Page 13 - DIVYA BHASKAR 040122

Friday, April 1, 2022 | 13

ે
આપણે આપણા સ�તાનોને આવા શહીદોની ગાથા કહ�તા� નથી. િપનો�કયો અન િસ���લાની પરીકથાઓ
ે
આપણા બાળકોને આવડ� છ�, પરંતુ ભગત િસ�હ, લાલા લજપતરાય ક� દુગા�બા� દેશમુખ અન રાણી લ�મીબા�
જેવી હ�તીઓ િવશે આપણે ભા�યે જ સ�તાનોને જણાવીએ છીએ

શહીદ િદવસ એટલે શુ�?

કોિવડથી બ�યા તેમન ે

મારવા વાયુ �દ��ણ તૈયાર છ�!

દેશભરમા� વધી રહ�લા વાયુ �દ��ણના �તરને કારણે

સરેરાશ ભારતીય નવ વ�� ઓછ�� øવશે!

�
�� �લા અઢી-�ણ વષ� દરિમયાન કોરોનાના રોગચાળાને કારણે
લોકડાઉન તથા િવિવધ �માણમા� ગિતિવિધઓ ચાલતી હોવાને
�
કારણે આપણા દેશમા વાયુ �દૂષણ ખૂબ વ�યુ� છ� એવી મા�યતા
�વત� છ�. અને લોકડાઉનમા� અમુક િદવસો અને આ સમયગાળા દરિમયાન
ે
આવી પ�ર��થિત જ�રથી સý�ઇ હશ તેમ માનવાને કારણો પણ છ�.
એકબીýને ચાલ થઈ તેને કારણે છ��લા થોડા� વષ�મા �દૂષણના� �તરોમા� ન�ધાયેલો
પરંતુ હકીકત એ છ� ક� લોકડાઉન પૂરુ� થતા� જ જે િવશાળ પાયે ��િ�ઓ
ુ
�
�
ગમતા� રહીએ ઘટાડો ફરીથી ઈિતહાસ બની ગયો છ�. અને છ��લા એક વષ� દરિમયાન તો
�
વાયુ �દૂષણના �તરની વાિષ�ક સરેરાશમા રીતસર 15 ટકા જેટલો વધારો
લા હોરમા� ક��ણ વમા�ની કોટ�મા� 16 ક�દીઓ ઉપર કાજલ ઓઝા વ�� સાથે ડો. ગયા �સાદ, િશવ વમા�, બટ�ક��ર દ�, ચ��શેખર ન�ધાયો છ�!
��વ�ઝલ��ડની એક સ��થા નામે આઈ.�યુ. એર �ારા દર વષ� �િસ�
ક�સ ચાલતો હતો. સુખદેવ, ભગત િસ�હ,
�કશોરીલાલ, િશવ વમા�, ગયા �સાદ, આઝાદ, જતી��નાથ દાસ, ભગવતીચરણ વોરા સિહત એવા� થતા ‘વ�ડ� એર �વોિલટી �રપોટ�’ના તાજેતરના અહ�વાલ �માણે ભારતની
ે
યતી��નાથ દાસ (જે શહીદ થઈ ગયા હતા), જયદેવ કપૂર, ક�ટલા�ય નામ છ� જેને િવશ આપણી નવી પેઢી ત�ન અ�ાત છ�. હવાની ગુણવ�ા ભયજનક �તરે પહ�ચી ગઈ છ� અને આ વાત મા� િદ�હીની
ે
બટ�ક��ર દ�, કમલનાથ િતવારી, િજતે��નાથ સા�યાલ, આશારામ, નવી મોબાઈલ એપ ક� નવી ફ�શનના ���ડ િવશ આપણા બાળકો ýણતા� નથી સમ� દેશની છ�. અિત સૂ�મ કદના �દૂષક તરીક� ઓળખાતા પી.એમ.
�
દેશરાજ, �ેમદ�, મહાવીરિસ�હ, સુરે�� પા�ડ�ય, અજય ઘોષ, િવજયક�મારિસ�હ, હોય તો આપણને ગવ� થાય છ�. ‘એને બધુ� આવડ�...’ આપણે આપણા 2.5 નામક �દૂષક કણો હવામા જેમ વધુ તેમ વાયુ �દૂષણથી ફ�લાતી
�
�
રાજગુરુ. �ા�િતકારીઓને હાથકડી પહ�રાવવાની બાબતમા રકઝક ચાલી. બાળકની ટ�લે�ટ મહ�માનો અને સમાજમા �દિશ�ત કરીએ છીએ, પરંતુ જે બીમારીઓ વધુ.
�
આરોપીઓ હાથકડી પહ�રવા માગતા ન હતા. સરકાર જબરદ�તી હાથકડી દેશમા એ વસે છ�, જે એની જ�મભૂિમ અને મા�ભૂિમ છ�, જે આઝાદ હવામા � િવ� આરો�ય સ��થાના સૂચક �ક �માણે હવામાન
પહ�રાવવા માગતી હતી. નોબત મારામારી સુધી પહ�ચી ગઈ. �ા�િતકારીઓને એ �ાસ લે છ� એને માટ� આ અનેક પેઢીઓ જેની આભારી છ� એવા લોકોને પા�ચ માઈ�ો�ામથી ઓછા� પી એમ 2.5ના �તરને
�
બોધપાઠ આપવા માટ� સરકાર તરફથી સાત કદાવર પઠાણો �ા�િતકારીઓ ઉપર આપણે સહજતાથી ભૂલી ગયા છીએ. િવ�મ બ�ા, નીરý ક� િનભ�યા સાચા આદશ� માનવામા આવે છ� અને 12 માઈ�ો�ામ
તૂટી પ�ા. ઉપવાસ કરવાથી દુબ�ળ થઈ ગયેલા �ા�િતકારીઓને મારી-મારીને અથ�મા� આજના હીરો છ�. એમના સમાચારમા�થી શેરડીના રસની જેમ પીલી ડણક સુધી આ �તર �વા��ય ઉપર ખાસ િવપરીત
�
અધમૂઆ કરી દીધા. પીલીને ટીપે ટીપુ� નીચોવવામા� આવે છ�, પરંતુ એમને ��યેક ઘરમા�, પ�રવારમા� અસર કરતુ� નથી તેમ માનવામા આવે છ�.
�
પ�કારો અને મહાનુભાવોની �બ�મા આ ઘટના ઘટી જેથી પૂરા દેશમા � અને આવનારી પેઢી તરફથી જે સ�માન મળવુ� ýઈએ એ િવશ માતા-િપતા પરંતુ �યાર બાદ એ ભયજનક મનાય છ�.
ે
તેનો �ચાર થયો, ચારે તરફથી સરકાર ઉપર �ફટકાર વરસવા લા�યો. પૂરો કોઈ �દાન કરતા� નથી. આપણા બાળકો માટ� સલમાન ક� શાહરુખ હીરો છ�... �યામ પારેખ હવે આઇ.�યુ. એરના છ��લા �રપોટ� �માણે
�
દેશ �ફટકાર વરસાવી ર�ો હતો �યારે ગા�ધીø ચૂપ હતા. તેઓ કશુ� જ ન ક�ટ�રના અને િવકી કૌશલે 14મી ફ��ુઆરીએ શુ� કયુ� એના સમાચારનો િવડીયો ભારતની હવામા પી એમ 2.5નુ� �થળ 58
બો�યા. અ�યાચાર �સ�ગે ચૂપ રહ�વુ� એ અ�યાચારનુ� સમથ�ન કરવા બરાબર વાઈરલ થાય છ�, પરંતુ �વરાજ પાટી�ની �થાપના, કાકોરી ��ન ક�સ, દા�ડી ક�ચ માઇ�ો�ામ કરતા� પણ વધુ ન�ધાય છ�! મતલબ
કહ�વાય. આ સમાચાર દેશ કરતા� િવદેશમા વધુ ચ�યા. ‘ભગત િસ�હ િદવસ’ ક� િમદનાપુરના ટીનએજ છોકરાઓએ �ગટાવેલી �ા�િતની મશાલ િવશ કોઈને ક� િવ� આરો�ય સ��થાની ભલામણ કરતા, �દૂષકોનુ�
�
ે
�
મનાવવામા આ�યો. �યારેક િવચારીએ તો સમýય ક�, આજે જેને આપણે ક�ઈ ખબર નથી, ýણવામા� રસ પણ નથી! �તર, આપણી હવામા, લગભગ બાર ગ�ં વધારે છ�.
�
આપણી �વત��તા તરીક� માણી ર�ા છીએ, િવ�ની સૌથી મોટી લોકશાહી સમાજસુધારાના �ણેતાઓ રાý રામમોહનરાય, ઈ�રચ�� િવ�ાસાગર, અને એ ýણવુ� પણ જ�રી છ� ક� આટલા� વષ� સુધી કદાચ તમે હવાના
�
તરીક� ઊજવી ર�ા છીએ એના પાયામા ક�વા અને ક�ટલા લોકો પોતાનુ� ર�ત દુગા�રામ મહ�તા, �યોિતરાવ Ôલે જેવી િવભૂિતઓના ચહ�રા પણ આપણા �દૂષણને બહ� ગ�ભીરતાથી નહીં લીધુ� હોય પરંતુ કોિવડ બાદ સાý થયેલા
�
રેડીને શહીદ થયા છ�! આપણે આપણા સ�તાનોને આવા શહીદોની ગાથા બાળકો ઓળખી શકતા નથી. બાયોિપકના આ સમયમા� �ીિનવાસ રામાનુજન લાખો ભારતીયોના� ફ�ફસા પહ�લા કરતા� ચો�સ વધારે નબળા પ�ા� હશ.
ે
�
�
કહ�તા� નથી. િપનો�કયો અને િસ���લાની પરીકથાઓ આપણા બાળકોને આવડ� ઉપર એક �ફ�મ બની છ�. જેમા� ગિણતશા��ી રામાનુજનના øવન િવશ ે હો��પટલમા� સારવાર મેળવી ચૂક�લા કોિવડના દદી�ઓને તેમના ફ�ફસા િન�ણાત
�
છ�, પરંતુ ભગત િસ�હ, લાલા લજપતરાય ક� દુગા�બાઈ દેશમુખ અને રાણી માિહતી મળ� છ�. એવી જ રીતે ભગત િસ�હના øવન પર છ �ફ�મો બની. જેમા� એટલે ક� પ�મોનોલોિજ�ટ ક� અ�ય ડોકટોરોએ સમý�યુ� જ હશ ક� ફ�ફસા �
ે
ે
લ�મીબાઈ જેવી હ�તીઓ િવશ આપણે ભા�યે જ આપણા સ�તાનોને જણાવીએ �ેમ અદીબ, શ�મી કપૂર, મનોજ ક�માર, અજય દેવગણ અને બોબી દેઓલ સુરિ�ત રાખવા ક�ટલા� જ�રી છ�. અને એવા વખતે શુ� હવાની બદલે ý
�
છીએ. એ લોકો જેટલુ� �ક�લના ઈિતહાસમા ભણે (ગોખે) એનાથી વધારે કોઈને જેવા અિભનેતાઓએ ભગત િસ�હનુ� પા� ભજ�યુ� હતુ�. 1907મા� જ�મેલા તમારે િદવસના વધુ ને વધુ કલાકો દરિમયાન �દૂિષત હવા લેવાની આવે
કશીયે ખબર નથી એ વાતનુ� આઝાદ ભારતના નાગ�રક તરીક� આપણને દુઃખ ભગત િસ�હના ભાઈ ક�લતારિસ�હ અને બહ�ન અમર કૌર, િપતા સરદાર �કશન તો �વાભાિવક છ� ક� દમ, ખા�સી ક� અનેક �કારના ફ�ફસા�ના રોગોના દરમા�
હોવુ� ýઈએ, એને બદલે આપણે સાવ સહજતાથી એવુ� કહી દઈએ છીએ ક�, િસ�હ અને મા િવ�ાવતી દેવી... િવશ આપણે કશુ� ýણતા નથી. એમના� વધારો થાય.
ે
‘હવે ઈિતહાસમા શુ� ભણવાનુ�?’ માતાનુ� ��યુ 1975મા� (આઝાદીના 47 વષ� પછી) થયુ�. જેનો યુવાન દીકરો ýક�, આ �ગે હø વધુ તબીબી સ�શોધનો બહાર પડ� �યારે તેનો
�
�
�
24 માચ�નો િદવસ ન�ી કરાયો હોવા છતા ભગત િસ�હ, સુખદેવ અને (�ન����ાન પાના ન�.18) દર સાિબત થશે, પરંતુ �યા સુધી ‘ચેતતા નર સદા’ સુખી માનવામા ક�ઈ
�
�
રાજગુરુને 23 માચ�ની સા�જે જ ફા�સી આપી દેવામા આવી. એમની સાથે ખોટ�� નથી.
�
અને િવ�ના સૌથી �દૂિષત 100મા�ના� 63 શહ�રો મા� આપણા દેશમા જ
�
�
છ�. અને �યા�થી મોટા ભાગના ઉ�ર ભારતના �ે�મા ખાસ કરીને હ�રયાણા
�
અને ઉ�ર �દેશમા જ છ�!
પાડાના વા�ક� પખાલીને ડામ! (�ન����ાન પાના ન�.18)
ચે પાંચ રાज्યોમાંની હાર પછी કोंमેસ હાઇકમાन्ડ िદશાिવिહન થઈ ગયું છે. પાંચે રાज्યોના
પાં કोंमેસ ूમુખોન સોिનયા ગાંધીએ જે રीતે કાઢी મૂक्યા, એ બાબત પણ પक्षમાં નારાજગી છે. આ િવ�ના સૌથી વધુ �દ�િ�ત શહ�રો �
ે
ે
 િવ�ના 10મા�થી 9 સૌથી �દ�િ�ત ���રો ભારતમા ��.
ું
પાંચેયની िનમણૂક ગાંધી કટબના સभ्યોએ જ કરी હતી. પંहॄબ કोंमેસના ूમુખ તરीક નવજોતिસહ  િવ�ના 100મા�થી સૌથી �દ�િ�ત એવા 63 ���રો પણ
ુ
ં
ે
�
ે
ં
ુ
िસ�ુની ूસદગી िूયંકા ગાંધીએ કરी હતી. ઉत्तર ूદેશ કोंमેસના ूમુખ તરीક અજયકમાર લાલુની પસદગી ભારતમા જ ��.
ં
�
પણ िूયંકા ગાંધીએ જ કરी હતી. ગોવા અને ઉत्तરખંડના ूમુખોની પસદગી રાહુલ ગાંધીએ કરी હતી. ઉत्तર  સતત ચોથા વ� િદ��ીએ, િવ�ની સૌથી �દ�િ�ત રાજધાની
ં
�
ં
ूદશમાં જે રीતે કोंमેસનુ ધોવાણ થયું છે એ પછी કમ સે કમ िूયંકા ગાંધીએ તો हॄહરમાં પોતાની તરીક�ન�� �થાન ýળવી રા�ય��.
ે
ે
ભૂલ ःવીકારी લેવી જોઈએ એવ ઘણા કोंमેસી માની રअयા છે. ઉत्तર ूદશની ચૂટણીની  ભારતમા ખાસ કરીને િદ��ીમા ���લા એક વ� દરિમયાન
ે
ં
ું
�
�
�
ે
તમામ જવાબદારी िूયંકા ગાંધીએ ःવીકારी હતી. આમ છતાં બिલના બકરા બીहॄન જ �વાના� �દ��ણમા લગભગ 15 ટકાનો વધારો થયો ��.
�
બનાવવામાં આव्યા.