Page 11 - DIVYA BHASKAR 071522
P. 11
Friday, July 15, 2022
િત�તાબહન કારણ િવ�ટર �ગો યાદ ��યો
ે
ે
ુ
�
�
ૂ
�
માનવ-અિધકારો પિવ�, પણ જઠાણા અપિવ�
�
�
�
ે
ે
મા નશો? ચીનમા સદીઓથી એક ‘કળા’ િવકાસ પામી હતી. એ ખાનદાનનો વાચકોન ��ા� આવ. સાભળો : � � � ુ �
�
�
�
�
ે
{ િત�તા સતલવડ અ�યત �ચા કળમા જ�મેલા સ�નારી છ. ગાધીયગમા
ે
�
ે
કળા એટલે øવતા માણસન બીબામા ઢાળવાની કળા! બ ક �ણ
�
ે
વષની �મરના બાળકન િચનાઇ માટીના ચબ જવા િવિચ� પણ એક વકીલ તરીક� ચીમનલાલ સતલવડ �િત�ઠા ધરાવનારા સ�જન
�
ુ
ે
ે
�
ુ
�
આકારના અન વળી ઢાકણ ક તિળયા િવનાના વાસણમા ઊભ રાખવામા � હતા. (મિણબહનની ડાયરીમા પણ એમનો ઉ�લખ થયો છ.)
�
�
�
�
�
�
ે
ે
�
�
�
�
�
�
�
ે
ે
�
�
ે
�
આવતુ. એનુ માથ અન પગ વાસણની બહાર રહ એ રીત બાળક ગોઠવાઇ { એ જ વશમા સ�ગત અતલ સતલવડ ખાદીધારી હતા અન વકીલોના
ુ
ુ
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
ુ
�
�
ુ
�
ે
ુ
ýય પછી વષ� સધી બાળક વાસણમા øવત અન મોટ� થત. વષ� સધી બાળક મબઇમા પોતાની �યવસાયી દ�તા માટ નામના ધરાવનારા અ�યત મ�ઘા
�
ુ
�
�
ુ
�
ુ
ે
ુ
�
�
ુ
�
�
મોટ� થત ýય અન વાસણમા ભીડાત ýય. એ બાળકન માસ ભીડાત રહ અન ે એડવોક�ટ હતા.
�
�
�
ુ
�
�
ુ
�
ે
એનો આકાર વાસણ જવો બનતો ýય. એવી ખાતરી થાય ક હવ િવકત બાળક { મબઇના જહ િવ�તારમા દ�રયાકાઠ આવલા ભ�ય બગલામા અતલ
ે
ુ
ુ
�
�
ે
�
�
�
�
ે
�
ે
પરેપરો વાસણમય બની ગયો છ, �યાર વાસણ ભાગી નાખવામા આવતુ. સતલવડ રહતા હતા. એ બગલ માર બ વાર જવાન બ�ય હત. ુ �
�
�
�
ે
ૂ
�
ે
ે
�
ૂ
�
�
ુ
ુ
�
�
ે
ુ
ે
ે
�
ુ
ે
લગભગ ચબના આકારનો એક બડોળ કમાર બહાર આવ �યાર ે { જહ િવ�તારમા આવલા લોકિ�ય અિભનતા દવાનદના બગલાન નામ
ે
�
�
ુ
�
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
�
કમાણીમા વધારો થતો. આવી વાત િવ�ટર �ગોએ પોતાના Iris Park હત. એ બગલાની િબલકલ સામ નઇ તાલીમની ક�પના �માણ ે
�
�
પ�તક,‘The man who Laughs’મા કરી છ. નાની �મરના � કામ કરતી એક B. Ed. કોલેજનુ નામ ‘ગાધી િશ�ણ ભવન’ હત. એ
�
ુ
�
ુ
�
�
�
બાળકોન ફિળયામાથી અચાનક ઉપાડી જનારી ટોળકીના િવચારોના સ�થામા વષ� સધી માર બોડ ઓફ ગવન�સના સ�ય તરીક� સિ�યપણે �થાન
�
ુ
ે
�
ે
�
ે
ુ
ે
ે
ે
ુ
�
�
ુ
લોકો ક����કકોસ (comprachicos) નામ ઓળખાતા. ýળવવાન બનલ. એ સ�થાના �ણતા અન �થાપક વજભાઇ પટ�લ હતા.
ે
�
ં
ે
લોકોને મનોરંજન ગમે. રાýઓને મનોરંજન વધાર ે �દાવનમા � તઓ મરદ માણસ હતા.
�
�
�
�
�
ે
ે
ગમે. આવી રીત બડોળ બની ગયલા બાળકોન લોકરંજન છ કારણ ક તઓ ચીન જઇન ભીખ માગનારા નાપાક { મબઇના એક ઉ�ોગપિતએ અમારી સ�થાન �િપયા પાચ લાખનુ દાન
ે
ે
�
ુ
�
ે
ે
ે
ુ
�
ુ
ૈ
�
�
માટ તયાર કરવાનો ખાસ કસબ ચીનમા �ચિલત હતો. ગણવત શાહ મસલમાનો છ. અર! ઉઇગર મસલમાનોની અવદશા આ�યા પછી પગ પહોળા કરીને સ�થા પર કબý જમાવલો અન કોટ�મા �
ુ
ે
�
ે
�
ે
�
ૈ
ે
ે
ુ
મોટા થયલા એ કદ�પા બાળકન કશય યાદ ન હોય એ તો જઓ! એમની મ�ય મ��જદ તોડીને રાતોરાત પ��લક મામલો પહ��યો �યાર સ�થા પાસ કસ લડવાના પસા ન હતા.
�
ે
ુ
�
ે
ુ
�
�
�
ે
ે
�
ુ
�
�
ુ
�
સમø શકાય એવી વાત છ. અસલી ચહરો અન અસલી �પ સડાસમા ફરવી નાખવામા આવી અન પછી એ મ��જદના { એવી મ�ક�લીમા િત�તાøના િપતા અતલભાઇએ અમારો કસ હાથમા �
�
�
ે
ે
�
ે
ુ
ુ
ુ
�
�
�
�
ૂ
�
કાયમને માટ ગમાવી બઠલા બાળકન બહબહ તો મા� એટલુ જ મ�ય �વશ�ાર પર મોટા અ�રે બોડ મકવામા આ�ય છ: ‘Public લીધો હતો. એમના કામ બદલ અતલભાઇએ સ�થા પાસ એક �િપયો પણ
�
ુ
�
�
ે
�
યાદ રહત ક એક િદવસ કટલાક માણસો પકડીને લઇ ગયા હતા અન પછી Toilet.’ હદ થઇ ગઇ! આ�ય� એક જ વાતન છ. આવી ‘સ�યલર’ લીધો ન હતો.
ુ
ે
�
ે
ુ
�
�
ુ
�
�
�
�
�
ે
ે
ે
�
ુ
એની સારવાર કરવામા આવી હતી. ઓપરેશન કરતી વખત બાળકન કોઇ બદમાશી �ગ લખવાની જવાબદારી કવળ આ જ કોલમ પર શા માટ આવી { માર કોટ�મા જવાન થય �યાર અતલભાઇની સલાહ માટ બ વાર એમને
ુ
�
ે
ે
�
�
ે
ુ
�
�
�
�
ુ
ે
�
ુ
ુ
ુ
�
ુ
પાઉડરની મદદથી બભાન કરવામા આવતો, જથી પીડા ઓછી થાય. �રતામા � પડ� છ??? િવચારવા જવ ખર. અસદ�ીન ઔવસીન ખ�લો પ� લખીન એમને િનવાસ જવાન બ�ય હત. વળી, ચ�રટી કિમશનરની કોટ�મા અતલભાઇની
ે
ે
ુ
�
�
�
ે
ે
ે
�
ુ
ે
ે
ુ
ે
ે
ે
�
ુ
ુ
�
�
�
�
ે
�
ુ
ે
પણ કરુણા! ઇ�લામિવરોધી, મ��લમિવરોધી અન ભારતિવરોધી કહવાની જવાબદારી કારમા બસીન કોટ�મા જવ પ� �યાર �ાઇિવગ કરતી વખત મને જ�રી
�
શ આજના ચીનમા આવા અ�યાચારની મા�ા ઓછી ખરી? ભયકર કવળ આ જ કોલમ પર શા માટ આવી પડી? સામ 100 ક�રપ�થી મ�લાઓ સલાહ આપનારા પણ અતલ સતલવડ જ હતા. િમશનરી ભાવનાથી
�
ુ
ુ
ુ
ે
�
ે
�
�
�
�
�
�
�
ુ
ુ
ુ
�
ે
�
�
�
અ�યાચારની ખરી પીડા આજના ચીનમા વસનારા ઉઇગર મસલમાનો બઠા હોય, તો હ જ�ર એમને સમýવી શક ક ભારતના મ��લમોનુ ખર િહત એમણે સ�થાનો બચાવ કય� હતો.
ે
�
ુ
�
�
ુ
ે
�
ે
�
�
�
રોજ-રોજ વઠી ર�ા છ. લગભગ વીસ લાખ જટલા મ��લમ ��ી-પરષો કવ વલણ અપનાવવામા રહલ છ. હા, હ કદી પણ સ�યલર કમ�શીલોન મારી { પછી મામલો હાઇકોટમા ગયો �યાર પણ અતલભાઇએ જ કૌશ�ય બતા�ય � ુ
ે
ુ
ુ
ુ
�
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
�
�
ુ
ે
ુ
ુ
ે
ે
ુ
�
ુ
�
�
અન બાળકોની પીડાનો પાર નથી. મ��લમ ��ી-પરષો પાસ ફરિજયાતપણે વાત સમýવી ન શક. આવી િનરાશાન રહ�ય શ? ગજરાતને આ વાતની તથી જ અમારી સ�થાનો આખરે િવજય થયો હતો. આવી કટોકટી
ુ
ે
ુ
�
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
�
�
ે
�
�
ુ
સડાસ-સફાઇન કામ કરાવવામા આવ છ. મ��લમ ��ીઓ પર બળા�કાર ખબર છ, બરાબર ખબર છ. િત�તા સતલવડ �ગ ‘િદ�ય ભા�કર’મા �ણ દરિમયાન વજભાઇ પટ�લન સાથ આપવામા મારી સાથ નારીશ��ત માટ �
�
�
�
ે
ૂ
�
ે
ૈ
ે
ુ
�
થાય તવી અસ�ય દઘટનાઓ સાવ સામા�ય બની ગઇ છ. આવા લાખો લખો �ગટ થયા હતા. મારા પર કસ માડવાની તયારી થઇ ચકી હતી. એ કસ સવા કરનારા� કમ�શીલ સોનલ શકલ હતા. આજે તઓ આપણી વ� નથી.
ે
�
ુ
�
ે
ુ
ુ
ુ
�
ે
ૂ
ુ
ુ
�
ુ
�
�
ે
મ��લમ ��ીપરષોના માનવઅિધકારો માટ �ચ અવાજ બોલનાર કોઇ નથી. �યાની કોટ�મા� ચલાવવાની યોજના થઇ હતી? ગવાહાટીની કોટ�મા�, જથી હ � � િત�તાøએ 2002 પછીના વષ� દરિમયાન જ જઠ ચલા�ય �યાર ે
�
ે
ે
�
ે
ે
�
ભારતમા જમને ‘Left liberals’ કહવામા આવ છ એવા ડાબરી દભીઓ થાકી મર! હવ જ લખ, ત વાચકો યાદ રાખ અન ન�ધી રાખ. ý જઠ બોલવા મને અતલભાઇન �મરણ સિવશેષ થત ર�. િપતા સ�યિન�ઠ અન પ�ી
ુ
ે
�
ુ
ે
ે
�
ુ
ુ
�
ે
ે
ે
�
ુ
�
�
�
ે
ૂ
ે
�
ુ
ુ
�
�
�
�
�
સદતર ચપ છ! મહા�મા ગાધીનુ નામ વટાવી ખાનારી (સોિનયા ગાધીની માટ કોઇ એવોડ� આપવાનો િનણ�ય લવાય, તો જ�ર એ એવોડ� િત�તાબહનને અસ�યિન�ઠ! સોનલ શ�લની કમ�િન�ઠા કવી? પોતાના �લટમાથી જ એક �મ
�
�
ે
�
�
ુ
�
ે
�
ૂ
ુ
ે
ુ
�
�
�
�
ુ
ે
ુ
ે
�
ે
ક��સ) પાટીન સ�યલર મૌન અ�યત �ણા�પદ છ. ચીનના એ લાચાર જ મળ. એમનુ તો જઠ પણ સ�યલર અન િલબરલ!? અલાયદો કાઢીને એમણે નારીમ��ત માટ જ ઓ�ફસ ચલાવી તમા કમ�શીલ
�
ે
ે
ૂ
�
�
�
�
ે
મસલમાનોની તરફ�ણમા બ શ�દો બોલવામા પા�ક�તાનના હકમરાનો ચપ હવ થોડીક હકીકતો જ પશ કર જથી �ત�તાøના ���ત �ચા (અનસધાન પાના ન.18)
�
ુ
ૂ
ે
�
ે
�
ે
ુ
ુ
�
�
�
�
ે
�
ુ
�
�
ૂ
ે
ં
ે
�
�
ે
ે
�
છ � �લા થોડા વષ�થી વાર-તહવાર કોઈ પણ કારણસર દશના ે ટક સમયમા સરકાર �ોએ��ટવ નહી થાય તો દશન ખબ મોટ નકસાન થશ ે
ે
�
�
કટલાક ભાગોમા તોફાની અન િહ�સક ત�વો �દોલનને નામ
કરો, �નો અન બસો સળગાવો, પોલીસ પર પ�થરબાø કરો! છ�લ ઉદાહરણ િહસક �દો�નøવીઓ માટ �યા� સુધી છટો દોર?
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
ૂ
લટફાટ અન આગજની કરવા માડ છ. િહસા કરવા માટના
�
�
ુ
ે
કારણો અલગ હોય છ, પરંત પટન� એકસરખી. પ��લક �ોપટી� પર હ�લાબોલ
�
�
ુ
�
�
ે
ે
�
�
�
ૈ
ુ
ે
�
ુ
અ��નપથ યોજનાની િવર�મા થયલી િહસાખોરીન છ. રખ માનતા ક સ�યમા �
�
�
ભરતી થવા માટ થનગનતા યવાનો િહસા કરી ર�ા છ! સીએએના કાયદાની આવી ગયા. એમનુ િમશન પાર પ�! �યાર પછી કિષ કાયદાની ýહરાત થઈ
�
�
�
ુ
�
�
ુ
�
ે
�
�
�
�
ુ
�
ુ
�
િવર�મા ક કિષ કાયદાની િવર�મા પણ આ જ પટન�થી તોફાનો થયા હતા. � એટલે શાહીનબાગવાળા ત�વો જ �કસાનના વાઘા પહરી ર�તા પર ઊતયા.
�
�
�
�
દશમા અરાજકતા ફલાવવા માગતા આ ત�વો કોણ છ? એમની પાસ ે �નો અન બસો સળગાવવામા આવી. પોલીસને માર મારવામા આ�યો. છવટ �
�
ે
ે
�
�
�
�
�
�
ે
ફડ �યાથી આવ છ? પરદા પાછળના ખરા ખલાડીઓ કોણ છ? થોડા િદવસો સરકારે પારોઠના� પગલા ભરવા પ�ા, �યાર િહ�સા અટકી.
�
�
�
ે
�
ે
�
�
�
ે
ે
�
ુ
�
�
પહલા રાહલ ગાધીએ િનવદન કય હત ક દશમા� કરોસીનનો છટકાવ થઈ શરøલ જવા બીý કટલા દશ િવરોધી ત�વોનો હાથ િહસક �દોલન
�
�
�
ે
�
�
ુ
ે
�
�
ે
ગયો છ, હવ ફ�ત માચીસ સળગાવવી બાકી છ, ન આ િહસાખોરી સાથ ે પાછળ છ એની કોઈને ખબર નથી. બીø તરફ ખાિલ�તાન તરફી ત�વો
�
�
ે
ે
કોઈ લવા દવી ખરી? દશના ઈ�ટ�િલજ�સ �યરોમા સ�મ માણસો મકવાની પણ માથ �ચકી ર�ા છ. દશના અન દશ બહારના ક�રવાદી
ૂ
�
ે
ે
ે
ે
ુ
�
�
ુ
ે
�
�
ે
�
જ�ર છ. આવી લાિલયાવાડી નહી ચાલ. િદ�હીમા �યાર સીએએના કાયદા દીવાન- એમને ઉ�કરી ર�ા છ. પýબની ��થિત ભારલા અ��ન જવી
�
ે
�
ં
ે
ે
ૂ
ુ
�
�
�
�
િવર� �દોલન શ� થય �યાર સ�ાધીશોએ �દોલનને હળવાશથી લીધ � ુ છ. પા�ક�તાનનુ બહ બદનામ ýસસીત� આઈએસઆઈ પણ
�
ે
ુ
ે
�
હત. �દોલનમા� ભાગ લનારાઓ તમ જ એ��ટવ ટકો આપનારાઓના� એ-ખાસ સિ�ય છ. કા�મીરમા પણ િહ�દઓની ક�લઆમ ફરીથી થઈ
�
ે
ુ
�
ે
�
ુ
�
�
ે
�
ે
નામો બહાર આવતા ગયા �યાર ખબર પડી ક આખ �દોલન દશ િવરોધી રહી છ. �
ુ
�
લાલભાઈઓએ હાઇજક કરી લીધ છ. સ�ાધીશોન હત ક બધ આપોઆપ ઠડ � � હ�લડો શ� કરવામા આ�યા. 50થી વધ �ય��તઓના ��ય ુ ભારતના િવરોધીઓને ખબર છ ક ખડતો અન સિનકો
ૈ
�
�
�
�
�
ે
ુ
ે
�
ુ
�
ુ
�
�
ે
�
�
ે
ુ
�
�
ે
ુ
ુ
ે
�
ં
પડી જશ. સરકારની ગણતરી ખોટી પડી. અમ�રકાના �મખ ��પની ભારત થયા અન કરોડો �િપયાની િમલકતો Ôકી મારવામા� આવી. િવ�મ વકીલ બાબત ý ઉ�કરાટ ફલાવવામા� આવ તો સરકારને મ�ક�લીમા �
ે
�
�
ે
ે
ે
મલાકાત વખત જ શાહીનબાગ ખાત બઠલાઓએ િદ�હી સળગા�ય. કોમવાદી ભારતન બરબાદ કરવા માટ દશ બહાર બઠલા ત�વો ગલમા � (અનસધાન પાના ન.18)
ે
�
ે
�
�
ુ
ુ
ે
�
ે
ે
ે
�
�
ુ
