Page 16 - DIVYA BHASKAR 121021

Friday, December 10, 2021 | 12

�
�
ે
�
મમતા બનøએ િદ�હીમા ýહર કરી દીધ ક દશ
�
ે
ુ
�
�
ે
આખામા� ક��સ િસવાયના િવરોધ પ�ો છ. ભાજપન ે
ુ
ે
ે
ે
ે
�
હરાવવા ટીએમસી તમન સહયોગ કરશ. તમણે ક� ક �
જ �ાદિશક પ�ો મન બોલાવશે, હ ��ાર માટ જઈશ
�
�
ે
ે
�
ે
�
અમર�� િસઘ ગમાવવા પ�ા, હવ તણ પોતાનો પ� ઊભો કય� છ. બીø
ુ
ે
ે
ે
�
ે
�
ુ
તરફ પ� �મખ િસ� રાøનામ આપે, પાછા આવ, મ�યમ��ીની ટીકા કરે,
ુ
ે
ુ
પોતાની પસદના અિધકારી િનય�ત માટ દબાણ લાવે, અરિવદ કજરીવાલન ે
�
�
�
�
ુ
મળવા દોડી ýય (કોઈ સમય ત આમ આદમી પ�મા� પણ હતા).
ે
ે
�
ે
ુ
�
ુ
�
�
બીજ ઉદાહરણ મઘાલયન છ. �યાના ક��સી પવ મ�યમ��ી મકલ સગમા
�
�
ે
ૂ
�
ુ
ુ
�
ે
ે
�
ે
ૂ
ે
ે
તના 12 ધારાસ�યો સાથ �ણમલમા ýડાઈ ગયા છ. હવ ક��સ પાસ મા�
પાચ ધારાસ�યો ર�ા છ. �વાભાિવક રીત આ આગામી ચટણીનો ખલ જ
ે
�
ે
�
�
ૂ
�
હોય. 2018મા ક��સ 60 ધારાસ�યની સ�યા ધરાવતી િવધાનસભામા� 21
ે
�
ે
ે
ે
ે
�
બઠકો સાથ સૌથી વધ સ�યા ધરાવતો પ� બની, પણ સામ એનપીપી (નશનલ
ુ
નવી રાજકીય મહ�વાકા��ા પીપ�સ પાટી)એ કોનરાડ સગમાના ન��વ હઠળ 18 બઠકો પર øત મળવી, � �
ે
ે
ે
�
�
�
ે
�
ે
ે
ભાજપના બ િવધાનસ�યોની સાથ મળીન સરકાર રચી. આસામમા ભાજપનુ
ે
�
�
નોથ� ઈ�ટ ડમો���ટક એલાય�સ અ��ત�વમા છ તમા ýડાઈ ગયા. સરકારમા
�
�
ૂ
ે
�
ન હોવાથી ક��સ િવરોધ પ�ની ભિમકા પણ બરાબર ભજવવા અસમથ બની
ે
ૂ
ે
ે
ે
ે
ં
�
ે
ક��સ નહી, (�ણમલ) ક��સ! ýય છ તના અનક ઉદાહરણોમા મઘાલયનો ઉમરો થયો. પ� �મખ િવ�સ�ટ ે
�
�
ે
ુ
પાલા સામ મકલ સગમાએ િવરોધ ýહર કય�, સોિનયા ગાધી અન રાહલ
�
ુ
�
ે
ે
�
�
�
ે
�
બનન િદ�હી બોલા�યા, વાત વધ બગડી અન આખ જથ �ણમલમા� ýડાઈ
ુ
�
ૂ
ે
ૂ
ે
ુ
�
ુ
ે
ગય. તમને પાછા બોલાવવા માટ ક��ીય નતાઓ કોિશશ કરી ર�ા છ.
�
ે
�
�
�
દરિમયાન મમતા બનøએ િદ�હીમા� ýહર કરી દીધુ ક દશ આખામા�
�
�
ે
�
ે
�
ે
ક��સ િસવાયના િવરોધ પ�ો છ. ભાજપને હરાવવા ટીએમસી તમને સહયોગ
�
ે
�
�
ુ
�
ે
ે
�
�
ે
�
ુ
�
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
આ વ લોકશાહીમા જ બની શક. છ�લા કટલાક સમયથી એવ � ુ � પોતે જ વરિવખર થયો. રિશયામા ગોબાચોફના ‘�લા�નો�ત’ અન ે કરશે. તમણે ક� ક જ �ાદિશક પ�ો મને બોલાવશ, હ �ચાર માટ જઈશ.
ૈ
�
અમ ગોવા, હ�રયાણા, િ�પરામા અમારા પ�ને �ભાવી બના�યો છ. ઉ�ર
ૂ
�
ે
�
�
�
�
�
ુ
ે
દખાઈ ર� છ ક આગામી ચટણીમા ભાજપને હરાવવા માટ
‘પ�ર��ોઇકા’ની ઐિતહાિસક ઘટનાએ �ટિલન શલીનો સા�યવાદ �વ�ત કરી
ે
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
ે
અલગ અલગ �ાદિશક પ�ો, �ણમલ ક��સ અન મમતા ના�યો. ભારત પરના ચીની આ�મણે ભારતના સા�યવાદી પ�મા� ભગાણ �દશમા શાખા છ, હ કાશી ‘િદયા જલાન’ જવાની છ અન મહાદવના મિદરે
�
ે
ે
ૂ
ે
ે
ે
�
�
�
�
ે
ે
ે
ે
�
�
બનø સિ�ય બનવાના છ! આમ તો આ મહ�વાકા�ા રા��ીય �તર ક��સની પદા કયુ. ન�સલવાદી ચળવળ માઓન આદશ� ગણવા માડી, આજે દશન પણ કરીશ. કાશીમા વડા�ધાન નરે�� મોદી ø�યા હતા.
�
�
�
�
ે
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
ે
�
ૂ
ે
�
�
ુ
ુ
છ�, હજ ત છટી નથી, પણ ક��સન ન��વ આવો પડકાર ઝીલી શક તમ નથી અબન ન�સલ અન િલબરલ સમહો તવા ર�ત છ પણ તમની મમતાના આ િવધાન પર એક રાજકીય સમી�કનુ મýન િવધાન
ે
ે
�
ે
એટલે તન �થાન લવા માટ બીý નાના પ�ો, જ પોતાના �દશ, ýિત અન ે ‘�ાિત’ મા� �ાિતન ફરજ�દ છ એટલે બગાળ અન કરળ સમયના આ�ય ક મમતાન એ િવ�મરણ થય હોવ ýઈએ ક આ દીવડો
�
�
�
ે
�
�
ુ
�
ુ
�
�
�
ે
ુ
�
ે
ે
ુ
�
ે
�
ુ
ે
�
ુ
ે
�
ે
ં
સ�દાય પરતા અ��ત�વ ધરાવ છ, �યારક �દશમા� સરકાર પણ બનાવ છ, િસવાય ડાબરી મોરચો ફા�યો નહી. થોડો સમય િ�પરામા � જ ભાજપના પરોગામી જનસઘનુ ચટણી �તીક હત! � ુ
�
ે
ૂ
�
ૂ
�
ુ
�
ે
�
ે
ે
ૂ
ે
�
ૂ
�
તઓ આગામી ચટણીમા િદ�હી (ક�� સરકાર) સર કરવાના �વ�ન સવી ર�ા સરકાર રહી ત �થાિનક જનýિતઓના આપસી િવ�હનો હ�તા�ર ટીએમસી બધ ચટણી લડી ના શક એવ �વીકારીન ે
�
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
�
�
ે
ે
છ. કોઈક સમય એવો હતો ક આ પ�ો ક�� સરકારમા ભાગીદારી માટ બ મ�ય લાભ લઈન થઈ હતી, ત પણ હવ નથી રહી. જણા�ય ક અિખલશ ઈ�છ તો તના પ�ના �ચાર માટ �
ે
ુ
�
ુ
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
ગઠબધન- એન.ડી.એ. અથવા ય.પી.એ. સાથ રાજકીય મ�ી કરી લતા. આગામી ચટણીના� મહ�વાકા�ી પા�ો છ, મમતા િવ�� પ�ા હ જઈશ. િદ�હી મલાકાતમા તઓ વડા�ધાનને મ�યા.
�
ૂ
�
ૈ
ે
�
�
�
ુ
�
ુ
�
�
રાજકીય મ�ીની ખબી ક ખામી એ છ ક બન તટલ વધ મળવવ અન તન માટ � બનø, કજરીવાલ, શરદ પવાર, અિખલશ િસહ, ઓવશી, બીએસએફના મ� ફડરલ માળખ વધ મજબત બન તવી
ૈ
�
ે
ે
ે
ે
ે
�
ે
ૂ
ુ
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
ુ
�
�
ૈ
ે
ે
ે
ુ
�
�
ે
ુ
ૂ
�
ે
�
ે
�
ે
�
�
ે
�
�
�
ં
ે
ૈ
કોઈ વફાદારી નહી રાખવી. ભતકાળમા� આવો ખલ જયલિલતાથી માડીન ે તાિમલનાડથી �ટિલન અન બીý કટલાક. તમની ઈ�છા માગણી કરી અન બગાળમા વિ�ક ઉ�ોગ મળામા વડા�ધાનને
�
ૂ
�
ે
�
ે
�
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
માયાવતી અન મમતાએ કય� હતો. આર.જ.ડી.ના લાલુ �સાદ તો ખ�લી મયાિદત નથી, પણ બધા એકબીýથી સાવ અલગ છ, અલગ વોટ આમ��ણ આ�ય જ તમણે �વીકાય. સોિનયા અન કજરીવાલન મ�યા
ે
ે
�
ુ
ુ
�
ે
ુ
�
ુ
�
�
ે
ે
�
ે
રીત વડા�ધાન થવાની �વાિહશ ધરાવી હતી. મલાયમ તવી હરોળમા� હતા. બ�ક પર આધાર રાખ છ અન બધાની પાસ એક ‘ભાિવ વડા�ધાન’ છ! હવ ે નહી તન કારણ આપતા� ક� ક મ મા� વડા�ધાનની મલાકાત રાખી હતી.
ે
ે
�
�
ં
ુ
ુ
ે
ે
�
ે
ે
એન.ટી.રામારાવ િવશ પણ આવી જ ધારણા હતી. તઓ ક��સનો એવો દાવો ક તના નતા વડા�ધાન હોવા ýઈએ, �વીકારી સોિનયા અન કજરીવાલ પýબની ચટણી માટ �ય�ત હશે એટલ મળી નથી,
ે
�
ૂ
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ે
ુ
�
ુ
�
ે
�
ુ
ે
ે
અર, 1952ની �થમ ચટણીમા કરળમા સા�યવાદી પ� ø�યો એટલે વાયા શક તમ નથી. ખદ ક��સમા પણ એવા વ�ર�ઠ નતાઓ છ જ હવ પ�મા� નવ � ુ પણ મહારા��મા ઉ�વ ઠાકર અન શરદ યાદવને મબઈ મલાકાત દરિમયાન
�
�
ે
�
�
ૂ
�
ે
ે
�
ુ
ે
�
�
ૈ
�
ે
�
�
મો�કો અન બઈિજગ થઈ ભારતમા લાલ વાવટો ફરકશે એવી હ�શમા ‘નહર ુ ન��વ ઈ�છ છ. આની અસર ક��સ શાિસત રા�ય સરકારોમા� પડી છ ન �યા � મળીશ. સ�મ�યમ �વામીની મલાકાત િવશ �વામીએ પોતાની શલીમા ક�,
ે
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
ુ
ે
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
�
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ક બાદ ના�બ�ીપાદ’નો નારો લગાવવામા આ�યો. ઇ.એમ.એસ ના�બ�ીપાદ આપસી ખચતાણ તી� બની. પýબ તન વરવ ઉદાહરણ છ, �યા પ� �મખ હ તો કાયમ તની સાથે છ. પ�મા ýડાવાનો સવાલ જ નથી.
ે
�
ુ
ુ
ુ
�
�
ુ
કરળની સા�યવાદી સરકારના મ�યમ��ી હતા, પણ પછી તો વિ�ક સા�યવાદ અન મ�યમ��ી વ� મોટા મતભદો છ. તન લીધ પ�ને વ�ર�ઠ મ�યમ��ી કોઈ પણ ભોગે ભાજપ હાર તવા ઈરાદાન ભિવ�ય રોજબરોજ ન�ી થશ! ે
ે
ુ
ે
ે
ે
ુ
ે
ે
�
ે
ે
ૈ
ે
ે
ે
ે
�
‘ની લ ગગન ક તલ’ નામક આ લખમાળાનો જ�મ થયલો આજથી અમક શ�દની િતખાશ ઘસાય, ત ઘસારાન ભાષાભોિમયાઓ િસમા��ટક �લીિ��ગ કહ છ �
ે
ુ
ે
�
�
�ણચારપાચ દાયકા પહલા અિવનાશ પારખના સા�તાિહકમા,
�
�
�
ે
�
ે
ે
અન તવા નીલ ગગનની સવ�ાહી છતરી હઠળ હમારો
�
ે
ે
ે
�
�
સવ�થમ લખ છપાયલો, શીષક ‘િલટરલી.’
�
ે
ૈ
ુ
ે
ુ
ત વખત હસમખ ગાધી નામ પ�યા�મા ‘સમકાલીન’ દિનકના ત�ી ‘િસમા��ટક �લીિ��ગ’ નામની િ���યા
�
ે
હતા અન સાઇડમા ગજરાતી ýડણી તથા ભાષાશિ�નો મદરેસો ચલાવતા
ુ
�
ે
ુ
�
હતા. એમના છાપામા ýડણીની ભલ છપાઈ ýય તો ત પોતાના ગાલ ે
ૂ
ે
ુ
થપાટો મારતા! પરંત ýડણીની શિ�ના આ�હી હસમુખલાલ સમકાલીનના
ુ
ૂ
ે
�
ૂ
ુ
�
સમાચારોમા ઠઠ સડકછાપ ગજરાતી યઝ કરતા હતા, એવા તક� સાથ ક જ ે અિતશયો��ત અલકાર છ; બોલનારની લાગણીન ભારપવક �ય�ત કરનાર
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
ે
ે
�
�
�
�
ં
ભાષા જનરલ પબિલક બોલ છ તમા સમાચાર આપો; સા�રી ભાષામા નહી! િ�યાિવશષણ છ. દાળમા નમકની જમ ત અલકારથી વાતમા �લાઇટ રોનક
�
�
ે
ુ
ે
ે
ે
ે
�
પહલથી ભાષાની વાયડાઈન વરલા હમો તવી બડોળ બોલીની અગ��ટમા � આવ છ, ય ફોલો? હાલા�ક ત રીત અમક શ�દની િતખાશ ઘસાય, ત ઘસારાન ે
ે
�
ે
ે
�
ે
ુ
ે
ે
ુ
�
�
જ��પગલી જ��પગલી હસમખલાલન હર��ય કરતા. ભાષાભોિમયાઓ િસમા��ટક �લીિચગ કહ છ.
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
ે
�
�
�
ે
�
ે
ે
જમક�, એક િદવસ સમકાલીનમા હડલાઇન હતી ‘વધલા બસભાડા � ભાષાનો આ ખલ તમ �યાનથી જઓ તો ઠરઠર ýવા મળશ: કોઈ
ઉતારઓને િલટરલી દઝાડશ!’ અન હમો હવામા� છતરી ઉલાળતા છ�મકછ�લો કહ ક “have a great day,” એનો અથ ત નથી ક તમારો
ે
�
ુ
ે
�
�
�
ે
ે
ે
�
ે
ઉલાળતા અિભયાનના સવ�થમ લખમા કોપાયમાન થયલા ક � િદવસ િસકદર જવો ક અકબર જવો ક િવ�માિદ�ય જવો ભ�ય બન તવી
ે
�
�
�
ે
ે
�
ે
ે
�
ુ
ે
�
ે
ુ
ઉતારઓને િલટરલી એટલ ખરખર, સગડીથી ક �ાયમસથી ક � નીલ ગગન શભ�છા કોઈ આપે છ.
ે
�
�
લાઇટરથી ક વોટ�વરથી બસની સીટ ઉપર બસતા બસનારના મહમદની કોઈ મવી ýઈન તમારા ઘરથી કહ ક “that movie
ે
�
�
ૂ
�
ે
ે
�
ે
ૂ
�
ે
ે
ે
�
�
ે
�
ે
વોટ�વર ઉપર સાચસાચ થડ �ડ�ી બિનગ થાય તન િલટરલી ક તલ ે was awesome,” તનો મતલબ ત નથી ક ત �ફ�મ ડરામણી હતી
ે
ે
�
ુ
�
દઝાડશ કહવાય. ભાડા �ટ�ચર જવા હોય તન દશાવવા ક ભયાનક હતી. તનો ઓપોિઝટ મીિનગ કરવાનો, ય ફોલો? હવ ે
�
�
�
ે
ે
ે
�
ે
‘િલટરલી’ વાપરવા ýઓ તો લખાય ‘�ફગરે�ટવલી’. મધ રાય great ક awesome અથવા fantastic, amazing, awful, very,
�
ુ
�
ે
�
�
�
ે
ે
શ�દોના લ�ણાથ, અિભધાથ ન �યજનાથ સમý, િમ�ટર really, ultimately, and actually વગર િવશષણ ક િ�યાિવશષણના
ે
�
ે
હસમખલાલ! અથ �ફ�ા પડતા ýય છ, ન ત અથની �ફ�ાશ ઇઝ કો�ડ ‘િસમા��ટક
ે
ુ
�
ે
�
�
�
ુ
ે
ે
�
ે
ુ
�
�
�યાર ગાધીએ ગાધીસહજ િવનયથી જણાવલ ક ‘િલટરલી’ હવ ે �લીિચગ’. હમો ભાષાના �મર છ�; ભાષા કરા ભગત છ�; ન ગજરાતી ક �
�
�
�
�
�
ે
ે
ે
ઇ�ટ���સફાયર, યાન તી�તાદશક તરીક� પણ વાપરી શકાય છ. અન હમો ���લ�તાની ક બ�ગોલી ક િહ�દ�તાની ચાલ વપરાશના લખાણોન કાન પાસ ે
�
ુ
ુ
ે
ે
�
ૂ
િલટરલી LMAO! સપડા રાખીન સતત સાભળતા રહતા છ�.
�
�
�
�
ુ
ુ
�
�
આજે હસમખ ગાધી નથી; સમકાલીન નથી; પરંત એમણે આદરેલી કોઈવાર વહમ ýય ક શ�દોનો મીિનગ બોલનારના મોઢામા છ ક �
�
�
ે
�
�
સડકછાપ ગજરાતી બોલી ચાર તરફ ન દસ િદશાઓમા વરસી રહી છ, તનો સાભળનારના કાનમા છ? કટલીકવાર તો, તમારા સમ, ખાતરી થઈ ýય ક �
ે
�
ુ
ે
ે
�
�
�
�
ે
ે
�
�
સતત અફસોસ કરતા ગગનવાલાની નજરે અચાનક ચડ છ, પર ફોટામા � મીિનગ તો સા�ભળનારાના મગજમા પહલથી હતો, બોલીન તમ તન ક�ફમ�
�
ે
�
ે
ે
�
�
ે
છ ત મી�રયમ એ�ડ વ�સ�ટર �ડ�શનરીના પીટર સોકોલોવ�કીનનો િનબધ અથમા પણ યાન અલકાર તરીક� પણ વાપરી શકાય છ. કોઈ LMAO કહ � કીધો! પણ તમ પછો છો, �ગરેø �લીિચગની વાત �યા ગજરાતી કોલમમા �
ે
�
ે
�
ુ
ે
�
�
�
ૂ
�
�
ે
ુ
�
�
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
ે
‘િસમા��ટક �લીિચગ’! અન અમારા મનપટ ઉપર દખા દ છ ફરી એકવાર તો ત ખરખર હસતા હસતા તનો વોટ�વર ખોઈ બઠલ નથી; ક “I literally શણ? સાહબ, અમ શ લખીએ ન તમ શ વાચો It’s literally up to you.
�
�
�
ે
ે
ે
ં
�
ુ
�
ુ
પ�યા�મા હસમખ ગાધી. સોકોલોવ�કી કહ છ ક ‘િલટરલી’ �ફગરે�ટવલીના died laughing,’ કહ તો હસીહસીન મરી ગયલ નથી, અથા�� અહીયા ત ે જય સોકોલોવ�કી!
ે
�
ે
�
�