Page 18 - DIVYA BHASKAR 102221

Friday, October 22, 2021 | 12

મોદીની રા�યસ�ા ��યારે એકવીસમા વષ�મા �
ુ
�વેશીન યવાની તરફ વળી છ. 2022 સધીની
ુ
ે
�
ે
ુ
�
ૂ
�
ે
ચટણીમા એક વધ વષ� ઉમરાશે. ત પછી? આ
રાજકીય ચમ�કાર િવશે રાહ ��એ
�
�
ભાજપના િનમાણ પછીનો નવો દોર શ� થયો અન ગજરાત સિહત કટલાક
�
ે
ુ
�
ુ
�
રા�યોમા બહમતી મળી, સરકારો રચાઇ, ક��મા વધ ગભીર સામના સાથ ે
�
�
�
ે
ે
ે
અટલ િબહારી વાજપયીની સરકાર બની, અન તન ગઠબધનનો સારો તમજ
ે
ે
�
નરસો અનુભવ ર�ો. નરે�� મોદીની ગજરાતના મ�યમ��ી તરીક� મોવડી
ુ
ુ
મડળ પસદગી કરી તના િમ� �િતભાવ હતા. ગોધરા ઘટનાએ તો િવદશો
�
ે
�
�
ે
�
ુ
સિહત ભારતમા એવા �ચારન કારણ બનવ પ� ક મોદી પર તરહવારના
�
�
ુ
�
ુ
�
ે
ે
�
ુ
આરોપો મકાયા અન ગજરાતમા કોઈ સલામત નથી તવો ભય ફલાવવામા �
ે
ુ
�
�
�
ે
ે
આ�યો. તની પાછળ એક માનિસકતા હતી ક આ દશમા� ભાજપ, જનસઘ ક �
ે
�
�
આર.એસ.એસ સાથ ýડાયલા તો કોમવાદી છ, ફાિસ�ટ છ, તઓ રાજકીય
ે
ે
ે
�
સ�ા કવી રીત ચલાવી શક?
�
�
�
ે
ે
આજે પણ કોઈ પણ ઘટના બન એટલે આવા િનવદનો બહાર પડવા માડ �
ે
�
�
છ. આને રાજકીય કઠાન દભા�ય કહવ ýઈએ. ýણ ક લોકત��મા િવરોધ
ુ
�
�
�
�
ુ
ુ
�
�
�
�
ે
ે
અન િવરોધ પ�ોની પ�રભાષા બદલાઈ ગઈ છ. આવા પડાવોની સાથ નરે��
ે
ે
�
�
�
�
ુ
મોદી ગજરાતમા 4611 િદવસો સ�ા પર ર�ા તન ક��મા અવકાશન �રહસલ
ુ
�
વ�ા�ધાન નર�� મોદી એકવીસમ… વાઈ��ટ ગજરાતનુ આયોજન શ� થય. ગામડ અન ખતીન �ાધા�ય અપાય.
ુ
ુ
�
�
કહી શકાય? એક ‘ગજરાત મોડ�લ’ ઊભ કયુ. ઉ�ોગોના� રોકાણ વધારવા
ે
ે
ુ
ુ
�
ુ
�
ે
�
�
ે
�
ે
�ýકીય ઉ�સવો સાથનો ઇિતહાસબોધ એ મોદીનુ અલગ �કારનુ �દાન
ે
�
�
�
ે
છ. વીતલા િદવસોમા હ ક�છમા હતો. 1965 અન 1969ના પા�ક�તાની
�
�
�
ે
�
ે
આ�મણ અન 2002ના ધરતીક�પ પછીના આજના ક�છમા િવકાસની મબલખ
�
�
સભાવનાઓ છ. ક�છ રણ ઉ�સવ તો �તરરા��ીય આકષ�ણ બની ગયો.
�
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ે
ે
�
ુ
ે
�
�
�
શા રી�રક વયની રીત તો સ�ટ�બરમા તમણે િસ�રનો �કડો પાર ýઈએ. કારણ એ છ ક સઘ શાખામા છક 1925થી તના �વયસવકો શાખામા � ýક, માતાનો મઢ-આશાપરા મિદર, નારાયણ સરોવર, કોટ��ર, લખપત
ે
ે
ે
�
�
�
�
ે
ુ
જ �ાથના સામિહક રીત ગાય છ તમા ‘વભવ સપ�ન રા��’ સધીની
ુ
ે
�
�
ુ
અન ધોળાવીરા સધીની સામા�ય સિવધા અન તટલા ર�તાઓની દરકાર રા�ય
ે
ૂ
કય�, પણ રા�ય સ�ા એવ કલ�ડર છ �યા ગણતરીની ભાષા
�
�
ૈ
�
ૂ
ુ
�
�
�
ે
�
�
�
�
ે
અલગ રહ છ. એકવાર સૌરા��ની એક સભામા શરદ પવાર મહ�વાકા�ા અન સક�પ �ય�ત કરવામા આવ છ. સરકારે જલદી કરવા જવી છ.
ે
�
�
�
ે
ે
�
અન સનત મહતા એક મચ પર હતા. સનતભાઈ સમાજવાદી પ�થી ક��સ પછી મોદીએ આવ કરવા માટ સાવ�જિનક øવનનો અનભવ લીધો, બીø બાબતમા ત�કાલીન મ�યમ��ીએ સર�ાની ���ટએ કરેલા ફરફારો
ુ
ુ
�
ુ
�
�
ુ
�
ે
ે
�
�
�
ે
�
�
�
�
તરફ વ�યા અન રા�યના �ધાનમ�ડળમા� નાણામ�ી બ�યા �યાર કટલાક િનરી�ણ કયુ તમા ભારતીય જનસઘ, જનતા મોરચો, જનતા પ� મહ�વના છ. ક�છ સરહદી િજ�લો છ, ભારતના કટલાક રા�યો
�
�
ુ
�
ે
�
ે
ુ
�
�
ે
�
ે
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
પ�કારોએ અફસોસ �ય�ત કય� ક અર આ નતા તો મ�યમ��ી થવા ýઇતા અન છવટ ભારતીય જનતા પ� એમ સળગ સગઠનો અન તના કરતા ત મોટો છ. તના સમ�, ડગર, દ�રયો અન જમીનનો
ે
ે
ૂ
ૂ
ે
ે
ં
ુ
�
ે
�
�
�
�
ે
�
ે
ૂ
ુ
હતા, પણ આ ‘થવા ýઈતા’ અન ‘થયા’ની વ� પાતળી ભદરેખા છ. તન ે �ારા થતી ચટણીની �યહરચનામા ભાગ લીધો. આ તમના � સમયના સતિલત િવકાસ કમ થાય ત પવ મ�યમ��ી ર�તો ચીધી ગયા
ે
�
�
માટ રાજકીય િનણ�યો અલગ રીત લવા પડ� છ. સનતભાઈએ ત સભામા એવ ુ � ભારતીય રાજનીિતના િનરી�ણ અન તના િનણ�યોને આકાર છ. તમા �ýકીય રા��ીય ચતના માટના �યાસો છ. છક
ે
�
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
�
�
ે
ુ
ે
�
�
�
ે
ે
ે
ુ
ે
�
�
ક� ક હવ મારી વય થઈ, કટલાક સમાધાનો કરી શક નહી જનો મને અનભવ આપવાની ઘડી હતી. તમા જ �ણ મોટી ઘટનાઓનો ઉમરો હ�તા�ર માડવી પાસ મ�કા ગામ, માડવીના ગૌરવવ�તા �ાિતકારી પ�
�
ે
ુ
ં
�
ુ
ે
ે
�
�
�
�
ે
�
�
છ�. �યારક થાક પણ લાગ છ. આના જવાબમા પછી શરદ પવાર બો�યા તમા � થયો તમા ગજરાતના છા� �દોલન, પછી સરકાર બન ે પ�ડત �યામø ક�ણ વમાના અ��થ છક િજિનવાથી લાવીન ે
�
ે
�
�
�
�
�
ે
ે
ુ
ં
ે
�
ે
�
�
ે
�
એક રસ�દ વાત એ હતી ક રાજકારણમા� આવી �મર ક થાકની વાત ના ચાલ. તની સાથ જ આવી પડ�લી �ત�રક કટોકટી અન સ�સરિશપ િવ�� પ�ા અહી આ ભ�ય �ાિતતીથ ઊભ કરવુ એ આ વડા�ધાનના
�
ે
ુ
�
�
�
ે
�
�
ે
�
સ�ામા આવતા ગમે તવા અશ�ત રાજકારણીમા� તાકાત આવી ýય છ અન ે સામ જનતા મોરચા સરકારનુ અ��ત�વ, રા���યાપી સઘષ � ઇિતહાસબોધનો સક�ત છ. દસ-પદર લાખ તરણો અન વય�કો
ે
દમદાર શરીર તમજ રાતામાતા ગાલ સાથ ત સિ�ય રહ છ, જઓને હ તમારા �દોલન દરિમયાન સમાજવાદી-સ�થા ક��સી-સવ�દયી-બૌિ�ક �વાસન િવભાગના કોઈ �ચાર િવના પણ આ વષ�મા� મલાકાત
�
�
ે
ુ
�
�
ે
�
ે
ુ
�
ે
�
�
કરતા મોટો છ અન રાજકારણ �યા છોડી દીધુ? આમા શ�દો કદાચ ઇધર વગ અન યવાઓનો નøકથી પ�રચય, 1977ની ચટણીમા રાજકીય લઈ ગયા હોય તો એ ��નો િવચાર પણ કરવો ýઈએ ક મા�
�
ે
ુ
�
�
�
�
ૂ
�
�
ે
ઉધરના હતા, પણ અથ આવો હતો. નરે�� મોદીના વડા�ધાન તરીક�ના વીસ પ�ોનુ જનતા પ�મા� િવિલનીકરણ અન ક��મા પહલીવાર સ�ા �ા�ત કયા � દ�રયા�કનારે સહલાણીન આકષ�વા જ ખચ થવો ýઈએ ક આવા �રણાતીથ�ના
ે
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
વષ સાતમી ઓ�ટોબરે પરા થયા. પહલા ગજરાતના મ�યમ��ી પછી ક��મા � છતા �ય��તગત મહ�વાકા�ાઓન કારણે ખચતાણમા ભાજપ સામ દોષારોપણ ઇિતહાસબોધન િવકસાવત �વાસન પણ થવ ýઈએ?
�
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
�
ુ
�
�
ૂ
�
ે
�
�
ે
�
ુ
ે
ે
�
ુ
�
�
�
ે
ે
�
ુ
�
�
�
ે
ે
ુ
વડા�ધાન. �યા તમને 2692 િદવસ થયા એવી ગણતરી તો થઈ પણ ખરખર કરવામા આ�ય ક આ લોકો તો આર.એસ.એસ.ના સ�યો છ એવ બવડ � � મોદીની રા�યસ�ા અ�યાર એકવીસમા વષમા �વશીન યવાની તરફ વળી
ુ
ૂ
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
�
ે
ે
�
�
�
ુ
�
�
ુ
ે
�
ે
તો છક 1967થી એક સા�કિતક �ભાવ પદા કરનારા રા��ીય �વય સવક સઘમા � સ�યપદ ના ચાલ! નરે�� મોદીએ આ બધ ઘિન�ઠતાથી ýય તનો આ વીસ છ. 2022 સધીની ચટણીમા એક વધ વષ ઉમરાશ. ત પછી? આ રાજકીય
�
�ચારક તરીક�ની જવાબદારી લીધી �યારથી આ િદવસોની ગણતરી કરવી વષની સ�ા ýળવવામા અનભવ કામ લા�યો છ. � ચમ�કાર િવશ રાહ ýઈએ.
ે
�
�
ે
ુ
�
�
�
�
ે
�
ૂ
ુ
�
ુ
�
ે
ે
ુ
ે
ઇમજ સાચી હોય ક ખોટી પરંત સામા�ય મતદારન પસ�શન એવ છ ક ક��સે િહ�દઓન ��યાય કય� છ � જ હોય છ ક મતદારોનો ઝોક કઈ તરફ છ અન કટલીક ચટણીઓ એવી હોય
�
�
ુ
�
�
છ ક ચટણીના 72 કલાક દરિમયાન બનલી ઘટના ચટણીનુ પ�રણામ ફરવી
�
ે
�
�
�
ૂ
ૂ
�
�
નાખ છ.
�
ે
�
ુ
�
મતદારોન પસ�શન ચટણીના હાર-øત માટ મતદારોનુ પસ�શન (ધારણા ક ���ટ) ખબ જ અગ�યન છ.
�
�
ૂ
�
ૂ
અહમદ પટ�લ જવા સઝબઝવાળા નતા પણ માનતા હતા ક ચટણીની
�
ે
ૂ
ે
ૂ
�
�
ુ
�
�
�
ૂ
�
�
ુ
�
�
ુ
ુ
�
ે
ે
2014ની લોકસભાની ચટણીમા યપીએ અન ક��સન ધોવાણ થય �યાર પછી
ૂ
�
�
ે
એનુ કારણ ýણવા માટ ક��સના િસિનયર નતા એ.ક. એ�ટોનીના વડપણ
ે
�
�
�
�
પ�રણામો બદલી શક છ � હઠળ એક કિમશનની રચના થઈ હતી. ે ુ � ે � ે � ુ ુ
�
એ�ટોનીએ �રપોટ�મા ક� હત ક ‘દશભરમા ક��સની ઇમજ િહ�દ િવરોધી
ુ
�
ુ
ે
�
�
�
પ� તરીક� �થાિપત થઈ ગઈ છ. આ ઇમજ સાચી હોય ક ખોટી પરંત સામા�ય
�
�
�
�
ુ
ે
�
ે
મતદારનુ પસ�શન એવ છ ક ક��સ િહ�દઓને અ�યાય કય� છ. આ કારણથી
ૂ
જ િહ�દઓ ક��સથી દર રહ છ.’
ુ
ે
�
�
�
એ�ટોનીના �રપોટ� પર ક��સ હાઇકમા�ડ કોઈ િવચાર કય� હોય એમ
ે
�
ૂ
�
ુ
�
ે
ે
ે
�
ૂ
�
�
ે
ગા � ધીનગર કોપ�રેશનની ચટણીમા બહ ગાજલી આમ આદમી લાગત નથી અન એટલે જ 2019ની લોકસભાની ચટણીમા પણ ક��સની ઇમજ ે
ુ
�
પાટીન ધોવાણ ગય અન ઘણા રાજકીય િનરી�કો ખોટા પરવાર
�
ુ
બદલાઈ નહોતી. ઉલટાન ક��સ તરફથી �ચારન કામ સભાળનારાઓએ અન
�
ુ
�
�
ે
ુ
ુ
�
ે
�
�
�
�
�
થયા. મતદારોનુ મન કળવાની કળા શીખવી અઘરી છ. ફ�ત રાહલ ગાધી જવા નતાઓએ પણ એ �કારના િનવદનો કયા હતા ક સામા�ય
ે
ે
�
�
�
ે
ે
ુ
રાજકીય ઇિતહાસન �ાન હોવ પરત નથી. કયો પ� રસમા આગળ છ એની િહ�દ મતદાર ક��સથી વધ િવમખ થયો.
�
ુ
�
ુ
ૂ
�
ુ
ુ
�
ે
�
ુ
ે
�
‘ગધ’ હવામાથી આવી ýય છ. જ પ�ની øતવાની આગાહી થતી હોય એને એ જ રીત ગજરાતમા ‘આપ’ની ઇમજ કઈક �શ ક��સના પડછાયા
�
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
ે
સાવ નગ�ય બઠકો મળ અન જન ભિવ�ય �ધકારમય હોવાની આગાહી થતી જવી જ છ. આતકવાદીઓને હણવા માટ પા�ક�તાન પર ભારતીય સનાએ
�
ે
ુ
�
�
ે
ે
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ૂ
ુ
ે
ે
ે
�
ે
હોય એ પ� આઉટરાઇટ રીત ચટણીમા િવજય મળવ એની પાછળ ઘણા � જ હમલો કય� હતો એના પરાવા અરિવદ કજરીવાલ મા�યા હતા. મતદારો
�
ે
પ�રબળો હોય છ. � આવી વાત યાદ રાખ છ. મ�ઘવારી, કોરોનાની બીø વવ દરિમયાન શાસનન ે
ે
�
નરે�� મોદી આજથી 20 વષ પહલા ગજરાતના મ�યમ��ી મળલી િન�ફળતાઓ... જવા મ�ાઓ ભલાઈ ગયા. ભતકાળમા ભાજપને
ુ
�
ૂ
ુ
ુ
ુ
�
�
�
ે
ે
ે
ે
ુ
તરીક� ચટાયા અન એમણે રાજકોટ ખાતથી પટા ચટણી લડી દીવાન- મત આપનાર મતદાર પાસ એવ કોઈ કારણ નહોતુ� ક પોતાનો િનણ�ય
ૂ
�
�
ૂ
�
�
ે
ે
�યારે નરે��ભાઈન ખદને પોતાની øત પર ýઈએ એવો બદલીન ભાજપ િસવાય બીý કોઈ પ�ને મત આપે. હમણા ઉ�ર �દશમા �
�
ે
ે
ુ
�
ે
�
ે
િવ�ાસ નહોતો. એ ચટણી મ કવર કરી હોવા છતા આજે એ-ખાસ પણ જ િહસાખોરી થઈ એન કારણે બચાવની ��થિતમા આવી ગયલા યોગી
ે
�
�
�
ૂ
ે
ે
એમની સામ ક��સના કયા ઉમદવાર લ�ા હતા એનુ � ઇિતહાસ છ. આિદ�યનાથ તરત જ મોરચો સભાળી લઈન ખડત નતાઓ સાથ સમાધાન
ે
ે
�
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
�
નામ પણ યાદ આવતુ નથી. 2002ના ગોધરાકા�ડ પછી દશ િવ�મ વકીલ ચટણી રા��ીય �તરની હોય ક �થાિનક દરેક ચટણી વખત ે કરી લીધ. ý એમ ન થય હોત ઉ�ર �દશમા� ખડત તરફી મતદારોનો ટકો
ે
ુ
ે
ૂ
�
�
�
�
ૂ
ુ
�
�
�
આખાના ટીકાકારોએ એવી આગાહી કરી હતી ક, ગજરાત મ�ાઓ બદલાતા રહ છ. મ�ઘવારી, રા��ીય સર�ા, કાયદો- ભાજપને મળવામા મ�ક�લી પડી હોત.
ુ
ુ
ુ
�
�
�
ુ
�
�
ે
િવધાનસભાની ચટણીમા મોદી અન ભાજપનો સફાયો થઈ �યવ�થાની ��થિત, વીજળી-પાણીના ��ો, ઇ��ા���ચર... અગાઉ ક� એમ, ડવલપમ�ટ ક મ�ઘવારી નહી, પરંત મતદારોનુ પસ�શન
�
�
�
�
ુ
�
ે
ં
ૂ
�
ુ
�
�
ૂ
�
�
�
ૂ
�
�
�
ે
જશ. ýક, બધા જ ખોટા પ�ા અન �યાર પછી શ થય એનો સા�ી જવા મ�ાઓ હમશા સામા�ય હોય છ. કટલીક ચટણીઓમા� ખબર જ ચટણીની øત ક હાર માટ મહ�વનુ પ�રબળ બની રહ છ. �
ે
ે
�
ુ
ુ
�
ે
ુ
�
�
�