Page 11 - DIVYA BHASKAR 012122
P. 11

Friday, January 21, 2022









                                                                                            ૂ
                                                                                                                                         �
                                                                                                                  �
                                                                                                                          ે
                                                                                   �
                �
            ગાધીøની આલોચના                         શબરી ક જઠન મ �મ હ;
                      ે
             ગોડસએ �વ�થ �ચ�             ે
                 �
        કરી છ. આટલી �વ�થતા
                                                                                                              ે
                                                                                                                                           ૂ
              કાલીચરણ મહારાજ                       ઔર હમરા તો �મ ભી જઠા!
                          ે
                    પાસ હતી ખરી?
































                                ૂ
                                �
                                �
                             ે
                                                                                  �
                          ે
                                      ુ
                                      �
                                                                                                                       ુ
                                                                       �
                                                                           �
                                                                         �
                      �
                                                                                   �
                                                                                        ે
                                                                                                                               ે
          જ  ે  સમાજમા  વાત  વાત  જઠ  બોલાત  હોય,  ત  ે            શોધમા ફાફા મારતી રહ છ. �યારક કોઇ ચમ�કાર થાય છ  � ે  હોત, તો એમના મખ સામે ઊભલા માઇ�ોફોન પરથી જ�ર થોડાક વધાર  ે
                                                                                                                                                    ૈ
                                                                                                                    �
                                                                                                                                                  �
                                                                              �
                                                                                              �
                                                                                                 ૂ
                                                                   અન તાજગીની ઝખના પરી થતી જણાય છ. સકા ઘાસન
                                                                                                                                                  �
                                                                                                           �વ�થ અન શાિતમય મનના �સાદ જવા જણાયા હોત. એમા થોડક વચા�રક
                સમાજમા તો લોકત�� પણ જઠત� બનીને થીø
                                                                                                                  ે
                                                                      ે
                                                                                                                                  ે
                                                                                                                                               �
                                    �
                      �
                                                                                   ૂ
                                  ૂ
                                                                                   ે
                ýય છ. આવકવેરો ભરતી વખત અ�યત પસાદાર                 બદલ લીલુ ઘાસ મળ �યાર વાસીપણાનો અિભશાપ ટળતો   �ડાણ હોત, તો અવ�ય ગાધીøન પણ પોતાની આલોચના આવકારદાયક
                                                                                                                            �
                                                                       ે
                                                                                                                                ે
                                                                          �
                                       �
                                         ૈ
                    �
                                                                                �
                                   ે
                         ે
                                                                                                                                          ે
        માણસન ટા�ઢયા તાવ આવ છ. પરોપૂરો આવકવેરો ભરનારી               દીસ છ. િહમાલયના �વાસમા ડો. કાિતલાલ કાલાણી સાથ  ે  લાગી હોત! કાલીચરણ મહારાજના કપાળ પર જ ચા�લો હતો ત ખાસો
                                                                                          �
                           �
             ે
                                                                                                                                             �
                                                                        �
                             ૂ
                                                                      ે
                                                                                                                                                    ે
                                                                                      �
                                                                                                                            ે
               ે
                                                                                  ે
                                                                                 ે
        �ý સ�ય�મી ગણાવી ýઇએ. આજકાલ આવકવેરામા થતી                    હતા. ‘એક રોટી અન બ લગોટીના ધણી’ (�વામી આન�દના   િવશાળ હતો. મનુ�યýતન ઉપિનષદના ઋિષની એક િશખામણ સદીઓથી
                                          �
                                                                                    �
                                                                                                                                    �
                                                                                                                                      �
                                                                                     ુ
                                                                                           �
                                                                                                                               �
                                                                                                                                 ू
                                                                                                                                              ૂ
                                                                                           ુ
                                                                        ે
                                                                               �
                                                                                                                                        ુ
                                                                                                                                           �
                                                                                                                                                   ે
        િવકરાળ ચોરીનો સૌથી મોટો ગ�ો કનૌજમા� પકડાયો છ.             શ�દો) જવા કોઇ અ�કચન સાધએ ક� હત :         ઉપકારક જણાતી આવી છ : ‘�યા भमा છ �યા સખ છ.’ ભમા એટલ �દયની
                                                                                                                           �
                                          �
                                                                                         �
                                                                                         ુ
                            �
                                                                                                                                          ુ
        �િપયાની નોટોના� બડલ ખોખામા અન ખોખાની આખી                            શબરી ક જઠન મ �મ હ; �           િવશાળતા. આમ, ઋિષએ �દયની િવશાળતાન સખની ચાવી ગણાવી છ.
                             �
                                                                                       �
                                                                                        ે
                     �
                                                                                  �
                                                                                   ૂ
                                                                                                                                                       �
                                                                                                                                        ે
                                 ે
                                     �
                                ુ
                                                                                           ૂ
                                �
                                                                                      ે
                                       ુ
                                         ૈ
                                                                                                                                          ે
                                                                                                                                            ુ
                                                                                                                                                     �
        ટનલ ખાસી લાબી! એ ટનલના માિલકન નામ િપયષ જન.                         ઔર હમરા તો �મ ભી જઠા!           કાલીચરણ મહારાજના ચહરા પર �વચન કરતી વખત સખમય અન શાિતમય
                                                                                                                           �
                                                                                                                                                  ે
                 �
                                                                                         �
                                                                                       ે
                                                                                                                                       �
                                                                     ે
                                                                        �
        એમના  ગોટાળાનો  �કડો  મા� 257  કરોડ  �િપયા!                 �ષ કટલો સાચકલો હોય છ? �મ કટલો બનાવટી હોય છ?   �વ�થતા હતી? ગાધીø પોતાને ‘સનાતની િહદ’ ગણાવનારા મહા�મા હતા
                                                                                    �
                                                                                                                      �
                                                                                                                                        ુ
                                                                                                      �
                                                                       �
                                        ે
            ે
        િબઝનસમા કટલા �કલો�ામ સોનુ એકઠ� થાય �યાર રોકડા             િવચારવ પડ�.                                 તથી ખરા અથમા भमा સખદાયી અન શાિતદાયી છ એ વાત બરાબર
                                                                                                                                     ે
                                 �
                                                                                                                                       �
               �
                                                                       ુ
                                                                                                                              ુ
                                                                                                                       �
                                                                                                                          ू
                 �
                                                                                                                                              �
                                                                                                               ે
                                                                                                                         �
                             �
                                                                                          �
                                                                                          ુ
                                                                                                                                                ે
                                                                                     �
                                                                       �
                                      �
                                                                                  �
                                                                                                                           ે
                                                                                                                                                       ે
              �
                                                                                            �
                                                                                    ે
                                           ૂ
                                                                                       ે
                                       �
                  �
                                                                                     ુ
                                                                      �
        �િપયાના ખોખાની ‘ટનલ’ ટીવી પર ýવા મળ છ. પીયષ                  સબધ સદાય તાý રહ તવ બન ખર? કટલાક             સમ�યા હતા. તઓ મહા�મા તરીક� ઓળખાયા અન પ�ખાયા તન  � ુ
                    ૂ
                                                                                                                                                 �
                                                                                                                               �
                     �
                                                                     �
                                                                        �
                         �
                                 ે
                                                                                                                           ू
                                                                                            ે
                                                                    �
         ૈ
                                                                                       �
                                                                                    �
                  ુ
                                                                                                                     �
                                    �
                                                                                                                               ુ
                  �
                                                                                                                     ુ
                                    ુ
        જનને કોણ એવ પછ : ‘હ ભાઇ! તમ આવ પાપ તમારી                   સબધોમા આવો ચમ�કાર સýય છ. નારદ જવા               ખર કારણ भमा હત. કાલીચરણ મહારાજનો ચા�લો િવશાળ
         �
                                                                                                                                     �
                                                                    ે
                   �
                                                                                        �
                     �
        કટલામી પઢી માટ કયુ?’                                       દવિષએ આ બાબત પર મૌિલક િચતન કયુ  �  િવચારોના      હતો, પરંત એમની વાણીમા ભારોભાર સકિચત િવચારસરણી
                                                                       �
                                                                                                                           ુ
                                                                                                                                             �
                                                                                                                                             �
               ે
                                                                                 ू
                                                                     �
                                                                                                                                 ે
                              �
                                                                                                                                                      ુ
          યૌવનમા �વેશ થાય અન ‘ઘટમા ઘોડા થનગને’ �યાર �ણ             છ. એ માટ �ा��भ����� જવો �થ વાચવો                  �ગટ થતી હતી. તઓને સાધ કહવા ક અસાધ? નથરામ
                �
                                                                                                                                          �
                          ે
                                                                                       �
                                                                                                                                       ુ
                                                                                                                                             �
                                                                                          �
                                          ે
                                                                                                                                                  ુ
                                                                                    ે
                                                                          �
                                                                                                     ં
                              �
                                                                                                                                           ે
                                                                           �
                                                                                                                                                     �
                              ુ
                                                                                          ૂ
                     �
                                                                                                                                �
                                                                                                                                    ે
                                                                                                                                                 �
                                                                                                                                                    �
        જૂઠા શ�દોથી યૌવનનુ ઉ�ઘાટન થત હોય છ. એ �ણ શ�દો છ  �          ર�ો. એમા �મ અન ભ��તની ખબીન  � ુ  �દાવનમા  �      ગોડસેએ પણ ગાધીøન ‘જઠા’ ‘બઇમાન’ ક ‘સકિચત’
                                                                                                                                       ૂ
                        ્
                                  �
                                                                             ે
                                                                                 ે
                        ્
                                                                         �
                                                                      �
                 ૂ
                                                                            ે
                                                                              �
                                                                               �
        : ‘આઇ લવ ય.’ એમા ‘આઇ’ પણ મોટામસ જઠનો �િતિનિધ,               વણન છ. જ સબધ કવળ સ�સ પર જ                        નથી ક�ા! ગાધીøની આલોચના પણ ગોડસેએ �વ�થ િચ�  ે
                                                                                      ે
                                                                                  �
                                                                                                                             �
                      �
                                    ૂ
                                                                                                     ુ
                                                                                                        �
                          ે
                 ૂ
        ‘લવ’ અ�ાનમલક જઠનો સદશ અન ‘ય’ તો સાવ જ પારકો અન  ે           ટક�લો હોય ત ઝટ વાસી થાય છ. �મ ન   ગણવત શાહ      કરી છ. આટલી �વ�થતા પણ કાલીચરણ મહારાજ પાસ  ે
                                                                                          ે
                                                                                                                        �
                                ૂ
                     ૂ
                         �
                                                                                        �
                                                                            ે
                              ે
                                                                �
                                                                                     �
                                                                                    �
                         ૂ
        પરાયો! આવા જ િ�િવધ જઠના પાયા પર લ�ન નામની ઇમારત   હોય અન કવળ ýતીય આકષ�ણ જ હોય, ત સબધ અથશા��મા  �           માઇ�ોફોન પર બોલતી વખત હતી ખરી? �દયની િવશાળતા
                                                                                   ે
                                                                                                                                     ે
                                                               ે
                                                                                         �
                                                                                                                          ે
                              �
                             ુ
                                                                                                                                  ે
                                                                                                                                              �
                                             �
                     ે
        ચણાય પછી વાસી �મ ધીરે ધીરે દગધનો જ ફલાવો કરતો રહ છ. ધીરે ધીરે   �ચિલત એવા ‘Law of diminishing returns’ન અનસરતો   (भमा) િવના �મ �યાથી? �મ િવના સાધતા �યાથી? સાધતા િવના
                                                                                                                   ू
                                               �
                                                                                         ે
                                                                                                                              �
                                                                                                                                          ુ
                                    �
                                                                                                                                                   ુ
                                                                                             ુ
                                               ુ
                                                                                         ે
                      �
                                                              �
                                                                                                                     �
                                                                                      �
        ઉ�માદ અન ઉ�સાહ ઠડો પડતો ýય છ અન પછી તો પ�નીની સવાવડ પણ   હોય છ. પ�રણામે એ �િતિદન �ીણ થતો રહ છ અન વાસી બનતો ýય   �વ�થતા �યાથી?
                                                                                    �
                               �
               ે
                                   ે
                                                                                 ે
                            ુ
        આવી પહ�ચ છ. સમ� સસારન રામાયણ અન રસાયણ એકાએક બદલાઇ   છ. જ સબધમા �મત�વ મ�ય હોય તવો સબધ ઝટ �ીણ નથી થતો. એવો                }}}
                        �
                            �
                                     ે
                                                                    ે
                                                                                     �
                                                                   �
                                                                          ુ
                                                                                    �
                ે
                                                             ે
                                                           �
                  �
                                                                �
                                                               �
                                                                                  ે
        ýય છ�. એક બાબત અ��ય થતી ýય છ અન ત છ તાજગી!        સબધ ‘�������मा��’ હોય છ, એવ દવિષ નારદ કહ છ. લોકો કહ છ ક  �
                                                                                             �
                                                                                     �
                                                                                           �
                                                                                                     �
                                                            �
                                                                                                    �
                                                                     �
                                                           �
                                   ે
                                �
                                       �
                                     ે
                                                                             �
                                                                                 �
                                                                                 ુ
                                                                                                                                        �
                                                                                        ે
                                        ે
                                                                                ે
                                      �
                                                                                   ે
                                             ે
                                         �
                                                            ુ
                                               ૂ
                                                                         �
                                                                            �
          મનુ�યન વાસી બાબત નથી ગમતી. બાખડી ભસન ક ગાયન સકા ઘાસની   અમક �ય��ત ‘ચા�ર�યહીન’ છ, �યાર ખરખર તો તઓ વાસી સબધન કારણે   પાઘડીનો વળ છડ �
                                                                                                 �
               ે
                                                                                               �
                                                                                                   ે
                              ે
                                                                                                                                       �
                         ે
                                                                                         �
                                                                                  �
                                      �
                                                                                 �
                                                                                                                          ૂ
                      �
                                         �
                                         �
                                        ૂ
                ુ
                �
                                                                     �
        જ�યાએ લીલ ઘાસ મળ �યાર સિવશષ મý પડ� છ. સક ઘાસ આહાર છ અન  ે  તાજગીની શોધમા અ�ય (લ�નતર) સબધ તરફ ઢળલા તાજગીથી છલકાતા   મળસોતો �છ��, ત હ જ છ,  � �
                                                                                                                                     ે
                                                  �
                                                                                                                                       �
                                                                             ે
                                      ુ
                                                                 �
                                                                                      �
                                                                            �
                                                                                                                                ે
                         �
                                                                                ે
                         ુ
                                                                                                                                       �
                   �
                                                           �
                                               �
                                                �
                                                                                                                                       �
        આહાર અિનવાય છ. લીલ ઘાસ તાજગીનો અનભવ કરાવનારુ છ. પ�ની   સબધની િનદા કરતા હોય છ. �યારક તો િનદા કરનારી �ય��ત પોતાની   પાનની સાથ ખ��, ત હ જ છ.  � �
                                                                                                                                      ે
                     �
                                                            �
                                                                                                �
                                                                                                                          �
                                                                                                                            ુ
                                                                                                                          �
                                                                                              �
                                                           �
                                                                                                                                      �
                                                                                                                                      �
                                                                                                                                    �
                                                                                                                                  �
                                                                       �
                                                                                                                                    �
               �
              �
        લ�ન પહલા િ�યતમા હતી. એ �વ�નામા આવતી હતી. પ�ની �વ�નામા કદી   ઝખનાની જ કથા કહતી હોય છ. િનદાકથલી એટલે શ? િનદાકથલી �યાર  ે  હ સદામો ��ા કહ છ ýતન, ે
                               �
                                                  �
                                                 �
                                �
                                                                                  �
                                                                                �
                                                                                           �
                                                                                           ુ
                                                                             �
                          ે
                                                                                                                                       �
                                                                                                   �
                                                 �
                                                                          �
                                                                                                                               �
                                                                                                                                       �
                                                           ે
                                      �
        નથી આવતી. પ�ની પર ભા�ય જ ગઝલ લખાય છ. શાયરી તાજગીનુ �તીક   સ�સક��ી હોય �યાર એમા પોતાની ��ત-અ��ત એવી તાજગીની ક લીલા   પોટલીમા જ ભ��, ત હ જ છ.  � �
                                                              �
                                                                                                                                      ે
                                                                      ે
                                                                                                                                        �
                                                                                                                          �
                                                                                                                          �
         �
        છ. કોઇ ��ડટો�રયમમા� કોઇ શાયર ગઝલ સભળાવ �યાર વાહ… વાહ ક  �  ઘાસની ઝખનાનો ચતોિવ�તાર ઘટના ઓટલા પર બઠલી પાલામ�ટમા� �ગટ   હ ડ��ો છ કોઇના ડસકા તળ, �
                                                                                                                           �
                                    �
                                                                                                                               �
                                                                                                                               �
                                                                                                                                     �
                                                                �
                                                                                               �
                                                                                                                                    �
                                                                      ે
                                                                                                ે
                                                                                         ે
                                            ે
                                        ે
                                                                                          �
                                                                                                                                 ે
                                                                                                                                       �
                                                                                                                                      ે
                                                                                                                                       �
                                           �
                                �
                                                                                   ે
                                                                                           �
                                    ુ
        દબારા થકી જ દાદ મળ ત તાજગીની ઝખનાન પ�રણામ છ. કોઇ પ��ત પર   થતો હોય છ. આ પાલામ�ટ આખા ગામન નચાવતી રહ છ.           સાત સાગરન ત��, ત હ જ છ.  � �
         ુ
                 ે
                                                �
                                                                 �
                                                                         ે
                                                                        �
                      �
                        ે
                                                                                            �
                                    �
                                                �
                               ે
                                                                                                                        �
                                                                       ુ
                                              �
                                                                   ે
                                                   ે
                                                                                                                                         �
                                                                                                                                         �
               ે
                                                                                                                           ે
                                                                                                     ે
                                                                                                                                        ે
                                                                                    ુ
        વારી જઇન �ોતાઓ તાળી પાડ �યાર ત સૌ કબલ કરતા હોય છ ક અમ સૌ   હર�ાર અન રાયપરમા ભગવાધારી સાધઓની ‘ધમસસદ’ મળી �યાર શ  ુ �  સાજ વળા કો’ક દી આ��ો, ત હ જ છ.  � �
                                                                                            �
                                                                                           �
                                ે
                           �
                                                                         �
                                     ૂ
                                            �
                                          �
                                               ૂ
                                       ે
                                                                                                                                ૈ
                                                                                          �
                                                                                 ે
                                                                                   �
                                                                                                                          �
                                                                                                                          �
                                                                                               �
                                                                                                                             �
        લીલા ચારાની શોધમા હતા. તઓની દાદ એકી �વર ýહરમા કબલ કરવાની   બ�ય? એમા િનદારસની ઉýણી થઇ જમા મહા�મા ગાધીની િનદા પણ થઇ!   હ સફદી થ દીવાલ �વત��,
                                                                 �
                                                             ુ
                          ે
                                                             �
                     �
                                                                                                                                    ે
                                                                   �
                                      �
                               ે
                           �
                 ે
                                                                                   �
                                                                                        ુ
                         ુ
        ચ�ટા છ. એ ચ�ટા આખરે શ છ? એ ચ�ટા નવો સબધ પામવાની ઝખના છ.   મહા�માની પણ આલોચના જ�ર થઇ શક, પરંત િનદાકથલી તો છગન ક  �  ત હળકથી ખોત��, ત હ જ છ!  � �
                                                                                                                            �
                                                                                                                          �
                                                                                          �
                                                                                            �
                                                    �
                                                                                                                                       �
             �
                                       �
                                                                                                                                       �
                                                                                                                                      ે
                         �
         ે
                                                �
                                                 �
                                   �
                                                                                              ે
        તાળીના ગડગડાટ સૌ �ોતાઓની સામિહક ઝખનાનો બળકટ �વિન છ. પિત-  મગનની પણ ન થવી ýઇએ. આદરણીય કાલીચરણ મહારાજન આ વાત કોણ                        િજતે�� �ýપિત
                               ૂ
                   ે
                    �
                 ે
        પ�ની પાસપાસ બઠા હોય છ. બન સાથ છ અન છતા બનની ઝખના તાજગીની   સમýવ? એમનુ િહદ�વ િવશાળતા, �યાપકતા અન વિ�કતાનો �સાદ પા�ય  � ુ      (કા�યસ�હ : ‘પાછો ફય� છ હ’માથી)
                                         ે
                                            �
                                        �
                                                                                        ે
                                                                     �
                                                                   �
                                                               ે
                                                                      ુ
                            ે
                               ે
                        �
                           �
                                �
                                                                                         ૈ
                                      �
                                   ે
                                                                                                                                                      �
                                                                                                                                                   �
                                                                                                                                         �
                                                                                                                                                   �
                                                                                                                                                    �
                                                                                                                                                    �
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16