહ�રમા� ઓ��સજન
�
ɉ. °¦ §ɉ¡ ªɂ¯ દેખાતી નથી. નાગ�રકો તેમની વાત ક�મ લાશો રાજકીય ત��મા રહ�લા સડાને યાદ સરકાર પાસે તેની માગ કરે. ઈલાજ માટ� સ�કટ� લગભગ �ણ સ�તાહ પછી
�ાથિમક આરો�ય ક���ોને સિ�ય કરો ગોવાની સરકારી હો��પટલમા� કિથત રીતે
માનશે, �યારે ને��વ પોતે જ કોિવડ અપાવે છ�, જેમા� નાગ�રકોને વચન વધુ
�ોટોકોલને નજર�દાજ કરતો દેખાય ક� અપાય છ� અને બદલામા� ઓછ�� મળ� છ�. અને ઓ��સજન સ�લાયની �યવ�થા અને ઓ��સજનની અછતના કારણે મોત થયા�
સૃ ��ટનો �વભાવ હોય છ� ક�, અવારનવાર વે��સન નીિતમા� ગેરલાયકાત બતાવશ? ે એટલે, એના પહ�લા ક� સાત વષ�નો િસ��ોમ એ��યુલ�સ પ�રવહન સુિનિ�ત કરો. હતા�. મહામારીનો સામનો કરવા રા�યો
આ સાત વષ�નો િસ��ોમ અ�ય�ત મહામારી બનીને સરકારને વે�ટીલેટર પર
પીએચસી અને િજ�લા �તરની કોિવડ એક-બીý પાસેથી શીખે એ જ�રી છ�.
પોતાનુ� િવપરીત બતાવી દે છ�. આ
મહામારીમા એવુ� લાગી ર�ુ� છ� ક�, રોચક છ�. મોદી વડા�ધાન પદે સાત લઈ ýય, મોદીએ ખ�ડનના વળા�કમા�થી હો��પટલો વ�ેની કડીને મજબૂત બનાવો. નકકર પગલા� લીધા વગર �ીø લહ�રમા�થી
�
પ�ચત�વ તા�ડવ કરી ર�ા છ�. તળાવના ��થર વષ� પૂરા કરનારા ચોથા વડા�ધાન છ�. બહાર આવવુ� પડશે. �ીø લહ�ર આવવાની જ છ� એ બાબત પણ બહાર આવવુ� મુ�ક�લ બનશે.
ે
પાણીમા� પથરો નાખો તો હળવી લહ�રો દોડવા લાગે
છ�, પરંતુ એવુ� કહી શકાય નહીં ક� આ લહ�રો મા�
પ�થરથી પેદા થાય છ�. હવા, વહ�ણે, �દરના પાવર ઓફ પ������વ�� } �રસચ� પર આ�ા�રત
�ાણીની ગિતિવિધથી પણ લહ�રો ઉઠ� છ�. તો લહ�રો
ગણવાના બદલે જળનો સદુપયોગ કરવાનુ� શીખો. �વજનોને તકલીફો જણાવવાથી મનો��િથ� ખૂલે ��
�
આજકાલ સૃ��ટ ગુ�સામા છ�, તેમ છતા મદદ માટ� દર�ક �ય��ત પોતાની
�
તૈયાર છ�. આપણે સૃ��ટની જેટલા નøક જઈશુ�, સાથ એક વાતાવરણ
ે
�
તેટલા સકારા�મક થતા જઈશુ�. લઈને ચાલે છે, �ેની ક�નેડાની ઓ�ટા�રયો યુિન.મા� થયેલા એક અ�યાસ અનુસાર ��રણા બાબતોમા પ�રવત�ન આપણા હાથમા નથી. વત�માન સમય
�
સકારા�મક બનવુ� એટલે અિ�ય િવચારો ના પાસે આવનારા ક��ઠા અને તણાવના લગભગ 64 ટકા દદી�ઓનુ� એવુ� માનવુ� આપણી સાથે છ� અને ભિવ�ય સામે. તેને સુધારવાની જ�ર છ�.
કરવા. આવી જ રીતે સ��કા�રતાનો અથ� અ��લ �વ�ય તનાથી હતુ� ક�, તેઓ એ વાતથી ત�ન અýણ હતા ક� તેમની બીમારીનુ� ‘ડીલ યોર ઈનર વૂ�સ’ પુ�તકના લેખક અને
ે
િવચારવુ� નહીં. આજે દેશની ��થિત સારી નથી. ��ાિવત થાય છે. કારણ તેમના �દર દબાયેલો ગુ�સો હોઈ શક� છ�. લોકો પોતાની 4 મનોિચ�ક�સક એબી વાઈન અનુસાર ý તમે �દરથી
કોરોના �ગે સ�ાઓ �દરો-�દર લડી રહી છ�, તકલીફો �વજનોને જણાવે તો દુઃખ ઘટી ýય છ�. અહીંથી જ હળવા અને �વ�છ નહીં થાઓ તો બહાર ગમે તેટલા �વ�છ
પરંતુ આપણે પોતાના� પ�રવારોમા� સ�પૂણ� સૂજબૂઝ સકારા�મકતાની ભૂિમકા પેદા થાય છ�. રહ�વાનો �યાસ ના કરો, માનિસક અને શારી�રક રીતે બીમાર
�
સાથે આચાર-સ��કારનુ� પાલન કરવાનુ� છ�. તે પણ એ �ે� ક�વો �ે યેલ યુિન.ના એક અ�યાસમા ýવા મ�યુ� ક�, ý મુ�ક�લી રહ�શો. તમે �યારે બાળક હોવ છો, તો સ�કોચ વગર રડો છો,
ુ�
�
ઉપચારનો ભાગ બની જશે. �ય��તની િવવેક- 1 વહ�ચવામા આવે તો મન હળવ થાય છ�, પરંતુ ý એ જ ગુ�સો બહાર ઠાલવો છો, પરંતુ જેમ-જેમ મોટા થાઓ છો, તેમ-
વત�માન સમયે હો��પટલોમા� ઈલાજ કમ� કરતા� ���� પર પડદો નાખી િચ�તા ક�દ થઈને રહ� તો તેની ખરાબ અસર થાય છ�. તેમ તમારી લાગણીઓ આપમેળ� અિભ�ય��ત કરતા� રોક� છ�.
ત��નો �ગ બની ગયો છ�. એક એવુ� ત�� જે ખાસ દ�, સ�� ��ત�ાને મનો��થીઓ મનની એ ગા�ઠો છ�, જેના કારણે આપણા øવનની મનોિવશેષ�ો અનુસાર ý કોઈ જુની વાત મનમા� વારંવાર બહાર
�
લોકોના હાથની કઠપૂતળી બની આમ આદમીના બેકાર બનાવી દ�? 2 ઊý તેમા� અટકીને રહી ýય છ�, ý આપણે øવનમા� આગળ વધવુ� 5 આવી રહી છ� તો તેને ન�ામી ના ગણો, પરંતુ એ ઘટના સાથે
માતે ચઢી ગઈ છ� અને સારી રીતે ચાલી પણ શકતુ� હોય તો કા�ટા સમાન આ મનો��થીઓ દૂર કરવી પડશે. સ�બ�િધત �ય��તને માફ કરો, ખુદને પણ માફ કરો અને પોતાના મનને
નથી. દરરોજ તમારા આ�માની અનુભૂિત માટ� થોડો મનને મનો��થીઓથી મુ�ત કરવા માટ� પોતાની લાગણીઓની એ મનો��િથના બોýમા�થી હળવ કરો. િજ�દગીમા� સૌની સાથે સારુ� ક�
ુ�
સમય ફાળવો. આ આ�માનુભૂિત જ મોટી આશા 3 અિભ�ય��ત જ�રી છ�. ý આ �યવહા�રક રીતે થઈ શક� નહીં તો ખરાબ થાય છ�. તેને નકારા�મક ���ટએ નહીં, પરંતુ સકારા�મક ���ટએ
બની જશે. - રાહ�લ સા�ક��યાયન તેને કાગળ પર લખી શકો છો. આપણે એ સમજવુ� જ�રી છ� ક�, ક�ટલીક ýવાની જ�ર છ�.