Page 19 - DIVYA BHASKAR 052121
P. 19
¾ }ગુજરાત Friday, May 21, 2021 19
Friday, May 21, 2021 | 18
પરમા�મા કરતા� પણ પરમા�માના વ��ણવોનો, ��તોનો, સ�ઘનો અનાદર ન કરવો
�ગ��ગુરુ રામાનુý�ાય�નો
સ�દેશ �ાસ��ગક ��
�
આ પણા દેશમા પરમા�માનુ� સુ�દર �યવ��થત િનયોજન તો જુઓ! � રામાનુýચાય�એ નખિશખ એ પરમ િવભૂિતના� દશ�ન કયા�. �ખો ભીંýઈ મા��વના� �તીક �પે
ગઈ. પછી તો સ��કાર થયા અને િનણ�ય કરવામા� આ�યો ક� આચાય� �વર
આપણા બધા આચાય� દિ�ણ ભારતમા�થી આ�યા; ચાહ
�
ભગવાન રામાનુજ હોય, ભગવાન િન�બાકા�ચાય� હોય, યમુનાચાય�ના �થાને હવે �ીમ� રામાનુýચાય� ભગવાનને બેસાડવામા આવે.
ભગવાન મ�વાચાય હોય, ભગવાન શ�કરાચાય� હોય ક� ભગવાન વ�લભાચાય � કહ�વાય છ� ક� �હ�થ øવન એમના અવતારકાય�મા� થોડ�� બાધક બનવા લા�ય ુ� કળશની પૂý
�
�ભુ હોય. એ બધા પરમ આચાય�ની દેન આપણને દિ�ણ ભારતમા�થી �યારે એમણે સ�સાર�યાગ કરીને સ��યાસની દી�ા લઈ લીધી.
સમયના
મળી છ�. અલબ�, એ િવભૂિતઓને ઉ�ર, દિ�ણ, , એ સમયના એક બહ� મોટા િવ�ાન મહાપુરુષ પાસે
બ
દિ�ણ
એ
એક
�ર
,
આપણ
રામાનુýચાય� મ��
�
પણ
પૂવ� ક� પિ�મનો કોઈ ભેદ નથી, છતા પણ આપણે ે રામાનુýચાય� મ�� માટ� ýય છ�. એ મહાપુરુષે ક�ુ�, કરવામા� આવે ��
ો
ટ
ન
મ
�ભાગે
જ�ર ગૌરવ લઈ શકીએ છીએ. અને મોટ�ભાગે અ�યારે યોગ નથી, પછી આવý. તેઓ પાછા આવી
અ�યારે
યોગ
આપણા બધા અવતારો ઉ�ર ભારતમા�થી આ�યા. ગયા; ફરી પાછા ગયા. એ મહાપુરુષે ક�ુ�, પછી
.
ફરી
;
ગયા
આ�યા
આવý
છ�
ઉ�ર ભારતમા� વધારે પહાડ છ�; પવ�ત છ�; ; આવý. પાછા ફયા�. એ રીતે અઢાર વાર કાલી વનની દેવી ��. ��ગલ ખેતરમા� ��રવાય,
લા
તેઓ ગયા ને અઢાર વાર તેઓને પાછા
િશખર છ�. દિ�ણમા� વધારે સમુ� છ�. એટલા તેઓ
ન
માટ� આપણા બધા અવતારો અને મોક �યારે તે ગૌરી બન ���
મોક�યા. �યાર બાદ એ મહાપુરુષ એમના
આચાય�મા ગૌરીશ�કર િશખરની �ચાઈ પર �સ�ન થઈ ગયા અને કહ� છ�, એમણે
�
પર
પણ છ� અને અપાર, અસીમ �ડાણ અ �વેદમા� પુરુષ દેવતાઓની સરખામણીએ દેવીઓનુ� વણ�ન બહ�
અઢાર અ�રનો નારાયણ-મ�� આ�યો;
ધરાવતા સમુ�ની �ડાઈ પણ છ�. એટલુ� ભગવાન પરમ િવ��નો મ�� �દાન ઋ ઓછ�� છ�, જેમ ક� પરોઢની દેવી ઉષા, વનની દેવી અર�યાની અને
ભ
જ નહીં, એમનામા� પવ�તોનુ� �થૈય� પણ ક કય� અને ક�ુ�, આ બહ� જ ગુ�ત મ�� વાણીની દેવી, વાક. વેદોમા� જણાવેલ ઋિષકાઓની સ��યા પણ
છ�
છ� અને સાગરની િવશાળતા પણ છ�. છ�; એના �મરણથી, એના ઉ�ારણથી ઘણી ઓછી છ�. વેદોમા�, ��ીઓને મહ�વ ફ�ત એટલા માટ� આપવામા� આ�યુ�
ભગવાન શ�કરાચાય� પધાયા�; એમનો જ હતુ� કારણ ક� િવવાહ, સ�તાન અને �હ�થી મહ�વની હતી. મિહલાઓ અને
જગતનુ� ક�યાણ થાય છ�. એનુ� ઉ�ારણ
થશે
િસ�ા�ત તો અ�ૈત હતો. તેઓ કહ� છ�, øવ થશે તો જગત મુ�ત થઈ જશે પરંતુ એનુ� દેવીઓને પછીથી, તા�િ�ક આગમ પરંપરાઓમા� જ મહ�વ આપવામા� આ�યુ�
ઉ�ારણ ન કરવુ� ક�મક� અપા�ના કાનમા� એ
તો
�
અને ઈ�ર એક જ છ�; બે છ� જ નહીં. તો ઉ�ા � હતુ� જે વૈિદક િનગમ પરંપરાઓથી િવરુ� હતી. ýક�, તેમ છતા, બૌ� અને
મ��
શ�કરાચાય� પૂણ�ત: અ�ૈતવાદી ર�ા. એમણે મ�� જશે તો મ��ઉ�ારણથી મ��ઉ�ારકને જૈન ધમ�મા� ��ીઓ ભીખુિન બની શકતી હતી, પણ વચ��વ પુરુષો ધરાવતા
મણે
જ
મ�યા.’
નક�મા� જવુ� પડ� છ�. ગુરુજને મ��ની એ એક મયા�દા
િસ�ા�ત આ�યો, ‘�� સ�ય� જગ��મ�યા.’ નક �મા� જવુ� હતા.
�યા
.
બતાવી
પણ
ે
આપણ
બાકી બધુ� િમ�યા છ�. એ એમનો મત. આપણે �યા � � પણ બતાવી. પરંતુ રામાનુýચાય�એ િવ�મ�ગલ માટ� િહ�દુ, બૌ� અને જૈન ધમ�મા�, મિહલાઓ અને માતાઓ માટલા સાથે
એક ના��તકવાદ પણ આ�યો, જે પરમા�માને ન માને, , �ા�િતકારી કદમ ઉઠા�ય. કહ� છ� ક� તેઓ એક અટારી પર સ�કળાયેલી છ�. મટકા દેવી અને ��ી િસ�ા�તનુ� �તીક છ� અને તેથી તેની પૂý
ઉઠ
�માને
કદમ
માને
ન
�ા�િતકારી
ુ�
ýરýરથી
ે
,
મ��
એમનો
આ�માને ન માને. જગ�ગુરુ રામાનુýચાય�, એમનો મત ચડીને ýરýરથી મ�� ઉ�ારણ કરવા લા�યા! એ વાત પેલા કરવામા� આવે છ�. શ��ો અને અ�ય ઉપકરણોની સાથે, તે િવ�ની �થમ અને
ઉ
ચડીન
ય�
મત
ી
�
�
િ
ૈ
િ
ે
હતો િવિશ�ટા�ૈત. અ�ૈત તો ખરુ� પરંતુ િવિશ�ટા�ૈત. માનસ મહાપુરુષ પાસે પહ�ચી ક� રામાનુજે તો આવુ� કયુ�! તેઓ આવે છ� અને સૌથી મહ�વપૂણ� શોધોમા�ની એક છ�, જેના �ારા આપણે
બહ� �યારો િસ�ા�ત એમણે આ�યો. આ બધા આચાય� કહ� છ� ક� આપે આ શુ� કરી ના�યુ�? મ��ની ગુ�તતાને આપે દેશકાળ- ભોજન, પાણી અને આગને એક જ�યાએથી
અ��ત�વની �યવ�થા છ�. આ જગતને દેશકાળ અને દશ�ન પા� ýયા િવના મ��નુ� ઉ�ારણ કયુ�? જેમનો યોગ નથી, જેમનો બીø જ�યાએ લઇ જઈ શકીએ છીએ. તે જ�મ
પા�ને અનુસાર ઉપકાર કરવા માટ� આ મહાપુરુષો સમય નથી, જે પા� નથી એ પણ મુ�ત થઈ જશે! આપે મ��નો માયથોલોø સાથે, øવનના મહ�વપૂણ� સ��કારો સાથે
આવે છ�; બાકી ત�વત: બધા એક જ છ�. મોરા�રબાપુ દુરુપયોગ કય�! આપને નક�મા� જવુ� પડશે! પરંતુ તેઓ મુ�ક�રાયા, અને છ�વટ� ��યુ સાથે સ�કળાયેલ છ�. તેને
�
ભગવાન જગ�ગુરુ રામાનુýચાય� જે પરંપરાના ��ય કરવા લા�યા અને કહ�વા લા�યા ક� હ�� રાø છ��; આ મ��ો�ારથી ગભ�, કળશ અથવા લોટો કહ�વામા આવે
છ�, એ આખી પરંપરાને �ી પરંપરા કહ� છ�; �ી સ��દાય ý આટલા øવોનુ� િનવા�ણ થઈ ýય તો હ�� નક�મા� જવાનુ� પસ�દ કરીશ. દેવદ� પટનાયક છ� અને તે ��ા�ડની જેમ ગોળાકાર હોય છ�.
�
કહ� છ�. તેઓ પરમા�માનુ� નારાયણ �વ�પ જે હ�ર છ�, જે ભગવાન રામાનુýચાય�ને થયુ� ક� એ પરમ મ��ને ગુ�ત ક�મ રાખી શકાય? એને માતાની ક�ખને ગભા�શય કહ�વામા આવે
પરમ િવ�� છ�, ક�વળ એને જ ક���મા� રાખે છ�; �યા જ તેઓની અન�યતા છ�. ýહ�ર કરી દેવો ýઈએ; øવોનો ઉ�ાર થઈ ýય. હ�� એકલો જઈશ નક�મા�. છ� અને આ રીતે ગભ� જ�મ સાથે સ�કળાયેલ
�
એમનુ� �ાગ� દિ�ણ ભારતમા�, તાિમલનાડ�મા� થયુ�. એક હýર સ�રમા� એમણે ખૂબ જ ઉપકારક કામ કયુ�. િવચાય ક� હ�� નક�મા� જઈશ પરંતુ આ મ��ને છ�. અ�ય શુભ �સ�ગોમા� પણ કળશની ભૂિમકા
ુ�
તેઓ �ગટ થયા. કહ�વાય છ� ક� તેઓ સવાસો વષ�થી વધારે આ ધરા પર શા માટ� ડ�બાડવો? મહ�વની હોય છ�. �યારે કળશને પાણીથી ભરી
િબરાજમાન ર�ા. એમણે બહ� નાની �મરમા� વેદોનુ� અ�યયન કયુ� હતુ�. એમણે લા�બી øવનયા�ા બાદ ભગવાન રામાનુજનુ� શરીર શા�ત થયુ�. �યારે �બાના� પાન અને �ીફળ વડ� ઢા�કી દેવાય છ�, �યારે તેને પૂણ�-કળશ
લ�ન પણ કયા� હતા. તેઓ �હ�થ હતા. તેઓ િવ�ા �ા�ત કરવામા� એટલા િનવા�ણની વાત આવી �યારે એમણે જગતને બહ� સરળ ઉપદેશ આ�યો. અથવા પૂણ�-ક��ભ કહ�વામા આવે છ�. આ �વ�પમા� તેને મા��વના �તીક
�
�
�
તેજ�વી હતા ક� તેઓનુ� િચ�તન ગુરુથી પણ આગળ નીકળી જતુ� હતુ�. જગ�ગુરુ રામાનુýચાય�નો સ�દેશ �ાસ�િગક છ�. એમનુ� ‘�ી ભા�ય’ િવ�િવિદત તરીક� પૂજવામા આવે છ�. તેનો ઉપયોગ �હ�વેશ અને સ�યનારાયણ પૂý
�
એમની તેજ��વતા અને િવ�ા �હણશ��તનો સવ�� મિહમા ગવાતો ર�ો છ�. હ�� એમના ઉપદેશનો સાર કહી ર�ો છ��. એમણે ક�ુ�, પરમા�મા કરતા� પણ દરિમયાન પણ થાય છ�. આ પૂý માટ�, કળશને પાણી અને અનાજથી ભરી
�
�
�
હતો. િ�િચનાપ�લીમા કાવેરી નદીના તટ પર ભગવાન �ી રંગ�; એ પરમા�માના વૈ�ણવોનો, પરમા�માના ભ�તોનો, સ�ઘનો �યારેય અનાદર ન દેવામા આવે છ� અને તેને �બાના� પાન અને �ીફળ વડ� ઢા�કી દેવામા આવે છ�.
ુ�
સમયે એક િવિશ�ટ મહાપુરુષ યામુનાચાય�નો મિહમા ચારે બાજુ ફ�લાયેલો કરવો. એટલે ક� સાધુસ�ગ કરવો. એમણે ક�ુ�, શા��ોન િચ�તન કરવુ�, હ�રનો �યારે નવોઢા તેના નવા ઘરમા� �વેશ કરે છ�, �યારે અનાજથી ભરેલા કળશને
હતો. યામુનાચાય�એ એમને કહ�ણ મોક�યુ� ક� આપ પધારો. દેશ અને કાળને આ�ય કરવો અને હ�રનામનો િનરંતર જપ કરવો. એમણે ક�ુ�, �ત�રક ઠ�સ મારીને અનાજને ઘરમા� ફ�લાવ છ� એ શુભ માનવામા આવે છ�. દેવો અને
ે
�
ુ�
લ�મા� રાખીને એ મહાપુરુષને લા�ય ક� હવે જ�ર રામાનુજની છ�. પરંતુ થયુ� શ�ુઓથી, કામાિદ ષ��વકારથી સાવધાન રહ�વુ�. ભગવાન રામાનુજે ક�ુ�, અસુરો �ારા સમુ� મ�થન કયા� પછી �ીરસાગરમા�થી અ�ત એક કળશમા�થી
એવુ� ક� �યારે તેઓ સ�ત યામુનાચાય� પાસે પહ�ચે છ� એ પૂવ� યામુનાચાય�એ સાધુની ઉપે�ા ન કરવી, અવ�ા ન કરવી. જેવી રીતે જગ�ગુરુ શ�કરાચાય�એ જ બહાર આ�યુ� હતુ�.
પોતાની �ખો બ�ધ કરી દીધી હતી; તેઓ િનવા�ણ પામી ગયા હતા. થોડી ક�ુ� હતુ� ક� બુ�જનો સાથે િવવાદ ન કરવો. ભગવાન રામાનુજનો સૂર ભારતમા� દેવીઓનુ� ખૂબ મહ�વ છ�. કાલી એ વનની જ�ગલી દેવી છ�. �યારે
દૂરી રહી ગઈ! એક ઉદાસી છવાઈ ગઈ. પરંતુ �યારે તેઓ પહ��યા તો પણ મોટ�ભાગે એ જ ર�ો. અને પછી એ જ વાત જુદા સ�દભ�મા� કહ� છ� ક� જ�ગલ એક ખેતરમા� ફ�રવાય, �યારે કાલી દેવી ગૌરીમા� ફ�રવાય છ�. એક એવી
�
બધા�મા� øવ આ�યો; બધા� કહ�વા લા�યા, ભગવાન આપને યાદ કરતા હતા. પરમા�માના જે દાસ છ� એમનુ� સ�માન કરવુ�. (સ�કલન : નીિતન વડગામા) (�ન����ાન પાના ન�.20)
ખાલી ��બો ‘ બેટા, કોઈ આપદા? ’ ગીગુભાથી રહ�વાયુ� નહીં. ‘ ના બાપા, કોલેજ જવાનુ�
મોડ�� થાય છ�. ’ લિલતના અવાજમા સહ�જ અચકાટ હોય એવો વહ�મ ગયો.
�
�મની બહાર નીકળ�લા ગીગુભા સીડી �તયા� અને એમને યાદ આ�યુ�
ક� સ�તોક� આપેલો સુખડીનો ડ�બો તો આપવાનો જ રહી ગયેલો. દુખતા
ગોઠણે એ પાછા સીડી ચ�ા.
‘ અમારા ગામના છ�, શહ�રમા� આવેલા તો મળવા આવી
લ િલતના ટ�બલ પર પડ�લી ��ેø ચોપડીયુ�ને તો લઘુકથા ગયા. ’ ગીગુભાના ગયા પછી �મમા આવેલા િમ�ો સાથે વાત
�
ગીગુભા અહોભાવથી ýઈ ર�ા. સ�તોક� જ
લિલતને આગળ ભણાવવાની øદ કરેલી, કરતા� લિલતનો અવાજ સા�ભળીને ગીગુભાના પગ થ�ભી ગયા.
‘ સ�તોક પોતે ભણેલી નહીં, પણ બાઈ કોઠાસૂઝવાળી તો ખરી સુખડીનો ડ�બો હાથમા જ રહી ગયો.
�
ુ�
જ. ’ ગીગુભાએ િવચાય. એમને તો ગામડાગામની �ક�લ પૂરી હ�મલ વૈ�ણવ સા�જે શહ�રથી આવેલી બસ ગીગુભાને ભાગોળ� ઉતારીને
થતા� જ લિલતને ખેતીમા� ભેગો લઇ લેવો હતો. વ�ટોળ ઉડાડતી જતી રહી. મેલુ�ઘેલુ� ધોિતયુ� સહ�જ �ચુ� કરી
�
ટ�બલના ખાના સાથે રમતો લિલત થોડો અ�વ�થ લાગતો પાદરના ઓટલે બેઠ�લા ગીગુભાએ સુખડીનો ડ�બો ખો�યો. બે
હતો, �યારે-�યારે હો�ટ�લની �મના બારણા� તરફ ýઈ લેતો હતો. (�ન����ાન પાના ન�.20)