Page 15 - DIVYA BHASKAR 061821

Friday, June 18, 2021 | 15

ુ
ુ
�
�
ુ
�
ૂ
�
�
�યારે રોજનો સપક હતો �યારે �મીન મ�ય સમýય ન હત. કદાચ આણવના પા�ચ-સાત �વભાવગત દોષો એન ે
�
ે
પહાડ જવડા મોટા લા�યા હોઈ શક, પણ લ�ન કયા પછી, એક સામા�ય બ��-ક�ાવાળા પરષની સાથે ર�ા
�
ે
ુ
ુ
ુ
�
�
ુ
�
ુ
ે
�
�
પછી એન સમýય ક આણવ શ હતો!
�
�
�
�મ ક બસ મ સબ હ,
ે
બસ સબ ક બસ મ �મ નહી ં ઓનલાઇન �શ�ણ
�
ે
�
�
�
�
ે
�
�
�
�
સા ડા ચાર વષના ગાઢ �ણયસબધ પછી અચાનક એક િદવસ કાકરીચાળો જ�ર કરી શક, પણ એનાથી કઈ આખઆખો મહલ ધરાશાયી ક પછી હમશા ઘર ે
ે
�
�
�
ે
�રવાયત રાવલ આણ�વન કહી દીધુ, ‘આજ પછી આપણે �યારય
ે
ે
�
ન થઇ ýય. આણ�વ ચણલો મહલ ધરાશાયી થઇ ગયો. એણે લાખ કોિશશો
ે
ે
�
�
ં
નહી મળીએ. વાત પણ નહી કરીએ. આપણા ર�તાઓ જદા પડ� કરી, પણ સબધમા ખટાશ ભળી ચકી હતી. આણ�વ �ડ�શનનો િશકાર થઇ
�
ં
ે
ુ
�
ૂ
ે
છ�. મન ભલી જý.’ ગયો. બન વ�ેનો સપક�-સત તટી ગયો.
ૂ
ુ
ે
ૂ
�
�
ે
�
ુ
ે
ુ
�
ે
ે
�
આણ�વના માથા પર ýણ �ચડ કડાકા સાથ આસમાન તટી પ�! �રવાયત �રવાયત પરણી ગઈ. એક સાવ સકલકડી, સાધારણ દખાવના, સામા�ય ભણાવવાન?
ૂ
�
ૂ
ુ
િવનાની િજદગીની એણે �યારય ક�પના પણ કરી ન હતી, તો એવી િજદગીનો િશ�ણ પામલા બકાર પરષની સાથ એણે િજદગી ýડી દીધી. એ પરષની કઈ
ે
ુ
ુ
ે
�
ે
�
�
ુ
ે
�
ે
ે
�વીકાર એ કવી રીત કરી શક?! �વોિલટીથી એ �ýઈ ગઈ હશ એ મા� �રવાયત જ ýણ. હકીકત એ હતી
ે
�
ે
ૂ
�
ૂ
એ પછીની વાતચીત ટકી રહી. આણ�વ કારણ પછતો ર�ો, પછતો ર�ો, ક આણ�વ જવા રાજહસન છોડીને એક કાગડાને એણે પિત તરીક� �વીકારી ટીચરન ચાડી ખાવાથી નાનપણથી
�
�
ે
�
ે
ે
ે
રડતો ર�ો અન �રવાયતને મનાવતો ર�ો. �રવાયત પાસ મા� એક જ જવાબ લીધો હતો.
ૂ
ે
ે
�
હતો, ‘મારા પ�પા કહ છ ક ત સારો માણસ નથી. માર પ�પાની સાથ સબધો આ વાતન ઘણા વષ� થઇ ગયા. સમય બદલાયો, િવ�ાન �ગિત સાધી, જ ýસસીની કળા શીખી શકાય
�
�
ે
ે
�
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ýળવવા હોય તો એમનુ કહવ માનવ જ પડ�.’ ટ�નોલોøએ હરણફાળ ભરી લીધી. એકથી એક ચ�ડયાતા �માટફોન બýરમા �
ુ
�
�
ુ
�
ુ
ે
�
‘એટલ મારી સાથનો સબધ આમ એકઝાટક� તોડી નાખવાનો? તારા આવી ગયા. સોિશયલ મી�ડયાના કારણે દિનયા એક ખોબા જવડી બની ગઈ. ટાઈટ�સ
ે
�
ે
ે
�
ુ
�
�
�
�
�
ુ
�
ે
�
�
પ�પાને ભલ હ સારો માણસ નહી લાગતો હો�, પણ તારો પોતાનો અિભ�ાય �ીસ-ચાળીસ વષ પરાણા િમ�ો, જઓ આ અફાટ િવ�મા �યાક ખોવાઈ ગયા ભણવાન સહલ છ, પરી�ા� જ અઘરી હોય છ! (છલવાણી)
ુ
ં
�
�
�
ે
કવો છ મારા િવશ ઈ કહ ન! સાડા ચાર વષમા મ તન કટલો બધો હતા એ બધા હવ �ગઠાની એક ‘��લક’ મા�થી મળી જવા લા�યા. આજકાલ કોરોનાકાળમા� ઘર બઠા જ ઓનલાઇન શાળા-કોલેý ચાલ છ,
ે
�
ે
�
�
ે
�
ે
�
�
ે
ૂ
ે
�
�
�
�
�વોિલટી ટાઈમ આ�યો, તન રોજ કટલ બધ હસાવી, કટલી �રવાયતને લ�ન કયા પછી આણ�વ તી�તાથી યાદ આવી �યાર એમ થાય ક કાયમ માટ �કલોનુ િશ�ણ ઘર બઠા જ અપાય તો? અમન ે
�
�
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
�
ે
�
�
ે
ે
ુ
રોમે��ટક વાતો કરી, તારી સાથ િવ� સાિહ�યની ��ઠ ર�ો હતો. �યાર રોજનો સપક� હતો �યાર �મીન મ�ય આ આઈ�ડયા બહ ગમે છ ક બાળકોએ �કલ જવાન જ નહી! ના ટીચર, ના
ૂ
ે
ે
ં
�
ે
�
ે
�
ે
ુ
�
�
�
�
ે
�
ં
ુ
�
�
ુ
ે
ૂ
�
ુ
�
વાતાઓ, કિવતાઓ, ઉદ-ગજરાતી ગઝલો, �ફ�મો, રણમા � સમýય ન હત. કદાચ આણ�વના પાચ-સાત �વભાવગત હોમવક�, ના પરી�ા! કિવ રાજ�� શ�લએ એમના સતાનોને �કલ નહી પણ
�
ે
�
�
ુ
ે
�
�
ે
�
�પો�સ�, રાજકારણ, ધમ, અ�યા�મ, ગીત-સગીત આ દોષો એને પહાડ જવડા મોટા લા�યા હોઈ શક, પણ લ�ન ઘરે ýત જ ભણાવલા�! (�યારથી તઓ અમારા િ�ય કિવ છ!)
ે
�
ે
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
ુ
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
બધા િવશ ચચાઓ કરીને તન �ાનસ�� કરી અન �યારય ખી�ય ગલાબ કયા પછી, એક સામા�ય બિ�-ક�ાવાળા પરષની સાથ ે જરા િવચાર કરો, કવી મý પડ� ક મ�મી અનાજ વીણતા-વીણતા ભાષા
ુ
�
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
ુ
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
�
ે
તન દઃખી ન કરી. આટલુ બધ કયા પછી ત...?’ બોલતા � ર�ા પછી એને સમýય ક આણ�વ શ હતો! એક રોમે��ટક શીખવ. પ�પા, દાઢી છોલતા-છોલતા દાખલાઓ કરાવ. બહન, કપડા�
�
ૂ
ુ
�
�
ૂ
ે
�
�
ુ
ે
ે
ૂ
�
ુ
ે
ુ
�
બોલતા આણ�વ રડી પ�ો. એક પરષ �યાર રડ� છ �યાર ે ડૉ. શરદ ઠાકર પરષના ગળામાથી ખરજના અવાજમા સરતી ગઝલો અન ે સકવતા-સકવતા ભગોળ ભણાવ. ખાસ તો તમાર પરી�ા �યાર આપવી
�
�
ુ
�
ે
ુ
એક આખઆખો પહાડ ખળભળ છ; મરદના �સ �યારય �વરપેટીમાથી સરતી પોતાના �પની �શ��તન મ�ય હવ એને હોય �યાર આપવાની. છ-સાત મિહન �યારક મ�મી-પ�પા બહ આ�હ કરે
ે
ે
ે
ે
�
ે
ૂ
�
�
�
ુ
�
ે
�
�
ુ
મગરના �સ નથી હોતા, પણ આણ�વના �સ �રવાયતના � સમýઈ ર� હત. સસારમા ખખડતા રહતા વાસણોના કક�શ ક ‘બટા, હવ તો પરી�ા આપ! તો �યાર તમ ‘ના, પરી�ા લશો તો હ નહી ં
ે
�
ે
ે
�
�
�
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
િનણ�યન બદલવા માટ અપરતા સાિબત થયા. � ઘ�ઘાટની વ� øવીન �રવાયત પોતાના કાનમા ઠલવાતા મીઠા જમ!’ જવી િજ� પણ કરી શકો.
ે
�
�
�
ે
ે
�
ુ
ૂ
ૂ
ે
ે
�
ુ
�
ે
�
�
આણ�વ એ પછી �ડ�શનમા સરી પ�ો. એને �રવાયત ખબ ગમતી હતી. મધના ઘડા જવા �વરને સાભળવા માટ તડપતી રહતી હતી, પણ �યાર સમય વળી, પરી�ા આપો તોયે શ? પપર મા-બાપ જ
�
ે
�
ુ
�
ં
ે
�
�રવાયત હતી પણ ગમી ýય તવી. મ�યમ �ચાઈ, પાતળી કમનીય કાયા, જદો હતો. આણ�વન શ થય, એ �યા છ, એણે લ�ન કયા ક નહી આ બધ � ુ તપાસ એટલે બ માક વધ જ મળ ન? ‘ ના,
�
ે
�
ુ
ુ
�
ે
�
�
ુ
�
ે
ુ
ે
ે
�
ે
�
ુ
ચરબીના એક પણ કણ વગરનો દહ, તમ છતા શરીર હય-ભય લાગ. �પાળો ýણવા માટ એની પાસ એક પણ બારી ઉઘાડી ન હતી. ગમે તમ તોયે મારા દીકરાએ મહનત તો
�
�
ુ
�
ે
ે
ુ
�
�
ુ
ુ
ુ
�
ે
ં
�
ે
ુ
�
�
ુ
ે
ુ
ે
�
ુ
�
�
�
ે
ુ
�
લબગોળ ચહરો, નમ� નાક, પાણીદાર �ખો અન એ �ખોમા યવાની સધી હવ �રવાયતન સમýઈ ર� હત ક એણે શ ગમા�ય હત. એણે ýયલા કરી છ એવ િવચારીન માન કાળજ માક �
ુ
�
�
ુ
ે
ૂ
�
ુ
�
ે
ૂ
ુ
�
સચવાયલ ભોળપણ નાક, કાન, ડોકમા� ઓછામા ઓછા આભષણો, ચહરા તમામ પરષોમા સૌથી ��ઠ, રોમે��ટક, બૌિ�ક પરષ તો આણ�વ હતો. હવ ે �દા� બયા � આપવામા કજસાઈ ના જ કરી શક.
ુ
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
ં
ુ
પર આછો સરખોય મકઅપ નહી, મીઠો અવાજ. આણ�વ �િમકાની સામ ે �રવાયતને ‘બૌિ�ક’ અન ‘બિ�શાળી’ વ�નો ફરક સમýઈ ગયો હતો. વળી, બીý ફાયદાઓ એ ક રોજરોજ
ે
�
�
�
�
ે
�
�
ં
�
�
ુ
ે
ુ
ટગર-ટગર ýયા કરતો અન કહતો, ‘તારા હોઠ મધર છ, �ખો મધર છ, �રવાયત એના ભતકાલીન �મીન શોધવા માટ તડપી ઊઠી. �યાક એ મળી સજય છલ યિનફોમ� પહરવાની ઝઝટ નહી. ઊઠીન ે
ે
�
ૂ
ુ
�
�
ચહરો, ��મત... બધ જ મધર છ. મને લાગ છ ક પલા મધરા�ટકની રચના આવ તો પોતે એને �બ� મળી શક, ફરી એક વાર એની ઘઘર �ખોમાથી બડ�મમાથી જવા નીક�યા ક �કલ શ�!
�
ુ
�
ુ
ે
ે
�
�
�
ૂ
ે
ુ
�
ે
ે
ે
�
�
�
�
�
ૂ
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ૂ
ં
તારા માટ જ થઇ હશ.’ છલકાતા રોમા�સને ઝીલી લ, આયખાભરનો ઝરાપો વ�ા પછી થોડીક મજર જમ દફતર �ચકવાનુ નહી. �રસસ
ે
ુ
ુ
ે
�
ૂ
ે
�
�
ુ
�
�
�
�
ુ
ે
�રવાયતને આવ બધ સાભળવ ગમતુ હત અન પછી અચાનક આણ�વ િમિન�સન સખ અનભવી શક; આવા િવચારથી એણે ગગલ સચ કરવાનુ � તો ગમે �યાર, રમવા પણ ગમે �યાર જઈ શકો.
�
�
ુ
ુ
ુ
ે
ૂ
�
ં
ે
�
પછી બસતો, ‘�રવા, મને વચન આપ; ફ�ત આ એક જ જ�મ માટ નહી, શ� કયુ. � બાળકન ઘરે ભણાવવામા મા-બાપન પણ ફાયદા છ �
ે
ૈ
ે
�
પણ આવનારા ચોયાશી લાખ જ�મો સધી ત મારી øવનસિગની બનીશ.’ ભારતમા તો �યાય આણ�વની ભાળ ન મળી. ય. એસ. એ.મા �ણેક ક આજકાલની હýરો લાખોની ફીના પસા, �કલ બસના પસા વગર બચી
ૈ
ુ
�
ુ
�
�
�
�
ે
�
�
ુ
જવાબમા �રવાયત પોતાની ગલાબી ઝાયવાળી પલકો ઝકાવી દતી અન ે આણ�વ મળી આ�યા. �રવાયત સપક� સા�યો, �ણય ર�ગ નબસ નીક�યા. એ ýય. અર, ડોનેશનના પસા બચાવીન �ફ��ડ �ડપોિઝટમા� મકો તો એ જ
ૈ
ૂ
ુ
ુ
ે
�
�
�
ે
ે
ે
�
ે
�
ુ
ધીમા �વરમા બોલી જતી, ‘હા, આણ�વ. હ જ�મોજ�મ તારી જ રહીશ.’ લોકો આણ�વ જ�ર હતા, પણ એ બધાની સરનેમ જદી હતી. એક પણ આણ�વ બાળકના લગન જટલા પસા બચ! ે
�
�
ૈ
ે
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
ુ
�
પછી અચાનક શ થય ક �રવાયત એના પ�પાની વાતમા આવી ગઈ. આચાય ન હતો. અચાનક �રવાયતના િદમાગમા ઝબકારો થયો : ‘િવદશોમા � ઇ�ટરવલ
ુ
�
ે
�
ે
�
માતા-િપતાની ક અ�ય પ�રવારજનોની નારાજગી સપનાના મહલ પર (અનસધાન પાના ન.18) િસકદરન પોરસ સ કી થી લડાઈ,
�
�
�
�
ુ
�
�
ુ
ý કી થી લડાઈ, તો મ �યા કર? (‘અનપઢ’ �ફ�મ)
ે
ે
�
�
�
આતકવાદીઓ જમ િનદ�ષ બાળકોન બો�બ ફકવા ભડકાવ છ ક એમ
�
ે
અમ પણ ઘરે ભણવા �ગ શાળાની �રસસમા� િમ�ોને જલદ ભાષણો
ે
ે
ે
આપેલા:‘દો�તો... છોડો આ શાળા, મારો એને તાળા�! ýિલમ ટીચરો
ે
�
ૂ
�
આપણા� માસમ બાળપણનો ખાતમો કરે છ! સાત કલાક �કલમા� ન 2 કલાક
ે
હોમવક�ના મળીન બાળપણન ચથી નાખ છ. ચાલો, આપણા� મા-બાપોને
ે
�
ે
ૂ
�
�
ં
કહીએ ક ઘરે જ ભણાવ નહી તો હડતાલ કરીશ. કલાસ�મની ચાર દીવાલો
�
ે
ુ
ે
ે
વ�, એ�ઝામોના આતક વ�, ગોખણપ�ીના ગાડપણ નીચ, બાળપણન ે
ે
�
�
�
કચડાવા નહી દઈએ. ઊઠો, ýગો ન �કલનો બિહ�કાર કરો!’
ે
ં
ુ
�
અમક બાળકોન �ાિતકારી આઈ�ડયા ગ�યો, પણ મ�મી-પ�પાને કહવાની
ે
�
ે
�
�
ે
િહમત નહોતી. જમનામા િહમત હતી એમના મ�મી-પ�પા પોતે જ ભણલા �
�
�
ુ
�
�
ૂ
નહોતા ક ઘરે ભણાવી શક! અમક બાળકોએ કબ�ય ક એ લોકો શાળાએ જવા
�
�
ુ
�
નીકળ છ �યાર મા-બાપો હાશકારાથી બોલ છ: ‘હાશ, વાદરાઓ ગયા. હવ ે
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
ૂ
શાિત!’ અન એવામા પાછળથી કોઈએ મારા ખભા પર વજનદાર હાથ મ�યો!
�
ø હા, એક ટીચરે મારો �લાન પકડી પા�ો. ‘િવ�ાથીઓ શાળામા નહી આવ ે
�
ં
�
ુ
ે
�
�
ુ
�
�
તો અમારી નોકરીનુ શ?’ એવ ટીચરે �વાથી રીત િવચારીન અમારી �ાિતન ુ �
�
ે
�
ુ
બાળપણમા જ બાળમરણ કરી ના�ય!
�
�
ુ
ે
ýક, આજે સમýય છ જ ટીચરે સાર જ કયુ. બાળકોન ઓનલાઇન ક ઘરે
ે
�
�
�
�
�
ે
�
�
ં
ભણાવીન નહી પણ �કલમા તો મોકલવા જ ýઇએ, કારણ ક મા� ભણતરની
ં
જ નહી, આખઆખ øવન શીખવાની વાત છ. તમ �કલમા ગયા હો તો
ે
�
�
ુ
�
�
ે
�
�
જ ખબર પડ� ક સમાજમા કમ વતી શકાય. ગિણતના િપ�રયડમા� અકળાયા
�
�
�
ુ
�
તસવીર �તીકા�મક છ � (અનસધાન પાના ન.18)