Page 11 - DIVYA BHASKAR 060421
P. 11

Friday, June 4, 2021









         માણસ હોવુ એટલ ýનવર ન હોવુ                                                                                                                     �
                                                         �
                                                                                      ે







                   શ�યતાના �શા�ત મહાસાગર જવ øવન!
                                                                                                                      �
                                                                                                                      ુ
                                                                                                                ે






                          ે
                        ે
                                ે
         ચી     ચા પ�થર જવો દખાય, ત માણસ પણ શ�યતા િવનાનો નથી
                હોતો.
                  ��યેક  ચીચા  પ�થરમા�  શાિલ�ામ  બનવાની  શ�યતા
                                 ે
         �
                               �
            ે
        સતાયલી હોય છ. વા�મી�ક ઋિષ એનુ ��ઠ ઉદાહરણ ગણાય. પાછલી �મર  ે
                  �
                                   ૂ
                             ે
                              �
        માણસન એક �� પજવે છ: હવ કટલા સય�દય-સયા�ત બાકી? બાખડી
                                          �
                                        ૂ
              ે
                          �
                                        ુ
                           �
                                           �
                                        �
                                                    �
                                          ૂ
          �
        ભસ છાણનો પોદળો મકી શક અન ગમાણમા પડ�લ સક ઘાસ ચાવી શક,
                                    �
                              ે
                       ૂ
                                           �
        પરંત િવચારી ન શક. માણસ ગમે તટલો ઘરડો થાય તોય િવચારી શક. શ  ુ �
           ુ
                                                   �
                     �
                              ે
        આ જવીતવી વાત છ? �
              ે
            ે
                                    ુ
                                  �
                                  ુ
                                 ે
                                    �
                               �
                                          �
                      �
                             ે
                        �
          માણસ પોતાની વષગાઠ ઊજવ છ તન ખર કારણ શ? જવાબ: ‘He is
                                          ુ
                                   ુ
                    ૂ
                                       ે
                                      ે
                     �
                                   �
                                           �
        an idiot.’ ��વી સયની ફરતે એક ચ�ર પર કરે તન ‘વષ’ કહવાનો �રવાજ
                                             �
                                  ૂ
        છ. ડિનયલ ડફોની વાતામા િનજન ટાપ પર જઈ ચડલા રોિબ�સન �ઝોને એક
                        �
                       �
                               ુ
                                                �
                �
         �
                                      �
                           �
           �
                           ે
               �
               ુ
            ૂ
             �
          �
                                                   ુ
        વષ પર થય એવી ખબર શી રીત પડ�? ýણીતા ખગોળિવ� છોટ�ભાઈ સથાર
             ુ
                                               �
        કહતા ક ��વીનુ ખર બસત વષ એટલ મકરસ��ાિત. રોિબ�સન �ઝોને કવળ
                           �
          �
                               ે
                  �
                                                   �
                        ુ
                        �
                      ે
                    �
                    ુ
             �
        એ જ િદવસ મદદ�પ થઇ શક�.
          છોટ�ભાઈ વ�લભ િવ�ાનગરની એક મા�યિમક શાળામા આચાય હતા
                                             �
                                                  �
                                  ે
           ે
        �યાર એમને ��ય� મળવાની તક મળલી. તઓ પોતાના ��મા �ચી ક�ાના
                                          ે
                              �
                                             �
                                               �
        િવ�ાન હતા. એમણે ક� હત : ‘રોિબ�સન એક વાસ જમીનમા રોપે અન  ે
                          �
                       �
                       ુ
                                       �
                          ુ
                                                �
           �
                              ૂ
                                       ે
        પવાકાશની િ�િતજરેખા પર થતી સયની ગિત ન�ધ, તો મકરસ��ાિત �ારા
         ૂ
                               �
                �
            �
                   �
                ુ
              ે
                         �
        ��વીનુ બસત વષ ન�ધી શક. અ�ય કોઈ ઉપાય નથી.’ એમની વાત સમજવા
                   ુ
                                 ે
         ે
                                      �
        જટલી અ�લ અરણભાઈ વી. પટ�લ અન મારામા �યા હતી?
                                        �
                                   ે
             ે
           �
                                                 �
                   �
                               �
          કલ�ડરના સજન થકી માણસ અનત અન અનાિદ એવા સમયના ખાના�
                                ે
                                          �
           �
            �
                                                    �
                                  �
        પાડ છ. પ�રણામે દર વષ િદવાળી આવ છ અન દર વષ નાતાલ આવ છ.
                                                   ે
                                     ે
                        �
                                 ે
                                  �
                                              ુ
                                              �
                                      �
                                  ુ
                              �
                         ે
                   ે
        માણસની મખતાન કારણે જ ‘કાળ’ છ, તન સ�દય એને સમýત નથી. શીખ
                 �
               ૂ
                                                    �
                                        ્
                             �
               �
                             ુ
        સ��દાયમા ‘સત �ી અકાલ’ જવ સ� વારવાર ઉ�ગારવાની પરંપરા છ.
                                   ં
                              ૂ
                            ે
                                                                                                                                     �
                                                                                                                                     ુ
                                                                                                                                 ુ
                                                                                                                      ે
                                                                               �
                                                           �
                                                                   �
                                                                                   �
                                                                                                    �
                                                                                                                                 �
                                                                                         ુ
                                                                                                                                ૂ
                                                                                                                  �
                                                �
             ૂ
                                                   �
                    �
                                          �
                        ે
        આવ સ� કાળ અનત અન અનાિદ છ એવી સમજણ સકોરનારુ છ. સયની   ડિનયલ ડફોની વાતા�મા િનજન ટાપ પર જઈ ચડલા રોિબ�સન �ઝોન એક વષ� પર થય એવી ખબર શી રીત          ે
                                                  ૂ
           ુ
                               �
                                              �
           �
        �મર શી રીત ગણવી? શા માટ ગણવી? વિદક વા�મયમા સયન ‘કાળની   પડ? ��વીનુ ખર બસત વષ� એટલ મકરસ�ાિત. રોિબ�સન �ઝોન કવળ એ જ િદવસ મદદ�પ થઇ શક          �
                           �
                                             ૂ
                                              �
                                               ે
                                           �
                                  ૈ
                                       �
                ે
                                                                                                                �
                                                                         �
                                                                         ુ
                                                                     �
                                                                                               �
                                                                               �
                                                                               ુ
                                                                                                                      �
                                                                                                                    ે
                                                                           ે
                                                                                        ે
                                                             �
        યોિન’ (����य योिन) તરીક� ગણાવાયો છ. કો��મક કલ�ડરમા� પણ સયની
                                                  ૂ
                                                   �
                                  �
                                          ે
                                         �
                                    �
        વય ગણાવવામા આવ છ. આ બધી માથાકટમા પડવાને બદલ ઊગતા અન  ે
                                             ે
                                  �
                  �
                     ે
                       �
                                                                       ે
                                                                          �
               ૂ
                                                                                                                                 ુ
                                                                                      �
                     �
        આથમતા સયના� દશન કરવાનુ વધાર યો�ય ગણાય.              િવ�ાનીઓ માન છ ક આવનારા વષ�મા ગર�વાકષણના ધબડકાને                 તો બીજ શ ફ�લાય?
                                                                         �
                           �
                                                                                             �
                                                                                                                                   ુ
                �
                                                                                         ુ
                                                                                                                                   �
                              ે
                                                                                 �
                                                                                        ુ
                                                                                                                                 �
                               �
          કાળ અનત છ અન મનુ�ય મ�ય છ. નોબેલ પા�રતોિષક પામનારા   કારણે સય, ��વી અન ચ�નો �ત આવશ. આવા ધબડકા માટ મહાન    આખી દિનયા ગર�વાકષણ પછીના �મ સ�ગણ
                 �
                                                                        ે
                                                                          �
                                                                                                                                  �
                                                                                                                                               ુ
                                                                                                                                              ્
                                                                �
                                                                                     ે
                                                                                                                             ુ
                                                               ૂ
                                                                                                  �
                       ે
                                 �
                                                                                                                        ુ
                                                                                                                                           ે
                                                                                                                              ુ
                    �
                                                                                                 �
           �
        અથશા��ીન નામ અમ�ય સન છ. મને એ નામ ખબ ગમે છ. એમનુ પ�તક,   કો�મોલોિજ�ટો ‘�િવટશનલ કૉલે�સ’ જવા બ શ�દો �યોજે છ. આપણે   પર જ નભલી જણાય છ. �
                                           �
                                                                                   ે
                ુ
                                      ૂ
                         ે
                �
                                                                                       ે
                                                  ુ
                                                                        �
                                                                                                                                 ે
                            �
                                                �
                        �
                                                                      ે
                                                                                     �
                                                                                                                         �
                                        �
                                                                                     ુ
        ‘ધ આ�યમ�ટ��ટવ ઇ��ડયન’ િવ��ાના ખýના જવ છ. બોલપર જવાન થય  � ુ  øવી  øવીન ��ય પામીએ, �યા સધીમા આવ કશક બન તવી શ�યતા ખબ   આ કઈ ધાિમકતા નથી, વા�તિવકતા છ. �
                                                                                  �
                                                                                                                              �
                                                                                                     ૂ
              ુ
                                             ુ
                                                                                           ે
                                                                                        �
              �
               ે
                                                                     ુ
                                                                                        ુ
                                                                               ુ
                                                                                             ે
                                                  �
                                      ે
                                                  ુ
                                       ુ
                                       �
                                                                  ે
                                                                             �
                                                                �
                                                                                                                                �
                                                                                                                                            ે
                                                �
                                              �
        �યાર એમનુ ઘર બહારથી બતાવવામા આવલ. રવી��નાથ ઠાકરનુ ઘર પણ   જ ઓછી છ. હવ િવચારી જઓ!                              જ ગામના બધા જ લોકો ચોરી કરીન જ
                                   �
                                                                                                                       ે
           ે
                                   ુ
               �
                               �
                                  ે
                                                                    ે
                                                                          ુ
                                                                                        ુ
                                                                                        �
                                                                                                                                          ુ
                                                                                                                                       ે
                                                                          ે
                �
                                                                                                                                 �
                                                                                                                                 ુ
                                                                                                                                          �
        સાવ નøક છ.                                                     પોત કદી મરવાનો નથી એવ માનીન ે                   øવતા હોય એવ ગામ તમ ýય છ? �
                           ે
                                                                                                                         ુ
                                                                                                                                        �
                              �
                �
                                                                                          ુ
                                                                             ે
                                     ે
                                    ે
                     �
                                           ુ
                                           �
                          �
                    �
                                   ુ
                                                                                                                         �
                                                                                   �
          એમ કહવાય છ ક અમ�ય સનનુ નામ ગરદવ જ પા� હત.                        જ માણસ છ�લી �ણ સધી                         એવ કોઈ ગામ ��વી પર �યાય નથી.
                                             �
                                             ુ
                                    ુ
                                                                                                                        ે
                                                                                           �
                                                                              ૈ
                                ે
                     ે
                                                                                                                             �
                               �
                                     �
        નોબેલ પા�રતોિષક મળવનારા એ બન જણાના ઘર એક જ                           પસા એકઠા કરતો રહ છ �                     જ ગામમા બધા જ લોકો હ�યારા હોય
                                                                                                                            ે
                             �
                    �
                                                                                       �
                        ે
        ફિળયામા ýવા મળ, �યાર રોમહષ થાય એ �વાભાિવક છ.   િવચારોના            તન કોઈ ‘અભણ’ કમ નથી કહત? ુ �                    ત ગામ ટકી જ ન શક! �
                                          �
              �
                                                                            ે
                                                                             ે
                                                                                              �
                                                                                            ે
                                                                               ુ
                                                                               �
                                                                                     �
                                                                                                                                                ે
                                                                                                                                �
          આવો જ બીý અનભવ દિ�ણ આિ�કાના �વાસમા  �                           કારણ શ? એ જ ક એની પાસ �ડ�ી છ! �    શ�યતાના �શાત મહાસાગરમા ભયકર તોફાન થાય, �યાર પણ માછલીન  ે
                                                                                                                       �
                      ુ
                                                                                                                                   �
                                                    ં
                                                                                                                �
                                      ુ
                                                                                ુ
                 �
                     ે
        થયો હતો. �યા �યાર સવટો નામની વસાહતની મલાકાત  ે  �દાવનમા  �        પોતાની યવાની કદી �ીણ નથી થવાની   તો િનરાત જ હોય છ!  �
                      ુ
                       ે
                                                                                                                        �
            �
                                                                                            �
            ુ
               ુ
               �
                                                                                ે
        જવાન બ�ય, �યાર ન�સન મ�ડ�લાન ઘર સાવ જ નøકથી                       એમ માનીન જ માણસ િછનાળા કરતો રહ, �                      }}}
                   ે
                         ે
                     ે
                                                                                  ે
                             ુ
                             �
                      �
              �
                          �
                �
                                                                                 ે
                ુ
                                                                               ુ
                                                                                          �
                                                                                                 �
                                                                                           �
        ýવા મળલ. પછી �યાથી માડ 100 મીટર છડ ન�સન   ગણવત શાહ               તવા લ�લન સમાજ ‘�માટ’ કમ ગણ છ?                    પાઘડીનો વળ છડ   �
                                                                          ે
                                       ે
                                    �
                                                                                                ે
                                     �
                                                                                                                                        �
                                                       �
                                                   ુ
                             ુ
                            �
                      �
        મે�ડ�લાના િ�ય િમ� ડસમ�ડ ટટન ઘર ýવા મળલ. બન  ે                            કારણ એ જ ક �
                           �
                             �
                                       ુ
                                       �
              �
                                      �
                                         �
                                                                                                ે
                                                                                                                                     �
                                                                                                                                     ુ
                                                                                           ૂ
                                                                                        ુ
                                                                                                                                       �
                                                                                                                            ે
                                                                                                                                             ે
                                                                                            �
                                                                                                                                        �
                                                                              �
                                                                              �
                ે
                                                                                  ે
                                  �
                                     �
                                                                             ૂ
                                                                            ુ
            ુ
        મહાનભાવોન નોબેલ પા�રતોિષક �ા�ત થયા હતા. વાત હø                 એ લ�લ જઠ બોલ તો પણ બિ�પવક બોલ છ! �             ઇ�ફોિસસ બતાવી આ�ય છ ક િબઝનસ
                                      ે
                                                                                                                          ે
                                                                                                                               ે
                                                                                                                                        ૂ
                                                                                        �
                                                                        ે
                                 ે
        આગળ ચાલ છ. એ જ સવટો વસાહતમા ન�સન મ�ડ�લાના પ�ની                 જ માણસ ગરીબ લોકોન છતરતો જ રહ, �                કાયદસર રીત અન નિતક મ�યો સાથ  ે
                                �
                                                                                      ે
                                                                                                                                  ે
                 �
                                                                                                                                   ૈ
                                          �
                       ુ
                        ે
                ે
                                        �
                                          �
                                      ે
                        �
                 ે
             ે
                        ુ
                           ુ
        િવની મ�ડ�લાન ઘરે જવાન થય. પિત-પ�ની વ� છટાછડા થઇ ગયા  �             તન લોકો ‘શઠ’ કહ છ. �                             ચલાવી શકાય છ. �
                           �
                                                                            ે
                                                                             ે
                                                                                       �
                                                                                   ે
                                                                                                                                        ુ
                                                                                                                                          �
           �
                                                                                                                                        �
        હતા.                                                                 શા માટ�?                                    ઇ�ફોિસસ બતાવી આ�ય છ ક  �
                                                                                                                               ે
                                                                                    �
                                                                                 ે
                                        ે
                        �
                �
                                              ે
                           �
          િવનીબહન ઘરે ન હતા. લાબી લડત દર�યાન ન�સન અન િવની વષ�         બાકી શઠ કરતા શઠમા એક  મા�ા                          સખત પ�ર�મ કરનારા
                                                                               �
                 �
                                                                                                                                 ે
                                                                               ે
              ે
         ુ
        સધી સાથ હતા. િવની તો દિ�ણ આિ�કાની પાલા�મ�ટમા� સ�ય પણ બ�યા           વધાર હોય છ! �                                 અન થોડા તજ�વી યવાનો
                                                                                                                                      ુ
                                                                                                                             ે
                                        ે
                                                                                       ે
           �
        હતા. ýણીને આ�ય� થશ ક દિ�ણ આિ�કાની સ�ાવાર ભાષાઓમા  �        ગરીબ માણસની �ામાિણકતાન જ સમાજ                           સફળ ��ોગસાહિસકો
                                                                                         ે
                         ે
                           �
                                                                                                                                        �
                                                                                        ે
                                    ે
                                   ે
                                                                           ે
           ે
                                                  ુ
        ��ø ઉપરાત ‘આિ�કા�ઝ’ ભાષાનો અન ન�ટવ આિ�કન ભિમપ�ોની              ખોબલ ભરીન ન િબરદાવ તવો                            (એ��ા�નસ) બની શક છ. �
                                               ૂ
                                                                                                                               ે
                                                                                ે
                �
                                                                                                                                 �
                                                                                       ે
                                          �
                                                                                                                                        �
                                                                                                                                        �
                                                  �
        નવ ભાષાઓ પણ સામલ છ. એ બધી જ નવ ભાષાઓમા ‘માતા’ માટ એક         સમાજ સખી શા માટ હોવો ýઈએ?                       ઇ�ફોિસસન આ જ સૌથી મોટ �દાન છ. �
                                                                           ુ
                                                                                                                             ુ
                         �
                                                                                  �
                                                                                                                             �
                      ે
                                               ુ
                �
                                     ે
                                                                              ુ
                                               �
                                                                                                                                                       ૂ
                                                                             ્
                                                                                   ે
                        �
        શ�દ કોમન છ. એ શ�દ છ: ‘મા’. આ વાત અમન અમારા �યામસદર �ાઈવર  ે  જે સમાજમા� સ�ગણ ��ય આકષ�ણ ન હોય,                                   - એન. આર. નારાયણ મિત  �
                                                                               �
        જણાવી હતી. એ �ાઈવર કવળ �ાઈવર ન હતો.                           એવા સમાજમા વાઇરસ ન ફલાય,                                       (‘િદ�ય ભા�કર’,  તા. 19-5-2011)
                                                                                       �
                        �
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16