Page 12 - DIVYA BHASKAR 110620

¾ }ગુજરાત Friday, November 6, 2020 12
Friday, November 6, 2020 | 12

ચતતા રહવ, ચીન
�
�
ુ
�
ે
�
સરકારન કઈ ફરક
ે
�
પડતો નથી. દડ તો અવકાશમા� પણ પ�ા
�
ે
આપણન ડરાવવા ક �
�
�
ુ
�
િનયમન પાલન કરાવવા િબછાવી ર�ુ છ!
�
માટ ન�ી કરાયો છ.
�
આપણ ઓળખાણો ચાઈના એરો�પેસ �ટડી ����ટટયટ સ�થાએ ýહર
ે
�
�
ૂ
�
વાપરીને કદાચ દડ નહી ં કય છ ક2012થી 2018 દરિમયાન ચીન અનક વખત
�
ે
ુ
ે
�
�
ુ
ે
ભરીએ પરંત જ િદવસ ે ભારત ઉપર સાઈબર હમલાઓ કયા છ �
�
�
કોરોના આપણા ઉપર રોનાની વિ�ક મહામારીન પગલે આજે આખ િવ� ડબતી
ૈ
�
ે
�
ુ
�
તરાપ મારશે એ િદવસ ે કો ઇકોનોમી સિહતની ýતýતની સમ�યાઓથી પરેશાન છ.
એવામા કોરોના વાઈરસના ઉ�ગમ�થાન જવ ચીન પોતાની જ
�
ે
્
�
ુ
�
ે
કવી રીત છટકીશ? મ�તીમા મ�ત છ, સાથ જ ચીન પડોશી દશોની સરહદ �બા�ડયા� પણ કરતુ �
ે
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
ે
રહ છ. ભારત સિહત ýપાન, તાઈવાન, રિશયા વગર તમામ પડોશી દશો
ે
�
�
ચીનની થતી ઘસણખોરીથી તગ આવી ગયા છ. હવ ખબર મળી છ ક ચીન �
ૂ
�
�
�
ે
ે
ે
પડોશી દશોના જમીન, પાણી અન આકાશની સાથ જ હવ અવકાશીય ��ોમા
ે
ે
ે
�
અ�યારે તો મા�ક જ વ��સન છ... પણ ઉ�પાત મચાવી ર� છ! � ે � � � ે � ે ે �
ે
�
�
ુ
ે
વીતલા એક વષ દરિમયાન – જમા કોરોનાકાળનો પણ સમાવશ થાય છ –
�
ે
�
ચીન કલ 29 વખત �પસ લો��ચ�ગ કયુ છ. જમા ચારક વખત િન�ફળતા મળી
ે
�
છ. કપરા સમયમા થયલા આટલા બધા લો��ચ�ગ એ વાતની સાિબતી છ ક
ે
�
�
ુ
�
�
�
ચીન અવકાશમા પણ પોતાનો િસ�ો જમાવવા માટ આતર છ. આ �કડાઓ �
�
ે
ુ
ે
ુ
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
�
�
ે
ગ ઇ કાલ એક શાકભાøવાળાની દકાન પાસ થોડા લોકો ટોળ� એકવાર એક ઈ�ટર�યૂમા ક� હત, ‘હ રોજ બ હýર માણસો પાસથી કામ પર એક નજર નાખો. અ�યાર સધી statista.com નામની વબસાઈટ આપેલા
�
�
લ� છ. એમા �ટાર પણ હોય છ અન સાદો �પોટબોય પણ... બન સરખ ન
�
ે
�
�
�
ુ
�
�કડાઓ મજબ 31 માચ 2020 સધીમા અમ�રકાના 1327 સટલાઈ�સ તની
ુ
ે
વ�યા હતા. �ણ-ચાર યવાન છોકરાઓ પોલીસ સાથ દલીલ
ુ
ે
�
ે
�
ુ
ે
ે
�
�
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
ે
�
�
�
�
ે
�
ે
ુ
�
�
ે
કરી ર�ા હતા. મા�ક વગર બહાર નીકળલા એ છોકરાઓ દડ િવચારી શક અન હ પણ બન િવશ સરખ ન િવચારી શક. અગ�યન એ છ ક � �મણક�ાઓમા� ફરી ર�ા છ. અમ�રકા આ બાબત ખા�સ આગળ હોય એ
ે
ે
�
ે
�
ે
�
ૈ
�
ે
�
�
ુ
�
ે
�
�
�
ે
�
�
ભરવાની ના પાડતા હતા. પોલીસ એમને દડ ભયા વગર જવા દવા તયાર હ જ કઈ િવચાર એમા માર બનન સમાવી લવા પડ�. કાયદા દરેક માટ સરખા �વાભાિવક છ, કમ ક નાસા પાયોનીયર હોવાની સાથ જ વષ�થી આ કામ
ૂ
�
�
�
ે
નહોતી. ટોળ� વળલા લોકોમા� થોડા છોકરાઓના પ�ે હતા તો થોડા પોલીસના જ હોવા ýઈએ, અન પોતાની પોિઝશન ક� ઈગોને બાજએ મકીને દરેક એ કરી રહી છ. બીý નબર ચીન છ, જના 807 સટલાઈ�સ
�
ે
ે
�
ે
�
ુ
ે
�
�
�
પ�ે... કાયદા પાળવા જ પડ� એ ýવાની મારી ફરજ છ.’ અવકાશમા તરી ર�ા છ! ચીન અન અમ�રકાએ
ે
�
એ છોકરાઓમા�થી એક યવાન ક�, ‘મારા પ�પાને ફોન કરીશ તો તારા ý બ હýર માણસ માટ આ િથયરી સાચી હોય તો એકસો પચીસ કરોડ છોડલા સટલાઈ�સના �કડા સરખાવતા �
�
�
�
ે
ે
ુ
ુ
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ુ
ુ
ે
ુ
�
ે
�
�
ે
ુ
ે
ે
સાહબન કહીન તન...’ �યા� ઊભલા એક પોલીસના જિનયર અફસર ક�, લોકોને માટ જદા જદા કાયદા કવી રીત બનાવી શકાય? જ રોગ િવશ કોઈ િસ�પલ પહલા ýણી લો ક અમ�રકન �પસ એજ�સી
ે
ે
�
ુ
ે
�
ુ
�
�
�
ુ
�
‘લ ! મારા જ ફોનથી ફોન કર. કહ તારા પ�પાને ક ત મા�ક વગર પકડાયો કશ ýણત જ નથી, એ રોગને નાથવા માટના �ય�નો પણ કદાચ કાચા અન ે સાય�સ નાસાની �થાપના 1958મા થયલી, �યાર ે
�
ે
�
ૂ
ુ
છ� અન દડ ભરવાની ના પાડ છ.’ �યા� ઊભલા લોકો આ જિનયર અફસરની અધરા હોય, છતા �ય�નો થઈ ર�ા છ એની ન�ધ લવી ýઈએ અન �ય�નોને ચીનની �પસ એજ�સી ‘ચાઈના નશનલ
�
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ે
ન�તા અન િદલરીનો કો�બો ýઈન અવાક થઈ ગયા. છોકરો પણ ઝાઝ કશ � ુ સપોટ� કરવો ýઈએ. �પસ એડિમિન��શન-CNSA’ની
�
ે
�
ુ
ે
�
બોલી શ�યો નહી અન ચાર હýર �િપયા ભરી દીધા. આપણે બધા કોરોના િવશ અýણ હતા. કયા �કારનો રોગ છ, કમ �વલત નાયક �થાપના થઇ 1993મા એિ�લમા! 1969મા �
�
�
�
ે
�
ં
ે
ે
�
ે
ે
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
�
ે
�
ુ
હવ સવાલ એ છ ક મા�ક પહરવાનો દડ કરવો શ કામ પડ�? આપણને �ાટકશ, પ�રણામો શ આવશ અન કઈ દવા કામ લાગશે આ બધ �ાયલ �થપાયલી આપણી સ�થા ઇસરો રાજકીય
�
ે
ૂ
ં
�
ે
�
�
આપણી િજદગી વહાલી નથી? આપણે સહ ýણીએ છીએ ક કોરોનાનો સમય એ�ડ એરર પ�િતથી સહ શીખી ર�ા હતા. આપ�ં કામ આપણી ýતન ે દરદશી અન ઈ�છાશ��તના અભાવ હø 77
�
ે
�
�
�
ુ
ં
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
�
બધા માટ અઘરો છ. �વા��ય અન આિથક બન રીત નકસાન થય છ. એવા સાચવવાન છ. એની સામ મા�ક વગર ફરનારા અન દડ નહી ભરનારા લોકો લો��ચસ કરી શકી છ. ખર, અહી વાત ચીનની ખોરી
ં
�
�
ુ
�
સમયમા� ખરખર તો આ �ય��તગત જવાબદારી બન છ ક આપણે સહ આપણી કોઈ બહાદરી બતાવતા નથી. દાનત િવશે કરવાની છ. �
ે
ે
�
�
ે
�
�
�
�
ે
ુ
પોતાની જવાબદારી લઈએ તો પણ કદાચ સરકારે આવા દડ ક લો એ�ફોસ�મ�ટ એથી વધ રસ�દ બાબત એ છ ક �યાર કોઈ મા�ક વગર પકડાય ક � અમ�રકા��થત ચાઈના એરો�પેસ �ટડી ઇ���ટટયૂટ સ�થાએ 142 પાનાના
�
ે
ે
ન કરવુ પડ�. સોિશયલ �ડ�ટ��સ�ગ િવશ ટોકવામા� આવ �યાર તરત જ ‘િદવાર’ના �રપોટ�મા ýહર કયુ છ ક 2012થી 2018 દરિમયાન ચીન અનક વખત
�
�
�
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ુ
�
ૂ
�
�
ે
મા�ક પહરવામા શ �ો�લમ છ? ભલી જવાય છ? તો એને માટ એક અિમતાભ બ�નની જમ, ‘ýઓ પહલ ઉસકા સાઈન લક આઓ.’ ની જમ ભારત ઉપર સાઈબર હમલાઓ કયા છ. ýક ભારતીય સ�થા ઇસરોના દાવા
�
�
�
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
�
ે
ે
�
ગાડીમા, એક પસમા ક િખ�સામા વધારાન મા�ક રાખી શકાય છ. એ નતા, અિભનતા, અડોશી-પડોશી ક આગળ-પાછળ જતા લોકોના દાખલા મજબ આવો એક�ય હમલો સફળ થયો નથી. અથાત ચીન હમશા� ભારતના
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
ે
ુ
�
ે
�
�
ૂ
�
�
�
�
ુ
ૂ
ૂ
ે
પણ ન હોય તો નøકના મ�ડકલ �ટોરમા�, અમલમા ક સાદા આપીને એમની પાસથી દડ વસલવાન, એમને ટોકવાનુ કહવામા� સદશા�યવહાર અન િવિજલ�સન કને�શન કાપવાના મડમા હોય છ. ��ટિજક
�
�
�
�
ે
�
�
�
ે
�
�
�
ુ
ક�રયાણાવાળાની દકાન પણ દસ �િપયામા મા�ક મળ છ. જ ે આપણે આપણી િચતા કરવાનુ છોડી દઈએ છીએ. કોરોના િથક ટક ગણાતા અમ�રકાના િસનિજયા ફાઉ�ડશન સાથે સકળાયલા ટોબી
�
ે
�
�
�
ે
�
�
ે
�
�
ુ
�
�ય��ત દસ-બાર લાખની ગાડીમા ફરતી હોય એની પાસ ે એકબીýન ે ટ�ટ કરાવવાથી 14 િદવસ ઘરમા રહવ પડશ, ઘરના બીý િસમોનનુ કહવ છ ક બઝ �ટશ�સ સાથે કને�ટડ રહવા માટ દરેક સટલાઇટ�
ુ
�
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
�
ે
ુ
�
મા�ક લવાના દસ �િપયા ન હોય? અન કદાચ ન હોય તો લોકોને પણ બહાર નીકળવા નહી મળ એવા ફાલત ભય લ�ગ ર�જ ટલીમ�ી (લાબા �તરનો સદશા�યવહાર) પર આધાર રાખવો પડ�
ે
�
ં
ે
�
ે
�
ે
ં
�
�
દડ ભરવાની તયારી રાખવી જ પડ�. કાયદો તોડીને આપણે ગમતા રહીએ હઠળ ટ�ટ નહી કરાવવાની ક �રપોટ� છપાવવા માટ જ કોઈ છ. આ પાસ સૌથી ýખમી છ. અપિલ�સ અન ડાઉનિલ�સ �ા�સિમશન મોટ�
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
ે
�
�
ૈ
ુ
શ સાિબત કરીએ છીએ એ સવાલ લગભગ દરેક ભારતીય નાની-મોટી બઈમાની કરે છ એ સરકારનુ કઈ બગાડતા ભાગ ઓપન ટલીકોમ િસ�યો�રટી �ોટોકો�સ પર આધા�રત હોય છ અન એને
�
ુ
ે
�
ે
�
�
ે
�
�
ૂ
નાગ�રક� પોતાની ýતન પછવો ýઈએ. નથી, પરંત સમાજન ચો�સ નકસાન કરે છ. � હક કરવાનુ આસાન હોય છ! �
�
ુ
ુ
ે
ે
�
ૈ
ૂ
�
આ�ય�ની વાત એ છ ક બાધકામ મજર, લારીવાળા, કાજલ ઓઝા વ� મોટાભાગના એવ માની બઠા છીએ ક, ‘કોરોના- �રપોટ� મજબ 2012મા ચીન આપણી જટ �ોપ�ઝન લબોરેટરી–JPL પર
ે
ુ
�
�
�
ે
ે
ુ
�
ે
�
�
�
�
ે
�
ુ
�
�
ે
�
ૂ
ે
ૂ
ડોમે��ટક હ�પ ક ચોકીદાર-િલ�ટમન જવી �ય��તઓ, ફોરોના આપણને અડવાનો નથી.’ અથવા કટલાક લોકો રાહ સાઈબર એટ�ક કરેલો. એનો મળ હત JPL નટવક� પર ચીનનો સપણ ક�ોલ
�
ે
ે
ે
ે
�
જમની પાસ આપણે બહ સમજણની અપ�ા ન રાખતા હોઈએ, ýઈ ર�ા છ ક વ��સન શોધાશ અન કોરોનાનો ઈલાજ મળી �થાિપત કરવાનો હતો! ý આ એટ�ક સફળ થયો હોત તો?! �રપો�સ� મજબ
�
ે
ે
ુ
ે
�
ે
ે
ે
�
કદાચ... એવા લોકો વધ સાવધ છ. એવી �ય��તઓ િન�ઠાથી મા�ક જશ. એવા સમયમા ý આપણે �વબચાવ અન �વસર�ાનો િવચાર ચીન અનક કાઉ�ટર �પસ ટ�નોલોøઝ િવકસાવી છ, જમા કાઈન�ટક �કલ
ુ
ુ
�
ે
ે
�
ે
�
�
ુ
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
�
ે
અન સિનટાઈઝશનના કાયદાન પાલન કરે છ. એથી ત�ન િવર�, જ લોકો નહી કરીએ તો પ�ડ�િમકમા ��યના અન કોરોના��ત લોકોના �કડા વધતા િવહી��સ, કો-ઓિબટલ સટલાઈ�સ, ýમસ વગરનો સમાવેશ થાય છ. �
ુ
�
ં
�
�
ે
�
ે
મોટી સોસાયટીઓમા, બગલાઓમા રહ છ, મોટી ગાડીમા ફર છ એવા લોકો જશ. ે ભારત પણ 2019મા એ��ટ સટલાઈટ (એ-સટ) િમસાઈ�સન પરી�ણ કરી
ુ
�
�
ે
�
ે
�
�
�
�
ે
ે
�
ે
ે
�
ે
ે
ગ�લ ઊભા રહીન િનરાત િસગારટ પીવ છ, એકબીýન ખભ ધ�બા માર છ, આપણે અ�યાર સધી િવદશની સરખામણી કરતા હતા અન એમના �વા��ય લીધ છ. જન પ�રણામે હવ ભારત પાસ પણ હવ ચીનના હમલાનો જડબાતોડ
�
ે
ુ
ે
ે
ે
ે
ે
ુ
�
ે
�
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
�
ે
ે
�
�
ે
�
�
ભટ છ� ક હાથ િમલાવ છ. સોિશયલ �ડ�ટ��સ�ગ, મા�ક અન સિનટાઈઝશન સબધી સવલતો અન કાયદાઓને અહોભાવથી ýતા હતા. હવ સવાલ એ છ � જવાબ આપવા માટ ‘કાઈન�ટક �કલ’ ઓ�શન છ. �
ે
ે
ે
િવશ એમની બધી ખબર અન સમજણ હોવા છતા એનુ પાલન નહી કરવામા � ક ��પ અન બીý અનક લોકો �યાર ખ�લઆમ મખતાપણ વતન કરી ર�ા (અનસધાન પાના ન.19)
ૂ
ે
ુ
�
�
�
ૂ
ે
�
�
ે
ં
ે
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
એમને કોઈક ýતની મý આવ છ? � છ �યાર આપણે ýગવ છ ક નહી? ં
ે
�
ે
�
�
�
ુ
�
�
સરકારને કઈ ફરક પડતો નથી. દડ તો આપણને ડરાવવા ક િનયમનુ � �યૂઝીલ�ડની યવા �ાઈમ િમિન�ટરે બહ સમજદારીનુ પગલુ લીધ. એમણે
�
�
�
ુ
�
ે
ે
ે
�
�
�
�
ુ
પાલન કરાવવા માટ ન�ી કરાયો છ. આપણે આપણી ઓળખાણો વાપરીને સહન એક અઠવા�ડય આ�ય, જન �યાથી નીકળીને �યા પહ�ચવ હોય �યા �
ે
�
ુ
�
ુ
�
�
�
કદાચ દડ નહી ભરીએ અન જવાબદારીમાથી છટકી શકીશ, પરંત જ ે પહ�ચી જવા માટની નો�ટસ આપી. લોકડાઉન કરતા પહલા સહન પોતાની
�
ે
�
ં
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
�
ે
ે
�
ે
િદવસે કોરોના આપણા ઉપર તરાપ મારશ એ િદવસ કવી રીત છટકીશ? જ��રયાતો �ટોર કરી લવાનો સમય આ�યો અન પછી લોકડાઉન ýહર કયુ.
�
�
ે
�
કટલાય લોકોને ýત-ýતની ફ�રયાદો છ. કોરોનાના �કડા િવશ, સરકારી �યૂઝીલ�ડના �કડા ઉપરથી સમýય છ ક એમના આ સમજદારીભયા �
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
હો��પટલો અન સરકાર જ રીત આ સમયમા મનજમ�ટ કરી રહી છ એ પગલાથી કવો અન કટલો ફાયદો થયો છ! મા�ક પહરવ ક સનટાઈઝશન
ે
�
ુ
ે
ે
�
�
�
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
િવશ... પરંત એ બધી જ ફ�રયાદો ઘરના ટીવી સામ બસીન ધોની ક િવરાટ કરવુ, હાથ ધોવા ક વ�તઓને ધોઈને વાપરવી, બહારથી આવીને નાહી લવ � ુ
ુ
ુ
�
�
ે
�
�
�
�
�
ે
�
ુ
ે
ે
ે
કોહલીએ કવી રીત રમવુ, �ફ��ડગ કવી રીત ગોઠવવી એ િવશની સલાહો ક બહાર પહરલા કપડા� સીધા બોળી દવા એ બધ જ આપણા �વા��ય માટ �
�
ે
આપવા જવ છ. જ મદાન પર છ એને માટ જ સમ�યાઓ છ, જ સવાલો છ � જ�રી છ.
ે
�
�
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
ે
ે
ે
�
ુ
ે
ે
ે
એને િવશ આપણે શ ýણીએ છીએ ? વ��સન તો �યાર મળશ �યાર. એને આપણા સધી પહ�ચતા અન બ�કમા �
ુ
�
ે
ે
ે
ે
ે
�
ૈ
‘ઘર ચલાવ એ ઘરનો વરી, ગામ ચલાવ એ ગામનો વરી.’ આ કહવત તયાર થતા ઘણો સમય લાગશ. લગભગ બધા દશો વ��સનના ખરીદદાર
ે
ે
ુ
ૈ
ે
ે
�
ે
ે
ે
અનસાર સોસાયટીના ચરમન-સ�ટરીથી શ� કરીને, ઘરના વડીલ ક સરકારી તરીક� તયાર ઊભા છ �યાર મા�ક વ��સન છ અન સિનટાઈઝર આપ�ં
�
�
ે
ે
�
ે
અફસર સધી બધા જ મોટ�ભાગ થ�કલેસ ýબ કરતા હોય છ. એકતા કપૂર ે સિવયર છ. �
ુ
ે
ે
�