Page 15 - DIVYA BHASKAR 071522
P. 15
Friday, July 15, 2022 | 15
જવાન ýનયાઓમા� ઉ�કરાટ �યાપી ગયો. એક અડબગ િમ� ે
�
ૈ
ુ
�
ગોર મહારાજના ગાલ ઉપર એક �રદાર થ�પડ મારી દીધી
ે
�
સ�માન ઉ�હી �ર�ત� મ િમલત હ �
�
જહા સમઝ હો, સમઝૌતા નહી ં ય�ન ય�ના માહોલ
ુ
�
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
ે
�
�
ે
�
�
�
િમ િથલાએ શ�આત આવી રીત કરી, ‘�શલ, હ એકવીસમી � � એક અડબગ િમ�ન શ સૂ�યુ ત એણે ગોર મહારાજના ગાલ ઉપર એક વ�ે ø-7 સિમટમા ચચા
ે
�
સદીની યવતી છ. મને સોળમી સદીની પ�ની ન સમજતો. હ
ુ
�
ýરદાર થ�પડ મારી દીધી. મનીષભાઇ એન ઠપકો આપવા ગયા તો બીý
ુ
�વમાની છ, માનની છ, માન માગીશ અન તાર માર �વમાન જવાનો એમની પર તટી પ�ા. ક�યાના પ�પાને ઠમઠોરી ના�યા.
�
�
�
�
�
ુ
ૂ
ુ
ે
ે
�
ે
ુ
ુ
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
�
�
�
ુ
�
ýળવવ પડશ. બદલામા હ તાર ઘર, તારો પ�રવાર અન તારા બધા જ ‘હો-હા’ મચી ગઇ. શ કારણ હત એ કોઇ ýણત ન હત પણ જ ýય ત ે
ૈ
ે
ે
�
ે
�
સબધોને સાચવી લઇશ. ý આટલુ મજર હોય તો જ આગળ િવચાર કરીએ.’ નજર સામ હત. ક�યાપ� બાહબળમા વધાર સ�ર હતો. ગામડથી જ સગાઓ અમ�રકા રિશયા સામ વિ�ક દબાણ
ૂ
�
ે
�
�
ે
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
ુ
ે
�
ે
�
�શલ આ સાભળીન હસી પ�ો હતો, ‘બાપ ર! આવી માથાભાર ે લ�નમા ભાગ લવા માટ આ�યા હતા એ બધા મગજ ચલાવવા કરતા હાથ-પગ
ે
�
�
�
�
�
ુ
�
�
�
�
�
�
ુ
�
ે
�
છોકરીને હ પહલી વાર મળી ર�ો છ. મને એ જ સમýત નથી ક હ ભાિવ ચલાવવા માટ વધ ટવાયલા હતા. એમને કોઇ જ હિથયારની જ�ર ન હતી; વધારવા માગ છ, પણ ભારત સાથે સ�બધ
ુ
�
�
ુ
પ�ની સાથ વાત કરી ર�ો છ ક ��ી-પોલીસની સાથ?’ એમના હાથ ગદા જવા હતા અન પગ થાભલા જવા. એમનુ િનશાન મ�ય�વ ે બગાડવાન ��મ ઉઠાવી શક નહી ં
ે
�
�
ે
�
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
�
�
ુ
�
�
ુ
�
�
�
�
ુ
બસ, આ એક મ�ાન બાદ કરતા િમિથલામા કશ જ ઘટતુ ન હત. સ�દયથી ýનપ�નુ ‘યૌવનધન’ હત. બધા બરાબરના ટીપાઇ ગયા.
�
�
ે
ે
ુ
ે
�
�
ે
એ રમણી હતી, ચહરાથી એ નમણી હતી અન મીઠી વાણીમા એ બીý કરતા � ડી. જ. વાગત બધ થઇ ગય. નાચનારાઓ જ �યા બ�યા હતા? એમની ર રિશયાએ ય�ન પર આ�મણ કયુ, �યાર અમ�રકાએ ભારતન ે
ે
�
�
ુ
�
�
ુ
�
�
બમણી હતી. �શલ િવચાય ક આ વી સવાશ સપણ પ�ની મળતી હોય તો હાલત તો અ�યાર ચાલવા જવી પણ રહી ન હતી. �યા� અમલ ઝવરી આવી ��� વધ રિશયન તલ ખરીદવા સામે ચતવણી આપતા� ક� ક નવી
�
�
ે
ુ
ુ
ે
�
�
ૂ
ુ
ે
�
ે
ે
�
ે
ુ
ુ
ે
ે
ે
�
�
�
ે
�
ે
ુ
�
�
ે
એનુ �વમાન ýળવવા જવા એક મ�ાન ચલાવી લવામા કોઇ વાધો પહ��યા. એ બાપડા ‘હળવા’ થવા ગયા હતા. એટલી વારમા અહી ં િદ�હીન આના પ�રણામો ભોગવવા પડી શક છ. હવ પિ�મી
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
ે
ે
ુ
ન હોવો ýઇએ. બધ ભાર-ભાર થઇ ગય. વાત સાભળીન એમને પણ �ોધ ચ�ો. દશો તમનુ વલણ નરમ કરતા જણાવ છ ક ભારત કોઈ એક પ� પસદ કરવાની
�
�
ુ
ે
�
�
ે
ુ
�
�
‘તારી શરત મને મજર છ, િમિથલા. પણ એક વાતન ુ � ýન પાછી વા ળવાનો િવચાર પણ આવી ગયો, પરંત બન ે જ�ર નથી. આ બદલાતા �વર ભારત આ કટોકટીમા� પોતાના માટ પસદ કરેલા
ૂ
�
�
ે
�
�
�
�
ે
ે
ે
�
મને આ�ય� થાય છ. આટલા આધુિનક િવચારો ધરાવતી રણમા � પ�ના શાણા વડીલોએ વ� પડીને સમાધાન કરા�ય. મ�યમ માગન �િતિબિબત કરે છ. આ માગ �ારા ભારત તની આિથક તકોને
�
ુ
�
�
ે
ૂ
�
�
ે
�
�
ુ
ુ
એકવીસમી સદીની યવતી આવા આખ શરીર ઢાકતા વ��ો અમલ ઝવરી માની ગયા. સામય થય. ગોર મહારાજ ે મયાિદત કયા િવના મહ�મ ભરાજકીય લાભ લવાનો �યાસ કય� છ.
ે
�
�
ુ
�
ુ
ુ
�
�
ૈ
�
ુ
ુ
�
ે
�
ુ
�
�
પહરવાન પસદ કરે એ મને સમýત નથી. �ી�ય ગલાબ િવિધ શ� કરી દીધી. ક�યાની માડવામા પધરામણી થઇ રિશયાન અલગ પાડવામા મદદ કરવા માટની પિ�મી દશોની િવનતીઓને
�
�
�
ુ
�
ે
�
ુ
�
�
ે
‘અમા ન સમýવા જવ શ છ, �શલ? ત એ વી અપ�ા એ સાથે જ વાતાવરણ પલટાઇ ગય. િમિથલા પાનતરમા � અવગણવા છતા પણ ભારત પિ�મી દશો સાથ કલાઇમટ એ�શન અન ે
ે
ે
ે
�
ે
ુ
�
�
ુ
ે
ુ
�
ે
ુ
ે
�
�
ૂ
ે
�
ે
ુ
�
�
રાખ છ ક મારા ભાિવ øવનસાથી સાથની પહલી મલાકાત ડૉ. શરદ ઠાકર ભવનમોિહની લાગતી હતી. વરરાýના ભાઇબધો પણ િવકાસ પર કરાર કયા હતા. ø-7 દશના નતાઓની જન,2022ના �તમા �
ે
ે
�
ુ
�
વખત હ િબ�કની ધારણ કરીને આવ? આમ પણ મને �ગ- ક�યાના �પના ýદની અસરમા બધી પીડા ભલી ગયા. જ ે મળલી સિમટમા ભારતના વડા �ધાન નરે�� મોદીને િવશષ આમ�િ�ત
�
�
ુ
�
�
�
ુ
ૂ
ે
ે
�
ુ
�
�
�
�
�
ુ
�
�
ે
ુ
�
�દશન કરવુ જરા પણ ગમતુ નથી. હ માન છ વ��ો શરીરને જવાિનયાઓ અ�યાર સધી ‘આહ’ બોલીન કણસતા હતા એ કરવામા આ�યા હતા. ભારત પોતાને ગરીબ રા��ોના અવાજ તરીક� �થાન
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
ુ
�
�
�
ઢાકવા માટ હોય છ, ઉઘાડા કરવા માટ નહી. માટ જ મને �કટ� ક � હવ ‘વાહ’ કહીન ખીલી ઊ�ા. આપવાનો �યાસ કરી ર� છ. સિમટમા વડા�ધાન ક� ક �િતબધો
�
�
�
ં
�
�
�
�
ે
ુ
ે
ુ
વન-પીસને બદલ સલવાર-કમીઝ, ø�સ-ટીશટ� ક પલાઝો પહરવાન વધાર ે એ પછીનો ઘટના�મ સહજ અન સરળ બની ર�ો. �શલ અન ે િવકાસશીલ દશોને સૌથી વધ નકસાન પહ�ચાડ છ. ભારત સ�તા રિશયન
ુ
�
ે
ુ
�
ે
�
�
ે
�
�
�
ં
�
ુ
ગમે છ�. આધુિનકતા øવનમા હોવી ýઇએ, કપડા�મા નહી.’ િમિથલા પરણી ઊતયા. નમતી બપોરે ક�યાને લઇન ýન પાછી વળી. અમલ �ડની ખરીદીને Óગાવાના સમયમા જ��રયાત તરીક� ગણાવી તનો બચાવ કય�
ે
ે
�
�
‘સમø ગયો! સમø ગયો! માર તારી સાથ �ડબટ નથી કરવી, માર તો ઝવરીએ બધાન રાતન ભોજન કરાવીને િવદાય કયા. � હતો. મોદીએ ક� ક ઊýનો વપરાશ મા� ધિનકોનો િવશષાિધકાર ન હોવો
ે
ુ
ે
ે
�
�
ે
ે
ુ
�
ે
�
લ�ન કરવા છ, તારી સાથે.’ હવ સહાગરાત આવી પહ�ચી. �શલનો શયનખડ �ોફ�શનલ માણસો ýઈએ - એક ગરીબ પ�રવારનો પણ ઊý પર સમાન અિધકાર છ અન આજે,
�
�
�
�
ુ
ે
ુ
ે
�
�
ુ
�
ુ
ે
�
ૂ
ે
�
ૈ
�
ુ
ુ
�
�
ે
ે
�
�
લ�નન મહત ýવાઇ ગય. �શલના પ�પા અમલભાઇ ઝવરીએ ýડરી �ારા શણગારવામા આ�યો હતો. પાનતરની �દર એક કવાર યૌવન øવનના �યાર ભરાજકીય તણાવન કારણે ઊýનો ખચ આસમાન છ, �યાર આ બાબત
�
ુ
ે
ુ
�
ે
ýન ýડી. આજ-કાલ લ�નનો �સગ લ�મીન આછકલ �દશન કરવાનુ � �થમ રોમાચન માણવા માટ થનગનતુ હત, શરમાત હત, અકળ આવગથી યાદ રાખવી વધ જ�રી છ. અમ�રકા ભલ રિશયા સામ વિ�ક દબાણ વધારવા
�
ુ
�
ૈ
ે
ે
ુ
�
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
�
ે
ુ
�
�
ે
ે
ુ
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
િનિમ� બની ગયો છ. � કપતુ હત અન અý�યા ભયથી ડરતુ હત. �શલ પણ બડ�મમા પરાઇ જવા માગ છ, પણ સાથ જ ત ભારત જવા સાથી દશો સાથ સબધ બગાડવાન ýખમ
ુ
ે
�
ે
�
�
�
�
ુ
�
�
ુ
ૂ
ે
�
�
ુ
અમલ ઝવરીએ પોતાની આિથક સ�િ�ન �દશન કરવામા સહ�જ પણ માટ ઉતાવળો બની ગયો હતો. રાતના બાર વા�યા હતા. �યા અમલભાઇ પણ ઉઠાવી શક નહી. ચીનને રોકવાની અમ�રકન �યહરચનામા ભારત ખબ
ૂ
�
�
�
ં
ુ
ે
�
�
�
ે
ે
ુ
�
�
ે
ુ
ે
ે
ુ
ે
ે
કસર છોડી નહી. એમના બગલાથી નાચ-ગાન સાથ રવાના થયલી ýન ઝવરીએ દીકરાને અન નવવધૂન ક�, ‘થોડી વાર બસો. માર વાત કરવી છ. અગ�યન છ. ø-7 સિમટ પહલા, યએસ નશનલ િસ�ય�રટી કાઉ��સલના
�
�
�
ં
ુ
ે
ે
ે
ુ
�
ે
�
મરજ માટ િનધારલા પાટી �લોટ સધી નાચતી રહી, ગાજતી રહી, ઝમતી રહી. િમિથલા, આજે અમારા મહમાનો સાથ તમારા સગાઓ �ારા જ મારપીટ સયોજક �હોન �કબીએ ભારતન ‘ઇ�ડો-પિસ�ફક
ે
�
ે
�
ૂ
�
�
ે
�
ે
બપોરના બાર વા�યાન શભ મહત હત. િમિથલાના િપતા મનીષભાઇએ કરવામા આવી એ મને જરા પણ ગ�ય નથી. તમારા પ�પાએ એના માટ માફી ��મા મ�ય �યહા�મક ભાગીદાર’ તરીક� વણ�ય � ુ
�
�
ે
ૂ
ુ
�
�
ુ
ુ
ુ
�
ુ
�
�
ુ
�
�
િવ�ાન �ા�ણન લ�ન-િવિધ માટ ન�ી કયા હતા. કાશીમા બાર-બાર માગવી પડશ. એ પછી જ મારો દીકરો તમારી સાથ સસાર…’ િમિથલાએ હત અન સાથ ઉમય પણ હત ક અમ�રકા
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
�
�
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
ુ
ે
ુ
�
વષ સધી શા��ો ભણીને આવલા જ�મેજય શ�લ �ડો િવચાર કરીને શાિતથી દલીલ રજૂ કરી, ‘વા�ક મારા પ�પાનો સહજ પણ નથી. રિશયાથી ભારતન દર કરવા માગત નથી.
ૂ
ુ
ે
ુ
�
ે
�
ે
�
ે
ે
ુ
હ�તમળાપ માટનો શભ સમય કાઢી આ�યો હતો. બધી તયારીઓ એ મારપીટની શ�આત �શુલના િમ�ોએ કરી હતી.’ દશ-િવદશ ø-7 સિમટમા, અમ�રકન �મખ
ૈ
�
ે
ુ
�
ે
�માણ થઇ ચકી હતી. ‘કરી હશ; પણ એ માટન કારણ તમારા ગોર મહારાજ પર ુ � ý િબડન 600 િબિલયન ડોલરના
�
ૂ
ુ
ે
ે
�
ૂ
ે
�
ે
ે
�
�
ુ
ુ
�
ýન સાડા અિગયાર વાગ આવી પહ�ચી. ક�યાપ� સામય કરવા પા� હત. �શલના િમ�ો એટલા બધા ઉ�સાહમા હતા ક…’ જય નારાયણ �યાસ �તરરા��ીય ઈ��ા���ચર ફડની
�
ુ
ૈ
ુ
�
�
�
�
ે
ે
ત�પર બનીને ઊભો હતો. ýનમા ýડાયેલ યૌવનધન તોફાને ચ� � ુ અમલ ઝવરી બોલતા ગયા, બોલતા જ ગયા. કોઇ ક�પના ન ýહરાત કરી હતી જન ચીનના બ�ટ
ુ
ે
ે
ુ
�
�
�
હત. કાન ફાટી ýય એવા ફટાકડાના અવાý, બ�ડવાýનો ઘ�ઘાટ કરી શક એટલી વાર સધી એમણે ચચા ચાલ રાખી. સવારના એ�ડ રોડ ઈિનિશએ�ટવના િવક�પ તરીક�
ુ
ુ
ે
�
ુ
�
ે
�
ે
�
અન ડી. જ.મા વાગતા પýબી ભાગડા સ��ઝ. જ ે પાચ વગાડી દીધા. ýવામા આવ છ. ચીન આ યોજના �ારા મોટ� �
ે
�
�
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ુ
ે
ૂ
�
ૂ
�
યવાનો રોિજ�દા øવનમા �ણ કટક� ચાલતા સરજ ઊગવાન હજ એકાદ કલાકની વાર હતી. નાણાભડોળ પર પાડીને િવ�ભરમા રાજ�ારી સબધો
�
�
ુ
ે
ે
ુ
�
ે
�
�
હતા એ અ�યાર �રિતક રોશન અન ટાઇગર િમિથલાએ ઊભા થતા કહી દીધુ, ‘�શુલ, તારા પ�પાને બનાવવા દબાણ ઊભ કય છ. બાઇડન જણા�ય હત ક અમ�રકા �ારા ýહર
ુ
�
ુ
�
�
ે
�
�
�
�
�
ે
ે
�
ં
ે
ે
�ોફની ઝરો� નકલો બનીન હવામા ઠકડા કહી દજ ક િમિથલાના પ�પા �યારય માફી નહી માગ. કરવામા આવલ �તરરા��ીય ઈ��ા���ચર ફડના લાભાથીઓમા ભારતન ુ �
�
�
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
મારી ર�ા હતા. જ છોકરીઓને એમની મ�મી લ�નના સમય હ�તમળાપન મહત મહ�વનુ હોય �થાન અિ�મ હશ. િન�ણાતો માન છ ક અમ�રકા એિશયા-પિસ�ફકમા જ ે
ુ
�
�
ં
પાણીનો �લાસ ભરી લાવવાન કામ સ�પતી હતી છ, પýબી ગીતો પર ભાગડા કરવાનુ નહી. ý �કારનુ આ�ક�ટ�ચર બનાવવાનો �યાસ કરી ર� છ, તમા ભારત િવના ત ે
�
�
�
�
�
�
�
ુ
ે
�
ુ
ે
ે
ે
ે
�
ે
તો પણ કમર દખવા માડતી હતી એ બધી અ�યાર ે નાચવાન જ તમ લોકો આધુિનકતા ગણતા હો આગળ વધી શક તમ જ નથી. જમજમ અમ�રકા અન યરોપના દશો રિશયાન ે
ે
�
ુ
ે
ે
�
�
�
જગલની હરણીઓ બનીને કદી રહી હતી. તો એવી મા�યતા તમને મબારક! હ એકવીસમી અલગ કરવા માટ તમના આગામી તબ�ાના �િતબધો પર િવચાર કરી ર�ા
�
�
�
ે
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
ૂ
�
�
બાર વાગવા આ�યા. ગોર મહારાજન ે સદીની છોકરી છ. મારા માટ આધુિનકતાનો છ, તમતમ ભખમરાની સમ�યા અન ઊý સકટની િચતાઓ વધી રહી છ.
ે
ે
�
�
�
�
ૂ
�
�
ે
�
ે
હ�તમળાપન મહત ચકી જવાની િચતા સતાવતી માપદ�ડ જદો છ. છોકરી છ માટ પિત અન સાસ- ુ પિ�મી દશો પણ સમજવા લા�યા છ ક રિશયન �િતબધોએ વિ�ક �તર ે
�
�
�
ે
ુ
ુ
ૈ
ુ
�
�
�
ે
ુ
�
હતી. એમણે ક�યાના િપતાના કાનમા Ôક મારી, સસરાથી દબાઇન રહવ એને હ મોડિન�ઝમ નથી ગભીર નકસાન પહ�ચા�ુ છ. ઊýના ભાવ આસમાન પહ�ચી ગયા છ, જ ે
�
�
�
ુ
�
�
ે
�
�
�
ં
�
ે
�
�
�
ુ
�
ે
ે
ે
ે
‘વવાઇને ઇશારો કરો ક આ નાચ-ગાન હવ બધ કરાવ.’ માનતી; જ દીકરી પોતાના પ�પાના �વમાનન ખાતર રિશયાની ઓઇલની આવકમા� વધારો કરવામા મદદ�પ બની ર� છ.
ે
�
ે
ે
ે
�
ે
�
�
ે
�
મનીષભાઇએ આમતેમ નજર ફરવી. વવાઇ દખાયા આવા સપ�ન સાસ�રયાન ઠોકર મારીન નીકળી ýય એ ભારતના િવદશમ�ી એસ. જયશકર આ મિહનાની શ�આતમા �
�
�
�
ુ
ે
નહી. એમણે વરની બાજમા ઠકડા મારી રહલા અણવરનો જ ખરી આધુિનકા. હ ý� છ. �ધારામા પણ મને �લોવા�કયામા એક ફોરમમા� પ� હત ક શ રિશયન ગસની ખરીદી એ ય�ન ે
�
�
�
ુ
�
�
�
ુ
ં
�
�
ુ
�
ૂ
ુ
�
ુ
�
ુ
�
�
�
�
�
ે
ે
�
�
ઝગમગ થતો રશમી કત� ખચીન ક�, ‘હવ બહ થય. મારો માગ મળી જશ. ત અન તારા િમ�ો, બીý ભડોળ નથી પર પડતી? યરોપે એ માનિસકતામાથી બહાર નીકળવુ પડશ ે
ે
ુ
�
ે
ે
ુ
�
ુ
ૂ
�
�
ડી. જ. બધ કરાવો. ગોર મહારાજ ઉતાવળ કરાવ છ. લ�નમા ફરી વાર નાચવા માટની તાલીમ લવાન શ� ક યરોપની સમ�યાઓ િવ�ની સમ�યાઓ છ, પરંત િવ�ની સમ�યાઓ
�
�
ુ
�
ે
ે
�
�
ુ
ે
ુ
�
ે
�
�
મહત…’ કરી દý.’ યરોપની સમ�યાઓ નથી.
ુ
ુ
ે
�
�
ે
�
અણવર િવફય�. એણે વરરાýના િમ�ોન ઉ�કયા, િમિથલાએ �ડવોસના પપર સાઇન કરીને સમાપનમા એમ કહી શકાય ક ø-7ની ચચાઓ મ�ય�વ રિશયા ઉપર
ે
�
�
ુ
�
�
�
�
ૂ
ુ
‘આ લોકો આપ�ં અપમાન કરે છ. આ બધી ધામધમ મોકલી આ�યા. મા� પાચ જ કલાકમા નવોઢા નવા િનય�ણો લાદવા, ચીનથી દરી બનાવવી, ય�નને મદદ વધારવી અન ે
�
ૂ
�
�
�
મ�ો સાભળવા માટ થોડી કરી છ? ગોર મહારાજન ે િપયરમા પરત આવી ગઇ. અમલભાઇએ અનક યરોિપયન યિનયનના દશો વધ સગ�ઠત અન એકબીý સાથે ýડાયલા રહ �
�
ુ
ુ
ે
�
ુ
ે
ે
�
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
ે
�
ુ
ુ
ે
ે
ે
ે
ે
ં
ે
ે
ે
�
�
ે
શ ભાન પડ�? છ�લા એક-દોઢ મિહનાથી આપણે વાર મનામણા માટ સદશાઓ મોકલી ýયા પણ ત મ� હતી અન તમા તઓ મહ�શ સફળ થયા. કલાઇમટ ચ�જ �ગનો મ�ો
�
�
ડા�સ �લાસ ýઇન કરીને…’ િમિથલા ટસની મસ ન જ થઇ. એક �વમાની ગા�યો બહ પણ એમા હજ કશી જ ન�ર વાત સપાટી પર આવી નથી એટલે
�
ુ
�
જવાન ýનયાઓમા ઉ�ક�રાટ �યાપી ગયો. નારી, સો ગમાની પર ભારી! એની રાહ ýવી રહી. (લખક ગજરાતના આરો�ય મ�ી રહી ચ�યા છ.)
ૈ
ુ
ુ
�
ે
�
�
ુ
ૂ
તસવીર ूતીકાत्મક છ ે