Page 14 - DIVYA BHASKAR 021921
P. 14
Friday, February 19, 2021 | 13
�
ગણેલી (કારણ, િખલાફતનો મામલો તો તકીનો હતો), પણ ભારતમા િહ�દ- ુ
�
ુ
ે
ે
મ��લમન એકસાથ ýડવા ગાધીøએ તની તરફ�ણ કરી. 1922ના �ીý
�
ુ
ે
�
�
�
ે
સ�તાહમા ગોરખપુરમા સભા થઈ. ખડત �વયસવકોની ન�ધણી કરવામા �
�
ે
આવી.
ે
�
ુ
આ સભાની પહલા� જ પોલીસ લોકો પર ýરજલમ શ� કરી દીધો હતો
ુ
ે
ે
એટલે સમ� �દશમા� ભાર અસ�તોષ અન ગ�સો હતા. ચોથી ફ�આરીએ
ે
ુ
�
�
ુ
ે
�
ે
ુ
�
�
ુ
ે
�ામજનોનુ જલસ નીક�યુ. મદરા બýરમા પહ��યા ન પોલીસ ગોળીબાર
શ� કરી દીધો. �ણ �ામજનોની પોલીસ ગોળીથી લાશ ઢળી, અસ�ય ઘાયલ
�
થયા.
�દોલનકારીઓએ પ�થરબાø શ� કરી એટલે પોલીસોકમી�ઓ ભા�યા
ુ
ુ
ે
અન થાણામા દોડી ગયા. થાણામાથી ગોળીબાર ચાલ રાખતા લોકોનો ગ�સો
�
�
�
વ�યો, કટલાક ભાગી છટલા પોલીસને ટોળાએ પકડી લીધા, બીý ભાગવામા �
�
�
�
�
સફળ ર�ા. આખ થા� ન�ટ કરી દવાય. પોલીસ પોતાના હિથયારો છોડીને
�
ુ
ં
ે
ુ
�
�
�
ુ
�
ભા�યા. લોકોએ ઉ�સાહથી ઘોષણા કરી ક હવ ગાધી રાજ �થાિપત થય છ! �
ે
ે
ે
સરકારે મોટાપાયે પોલીસ દળ મોક�યુ અન ગામનો ઘરાવ કરીને
�
�
�
�ામજનોને પકડી લીધા. અદાલતમા 225 આરોપીઓને ખડા કરવામા આ�યા.
ે
�
�
�
એકસોમા વરસ આજના સદભ તમાથી 172ન ફાસીની સý ફરમાવવામા આવી. બીý 19ન સખત કદની
�
�
ે
�
ે
�
ે
ે
�
સý થઈ. ગાધીø આ િહસાથી �યિથત હતા અન 12 ફ�આરીએ ક��સ
ુ
ે
�
�
ે
�
�
કારોબારીમા આ લડતન મોક�ફ રાખવાની ýહરાત કરી દીધી. રા���યાપી
ે
ુ
�
�થમ ‘સ�યા�હ’નો વાવટો આમ સકલાઈ ગયો. તનાથી મોતીલાલ નહર,
ે
�
ુ
�
ે
યાદ કરવા જવ ચૌરી ચૌરા... જવાહરલાલ, િવ�લભાઈ, સભાષચ� બોઝ બધા ભાર નારાજ ર�ા. ગાધીએ
ુ
ે
�
�
�
ે
�
ુ
�
ક�, માર અિહસાન ક��મા રાખીન તમામ ��િ� કરવી છ.
ે
ે
�
�
�વત�તા સ�ામ માટ ક�ટબ� લોકોને આ મા�ય નહોતુ, પ�રણામે ચૌરી
�
�
�
�
�
ે
�
�
ચૌરા ઘટનાએ ઘણા કાયકતાઓ સશ�� િવ�લવ તરફ દોરાયા તમા ýગશ
ે
�
ે
ચટરø, રામ�સાદ િબ��મલ, સિચન સ�યાલ, અશફાકઉ�લા ખાન, જિતન
�
ૂ
દાસ, ભગતિસહ, ભગવતી ચરણ વોહરા, મા�ટરદા સયસન, રાજગુર,
ે
�
ુ
�
�
ુ
ુ
ે
ે
�
�
ે
ુ
ે
�
શા માટ આજે યાદ રાખવા જવ છ ચૌરી ચૌરા? એકસો વષ પહલા � સખદવ, દગાભાભી અન બીý અનકની સમ� લડાઈ બીý ર�તાની રહી
એક ઘટના બની હતી, પોલીસના �ાસન લીધ લોકો �યા ધસી
ે
ે
અન બિલદાન આ�યા.
�
ે
�
�
�
ુ
ુ
ગયા અન િહસાચાર પછી ગોળીબાર અન અદાલતમા � ચૌરી ચૌરાન સધાન ગજરાત સાથ પણ હત. ગાધીø અમદાવાદ
ે
ુ
ે
�
ે
�
ે
ે
�
�ામજનોને ફાસીની સý થઈ. આને લીધ દશભરમા� અસહકારની લડત શ� અિધવશન પછી બારડોલી ગયા. �યાથી નાકર લડત શ� કરવાનો ઇરાદો હતો
�
ે
ે
�
ે
�
થવાની હતી તના સવસવા મહા�મા ગાધીøએ એ �દોલન જ મોક�ફ રા�ય. અન વાઇસરોયન આવો પ� પણ લ�યો. �યા ચૌરી ચૌરાના સમાચાર આ�યા.
�
ુ
�
�
ે
�
�
�
ે
�
ે
�
ત�કાલીન ક��સના તમામ િદ�ગજ નતાઓ નારાજ થયા છતા ગાધી ટસથી ગાધીøએ સિવનય ભગની લડત જ મોક�ફ રાખવાની ઘોષણા કરી અન ે
ે
�
ં
મસ થયા નહી, ત આ ચૌરી ચૌરા. પાચ િદવસના ઉપવાસ કયા. જવાહરલાલ તમની આ�મકથામા �
ે
�
ે
ે
�
ે
ૂ
�
�
ુ
ુ
ે
�
ુ
�
�
ુ
�
ઉ�ર�દેશના ગોરખપુર િજ�લામા બ ગામડાન આ સય�ત નામ છ. સમયના લ�ય છ : ‘અમન વધાર મઝવનાર તો લડતને મલતવી રાખવા
�
�
�
ે
ે
ુ
�
ગોરખપુર એટલે ગીતા �સથી �યાત આ�યા��મક સાિહ�યન અન નાથ ગાધીøએ આપેલા કારણો હતા. ચૌરી ચૌરાની ઘટના ભલ ે
�
સ�દાયન મથક. નાથ સ�દાય અન ‘ચત મ��દર ગોરખ આયા’ ઉ��તથી હ�તા�ર ખદજનક અન અિહસક લડતન સાવ છાજ એવી ના હોય,
ે
�
ે
ે
ે
�
ે
ુ
ે
�
ે
�
ે
�
ૂ
ૂ
ુ
�
�
ૂ
ે
ે
ુ
�
ે
ગીરનારના ગોરખ ધણાનો ઇિતહાસ આપણી નøક છ ત ગર ગોર�નાથની ચૌરી ચૌરાની ઘટનાને કારણ રા���યાપી �થમ પણ એક દરનુ ગામડ અન એક ખણખાચર આવલી જ�યાના
ે
ુ
ે
�
ુ
ે
�
�
�
ુ
ે
ુ
ે
ે
આ ભૂિમ, વધ નøકની વાત કરવી હોય તો વતમાન મ�યમ��ી આિદ�યનાથની ‘સ�યા�હ’નો વાવટો સકલાઈ ગયો હતો િવ�� પ�ા આવશમા આવલા ખોબા જટલા ખડતો ત શ અમાર �વરા�ય
�
�
�
�
�
ં
�
ં
ં
�
ે
ે
�
ુ
િશ�ા-દી�ા અહી થઈ. અહીથી દવ�રયા ýઓ તો વ� આ ચૌરી ચૌરા �ટશન ય� કઈ નહી તો થોડા સમય માટ પણ બધ કરી શક? ý અચાનક
આવ. ે હત. િ��ટશ સા�ા�યવાદ સામની આ સાવજિનક બગાવતમા � બનલા િહસાના એક ક�યથી આવ પ�રણામ અિનવાય હોય તો
ુ
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
�
�
�
�
ે
ે
ે
�વાત�ય સઘષનો એક મોટો અ�યાય આ નાનકા ગામ સાથે ýડાયલો અસહકાર અન સ�યા�હન ક��મા રાખવાનો આ ગાધી�યોગ. અિહસક લડતના શા��મા અન કળામા જ�ર કઈક ઊણપ હોવી
�
�
�
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ે
�
�
�
છ. ફ�આરી, 1922ના િદવસ �વરાજનો ઝડો લઈન લોકો નીક�યા, કમ ક � આમ તો તની શ�આત 1920મા થઈ હતી. તમા િખલા�ત લડત પણ ýડી ýઈએ...’ ગાધીøન એવો સવાલ પણ પછી કરવામા આ�યો ક મલબારમા �
�
ુ
ે
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
ે
ે
દિ�ણ આિ�કામા સ�યા�હ કરીને આવલા ગાધીøએ અસહકારન એલાન કયુ � દવામા આવી. સભાષ, સાવરકર, ઝીણા વગર િખલાફતને પારકી પચાત (અનસધાન પાના ન.17)
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
ુ
ુ
ે
�
ુ
ે
ે
િત આયોગના વોટર મનજમ�ટ ઇ�ડ�સ અનસાર, બ�લર દશના �
ુ
ે
�
ે
�
ની એવા શહરોમાન એક છ, �યા 2020મા ભજળ ખતમ થઇ જશ. �વ�નાથ �ીકાત વલ બ�લરન ફરી વાર પાણીદાર
�
ૂ
�
ે
�
�
�
�
�
ુ
ુ
સાઇબર િસટીના નામથી ýણીત બ�લર દશન એવુ શહ�ર પણ
ે
�
�
ુ
ુ
�
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
�
�
�
�
છ, જ �લાિનગ િવના િવ�તય છ. આ શહરની વ�તી સવા કરોડની થઇ ગઇ ��ગસની મદદથી સકાઇ
�
�
�
છ, જને અ�યાર તો 100 �કમી દર આવલી નદીમાથી પાણી મળી ર� છ. ગયેલા કવાઓને �રચાજ�
�
�
ૂ
�
ે
ુ
ે
�
ે
ુ
�
ૂ
�
ે
કણાટક સરકારનો હત છ ક ભિવ�યમા 425 �કમી દર આવલ િલ�ગાનામ�ી બનાવનારા �વ�નાથ �ીકાત
�
�
�
ે
�
ુ
ુ
�
�
�
ડમથી બ�લરન પાણી મળ. આ પ�રયોજના પર સરકાર લગભગ 12 હýર કરવા માટ મથ છ �
ે
�
કરોડ �િપયા ખચવાની છ. બાયોમ એ�વાય�મ��ટલ સો�યશ�સના �થાપક અન ે
�
ુ
�
ે
�
ે
�
વોટર એ�સપટ� િવ�નાથ �ીકાતના મત રઇન વોટર હાવ��ટગ, �રચાજબલ
�
�
કવા અન િપ�સ પર મા� એક હýર કરોડ �િપયાના ખચથી બ�લરની
ે
�
ુ
�
ુ
પાણીની જ��રયાતન પરી કરી શકાય છ. �
ૂ
ે
ુ
�
�
ુ
�
ુ
ુ
�
બ�લરના એક ઉપનગર સýપરમા ભોવી પલવા નામન ગામ છ. આ
�
�
�
ૂ
ક�નડ શ�દ ભોવીનો અથ થાય છ કવો અથવા ભખનન કરનારા એટલે ક અથ �
�
�
ે
�
ુ
�
�
ુ
�
�
ે
�ડગસ. ભોવીપુરામા 750 વલ �ડગસ પ�રવાર રહ છ. બ�લરમા �યાર કવા
�
�
�
�
ે
�
ુ
�
ખોદવાનુ કામ ઓછ થય �યાર આ વલ �ડગસ આઇટી કપનીઓમા� ગા�સ,
�
ે
�
�
�
�
�
ક�સ અન �લીનસની ýબ કરવા લા�યા. િવ�નાથ �ીકાત આ ગામના
ે
�
ે
ે
લોકોને તાલીમ આપી. આજે આ વલ �ડગસ ઓપન વ�સ (કવા)
�
�
ે
�
�
બનાવીન 35થી 50 હýર �િપયાની માિસક કમાણી કરે છ. તઓ ��ટø &
ે
�
ે
�
નાના ઘરોમા� �રચાજ િપ�સ અથવા કવાની સફાઇ કરીને પણ
�
ે
�
ે
�
એટલી કમાણી કરી લ છ. િવ�નાથ �ીકાત કરેલ આ પહલને સ�સસ
ે
�
ુ
ે
કારણે ભોવીપુરાના અનક યવાનો નોકરી છોડી ફરી બાપદાદાના
�
�
�
�
ધધામા પાછા ફયા છ. તમનુ કહવ છ ક બ�લરમા હýરો તળાવ �કાશ િબયાણી
ે
�
ુ
�
ુ
�
�
�
�
ુ
�
�
ે
હતા, જ લોકોના ઘરમા બનેલી ટાકીઓ સાથ ýડાયલા હતા.
�
ે
ે
�
તળાવોમા ચોમાસાન પાણી એકિ�ત થત હત, જ ઇ�ટરકને�ટડ
ુ
�
�
ુ
ુ
ે
�
�
�
ે
ુ
�
�
ુ
�
નેટવક� �ારા ઘરની ટાકીઓમા પહ�ચત હત. �યાર ઘરોમા� ખ�લા
ુ
ુ
ે
�
�
ે
�
�
કવાઓ પણ હતા જ ભજળન �તર બચાવી લતા હતા. બ�લરન સýપર ઉપનગર 83 એકર િવ�તારમા ફલાયલ છ, અિઝમ �મø યિનવિસટીના �ોફ�સર હ�રણી નગે��નુ કહવ છ ક �
�
�
ૂ
ુ
ુ
�
ે
ે
ુ
�
�
ે
�
�
ુ
ુ
�
�
�
ુ
�
ુ
�
ે
ે
�
ુ
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
ે
�
ુ
ુ
ે
િવ�નાથ �ીકાત આ વલ �ડગસની મદદથી સકાઇ ગયલા કવાઓન ે �યા 280 ઘર છ. આ ઘરોને રઇન વોટર હાવ��ટગ અન નચરલ �રચાજ � બ�લરમા આજે લગભગ 50 ક�યિનટી કવા છ, જ એક સમય 1400થી વધાર ે
ે
ે
ુ
ુ
�
ુ
�
�
�
ુ
�
�
ુ
ુ
ે
�
�
�
�
ુ
ે
�
�
�
�
�રચાજ કરાવી ર�ા છ. તમનુ કહવ છ ક વરસાદનુ અડધ પાણી પણ બચાવી િમકિનઝમથી સરરાશ આખ વષ રોજ 500 �કલોલીટર પાણી મળ છ. હતા. બ�લર બદલાઇ ર� છ, િવ�તરી ર� છ. શહરની જળનીિતને પણ તની
ે
�
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ુ
ુ
ુ
ે
�
�
ુ
ુ
�
�
�
�
�
�
�
ે
ુ
લઇએ તો બ�લરમા પાણીની ખોટ ન રહ. િવ�નાથ એપાટ�મ��સ અન ે િવ�નાથન કહવ છ ક બ�લરના રન વોટર હાવ��ટગ ન કરતા ઘરોમા� બ�લર ુ સાથ બદલવી ýઇએ. સરકારે પ��લક �રચાજબલ કવા બનાવવા ýઇએ.
�
�
ે
�
�
ુ
�
�
�
�
ે
�
ુ
ે
ઘરોના લોકોને પણ સમýવી ર�ા છ ક રઇન વોટર હાવ��ટગ િસ�ટમ કરો વોટર સ�લાય એ�ડ સવરજ બોડ (બીડ��યએસએસબી) �ારા પાણીનો પરવઠો રન વોટર હાવ��ટગ જ�રી કરી દવ ýઇએ અન ��ારોપણ કરાવવ ýઇએ.
�
�
ુ
ે
�
�
ે
ે
ુ
ે
ુ
�
ે
�
ે
�
�
ે
અન તમારા ઘરોમા� �રચાજબલ કવા ખોદાવો. િવ�નાથ �ીકાતાની ટીમ ે બધ કરી દવો ýઇએ. હાલ રઇન હાવ��ટગ ન કરતા 75 હýર ઘરોમા�થી સ�ટર ફોર સાય�સ એ�ડ એ�વાય�મ��ટલ ઇ��ડયાના ડાઉન-ટ-અથ �
�
�
�
ે
�
ુ
�
�
ૂ
�
�
ં
ૂ
�યબોન પાકના સાત ખ�લા કવાનો પનરુ�ાર કય� છ. �યા 37 �રચાજબલ બીડ��યએસએસબી તમના માિસક પાણી િબલ પર 50 ટકા પન�ટી વસલ છ � પ��લક�શન મજબ, ý બ�લરના ભજળમા સધારો નહી થાય તો આિ�કાના
ુ
ુ
�
ુ
�
ુ
ે
ૂ
ે
ુ
ે
ુ
ે
ે
�
ુ
�
કવા બના�યા છ અન બીý 28 હø બની ર�ા છ. જ કમાણી નહી, પણ ખોટનો ધધો છ. કપટાઉનની માફક િસિલકોન વલી પણ પાણીના અભાવે સકાઇ જશ. ે
�
�
�
�
ે
ં