Page 9 - DIVYA BHASKAR
P. 9
Friday, November 27, 2020
�
�
ે
�
ે
ે
સરદારને વી.પી. મનન જવા સરદાર પટલ અન વી.પી. મનનનો સ�બધ કવો?
ે
��ાિધકારી મ�યા. સરદાર અન ે
�
�
ે
�
વીપી વ�ે જ સબધ રચાયો, તમા �
�
ે
ે
‘synergy’ �ગટ થઈ તથી દશના �� શ�દો બસ છ: ‘ક�ર�યે વચન તવ’ (ગીતા)
ે
ન�શાન આજનો આકાર મ�યો
ે
�
ૂ
�
�
ુ
�
ે
ુ
�
માઈ�ો-એનાિલસીસ કરવુ ýઈએ. એક હતા સરદારના કથા લખવાન મહાકાય પણ પર કયુ : પર જવાહર, ઇ��દરા અન િવજયાલ�મી પ�ડત સાથ ે
�
�
જમણા હાથ સમા વી.પી.મનન અન બીý હતા 1 The Transfer of power in India હતા. જવાહર શાત હતા કારણ ક �દયરોગના હમલા
�
ે
�
�
ે
ે
�
�
ે
ુ
ે
ે
નહરના વહાલા સાથી ક�ણ મનન. એક મનને 2 The Story of Integration of the Indian પછી સારવાર લઇ ર�ા હતા. ઇ��દરાએ લખ વા�યો હતો.
ે
સરદારના ઈશારા ઝીલીન દશન એક તાતણ બા�યો States. એમના ગ�સાનો કોઇ પાર ન હતો. તઓએ ઉ� �વર ક� � ુ
ુ
ે
ે
�
ે
ે
ે
�
�
અન બીý મનને ડાબેરી દભ આચરીને દશના આવા બન �થો લખવાન મનનસાહબ સરદાર પટ�લન ે : ‘આ આયગર વળી કઇ બલાન નામ છ? એ સરદાર
�
ે
ે
�
ે
ે
ે
ુ
�
�
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
ુ
�
�
�
ુ
ે
ે
�
�
�
�
ુ
ુ
શ�ઓની સ�યા વધારી! યનોમા લાબા �વચનો આખરી વચન આ�ય હત. �કાશનનુ કામ ભારતીય પટ�લ �ગ આવ બધ શા માટ લખ છ?’ લિખકા ન�ધ ે
�
ુ
�
ે
ુ
ે
�
�
�
ે
�
ુ
ે
કૉફીના� કપ પીતા રહીન કયા, ચીનની લડાઈ વખત ે િવ�ાભવન �ારા કરવામા આ�ય હત. નારાયણીના આ છ : ‘નહરએ ખતપૂવક અન �ડી ગણતરીપૂવક સરદાર
�
�
�
�
ુ
�
ં
ં
ે
�
ુ
ભારતના પ�ે કોણ હત? કોઈ નહી! �થના પાન 416 પર વાચવા મળતો એક �સગ ઘ�બધ � ુ પટ�લની છિબ લોકોના મનમાથી ભસાઇ ýય તવો �ય�ન
ૂ
�
�
�
�
�
�
ૂ
�
ે
�
આટલી ભિમકા પછી એક �થની વાત કરવી છ, કહી ýય છ. ભવન�રમા પ�ડતø હદયરોગના િશકાર શ� કય� હતો.’ આ આ�ેપ નહરના øવનના છ�લા િદવસ
ે
�
�
ુ
�
ુ
�
સરદાર વ�લ��ાઈ પટલ જમા કટલીક એવી વાતો વા�ચવા મળ છ, જ ઝાઝી બ�યા પછીની વાત છ. વષ 1960 પછી ‘ઇ��ડયન સધી એમને વળગલો જ ર�ો હતો.’ વી.પી. મનન આગળ
�
�
ે
ુ
�
ે
ે
�
�
�
ે
�
ઉપલ�ધ નથી : ‘V.P.Menon: The Unsung એ�સ�સ’ અખબારમા હોમ સ�ટરી �ી એચ.વી.આર. ન�ધ છ ક : ‘હ આ વાત ý� છ કારણ ક મારી સાથ ે
�
�
�
�
ે
ે
�
�
ં
ે
�
�
�
Architect of Modern India,’ by Narayani આયગરે એક લખમા સરદાર પટ�લના વખાણ કયા �યાર ે પણ આવ વારવાર બનત હત.’ હø આગળ મનનના
ુ
�
ં
ે
ુ
�
�
ુ
�
�
ે
�
�
�
ુ
Basu, �કાશક: Simon & Schuster, A CBS શ બ�ય? બીજ જ િદવસ ત�ી ��ક મોરાઇસ દોડતા શ�દો વાચો: ‘કદાચ એ માટ સરદાર �ગની જબરી ઇ�યા �
�
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
Company, (London, New york, Sydney, આયગરને �યા પહ��યા અન બોલી ��ા : ‘HVR, હવ ે જવાબદાર હતી....ý સરદારના øવનકાળ દરિમયાન
�
�
ે
�
ે
�
ૂ
�
�
ે
�
�
�
�
New Delhi) �કમત-�.799/- પાના-440 તમ વડા�ધાનના �ાનઘરમા (ડોગહાઉસ)મા રહવાના. દશના એકીકરણનુ કામ પણ થય ન હોત તો પછી હ એકલો
�
ુ
�
ુ
�
�
ે
�
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
ુ
ુ
�
પ�તક પથારીમા રાત વા�ચવાન શ� કય, ત �યા � હ અ�યાર સીધો ના�તાના ટબલ પરથી આ�યો છ. ટબલ (અનસધાન પાના ન.19)
ે
�
સધી ક �ઘને કારણે વા�ચવાન અશ�ય બની ગય.
ુ
ુ
�
�
ુ
�
ુ
ે
ે
લિખકા નારાયણી બસ વી.પી. મનનના� �ટ �ા�ડ
ે
�
ે
ડોટર થાય. પોતે ઇિતહાસકાર છ અન િવદશી બાબતોન � ુ
ે
�થ�રણ કરનારા� ત�� છ. એમણે પોતે લાબી રીસચ �
�
�
્
�
�
ે
વી.પી.મનન કયા પછી �તરરા��ીય ક�ાના ઉ�મ �થો આ�યા
�
છ. પોતાના પરદાદાને �યાય મળ તવી ઐિતહાિસક
�
ે
ુ
�
્
ુ
ુ
સ રદાર પટ�લ પરા�મી પરષ હતા. � સામ�ી એકઠી કરીને એમને આ અ�ભત �થની રચના
�
પરા�મમા� �ણ બાબતો સતાયલી હોય છ
�
ે
�
કરી છ. પ�તકને �ત દોઢ પાનામા Epilogue લ�યો
�
ુ
ે
�
�
�
ે
ે
: �ાણશ��ત, સાહસ અન દરદશી. છ ત સૌ�થમ વાચવા યો�ય છ. એમા ભારતના છ�લા
ૂ
�
ં
�
ે
�ાણશ��ત હોય �યા જબરો િવલપાવર હોવાનો. વાઇસરોય માઉ�ટબટન લખ છ: �
�
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
સાહસ હોય �યા ýખમ હોવાન જ. ýખમ સાવ મનન અન સરદાર વ�લભભા� પટલ વ�ની
ૂ
�
ં
�
ે
ુ
ગણતરી િવનાન નથી હોત. દરદશી હોય �યા� લાબા મ�ી, સથવારો
�
ૈ
ુ
ે
�
ગાળાનુ િહત ýવાની ���ટ હોય. આ �ણ બાબતો અન સમજણ જ એવી હતી ક �
ે
ે
ે
�યાર એક જ �ય��તમા ભગી થાય �યાર દશન ે દશી રા�યોનુ ભારતીય યિનયનમા �
ુ
ે
�
�
ે
ે
‘સરદાર’ મળ. એવા સરદારમા ચરોતરની માટીની િવલીનીકરણ �ો�સપણ થઇ શક,
�
�
�
ે
ુ
�
�
�
ે
�
ે
ે
ુ
ે
ે
�
સુગધ હતી. એ સગધનુ નામ હત: સામ�ય. સરદાર જ ક��સન અન ભાિવ સરકારન પણ મા�ય હોય...
ૂ
ુ
ૈ
�
�
ુ
ૂ
ભિમપ� હતા. વિદક ઋિષની ક�પનાનો ભિમપ� એ બાબત કટલી કરણ છ ક આ મહાન સરકારી
ુ
�
ુ
ુ
આખાબોલો હોય તોય ઋજ હોય. એ ભિમપ� અિધકારીની સવાનો સદપયોગ (સરદારના ગયા
ે
ૂ
ુ
િનખાલસ હોય તોય ભોળો નહી હોય. એ ભ�ત હોય પછી) ફરીથી ન થયો!
ં
ુ
�
ુ
ુ
�
ે
�
ે
�
ે
તથી ‘િનરપે�, શિચ(પિવ�) અન દ�’ આ �કરણને �ત પ�તકનુ છક છ�લ �પ�ટ
(ગીતા:અ�યાય-૧) હોવાનો. સરદાર વા�ય છ: ‘આવા મનુ�યની ��િતન ýહર
ે
�
�
ૈ
�
�દરથી �ઢ વરાગી હતા અન વરાગી �ýની નજરમા�થી નીકળી જતા બહ �
ે
ૈ
�
ુ
�
ં
ે
ે
�
હતા તથી �યાગ એમનો �થાયીભાવ િવચારોના વાર નહી લાગ.’ વા�ય છ�લ છ,
ુ
ે
�
હતો. કશક જત કરતી વખત પણ પરંત સાવ જ સાચ છ. આજની
�
�
ુ
�
ુ
ુ
ં
�
ે
�
સરદારને �ય�ન કરવો પડતો ન �દાવનમા � પઢીમા કટલા માણસો વી.પી.
ે
હતો. સરદારને વી.પી. મનન જવા મનનના નામ અન કામથી પ�રિચત
ે
ે
ે
ઉ�મી, વફાદાર અન કત�યપરાયણ ગણવત શાહ હશ? સરદાર પટ�લના �દાનમા આ
�
ે
ે
ુ
�
�
એવા ઉ�ાિધકારી (આઈ.સી.એસ.) કત��યત�પર �યરો��ટ વઠલા ઉýગરા
ુ
�
ે
�
મ�યા. કવો સયોગ? મોડ�ન કટલા ઉપકારક હતા? આ �થ વાચીએ
ુ
�
�
�
�
�
ૂ
ે
મનેજમ�ટમા� બોસના હાથ નીચ કામ તો જ સમýય ક હદરાબાદ, જનાગઢ અન ે
ે
ે
�
�
કરનાર િસિનયર અિધકારીનુ મહ�વ ઘ� વધાર ે કા�મીરની સમ�યાઓ કટલી િવકરાળ હતી અન ે
ં
�
ૂ
�
ે
ગણાય છ. એ અિધકારી પૂરપરો િવ�સનીય હોય અન ે તમા સરદાર પટ�લની દ�તા પાછળ કોનુ ફળ�પ ભજ � ુ
ુ
ે
�
�
ે
ે
�
બોસ ��ય �ડો આદર ધરાવતો હોય �યાર જ સીનø � દશિહતમા� રાતિદવસ એક કરી ર� હત. એ વી.પી.
ુ
ે
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
ુ
ુ
ુ
ે
�ા�ત થાય �યાર 2+2=5 જવ સમીકરણ િસ� થાય મનનની �ા�ડ ડોટર એવા િવદષી નારાયણી બસએ
ે
ે
�
એમ બન. સરદાર અન વીપી વ� જ સબધ રચાયો, િપ�ઋણ ચૂકવીને આ �થની રચના કરી તથી આપણે
ે
�
ે
ે
�
�
ે
�
�
તમા ‘synergy’ �ગટ થઇ તથી દશના નકશાને સૌ લિખકાના ઉપક�ત છીએ. �થ ��øમા છ અન ે
ે
ે
�
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
આજનો આકાર મ�યો. સમાતર વડા�ધાન પ�ડતøન ે દશની બધી ભાષાઓમા અનવાદ થાય ત ઇ�છનીય
�
ે
ે
ે
ે
ે
ે
�
�
ે
ુ
�
ક�ણ મનન જવા ��ટ અન અિવ�સનીય સાથી મ�યા. છ. ý એવ બન તો સરદાર પટ�લનો આ�મા �યા �
ે
�
ે
�
�
ુ
�
પ�રણામે ચીન 1962મા દશ સામે �ચડ આ�મણ કયુ � હોય �યાથી અનવાદકો પર જ�ર પોતાના આશીવાદ
�યાર કારમી હારન કારણે પ�ડતøન આઘાત લા�યો વરસાવ. િન�� થયા પછી પણ દશમા અન નગરોમા�
�
ે
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
ે
ે
ે
ે
ે
�
અન �ત તમનો દહિવલય થયો. મનજમ�ટના યોýતા સિમનારોમા વી.પી.મનન પોતાના �વચનોમા�
ે
ે
ે
ે
ે
િવ�ાથીઓએ �વરાજ મ�ય ત પછીના ભયકર િદવસો દશના એકીકરણની વાતો �વચનોમા� કરતા જ ર�ા.
�
�
ુ
�
ુ
ે
�
ે
�
ે
દર�યાન આ બ મનનો કવા હતા તન � ુ સાથોસાથ બ પ�તકોમા એમણે દશના એકીકરણની
ે
ે