Page 20 - DIVYA BHASKAR 121820 P1-32
P. 20
¾ }ગુજરાત Friday, December 18, 2020 20
Friday, December 18, 2020 | 20
નરે���ા� મોદીઅે 2003મા� સામિખયાળીની ધરતી પર સ�ગમતી��ના� સપના�ની વાત કરી હતી
તે અાજે �ો��ર ���ર�મની ����અે પણ ગુજરાત સરકારે અમ�મા� મૂકવા જેવી ��...
ક�� સરહદ િસ�ધુ-નમ�દા સ�ગમતી��
ે
ડા િદવસ પહ�લા ગુરુ નાનક જય�તીઅે વડા�ધાન નરે�� મોદીઅે અાવરી લેવાઇ હતી. પણ છ��લા અા��ક વ��થી અા �યવ�થા બ�ધ કરાઇ છ�.
�
�
થો ક�છના પિ�મ છ�વાડ� લખપત ��થત ગુરુ�ારાના øણ��ધારની ýક�, �યારબાદ બનાસકા��ાની સરહદે નડાબેટમા� બોડ�ર ટ��રઝમ િવકસાવવાની
�િ�યા શ� થઇ છ�. પણ અેની ગિતઅે મ�દ છ�.
ઘટના પોતાના �વચનમા� યાદ કરી હતી. નરે��ભાઇને ક�છ
��યે અતૂટ લગાવ છ�. ક�છની વાત કરતા� �યારેક લાગણીશીલ પણ બની ýય ખરેખર તો પા�ક�તાનને �પશ�તી ગુજરાતની સમ�તયા સરહદની પેક�જ ટ�ર
છ�. 2001ના િવનાશક ભૂક�પને પગલે સý�યેલી રાજકીય ગિતિવિધઅોમા� માટ� પૂરતી અને ઊજળી તક છ�. ક�છ અને બનાસકા��ા બ�નેની રણ સરહદનો
તેઅો ગુજરાતનો નાથ બ�યા. ક�છના અýડ પુનવ�સનનો ઇિતહાસ ફરી નડાબેટથી સરદાર ચોકીનો િવ�તાર પય�ટકોને રોમા�ચક અનુભવ કરાવે
�
ઉખેડવો નથી પણ અે �િ�યા દરિમયાન ભા�યે જ કોઇ મિહનો અેવો હશ ે તેવો છ�. �ડસે�બર-ý�યુઅારીમા નડાબેટ સીમાઅ �થળા�તરીય પ�ીઅોનો
ે
�યારે તેઅો ક�છ નહીં અા�યા હોય. રણો�સવના તો નરે��ભાઇ �વ�ન��ટા. જમાવડો ýવા જેવો હોય છ�. ઉપરા�ત સીમાસુર�ા દળના જવાનોની સ��યા
સફ�દ રણને તેમના થકી જ િવ�િવ�યાિત મળી. મુ�ય�ધાન પદના પરેડ અાક��ણ જમાવે તેવી છ�. તો અા છ�ડ� અેટલે ક� ક�છ સરહદે
તેર વ��ના ગાળા દરિમયાન નરે��ભાઇ 70થી વધુ વખત ક�છ વીઘાકોટ, સરદાર ચોકી અને શક�ર લેકનો નýરો તો િજ�દગીનો
મુલાકાત અા�યા હતા. જે અેક િવ�મ છ�. ક�છ સાથેના અેક યાદગાર �સ�ગ બની ýય તેવો છ�. 9 અેિ�લ, 1965ના
ે
અનોખા �ણાનુબ�ધનો ઉ�લેખ પણ નરે��ભાઇ �સ�ગોપાત અસા�� ક�� રોજ પા�ક�તાની લ�કરના નાપાક અા�મણ સામે સી. અાર.
કરતા ર�ા છ�. પી. અેફ.ના ગ�યા�ગા��ા� પોલીસમેનોઅે બહાદુરીથી
બાર હýર લોકોનો øવ લેનાર ધરતીતા�ડવ પછી કીિત� ખ�ી સામનો કરીને ચોકી ýળવી રાખી અેની વીરગાથાનુ� અા
નરે��ભાઇ મુ�ય�ધાન બ�યા હતા અેનો ઇિતહાસ ýણીતો �થળ છ�. અહી અે સમયે શહીદ થયેલા છ જવાનોની ખા�ભીયે } ક�છ સરહદે �વેલુ� શક�ર લેક ભારત અને પા�ક�તાન બ�ને િવ�તારમા �
ં
છ�. સ�ારોહણનુ� અે �થમ સોપાન િદ�હીના િશખરે પહ�ચી છ�. પણ, અા �થળની બ�ને બાજુ શક�ર લેકના િસ�ધુ નદી ફ�લાયેલુ� છ�. િશયાળામા સુરખાબ ક� પેણ જેવા પ�ી સીમાની બ�ને તરફ ઊડતા
�
ચૂ�યુ� છ�. જેમ ક�છ માટ� ક�દરતી અાપિ� િવકાસના અવસરમા� સિહતના િમિ�ત પાણી લહ�રાતા� રહ� છ�. 300 ચો. �ક.ના અા ýઇને રોમા�ચ અનુભવાય છ�. }રામિસ�હ પરમાર
પલટાઇ તેમ નરે��ભાઇ માટ�ય અે અાપિ� રાજકીય તકમા� પલટાઇ લેકનો 90 ચો. �ક. ભાગ િસ�ધમા� છ� અને 210 ચો. મી. ક�છમા�.
અને બ�નેઅે અેને ઝડપી લઇને ઇિતહાસ સø દીધો છ�. બરોબર વ�ે ભારતે બા�ધેલો બોડ�ર રોડ છ�. લોખ�ડની બોડ�ર ફ���સ�ગને અા સુધી પહ�ચે અને �યા સરદાર ચોકી નøકના િસ�ધુના (શક�ર લેક)ના� પાણી
�
�
ક�છ�ેમી વડા�ધાન મ�ગળવાર તા. 15મીઅે ફરી અેકવાર ક�છ અાવી પાર અને પેલે પાર સુરખાબ, પેણ, અનેક ýતના બગલા સિહતના પ�ીઅો સાથે માનવસિજ�ત સ�ગમ થાય તો અે અનોખુ� તીથ��થાન બને. દોઢ દાયકા
ર�ા છ�. વડા�ધાનની હ�િસયતથી અા તેમની પા�ચમી મુલાકાત છ� અને �થળ હ�ýરોની સ��યામા� ýવા મળ� છ�. પા�ક�તાન બાજુથી ઊડીને પ�ીઅો ક�છ પછી અાજે નમ�દાની પાઇપલાઇન છ��લી ચોકી સુધી પહ�ચી ગઇ છ�. સ�ગમની
પણ ધોરડો અેટલે ક� સફ�દ રણ જ છ�. અેમના થકી જ અાજે અા િવ�તારની અાવે અને �યા�થી ફરી પાછા ýય... ‘કોઇ સરહદ ના ઇસ રોક�’ ગીત યાદ વાત િવસરાઇ ગઇ છ�. પાઇપલાઇન શા માટ�, હવે તો નમ�દા નદીના� વધારાના�
ે
�
કાયાપલટ થઇ ગઇ છ�. અામ છતા રણો�સવમા� બોડ�ર ટ��રઝમ અેક ખૂટતી અાવી ýય. છ��લે, અા જ સ�દભ� વાત નરે��ભાઇની. ક�છવાસીઅોને �યાલ 10 લાખ અેકર ફીટ પાણીયે �યા પહ�ચાડીને સ�ગમતીથ� બની શક�. સવાલ,
�
ે
કડી છ� અને અાજે અેની જ વાત કરવી છ�. અાપણે ýણીઅે છીઅ તેમ અા હશ ક� નમ�દાના� પીવાના� પાણી પાઇપલાઇન મારફત ક�છ પહ��યા� �યારે ગુજરાત સરકારની પહ�લનો અને ક�છના �િતિનિધઅોની સિ�યતાનો છ�. અે
ે
સફ�દ રણનો ઉ�રીય ભાગ અેટલે અાપણી સરહદ. રણો�સવના અારંભે બોડ�ર સામખીયાળી ખાતે યોýયેલા ઉ��ઘાટન સમારંભમા� પોતાના અેક લાગણીભયા� જ સમારંભમા� મોદીøઅે િસ�ધુના� પાણી પરના ક�છના અિધકારની વાત છ�ડી
ે
ટ��રઝમના ભાગ�પે પેક�જ ટ�રમા� સરહદી ચોકી અને યુ� �મારકની મુલાકાતને સપના�ની વાત કરતા� તેમણે ક�ુ� હતુ� ક� નમ�દાનુ� પાણી ક�છની છ��લી ચોકી હતી. અા બાબત પણ ક�ઇ જ નથી થયુ�.