Page 8 - DIVYA BHASKAR
P. 8
¾ }અિ��ય��ત Friday, November 27, 2020 8
ત��ી લેખ આ �યાયત��ની જવાબદારી છ� ક� �ય��તગત આઝાદીનો લોકો વે��સનની આશા અન હડ� ઈ�યૂિન�ીની આશામા�
ે
����કો� િસ�ા�ત તમામ નાગ�રકો પર સમાન રીતે લાગુ થાય નવો િવચાર લાપરવાહ થઇ ર�ા છ�, �ક� આ સમય કડકાઈનો છ�
સ�કટ જઈ ર��� ��,
હવે નૈિતકતાનો ��કર િવર�� સામા�ય માણસ હવે લોકડાઉન ન લગાવી
િવકાસ જ�રી કોની આઝાદી મોટી? શકાય પણ કડકાઇ જ�રી
રાજદીપ સરદેસાઈ ક�સમા સુ�ીમકોટ� ýમીનના ક�ટલાક િનયમ શિમકા રિવ હવે રા��ીય �તરે લૉકડાઉન નહીં થાય
�
ન�ી કયા�. ક�સના મે�રટના આધાર કરતા� પણ કોઈ રા�યમા� લૉકડાઉન લગાવવુ�
વ�ર�ઠ પ�કાર વડા�ધાનની ઈકોનોિમક
rajdeepsardesai52@ િવવેકથી િનણ�ય લેવાની મ�જૂરી આપી હતી. એડવાઝઈરી કાઉ��સલના સમજદારી નહીં હોય. �યા� �યા� ક�સ
�
gmail.com પરંતુ �યાિયક િવવેકની ધારણા �િ�યા�મક પૂવ� સ�ય વધી ર�ા છ� એ �ે�ોમા� �ોટોકોલ
િનરપે�તાની સાથે ચાલવી ýઈએ. કોઈ માનવા પડશે, મા�ક ફરિજયાત કરવુ�
ડી.વાય.ચ��ચૂડ� લહ�ર ક� દેખાવના આધારે નહીં. હા, એક મોટો દેશ છ�. પડશે. સોિશયલ �ડ�ટ��સ�ગનુ� પાલન,
જ��ટસ સુ�ીમકોટ�મા� 11 રાજકીય બદલાની ભાવનાથી લગાડાયેલો ભારત અહીં તમામ રા�યો �વૉર�ટાઈનનુ� પાલન કરવાનુ� રહ�શે.
નવે�બરે ટીવી એ�કર અન�બ ગો�વામીને આ�મહ�યા માટ� ઉ�ક�રવાનો આરોપ માટ� કોઈપણ વ�તુ એકસમાન ના હોઈ હવે લૉકડાઉનનો કોઈ અથ� જ નથી.
ýમીન આપતા ક�ુ� ક� આ સ�દેશો તમામ ýમીનપા� હોવો ýઈએ પરંતુ આ િસ�ા�ત શક�. એવુ� કોરોના મામલે પણ છ�. અલગ ખરેખર દુિનયામા� લૉકડાઉનનુ� કો�સે�ટ
હાઈકોટ� સુધી પહ�ચાડો. મહ�રબાની કરીને �યારે પણ લાગુ પડવો ýઈએ ક� �યારે એક અલગ રા�યોમા� ઝડપથી ચેપ ફ�લાઈ છ� ક� આ �કારની બીમારીમા� લૉકડાઉન
�ય��તગત આઝાદીની સુર�ા માટ� પોતાના પ�કાર �શા�ત કનોિજયાને રામમ�િદર �ગે ર�ો છ� અને પછી કાબૂમા� આવી ર�ો છ�. લગાવી એકદમથી લોકોને હરવા-ફરવા ક�
ં
�યાયના અિધકારનો ઉપયોગ કરો કારણક� ��વટને �ર��વટ કરવા �ગે ઉ.�. પોલીસે િદ�હીનો અનુભવ એવો છ� ક� અહી �ીજ એકબીýને મળવાથી રોકવામા� આવશે.
�
બ�ધારણીય અદાલત જ અમારા અ��ત�વનુ� તેની ધરપકડ કરી બે મિહના જેલમા રા�યો લહ�ર આવી ચૂકી છ�. આ તો ફ�ત ક�સની આ દરિમયાન સરકાર તેની તૈયારીઓ કરી
ં
રોના વે��સન હવે એક હકીકત બનવા કારણ છ�... ý અદાલત આજે હ�ત�ેપ હતો. સ�ય એ છ� ક� ýમીન અરøઓનો સ��યાના આધારે છ�. ý આપણે અહી રોજ શક�, તેને સમયની જ�ર હોય છ�. જેમ ક�
કો જઈ રહી છ�. આ મહામારીએ બતાવી ના કરે તો આપણે બરબાદીના ર�તા પર િનણ�ય ધરપકડ થયેલી �ય��તની હ�િસયત થનારા ��યુના �કડા પર નજર કરીશુ� નવા બે�સ, ઓ��સજનનો �ટૉક, ફીવર
દીધુ� ક�, �ક�િત સાથે સામ�જ�ય રાખીને જઈ ર�ા છ�... અને રાજકીય માહોલના આધારે ન�ી થાય તો આ વધુ િચ�તાજનક બાબત છ�. આખા ��લિનક બનાવવા વગેરે.
�
આગળ વધવુ� પડશે. આ ચેતવણી પણ છ� ક�, �ણ જ��ટસ ચ��ચૂડ �ારા �ય��તગત છ�. દેશમા હાલ રોજના ��યુ 500ની નીચે છ�, આપણે �યા આ તૈયારી ગત 6-
�
�
હýર વષ� જૂની માનવ સ�યતાના તથાકિથત આઝાદીના આ �શ�સનીય િસ�ા�ત �ગે �ય��તગત �વત��તાની ધારણાના ýક� િદ�હીમા આ �કડો 100ની નøક 8 મિહનામા� થઈ ચૂકી છ�. એટલા માટ�
�
િવકાસને એક અ��ય વાઈરસ થોડા જ મિહનામા � જણા�યા પછી એક િદવસ બાદ જ મેઘાલય ખોખલાપણાનુ� સૌથી મોટ�� ઉદાહરણ ફાધર છ�. �યારે ઓગ�ટ સુધી િદ�હીમા જે ટ��ટ લૉકડાઉન લગાવવુ� અથ�ત�� માટ� ýખમી
તહસનહસ કરી શક� છ�. ýક�, માણસ મુ�ક�લી ઊભી હાઈકોટ� રા�યમા� િબન જનýતીય લોકો �ટ�ન �વામીના ક�સથી મોટ�� હોઈ શક� નહીં. પોિઝ�ટિવટી રેટ સુધરી ર�ો હતો તે હજુ સાિબત થઇ શક�. યુરોપથી તો આપણે
કરે છ�, તો તેના ઉક�લ પણ શોધી કા�� છ�. સાય�સ પર થઈ રહ�લા હ�મલા �ગે સોિશયલ ગયા મિહને 83 વષી�ય ફાધર �વામીને પણ ઉલટો થવા લા�યો છ�. તેનો કાબૂમા� એ શીખી શકીએ ક� ý તમે અચાનક
મેગેિઝન લે�સેટના અહ�વાલ �માણે, ઓ�સફોડ� મી�ડયામા� લખવા માટ� િશલ�ગની વ�ર�ઠ યુએપીએ હ�ઠળ અલગર પ�રષદ ક�સમા� લેવો હવે જ�રી થઈ ગયુ� છ� પણ �યારે અથ�ત�� ખોલી નાખશો તો તમને ટકાઉ
એ��ાજેનેકાની વે��સન, જેનુ� ભારતમા� મોટા પાયે પ�કાર ફ�િ�િસયા મુખીમ િવરુ� દાખલ પકડી લેવાયા હતા. ફાધર �વામીએ િવશેષ સમ� દેશના ન�બર પર નજર કરશો તો �ોથ નહીં મળ�. યુરોપ અને અમે�રકામા�
ઉ�પાદન પણ થયુ� છ�, તે શરીરમા� એ��ટબોડીનો કરાયેલો ક�સ પાછો ખ�ચવાનો ઈનકાર કરી કોટ�મા� અરø કરી ક� તેમને પાણી પીવા ન�ધશો ક� ક�સ ઘટી ર�ા� છ�. અમુક લોકો માચ�ના �તે લૉકડાઉન થયુ� અને આખી
િવકાસ અને કોિશકાઓમા� ટી-િલ�ફોસાઈ�સ થકી દીધો. મુખીમ કોઈ ટીવી સેિલિ��ટ નથી. માટ� ��ો અને સીપરની મ�જૂરી આપવામા� માને છ� ક� ગત અમુક િદવસોમા� ટ���ટ�ગમા� દુિનયાની ઈકોનોમી ધરાશાયી થઈ
સ��મણ રોકવામા� સફળ રહી છ�. પરંતુ શુ� ફરી કોઈ તે કોઈ રાજકીય �િતિનિધ નથી આથી તેની આવે કારણક� તેઓ પા�ક��સનની બીમારીથી ઘટાડો થયો એટલા માટ� દેશભરમા� ચેપના ગઈ. યુરોપમા� શ�આતમા� લૉકડાઉન
નવો કોરોના માનવýતને નહીં પડકારે? આપણે િવરુ� લેવાયેલા િનણ�ય �ગે મ��ી ક� કોઈ પીડાય છ� આથી �લાસ પકડી શકતા ક�સ ઘ�ા છ�. ગત 3 મિહનાથી સરેરાશ થયુ� પણ તેમણે ખોલવામા� ઉતાવળ
ýયુ� છ� ક�, પુ� િપતાના �તદેહને કા�ધ આપવાનુ� તો પ� સમથ�નમા� ��વટ નહીં કરે. તે જેલ ýય નથી. રા��ીય તપાસ એજ�સીના વકીલે 11 લાખ ટ��ટ દરરોજ થઇ ર�ા છ�. એટલા કરી. અસર એ થઇ ક� �ા�સ, જમ�ની
દૂર, ýઈ પણ ના શ�યો. માતા પણ પુ�ને ýતા તો કદાચ જ ધમાલ થાય પરંતુ આ દેશના આ અરø �ગે જવાબ આપવામા� 20 માટ� એમ ન કહી શકાય ક� તાજેતરના અને યુક� તથા ઈટાલી વગેરેમા� જેટલી
તરસતી રહી અને િમ�ો પણ એકબીýથી દૂર થઈ નાગ�રક હોવાને કારણે તે �ય��તગત િદવસનો સમય મા��યો. ��ોથી પાણી પીવા િદવસોમા� ટ���ટ�ગ ઘટવાને લીધે ચેપના ક�સ �રકવરી થઇ હતી તે ફરી જતી રહી. ýક�
ગયા. પોતાને બચાવવા માટ� આપણે આખો માનવ આઝાદીની મૌિલક અિધકારી છ�. વા�તવમા દેવાના િનવેદન પર જવાબ આપવામા� �ણ ઓછા આવી ર�ા છ�. પણ ખરેખર ક�સ ભારતમા� ધીમે ધીમે અનલૉક થયુ� છ� અને
�
�યવહાર જ ખતમ કરી ના�ખવો પ�ો. એક વષ�થી આ �ય��તગત �વત��તાને લાગુ કરવાની સ�તાહનો સમય, આનાથી વધુ હા�યા�પદ ઘ�ા છ�, ટ���ટ�ગમા� ઘટાડો થયો નથી. ýક� ઈકોનોમી ધીમે ધીમે જ પણ વધી રહી છ�.
�
�
ઓછા સમયમા� ઉ�ોગો બ�ધ થઈ ગયા. નોકરીઓ ભેદભાવપૂણ� રીત છ�. �યાિયક ત��ના કશુ� હોઈ શક�? િદ�હીમા પણ ગત એક અઠવા�ડયામા �ીø લોકો હવે વે��સનની આશા અને હડ�
હાથમા�થી નીકળી ગઈ. ગરીબી પણ ભૂખમરામા � બેવડા માપદ�ડ તેનાથી બહાર આવે છ�. આ હવે િવચારો ક� ý ફાધર �વામી લહ�ર પર થોડીક ક��ોલમા� દેખાઈ રહી છ�. ઈ�યૂિનટીની આશામા� લાપરવાહ થઇ
�
બદલાઈ ગઈ. આપણને પેલી ��ેø કહ�વત ‘ડૉગ એ જ સુ�ીમકોટ� છ� ક� જેણે જ�મુ-કા�મીરમા� માનવાિધકાર કાય�કતા�ની જ�યાએ કોઈ આ ��થિત છતા કડકાઈ વધારવી પડશે, ર�ા� છ�. દુિનયાના તમામ ઈ�યૂનોલોિજ�ટ�
ૂ
ઈટ, ડૉગ વ�ડ�’ જેવી દુિનયા બનાવીને આપણને શુ� જેલમા બ�ધ લોકોની હાજર કરવાની અરø રાજનેતા ક� �િસ� નાગ�રક હોત તો શુ� િદ�હીમા જ નહીં સમ� દેશમા. ક�મ ક� હાલ જણા�યુ� ક� આ ચેપ પણ એક �લ જેવો છ�.
�
�
�
�
મ�યુ�?- એ િવચારવાનો પણ અ�યારે યો�ય સમય �ગે પોતાનુ� કત��ય પૂરુ� કયુ� નથી. આ એ થાત? 80 વષી�ય એલગર આરોપી વરવરા એવુ� કોઈ કારણ નથી ક� આખા દેશમા બીø એટલા માટ� �રસચ� જણાવે છ� ક� ચેપ��ત
છ�. કાયદો અને નૈિતક મૂ�યોને ઠ�ગો બતાવીને જ અદાલત છ� ક� જેણે વકીલ અને સામાિજક રાવ ક� જેમની ધરપકડ જૂન 2018મા� થઈ લહ�ર ન આવી શક�. ગત અમુક િદવસોમા� થયા િવના પણ ઈ�યૂિનટી �ા�ત થઇ શક�
�ય��ત ��ટાચાર કરે છ� અને પછી નબળો પડ� છ�. કાય�કતા� સુધા ભાર�ાજની ýમીન અરø હતી. તેઓ આરો�ય સુિવધા મેળવવા માટ� િનયમોનુ� ઉ�લ�ઘન વધી ગયુ� છ�. એટલા છ�. 2003મા� સાસ�ના સમયે પણ ચેપ
ગુનો કરીને કોઈ િનદ�ષની જમીન હડપી લે છ� અને એવુ� કહીને ફગાવી દીધી ક� તમે ýમીનની સ�ઘષ� કરી ર�ા છ�. માટ� જ�રી છ� ક� હવે પોિલસી કડક હોવી લા�યા િવના એ��ટબોડી ડ�વલપ થવાના
સા�ઠગા�ઠ કરીને જનમત ના હોય તો પણ સ�ા સામા�ય અરø ક�મ નથી આપતા? એટલે આ એ દેશ છ� �યા� 70 ટકા ક�દી ýઇએ. હાલ આશરે 4.5 લાખ એ��ટવ મામલા સામે આ�યા હતા પણ તેનો મતલબ
�
�ચકી લે છ�. �યારે તે એવુ� નથી િવચારતો ક�, આવુ� ક� �ણ વષ�થી જેલમા બ�ધ ભાર�ાજને જ�રી િવચારાધીન છ�. ક�સમા� િવલ�બ થવાથી ક�સ છ� પણ આ ચેપ એવો છ� ક� આ ન�બર એ નથી ક� આપણે લાપરવાહ થઈ જઈએ.
�
�
કરશે તો કોઈ અ��ય કોરોના એ બધુ� એક જ �ણમા� �િ�યાનુ� પાલન કરવાનુ� કહ�વામા આ�યુ�. જેલમા ભીડ વધી રહી છ�. શા માટ� નાના- ફરીવાર વધી શક� છ�. ક�મ ક� દેશની વસતી ક�મ ક� હાલ કોઈપણ મે�ડકલ �રસચ�મા� એ
�વાહા કરી ના�ખશ. ભારત એક અા�યા��મક દેશ �યારે એક સેિલિ��ટ પ�કાર માટ� જ�રી નાના ક�સમા ýમીન માટ� મિહનાઓ સુધી ખૂબ જ વધારે છ�. હાલ મોટી વસતી એવી મનાયુ� નથી ક� કોઈ એવુ� શહ�ર છ� ક� �યા હડ�
�
ે
�
�
ર�ો છ�, જેમા� ગીતા જેવા ��થમા� ક��ણે �િ�યાની ઉપે�ા કરાઈ. આ એ અદાલત છ� સુનાવણીની રાહ ýવી પડ� છ�? �યારે છ� જેને ચેપ લાગી શક� છ�. િદ�હીમા ઈ�યૂિનટી ડ�વલપ થઈ ગઇ છ�, હવે અહી ં
‘દેિહનો��મ�યથા દેહ�...’ કહીને øવનની ન�રતા જે હાથરસ મામલે સમાચાર રજૂ કરવા �ગે મોટા લોકોની તરત જ સુનાવણી થાય ક�સ વધવાનુ� કારણ અહી આજુબાજુના ��યુ નહીં થાય. એ પણ �પ�ટ નથી ક� આ
ં
અને આ�માની શા�તતાની વાત કરી છ�. કોરોનાથી ક�રળના પ�કાર િસિ�કી ક�પનની ઉ.�. છ�. િવશેષાિધકાર વાળાની સાથે િવશેષ રા�યોથી ઘણા� લોકોનુ� આવવુ� છ�. ચેપમા� એ�ટીબોડી ક�ટલા િદવસ સુધી રહ�
�
વધુ ઘાતક બીમારી ��ટાચાર, ગુનાખોરી, શોષણ, પોલીસ �ારા કરાયેલી ધરપકડ મામલે �યવહારની ધારણા સમાન નાગ�રકતાના ýક� મુ�બઈ, ચે�નઈ, બ��લુરુ, છ�. આ રીતે દુિનયામા વે��સન િવકિસત
�ણા, અસ�તોષ અને લાલચ છ�. આવો, કોરોનામા�થી હ�ત�ેપ કરવા પણ ઈ�છ�ક નહોતી. બ�ધારણીય મૌિલક િસ�ા�તની િવરુ� છ�. હ�દરાબાદ જેવા શહ�રોમા� બહારથી કરવા મામલે સારા પ�રણામ મ�યા� છ� પણ
બોધપાઠ લઈને આપણે �ક�િત સાથે સામ�જ�ય આ ýમીનઅરøઓમા� �યાિયક એક ટીવી એ�કરની �ય��તગત �વત��તા ઓછા લોકો આવે છ�. ýક� િદ�હીમા લાપરવાહી કરતા પહ�લા આપણે અે ન
�
રાખીને િવકાસના પૈડાને ગિત આપીએ, પરંતુ હ�ત�ેપની મનમરø છ�. તેના પર સવાલ એક સામા�ય �ય��તની �ય��તગત ઉપલ�ધ સુિવધાઓ માટ� જ ખૂબ જ ભૂલવુ� ýઈએ ક� હાલ વે��સનની �રસચ�
નૈિતકતાને ના ભૂલીએ. ઊઠવા ýઈએ. રાજ�થાન િવરુ� બાલચ�દ �વત��તાથી મોટી નથી હોતી. મોટી સ��યામા� લોકો આવતા રહ� છ�. પૂણ� થયુ� નથી.
ગુ�સા પર કાબૂ મા�� એક સવાલ ýતને પૂછો કોઈની મýક કરવાથી ઈ�ર નારાજ થાય છ�
ત મને ગુ�સો આવે છ� ક� ગુ�સો કરો છો? તેના નથી. એ રીતને અપનાવવા માનવીની ��થિત અનુસાર બી ýની મýક કરવી મનોરંજન હોઈ શક� છ� થશે એ ક� જેની મýક બનાવી તેની પીડા તમારી �દર
છ�ક ઉતરશે અને �યા�ક ને �યા�ક િવચાર બની પરેશાન
પણ જરાક અસાવચેતી થાય તો તે તમારી
માિલક બની તેને આદેશ આપે છ�, હાલ તુ આવ મારે એક
પર જરાક ગ�ભીરતાથી િવચારો. સારામા સારી
�
�ય��તને પણ એક ફ�રયાદ રહ� છ� ક� ગુ�સો અનુશાસનની �યવ�થા ચલાવવી છ� અને હવે તુ ý ક�મ ક� મૂખ�તા પણ િસ� થઈ શક� છ�. એટલા માટ� કરશે. કોઈના �ય��ત�વનુ� નળબુ� પાસુ� ઉýગર કરવુ�
બહ� આવે છ�. અનેક લોકો મને કહ� છ� ક� અમે અમારી તુ વધારે રોકાઈશ તો મારુ� નુકસાન થશે. કોઈપણ ઘટના આપણા વડીલો કહી ગયા છ� ક� કોઈની મýક ન હા�યબોધ હોઈ શક�છ� પણ તેને િવક�ત થતા બચાવો.
øવનશૈલીથી સ�તુ�ટ છીએ પણ એક મામલે નબળા પડીએ ક� �ય��તનુ� કને�શન ý બુિ�, �દય સાથે છ� તો તમે ઉડાડશો. �યારે કોઈની મýક બનાવી ર�ા હોવ તો હાલના સમયે મોટાભાગના લોકો પરેશાન છ� અને ý
છીએ ક� ગુ�સો બહ� આવે છ�. ગુ�સા પર કાબૂ મેળવવો હોય ગુ�સાના માિલક બની જશો આપણને યાદ નથી રહ�તુ� બીýની મýક કરવાની તમારી ટ�વ છ� એ અપમાનનો
તો એક સવાલ ખુદને કરો ક� આપણે ગુ�સો કરીએ છીએ પણ ý તેનુ� ýડાણ મન ક� એ સ�પૂણ� માહોલનુ� બદલો લેવા માટ� ફ�ત �ય��ત જ નહીં ઉપરવાળો પણ
ક� ગુ�સો આવે છ�. �ડ� ઊતરશો તો ખબર પડશે ક� જે સાથે થઈ ગયુ� તો પછી �ોધ øવન-��� નુકસાન �યારે આપણી સિ�ય થઈ ýય છ�. એ પરમશ��તનો દાવો છ� ક� બધુ
�ણમા� આપણે અસ�તુ�ટ હોઈશુ� એ �ણે ગુ�સો આવશે તમારો માિલક બની ɉ. °¦ §ɉ¡ ªɂ¯ �દર ઊતરી ગયુ�. �યાન મ� બના�ય છ� અને �યારે તમે કોઈની મýક કરો છો તો
ુ�
અને �યારે તે આપણો માિલક અને આપણે તેના ગુલામ નુકસાન જ પહ�ચાડશ. મન રાખો કોઈની મýક સમý મારી જ મýક કરી ર�ા છો. પર�પર આદર
ે
�
બની જઈએ છીએ. પણ �યારે �યારે �દરથી સ�તુ�ટ શા�ત રાખી એક સવાલ ઉડાડવામા �ણ ઘટનાઓ ભાવના રાખવા થી પરમ શ��તને પોતાના બનાવેલા
ે
થશો, બહારથી સમજુ જણાશો. સમજુ �ય��ત ગુ�સો કરે પોતાના હદયને જ પુછવો, શુ� તમે પોતેજ પોતાની ýતને ઘટ� છ�, બીýને મý આવે છ�, સામેવાળાન દુ:ખ થાય �શો પર અપાર આન�દની લાગણી અપાવવાના
છ�, તેને ગુ�સો આવતો નથી. ગુ�સો એક રીત છ�, ટ�વ દુઃખ તરફ ધક�લી ર�ા નથી ને? છ� અને �ીø મહ�વપૂણ� વાત ક� આપણને શુ� મ�યુ�? હકદાર બની શકાય છ�.