Page 12 - DIVYA BHASKAR 052022
P. 12
Friday, May 20, 2022 | 12
ગણતરી કરવી ગુજરાતી નાગ�રકના લો�ીમા� પ�મા�થી બરતરફ થયા એટલે નવો પ� �થા�યો
દેશના
અને દેશના બીý ભાગોમા� ક��ેસથી
અને
ભ
ý
બી
અલગ થતુ� જૂથ નવો પ� �થાપે છ�
છ� અન ગુજરાતી રાજકારણનો નકશો પણ અલગ થતુ� જૂથ નવ �
ે
અને પછી પાછો ક��ેસમા ભળી ýય
અને પછી પાછો ક��ે
ગણતરીઓથી ભરેલો છ�. 1947 પછી તો �વત��તા, છ� તેવુ� ચીમનભાઈએ કયુ�, ક��ેસમા�થી
ચીમનભાઈએ
તેવુ�
છ�
મુ�યમ��ી થયા �યારે તેમણે કહ�લુ�
મુ�યમ
�ય
થયા
��ી
મતદાન અન િવધાનસભા તેમજ લોકસભા અન ે વા�ય રાજકીય ઈિતહાસમા ન�ધાઈ
ે
વા�ય રાજકીય ઈિ
�
ગયુ� તે ‘હવે હ�� સુધરી
રા�યસભામા� �ýકીય �િતિનિધ�વના કારણે ગયુ� તે ‘
ગયો
ગયો છ�ુ!’
!
છ�ુ
રાજકારણ જ બદલાઈ ગયુ� � અનુક�ળતા
�માણે સ�ાની
શતરંજ ખેલવી
ગુજરાતી સ�ાકારણનો ભ પછી મોટા
એ �વત��તા
ભાગના રાજકીય
પ�ો
પ�ોના નેતાઓનો
એજ�ડા ર�ો છ�.
એજ�
1967નુ�
1967
ગુજરાતી
‘ગણતરીપ�વ�ક’નો નકશો! રાજકારણ યાદ છ�?
રાજકાર
પ�પલટાની મોસમ
પ
શ� થઈ ગઈ હતી.
શ
�
ક��
ક��ેસમા બે મજબૂત
વણ
ી
છા
ઊ
છાવણી ઊભી થઈ. લોકોએ
તેને િસ��ડક�ટ અને ઈ��ડક�ટ
તેને િસ��ડ
1947
1947 પછી તો �વત��તા,
��તા
�વત
પછી
તો
પણ
નામ પણ આપી દીધા�.
નામ
ગુ જરાતની પાસે રાજકારણ છ� તે રીતે સ�ાકારણ પણ છ� અને તેની મતદાન અને િવધાનસભા , તે મજ લોકસભા સમાજવાદી
મજબૂત ભૂિમકા પરંપરામા� મળ�લા રા��કારણમા� છ� એટલુ� ભૂલી
સમાજવાદી અને સા�યવાદી
મતદાન અને િવધાનસભા તેમજ લોકસભા
મોટા
અને રા�યસભામા �ýકીય �િતિનિધ�વના કારણે રાજકારણ જ બદલાઈ
પ�ના
જવાય છ�. આ હકીકત યાદ રાખીએ તો રાજકીય નકશો અને રા�યસભામા � � � ý કીય �િતિનિધ�વના કારણ ે રાજકારણ જ બદલાઈ પ�ના મોટા ભાગના નેતાઓ
ે
�
સમજવામા વાર નહીં લાગે. બીø લા�િણકતા છ� ગણતરીપૂવ�ક દરેક બાબતને ગયુ� . ને��વની સમ�યા �યારે પણ હતી . સૌરા�� રા�યના મુ�ય�ધાન અન ે કઈ રીતે ક��ેસમા ગોઠવાઈ ગયા
કઈ રીત ક��ેસમા
ગયુ�. ને��વની સમ�યા �યારે પણ હતી. સૌરા�� રા�યના મુ�ય�ધાન અને
��
ચકાસીને તેનો અમલ કરવાની. આપણા એક િવ�ાન ઈિતહાસકાર મકરંદ ક���મા� ગજરાત ક�� ેસના સવ�� મોરાર ø ભાઇ વ�ે ને��વની �પધા� હોવાન� તેની ક�ટલીક બાબતો ક��ણકા�ત
ક���મા� ગુજરાત ક��ેસના સવ�� મોરારøભાઇ વ�ે ને��વની �પધા� હોવાનુ�
તેની ક�ટલીક બ
મહ�તાએ ગુજરાત િવશેના તેમના પુ�તકમા� �યા�ક ન��યુ� છ� ક� મ�યકાલીન એક ઢ�બરભાઈના øવનચ�ર�મા� ન�ધાયુ� છ�. ગુજરાતના� રાજકારણમા� ý ઝુકા�યુ� વખા�રયાના રાજકીય �મરણોના પુ�તકમા�
�
િવદેશી યાિ�ક ગુજરાતી �ાથિમક શાળાઓની મુલાકાત લીધી પછી રસ�દ હોત તો અ�તલાલ શેઠ સૌથી આગળ ર�ા હોત. તેમણે તો સરદાર આપવામા� આવી છ�. ગુજરાતમા� ઈ��દરાøને પોતાના જ પ�ના
ે
�
િનરી�ણ કયુ� ક� હ�� દુિનયાની શાળાઓમા ગયો છ��, બધે બાળકના િશ�ણની વ�લભભાઈન સ�ભળાવી દીધુ� હતુ� ક� તમે બીýના નેતા હશો, ને��વ પીઆર ઉપર ભરોસો નહોતો એટલે 1956મા� ક��ેસની
ં
શ�આત ‘ક’થી ‘�’ ક� ‘એ’થી ‘ઝેડ’ શીખવાથી થાય છ�. અહી ગુજરાતમા� તો અમારા નથી. 1956 પછી આવો ગજ�ાહ મુ�યમ��ી પદ સમયના િખલાફ મહાગુજરાત �દોલન કરનારા ઈ�દુલાલ યાિ�કને
એકડ� એકથી એકસો ક� હýરના �કડાથી �ારંભ કરવામા� આવે છ�. આનો માટ� શ�આતથી ર�ો. �થમ મુ�યમ��ી ડો�ટર øવરાજ ક�ુ� ક� મુ�યમ��ી કોને બનાવવા ýઈએ? ઈ�દુચાચાએ
અથ� એ પણ થાય ક� ગણતરી કરવી આ ગુજરાતી નાગ�રકના લોહીમા� છ�. મહ�તાની સામે તો ખુદ તેમના જ પ�ના સ�ગઠને અિવ�ાસ ��તા�ર ઘન�યામભાઈ ઓઝાનુ� નામ સૂચ�યુ� અને ઓઝા મુ�યમ��ી
એટલે તો સમુ��કનારાનો ઉપયોગ કરીને તે દુિનયાના દેશોમા� �થાિપત થયો! ��તાવ લાવવાન ન�ી કયુ� હતુ�. િવરોધ અને ખ�ચતાણની બ�યા તો ખરા પણ �તે ક�ટાળીને રાøનામુ� આપી દીધુ�.
ુ�
ગુજરાતી રાજકારણનો નકશો પણ આવી જ ગણતરીઓથી ભરેલો છ�. વનરાજ આ પરંપરા આજ સુધી ચાલ છ�. િહતે�� દેસાઇ, માધવિસ�હ િવ�� પ��ા ખુદ ઈ��દરાøના �વીકાર �માણે ચીમનભાઈની પસ�દગી ઠીક
ુ
ચાવડાની માતાને પાકી ખાતરી હતી ક� તે રાજિસ�હાસન સુધી પહ�ચવાનો છ� સોલ�કી, અમરિસ�હ ચૌધરી અને ચીમનભાઈ પટ�લ એવા નહોતી અને નવિનમા�ણ દરિમયાન િવધાનસભાનુ� િવસજ�ન
એટલે જ�ગલમા� ભટકીને પણ તેનો ઉછ�ર કય�. પછી ‘અણિહલવાડ’ �દેશ મુ�યમ��ીઓ હતા. ચીમનભાઈ તો સ�સદીય પ�ના નેતા તરીક� કયુ� તે પ�ની મોટી ભૂલ હતી. આવુ� જ માધવિસ�હ સોલ�કીના
�થાિપત થયો. આવા� અનેક ઉદાહરણો મળી આવશે. �વત��તા જ�ગ દરિમયાન સવ�� નેતાગીરીએ પસ�દ કરેલા કા�િતલાલ ઘીયાની સામે ચૂ�ટણી સમયે થયુ�. ‘ખામ’ થીયરીને કારણે �ચ�ડ બહ�મત મ�યો પણ ગુજરાત
સરદાર વ�લભભાઇનો બારડોલી સ�યા�હ અને રાજકોટનો ગા�ધીøનો લ�ા, ø�યા, પોતાના જ પ�ના ધારાસ�યોએ અને નેતાઓએ નવિનમા�ણ �ત�રક �હયુ�ની ભૂિમ બની ગયુ�, એટલુ� જ નહીં, મુ�બઈના મા�ફયા ગ�ગ
સ�યા�હ એ એકબીýથી છ�ડાના નમૂના છ� જેનો �ડો અ�યાસ થયો નથી. ચળવળને ટ�કો આ�યો. છ�વટ� પટ�લ પાસે રાøનામુ� લઈ લેવામા આ�યુ�, (�ન����ાન પાના ન�.18)
�
મા ણસ શુ� છ�, માણસનો ‘øવ’ શુ� છ� ને ‘øવન’ શુ� છ�, તે એવા એક ગણતરી મુજબ ભારતમા� વાિ��ક દોઢ કરોડ ગભ�પાત થાય છ�. એમા�ના 56 ટકા ��મી નીવડ� છ�
ગહન િવષયો છ� ક� તેના સહ�લા ને સ� જવાબ ન મળ�. કોઈ
નારીના શરીરમા� ગભ� �યારે મ�ડાય છ� ને તેમા� ‘øવ’ �યારે
�વેશે છ� તે �ગે સદીઓથી િવવાદ ચાલ છ�. કોઈ કહ� છ� ક� બળા�કારથી રહ�લો
ે
ગભ� ક� સગીર વયની ક�યાને રહ�લો ગભ� પડાવવામા� પાપ નથી, કોઈ કહ� છ� ‘રોઅ વસ�સ વેયડ’
ક� ગમે તે કારણે ગભ� રહ�, તે ઈ�રની દેણગી છ� ને તેથી �ૂણહ�યા એટલે
�
હ�યા છ�. કોઈ કહ� છ� ક� માતાનુ� øવન ખતરામા હોય તો ગભ� પડાવવો તે
પાપ નથી, તો સામી દલીલ છ�, હýર હાથવાળાન જે ગ�યુ� તે ખરુ� તેમા� બે
ે
ે
હાથવાળાન હ�ત�ેપનો હક નથી. ક�દરતી રીતે �સવ થવા દો, જે øવે તે øવે
ને જે �વગ� સ�ચરે તે હýર હાથવાળાની લીલા. �યાયમૂિત�ઓની જ�યા ખાલી થયેલી અને તે �ણેય જ�યાએ ��ઢવાદી
આ બાબત બીý એક ���ટકોણ તે છ� ક� આ બધા વાતિવવાદ ને ��પે ��ઢવાદી �ય��તઓની િનમ�ક કીધી. એ રીતે સુ�ીમ કોટ�ના
ે
વાણીિવલાસ પુરુષો કરે જેમને નારીની માનિસક ક� શારી�રક પ�ર��થિતનુ� �યાયમૂિત�ઓમા� ��ઢવાદીઓની બહ�મતી થઈ છ� અને અમુક પ�કારો
ે
ભાન નથી. નારી કહ� છ� ક� મારુ� શરીર મારુ� છ� તેમા� પુરુષોના કાયદા ન ચાલ. કહ� છ� ક� સુ�ીમ કોટ�ના ચુકાદા સ�કીણ� અને ��ઢવાદી થતા ýય છ�.
મારે બાળક ýઈએ તો હ�� રાખુ� ને ન ýઈએ તો હ�� પડાવુ�. તો સામે ધમ�ગુરુઓ હાલ દુભા��યે આ �યારો, દુલારો, મોરના પીંછા જેવો લિલતરંગી
અને øવદયાવાદીઓ કહ� છ� ક� એ રીતે તો ��ટાચાર ને �યિભચાર બેફામ દેશ અમે�રકા બે ભાગમા� છ�દાયેલો છ�, ડોના�ડ ��પની ધý હ�ઠળ
થાય, વગેરે, વગેરે, વગેરે. ગા�ડોતૂર ��ઢવાદી �રપ��લકન પ� અને સામે એવા જ ઝનૂનથી
છ��લા 50 વષ�થી અમે�રકામા� રોઅ િવ. વેયડ (Roe v. Wade) ઝઝૂમતો ઉદારમતવાદી ડ�મો��ટ પ�. સુ�ીમ કોટ�ના� ઉદારમતવાદી
�
ના છ�નામે ઓળખાતા કાયદા હ�ઠળ ગભ�પાત �વીકાય� છ�, પરંતુ હાલ �યાયમૂિત� સોિનયા સોતોમાયોર જણાવે છ� ક� આમ ને આમ ચાલત રહ�
ુ�
અમે�રકામા� એવી હવા Óંકાઈ રહી છ� ક� ગભ�પાત અનૈિતક તેમ જ અમાનુષી તો સુ�ીમ કોટ�ની િન�પ� મુ�ાને લા��છન લાગશ. ે
છ�. તે સબબ અમે�રકાના સ�િવધાન હ�ઠળ ગભ�પાતનો કાયદો ખુદ કાયદેસર છ� ભારતમા� એબોશ�ન યાને ગભ�પાતનો કાયદો 1971મા� પસાર થયો.
ક� ક�મ, તેનો ચુકાદો િવિધસર રીતે મિહને ýહ�ર થશે પણ તેનો અ�ગટ ગુ�ત એક ગણતરી મુજબ ભારતમા� વાિષ�ક દોઢ કરોડ ગભ�પાત થાય છ�.
ખરડો કોઈએ પ�કારોને વ�ચાવી દીધો છ�, જેમા� સુ�ીમ કોટ� ગભ�પાતનો એમા�ના 56 ટકા ýખમી નીવડ� છ�. કાયદેસર રીતે OBGYN એટલે ક�
અ�વીકાર કયા� હોવાનુ� કહ�વાયુ� છ�. આવા ખરડાઓમા� �િતમ ��ીરોગોના� દા�તર જ એબોશ�ન કરી શક� છ�, નસ� વગેરે નહીં. ýક� આ
�
ચરણમા� ફ�રફાર થઈ શક� છ� ને �યાયમૂિત�ઓ પોતાનો અિભમત કારણે તેવા દા�તર મેળવવામા ગરીબોને, ગામડાગામમા� રહ�તી ��ીઓને
બદલાવી શક� છ�, પણ ý આ િનણ�ય તેનો તે જ રહ� તો નીલે ગગન અડચણ પડ�. ભારતમા� એબોશ�ન કરાવવા ઇ�છતી નારી અમુક કારણ હોય
અમે�રકામા� એક મોટો સામાિજક વ�ટોળ આવી ર�ો છ�. તો જ 20થી24 અઠવા�ડયા�નો અિન��છત ગભ� પડાવી શક� છ�. �સવ થાય
આ ચુકાદાના પગલે અમે�રકાના� ��ઢવાદી રા�યો તમામ ક� તલે તો માતાને શારી�રક ક� માનિસક રીતે મોટ�� ýખમ હોય તો; બળા�કાર ક�
�
�કારના� એબોશ�નને ‘ગુનો’ ગણશે અને તે કરાવવા ગો�ગમનથી ગભ� ર�ો હોય તો; િનરોધસાધન વાપયા� છતા ગભ� ર�ો હોય
નારીઓને બીý રા�યોમા� જવાની ફરજ પડશે. તે વ�તુ મધુ રાય સ�િવધાનને મૂક� છ� અને તે મુજબ પોતાના આ�માના અવાજ તો; ક� પછી બાળક કશીક ગ�ભીર શારી�રક ક� માનિસક ખોડ સાથે જ�મે તેમ
�
ગરીબ ��ીઓ, સગીર ક�યાઓ, વગેરે માટ� દુ�કર બનશે. અનુસાર સામાિજક ક� નૈિતક મામલાઓમા પોતાનો ચુકાદો હોય અને ગભ�પાત માટ� �ણ દા�તરોની સ�મિત હોય તો. ક�ટલીક ક��વારી
અમે�રકામા� �યાયખાતુ� અપ� ગણાય છ� અને કોટ� તેમ આપે છ�. છોકરીઓ ખાનગીમા� દાયણો પાસે ગભ�પાત કરાવે છ�. બીø એક આડકતરી
જ તેના �યાયાધીશોનો ધમ� છ�, પોતાની �ગત મા�યતાઓથી પર અમે�રકામા� સુ�ીમ કોટ�ના �યાયમૂિત�ઓની િનમ�ક અમે�રકાના રીતે પણ ગભ�હ�યા થાય છ�: ક��વારી છોકરીને ગભ� રહી ýય તો સમાજમા �
થઈને તટ�થ રીતે અમે�રકાના સ�િવધાનમા� શુ� લ�યુ� છ� તેની મીમા�સા કરે. તેમ રા��પિત કરે છ�. �વાભાિવક છ� ક� તે પોતાની મિત સાથે સ�મત હોય તેવા ક�ટ��બની આબ� સાચવવા ક�યાના બાપ ક� ભાઈ તે તેની હ�યા કરી આડકતરી
ે
છતા ક�ટલાક �યાયમૂિત�ઓ અમે�રકાના સ�િવધાનથીય ઉ��થાન ઈ�રના �યાયમૂિત�ને પસ�દ કરે. સ�યોગથી �ેિસડ��ટ ��પના અમલ દરિમયાન ૩ રીતે તેનો ગભ�પાત કરે છ�. જય હýર હાથવાળા!�
�