Page 12 - DIVYA BHASKAR 060322
P. 12

Friday, June 3, 2022   |  12



                                                                                                           ક��ેસની ‘િચ�તન િશિબર’ પછીના દરેક િદવસ

                                                                                                           પર�પર િ�યા-�િતિ�યાના આ�યા છ� તેમા�

                                                                                                           ગુજરાત પણ બાકાત નથી



                                                                                                                    �
                                                                                                           તેલુગૂદેશમમા પણ ‘સખળડખળ’ થવાના� �ધાણો છ�.
                                                                                                             ગુજરાતમા� નરેશ પટ�લ અને હાિદ�ક પટ�લે ખા�સ મનોરંજન પૂરુ� પા�ુ�
                                                                                                                                           ુ�
                                                                                                           તેની સૌથી વધુ અસર મી�ડયા પર થઇ. ક��ેસમા�થી રાøનામુ� આપતા� પહ�લા  �
                                                                                                                         ે
                                                                                                           હાિદ�ક તેના પ� િવશ બોલતો ર�ો, સામે પ��મુખથી �ભારી સુધીના
                                                                                                           નેતાઓ જવાબ આપતા ર�ા, ચેનલો પર ચચા� અને છાપા�ઓમા� મથાળા  �
                                                                                                           બ�યા�. ક�ટલાકના મતે હાિદ�કને પ� કારણદશ�ક નો�ટસ આપે અને ‘િશ�ત’-
                                                                                                           ભ�ગ માટ� પ�મા�થી કાઢી મૂક� તેવી ��થિત પેદા કરવાની �યૂહરચના હતી. પ�ે
                                                                                                           એટલુ� વજૂદ આ�યુ� નહીં, તો છ�વટ� હાિદ�કનુ� રાøનામુ� આ�યુ�. ક��ેસ આ
                      રાજકીય મ�ચ પર                                                                        ગદારી’નો ઉહાપોહ કરીને �ýકીય �દોલન કરવાનુ� િવચારે છ� પણ તેમા�
                                                                                                           પ�ર��થિતનો લાભ લઇને ‘રાજકીય િબનવફાઇ’ ક� વધુ ઉ� શ�દમા� ‘રાજકીય

                                                                                                           કશો દમ નથી. ‘ભાજપ ધારાસ�યો અને નેતાઓને સામ-દામ-દ�ડ-ભેદથી
                                                                                                           ખરીદી ર�ો છ�’ એવો ગણગણાટ જ�ર થયો. પણ કા�ઠયાવાડની એક કહ�વત
                                                                                                           છ� ક� ‘જણનારીમા� ýર ના હોય તો સૂયાણી િબચારી શુ� કરે?’ સાચો ર�તો એ
                                                        ે
            ‘વધુ આજે અન આવતા �ક�!’                                                                         છ� ક� વધુ લોકો પ�ને ન છોડ� તેવા ઇલાજ કરવા ýઇએ.
                                                                                                             એવુ� લાગે છ� ક� ઇલાજ ક��ેસ પાસે નથી. કા� તો તેઓ �ટવૈદુ� કરે છ� અથવા
                                                                                                           રોગની પૂરી સમજ નથી અથવા બદલાયેલી પ�ર��થિતએ રોગને વધુ ચેપી
                                                                                                           બનાવી દીધો છ�. આવી સમજ હોત તો રાહ�લ ગા�ધીએ એવી �િતિ�યા ન આપી
                                                                                                                                                 �
                                                                                                           હોત ક� જેને જવુ� હોય તે ýય, આર.એસ.એસ.ના �યાસોમા ભલે ફસાઇ
                                                                                                            ýય! 1952ની આસપાસ જવાહરલાલ નેહરુના િદમાગમા�, નવોસવો,
                                                                           �
                           �
         અ      ગાઉ અખબારોમા ધારાવાહી નવલકથાઓ છપાતી �યારે તેનો   �યારે િસ�ા�તોને હા�િસયામા મુકાતા હોય �યારે અને િવચારધારા   તાý જ�મેલો જનસ�ઘ ઘૂ�યા કરતો, એક વાર તો અમદાવાદમા�
                                             ે
                                �
                                                                                                                                 �
                                                                                                                   �યોિત સ�ઘની સભામા નેહરુø �યોિત સ�ઘને જનસ�ઘ-જનસ�ઘ
                                                          િવનાનુ� રાજકારણ રમવામા� આવતુ� હોય �યારે િનણ�ય લેવાનો
                વધુ હ�તો બીý સ�તાહ એ જ િદવશે છપાશ તેવી સૂચના
                                                                                                                                             ે
                �કરણના �તે આપવામા� આવતી : ‘વધુ આવતા �ક�…’ કોઇક   સાચો સમય આવી ýય છ�.’               સમયના           બોલતા ર�ા હતા! રાહ�લ પણ છાશવાર સાવરકર, ગોડસે,
        વાર એવુ� પણ બ�યુ� ક� વાચકોને એ નવલકથા ન ગમી હોય તો ‘વધુ આવતા   14 મેના િદવસે ýખડ� આવુ� ક�ુ� અને તેમને નો�ટસ   આર.એસ.એસ.ને પોતાના� ભાષણોમા� સામેલ કરી દે છ�.
        �ક�’નો જ છ�દ ઊડી જતો!                             મોકલવામા� આવી, બીý િદવસે રાøનામુ� આપીને તે   હ�તા�ર        સારુ� છ� ક� હજુ ø-23ના નેતાઓને આવુ� �માણપ� નથી
          વત�માન રાજકારણના મ�ચ પર ક�ઇક એવી જ દશા છ�. ચૂ�ટણી આવે તે   ભારતીય જનતા પ�મા� ýડાઇ ગયા! બરાબર પૂવ� મુ�યમ��ી   આ�યુ�!
                                �
            �
        પહ�લા મ�ચાધીન અિભનેતા-ને�ીઓમા કોઇનો ઉમેરો થાય, બાદબાકી થાય   અમ�ર�દર િસ�હ� ક��ેસ છોડતી વખતે જે દલીલ કરી હતી ક�   િવ�� પ��ા  ગુજરાતી રાજકારણમા� ‘હાિદ�ક વ�ા નરેશ- બે પટ�લ
                                                                             �
        �યારે નેપ�યે સૂ�ધારો ન�ી કરી નાખે ક� કોની બાદબાકી કરવી, કયા નવા   રા��વાદ અને એકતાને ýખમમા મૂકવાનુ� કામ પ� કરી ર�ો   મહ�વાકા��ુઓ’ શુ� કરશે તેના� અનુમાનોનો રાફડો ફા�ો છ�.
        ચહ�રા લાવવા. સૂ�ધારો તો ઠીક ખુદ રાજકીય અિભનેતા પણ આવુ� મનોરંજન   છ�, તે જ વાત ýખડ� કરી. અમ�ર�દર િસ�હ શીખ નેતા હતા,   રોજેરોજ મુદત નખાય છ�. ‘એક સ�તાહ પછી મારો િનણ�ય કહીશ’
        પૂરુ� પાડ� છ�! ક�ટલાકને જલદી િનણ�ય લેવો હોય તો તેનો અમલ પણ કરે. પ�ýબ   મુ�યમ��ી હતા. ýખડ િબન-શીખ નેતા છ� અને �દેશ-�મુખ હતા.  એવુ� ક�ાને છ-સાત સ�તાહ વીતી ગયા� અને આજે (20 મે) આ લખાય
        ક��ેસના �દેશ �મુખ સુનીલ ýખડ� એ વુ� જ કયુ�. ‘ચટ મ�ગની, પટ �યાહ’.   ક��ેસની ‘િચ�તન િશિબર’ પછીના દરેક િદવસ પર�પર િ�યા-�િતિ�યાના   છ� �યારે ક��ેસ-નેતાઓ ચા-પાણી પર રાજકોટના� ફામ� હાઉસમા મ�યા. બે
                                                                                                                                                  �
        �ણ વાર ધારાસ�ય અને એક વાર સા�સદ રહ�લા ýખડની 50 વષ�ની ક��ેસ-  આ�યા છ� તેમા� ગુજરાત પણ બાકાત નથી, પણ તે દરિમયાન બસપા,   કલાક વાતચીત થઇ. પ�રણામ ‘પોિઝ�ટવ’ ર�ુ� છ�. (કોરોનાનુ� પોિઝ�ટવ
        કાર�કદી� હતી. ‘વસમુ� છ� મારા માટ� ક��ેસ સાથેના સ�બ�ધોને તોડવાનુ�, પણ   સપા, અકાલી દળ, ક��ેસ, ડીએમક�, એઆઇડીએમક�, તેલ�ગાણા પ�રષદ,    (�ન����ાન પાના ન�.18)
          �લો�રડામા� ���પા નામે ��િશરનુ� નગર છ� જેની એક બાજુ એ�લા���ક મહાસાગર અન બીø બાજુ ખાડીના
                                                                                   ે
                                       ે
         અખાતનો દ�રયો છ�. �લો�રડા અન વ�તુત: આ ‘���પા બેય’ નામે ઓળખાતો ચાર ઉપનગરોનો ��ખ�ડ માનો ક�
                            મા�લોના� માઈલો સુધી ��લાયેલો એક લીલોછમ વાન��થા�મ છ�
                               વાન��થોનુ� વન






                                                                   �
                               �
                                                                                                   �
         આ      જથી પા�ચસો વષ� પહ�લા, ઇ.સ. 1513મા� હ�આન પો�સ િદ   ક�િમ��ી ભ�યા ને અમે�રકામા� ગ�ýવર ફ�શન ક�પનીમા� હો�ેદાર હતા પરંતુ
                લીઓન નામક �પેિનશ અિભયા�ીએ નવી દુિનયાના એક
                                                          સૈ�ા�િતક મતભેદ થવાથી તે છોડી હવે પિતના સ�સારનો, કમ�ચારીઓ, િમ�ો,
                                                                                             ુ
                �ીપક�પ પર પગ મૂકતા� ઉ��ગાર કરેલો, ‘લા પા�ક�આ �લો�રડા’   શુભાકા��ીઓના વટ��નોે ક�શળ વહીવટ કરે છ� તથા  િશશ પૌ� અજુ�નની
        જે �ીપક�પ તે આજનુ� અમે�રકાનુ� �લો�રડા �ટ�ટ! �પેિનશ ભાષામા ‘લા   આસપાસ કાલાઘેલા ગરબા લે છ�. ને અહો, અલબ�, દર વષ� ગગનવાલાના
                                                  �
        પા�ક�આ �લો�રડા’ એટલે ‘Ôલોનો તહ�વાર’ યાને આ �ટ�ટની સદાબહાર ધરતી   કા�ડ� રાખડી બા�ધે છ�. (અ�યાર સુધી એમના� િવશ ન લ�યાની સરતચૂક આજે
                                                                                      ે
        નયનર�ય Ôલોના અહિન�શ ઉ�સવ જેવી હતી અને હø છ�.      સુધારી લ� છ��, આ િનબ�ધમા� એમને નમન કરીને, લો! મીનાબહ�ન, આ
                                                                               �
          દાયકાઓથી �યૂજસી�મા� રાહ�લ શુ�લ કરીને મારા યારબ�ધુ િવમાનમા�   ‘નીલ ગગનના પ�ખેરુ’નો અ�ય તમને, �લો�રડાને, અને શેરડીના રસ
        અને મોટરગાડીઓમા� વપરાતા ઇજનેરી પુý� બનાવવાની િવરાટ      જેવા તરલ મધુર તડકાને.)
        ફ��ટરી ચલાવતા હતા, જેને અચાનક ધુન ચડી ક� �યૂજસી�ની          �લો�રડામા� ટ��પા નામે એક ભૂિશરનુ� નગર છ� જેની એક
        હાડકા �ુýવતી ઠ�ડીમા� છ–છ મિહના શા માટ� િહજરાવુ�, ચાલો   નીલે ગગન   બાજુ એટલા��ટક મહાસાગર અને બીø બાજુ ખાડીના
            �
                                                                                                 �
        સમશીતો�ણ �લો�રડા અને બસ િમિલય�સ ઓફ ડોલસ�ના                  અખાતનો દ�રયો છ�. ટ��પા એરપોટ�થી તમે ટ��સીમા બેસો તો
        માલસામાન, મશીનરી, કામદારોનો હાઉસન ýઉસન      ક� તલે          તબડક તબડક બ�ને બાજુ અફાટ પાણીની ઉપર તાડના� ઝાડથી   તેથી ભારતીય ગા�ધીયા�ં ને શાકબકાલ ક� રે�ટોરા� ટ��પા �ોપર િસવાય દુ�કર
                                                                                                                                  ુ�
                                                                                                                  �
        અને પોતાની હવેલીનો ઠાઠમઠાઠ ઉસેડીને શુ�લસાહ�બે               ર�ાયેલો સપા�કાર પૂલ છ� અને સ�ભવ છ� ક� ટ��સીવાળો તમને   છ�. ટ��પામા પણ આન�દ િવહાર નામે વાન��થ કોલોનીમા�  �ક�રટ િ�વેદી અને
        િહજરત કીધી Ôલોના તહ�વાર જેવા �લો�રડાના નમણા શહ�ર   મધુ રાય  જણાવે ક� જુઓ જુઓ, આ સામે જુઓ આ રોડ છ� તમારા   તાø �થપાયેલ ‘સાિહ�ય સભા’મા� િહ�મત પારેખ, િજતુભાઈ વોરા, િજગીષા
        ટ��પામા. �                                                 ઇ��ડયન ડો�ટર �કરણ પટ�લના નામનો! ઓહો!  છ�, ખરેખર   દેસાઈ આિદ સાિહ�ય ��િ�ઓ કરે છ�. િવરાટ ગુજરાતી સ��થા ‘ગુજરાતી
          એમના આ�હથી તે નવો ઠાઠ ýવા હ�� ટ��પા ગયો અને            રોડ છ� ડો. �કરણ પટ�લના નામનો! ડો�ટર �કરણ અને ડો.   સમાજ’ના મુ�યાિધકારી ઉપે�� ઉપા�યાય સા��ક�િતક, શૈ�િણક ��િ�ઓ
                                                                                                               ે
        એમના મે�શનમા� ખાડીના ઉપસાગરના� પાણી કબ�ી કબ�ી કરતા    પ�લવી પટ�લે કરોડોના કરોડો ડોલરોના� દાન કીધા� છ�.  ચલાવ છ�.
                                                                                                                ં
        આવી તમારા પગ ભીના કરે તે ýઈ ત��ણ હમ ભી અિભયા�ી બનને કા   �લો�રડા રા�ય તેની અફલાતૂન આબોહવા અને હળવા ટ��સેશનના   અહી િહ�દુ ટ��પલ છ�, જૈન ટ��પલ, િવ�� મ�િદર, �બાø મ�િદર, સનાતન
        િનરધાર કરતા હ� ને અ��ટમેટલી આજે �લો�રડાના Ôલનગરની એક વાન��થ   કારણે રાહ�લ શુ�લ જેવા ઉ�ોગપિતઓને તેમ જ ગગનવાલા જેવા ��ોને   મ�િદર, �વાિમનારાયણ, રાધાક��ણ, મા�રઅ�મા કાલી અને સર�વતીના� મ�િદરો
        કોલોનીમા� નાનો ગોખલો ખરીદી ખા� છ��, પી� છ�� ને રાજ કરુ� છ��.  �ખ િમચકારી આવકારે છ�. �લો�રડા અને વ�તુત: આ ‘ટ��પા બેય’ નામે   છ�. એક બીજુ� અ��ભુત આકષ�ણ છ� સરરીઅલ પેઇ��ટ�ગના સરતાજ સા�વાદોર
          આ ‘નીલે ગગન ક� તલે’ કોલમમા� ગગનવાલાએ પ�કાર �વ. ભાનુભાઈ   ઓળખાતો ચાર ઉપનગરોનો ભૂખ�ડ માનો ક� માઇલોના� માઈલો સુધી ફ�લાયેલો   દાલીના� ઓ�રિજનલ પેઇ��ટ��ઝનુ� અýડ �યૂિઝયમ!
        શુ�લ િવશ લ�યુ� છ� (જે સુરે��નગરથી ‘સમય’ સા�તાિહકના સ�ચાલક હતા);   એક લીલોછમ વાન��થા�મ છ�. Óવારા, તળાવો, બાગોબગીચા ને મખમલી   અહી ક�દરત છ� ને હવા છ�, ને ઉýસ છ�. માઇલો લા�બા બીચ, ઉમડઘુમડતો
                                                                                                                ં
               ે
                                                                                       �
                                ે
                                                                        �
        એમના વાતા�કાર પુ� રાહ�લ શુ�લ િવશ અને વળી, રાહ�લના પરા�મી પુ�   રેતીના બીચ! નાડીવાળા હાફપે�ટ ને િચ�રવાળા ટીશટ� અહીંનો સવ�મા�ય   મહાસાગર અને લ�ýશીલ અખાત, ખુ�લા બદને તડકો શોષતા સહ�લાણીઓ
                                                                                                                        �
                    ે
        આકાશ શુ�લ િવશ પણ લ�યુ� છ�. (જેણે પોતાના પગના� હાડકા�ની શ��િ�યા   ગણવેશ છ�. નøકના ઓરલે�ડો શહ�રમા� ‘શા�િતિનક�તન’ વાન��થ કોલોની   ને બીયરના બાટલામા બોળ�લી િનરા�ત, િનરા�ત, િનરા�ત! જે નથી તે �યૂયોક�ની
        કરાવી િનજની �ચાઈ વધારવાના સફળ સાહસન પુ�તક લ�યુ� છ�). પરંતુ આ   છ� જેમા� ગુજરાતી સાિહ�યકાર ભરત િ�વેદી તથા  ક�ડીબ�ધ િન�� ભારતીયો   અ�ડર�ાઉ�ડ ��નો નથી, �ોડવે નથી, નાટકચેટક જેવી વરણાગી કસરતો નથી.
                                     ુ�
        �ણેયની પાછળ અિવરામ ઊý�ના ડાયનામો, રાહ�લના� પ�ની અને આકાશના�   øવનયાપન કરે છ�. અને નøકમા� બીજુ� િવ�યાત શહ�ર છ� ટ��ર�ટોનુ� આખરી   લાસ વેગસ જેવી ચ�કયાચ�ધ ઝાકમઝોળ નથી. િશકાગો જેવો કોલાહલ નથી ને
                        ે
                                                                                                    ં
        માતા, મીના શુ�લ િવશ લ�યુ� ન હતુ� જે આિ�કામા� જ��યા�, મુ�બઈમા  �  િવરામગામ માયામી! �યૂ યોક�–�યૂ જસી� જેટલા ભરચ� ઇ��ડયનો અહી નથી   લોસ એ�જલસ જેવી �દૂિષત હવા નથી. જય મા�ર અ�મા કાલી!�
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17