Page 22 - DIVYA BHASKAR
P. 22
Friday, November 27, 2020 | 22
કોરોનાના કહ�રને આ વખતે મનાવાઈ સાઇલ�ટ િદવાળી છ�. એ તા�ડવ એટલે આપણો ભૂતકાળ! છ� છ�ટકારો એ કચરાના ગોડાઉનથી?
અને હા, િવચારોના કચરાવાળી સુઝેનને પાગલ માનીને હસવાની જ�ર
�
લીધે �� આ વખતની નથી. આપણા સમાજમા પણ કરોડો લોકોના િદમાગોમા� બીý� ધમ�, ýિત
ક� ભાષાવાળાઓ પર નફરત ક� પૂવ��હોની ક�ટક�ટલી વાતો કચરો બનીને
આ વખતની િદવાળી જ�રી �� મનની સફાઈ સદીઓથી ભરાઇ જ ગઇ છ�ને?
ઈ�ટરવલ
ખૂબ જ ડલ હતી વાદળો ýમે છ� િદલમા� �યારે છલક� છ� સુરા
બે દીવા �ા�ા� બળ� �યારે િદવાળી થાય �� (બેફામ)
�
આપણે લોકો િદવાળીમા ‘�ભુ, અમને બધી િદશામા�થી ઉમદા િવચારો
�
આપ’ એવી સુ�વાળી �ાથ�નાઓવાળા િ�ટીંગ કાડ� ક� એસ.એમ.એસ વરસોથી
એકબીýને મોકલીએ છીએ અને પછી ચૂપચાપ ઘૂઘરા�, મ�ઠયા ખાવા બેસી
�
�
જઇએ છીએ! પણ િવદેશમા તો મનમા�થી ખરાબ િવચારો ભૂ�સાઇ ýય એ માટ�
ખરેખર �રસચ� કરવામા� આવે છ�.
લ�ડનમા� વૈ�ાિનકોએ એવી દવા શોધી છ� જે તમારી ખરાબ યાદોને એકદમ
સાફ કરી નાખે! ‘મેમરી એક�ટીંકશન’ એટલે ક� ‘��િત િવનાશક’ દવા બનાવી
છ� જે તમારા ભય, કડવી યાદો, નફરતો બધાને ફટાફટ બહાર કાઢી નાખે!
‘ફીંગોલીમોડ’ નામની દવા લોહીમા� ભળીને િદમાગ સુધી જઇને ખરાબ યાદોને
ભૂ�સી શક� છ�! �દરો પર એના� ઉપયોગથી સાિબત થયુ� છ� અને િજલે�યાના�
�ા�ડનેમ સાથે એ દવા માક�ટમા� આવશે!
દરેક િદવાળીએ આપણે ઘર સાફ કરીએ એમ હવે આવી દવા લઇને ભેજુ� સાફ
કરી શકીશુ�. પછી તો આવી દવાઓ િદવાળી પર એકબીýને �યા ભેટ આપવાનો
�
�રવાજ પણ શ� થઇ શક�! આવી દવાના લાડવા, ઘૂઘરા� બનાવીને એકબીý�ને
�
�
આપી દેવાના જેથી વરસ દર�યાન બગડ�લા સ�બ�ધો આપોઆપ સુધરી ýય. વળી,
�
આવી દવા માટ� આપણે �યા ýહ�રાતો પણ બની શક� ક�- ‘બૂરી યાદ� કો િમટા
કર દે દો �ર�તે કો નયા મોડ, િસફ� એક ટીકીયા ખા કો, ફીંગોલીમોડ!’
ુ�
ુ�
દર વખતે િદવાળીની સફાઈ પર લેખકો, િચ�તકો ડા� ડા� લખતા �
�
હોય છ� ક� ‘જે રીતે આપણે િદવાળીમા જૂના� સામાનને કાઢીને ઘરને
�દા�ે બયા� �વ�છ કરીએ છીએ એમ મનમા�થી પણ ન�ામી લાગણીઓને
બહાર ફ�કી દેવી ýઇએ!’ વેલ,આઇ�ડયા સારો છ�, પણ જૂની
સ�જય છ�લ છ�ી ક� ર�ીને કચરા� ટોપલીમા� આસનીથી ફ�કી શકાય છ�, પણ
પણ ઓછો થયો, પણ એક અલગ �કારના� કચરા િવશ વાત ન�ામા સ�બ�ધો ગમે તેટલા ન�ામા હોય, પણ એ ભૂતકાળ છ�
ે
ટાઇટ�સ કરવી છ�. બેએક વરસ અગાઉ ��લે�ડમા� સુઝેન નામની 65 અને ભૂતકાળનો નાશ કરી શકવાની ફો�યુ�લા ભગવાન પાસે પણ
ે
�
øવન øવવા પર ø.એસ.ટી લાગ ખરો? વષ�ની મિહલાના મનમા� ગજબનો કરારો ભરાઇ ગયેલો. કોઇ નથી! વળી ન�ામા લાગણીઓને એ�ઝેટલી કઇ રીતે સાફ કરવી?
(છ�લવાણી) ગીત ક� સ�ગીત એની આસપાસ ના વાગતુ� હોય તોયે એ એને સતત ધારો ક� તમે મનમા�થી નેગે�ટવ ઇમોશ�સ સાફ કરવાની �ાય કરતા� હો
કોરોનાના કહ�રને લીધે છ� આ વખતની આ વખતની િદવાળી ખૂબ જ ડલ સ�ભળાયા કરે છ�! હા, આ સુઝેનના� મનમા� એકનુ� એક ગીત ચાર ચાર અને ઘરે કોઇ મહ�માન આવી ચઢ� તો? તમે એને કહ�શો, ‘સોરી કનુભાઇ, બધુ�
હતી. અધુરામા� પૂરુ� �દૂષણ રોકવા અનેક રા�યોમા� અદાલતોએ ફટાકડા પર વરસથી સતત ગુ�જયા� કરે છ�! એ ગીત છ�: ‘હાઉ મચ ઇઝ ધ ડોગી ઇન ધ અ�ત�ય�ત છ�. જરા� સફાઈ ચાલ છ� ને!’ પેલા ભાઇ આસપાસ ýઇને કહ�શે, ‘પણ
ે
ુ�
�િતબ�ધ મૂ�યો હતો માટ� ફટાકડાનો અવાજ પણ ઓછો હતો. ýક�, કોટ�નુ� િવ�ડો’. સાલ એ ગીત એના� મનમા�થી હટતુ� જ નથી! એ સુઝેનબેન કહ� છ� મને તો સફાઈ થતી હોય એવુ� કા�ઇ દેખાત નથી!’ એટલે તમે એને સમýવશો,
ુ�
ચાલ તો એક િદવસ રંગોળી પર ક� નવા કપડા� પહ�રવા પર પણ �િતબ�ધ મૂકી િદવસ દર�યાન તો વા�ધો નથી આવતો, પણ રા� એ ગીત જરાયે સહન નથી ‘ના ના, ઘરની નહીં મારા મનની સફાઈ કરી ર�ો છ��! મનના� ખૂણામા�થી કચરો
ે
ે
�
શક�! વળી િદવાળીમા વડીલો આશીવા�દ આપતી વખતે રોકડા �િપયા આપે થતુ�, કારણ ક� રા� આસપાસ શા�િત હોય છ� અને રાતની નીરવ શા�િતમા એ કાઢી ર�ો છ��.’ એમ કહીને તમે �ખ મીંચીને એક ‘ગ�દી ગાળ’ બોલશો. પેલા
�
ે
ે
ે
તો એના પર પણ ø.એસ.ટી. લાગશ ક� નહીં એ િવશ સરકારે હજુ ચોખવટ ગીત વધારે ýરથી મનમા� પડઘાય છ�. એણે કોઇ સાઇ�કઆ�ી�ટની મદદ મહ�માન ગુ�સે થઇને જવા નીકળશે એટલે તમે કહ�શો ક� ‘ના ના કનુભાઇ, ‘ગાળ’
�
નથી કરી. લીધી, થોડો ફાયદો પણ થયો, પણ હવે નવી ઉપાધી એ આવી છ� ક� હવે એને તમને નથી આપી... એ તો પેલા બાજુવાળા ચ�દુભાઇને આપી... એણે મને ગયા
�
એનીવે, પણ આ િદવાળીએ ફટાકડાનો નહીં તો િવચારોનો ઘ�ઘાટ બહ� જૂડી ગારલ�ડનુ� ગીત ‘સમવેર ઓવર ધ રેઇનબો’ સ�ભળાયા કરે છ�! વરસ ગાડીની પા�ક�ગ વખતે ગાળ આપેલી એનો ગુ�સો આજે કા�ો!’ પેલા
ુ�
વધી ગયોહતો. ફટાકડા પર �દૂષણને લીધે ઘણી જ�યાએ બેન મૂકાવા ને લીધે ý એ સુઝેનબેન ભારતીય હોત તો સમý�ય હોત ક� િદવાળીમા ઘરની કનુભાઇને થશે ક� ન�ી તમારુ� છટકી ગયુ� છ� અને એ �યા�થી ભાગી છટકશે! પછી
�
‘ધાિમ�ક લાગણી દુભાવા’વાળી ટીવી ચેનલ ચચા�ઓની બૂમાબૂમને અવાજનુ� સફાઈ સાથોસાથ મનની સફાઈ કરવી પણ જ�રી છ�! આપણા� મનમા� કોઇ ફરી તમે �ખ બ�ધ કરીને મનની સફાઈ આગળ ઘપાવશો. તમારી સોસાયટીની
�દૂષણ પણ વ�યુ�. ઉપરથી દેશભરમા� આિથ�ક મ�દીને કારણે બýરોમા� એટલી માટ�નો ગુ�સો, નફરત, ફ�રયાદ, પ�ચાત... ક�ટક�ટલો કચરો સ�ઘરેલો હોય છ�! સુ�દર દેખાતી ‘છોકરી’ યાદ આવશે, પણ તમારે એને મનમા�થી કાઢવી છ� એટલે
�મશાન શા�િત હતી ક� કાળી ચૌદશે અઘોર સાધના કરનારાઓએ છ�ક �માશાન જેમ ક�, પેલા�એ મને પાટી�મા� ‘ક�મ છો?’ના પૂછયુ� ક� પછી ‘પેલીએ મારી સાડીના તમે કહ�શો ‘જતી રહ�... જતી રહ�... સાલી તુ� મારા મનમા�થી!’ બરોબર એજ
�
�
સુધી લા�બા થવુ� પ�ુ� નહીં. વખાણ ના કયા�!’ જેવા� િવચારોના કચરા મનના ગોડાઉનોમા� ઠલવાયા જ કરે વખતે તમારા� વાઇફ �યા એ��ી મારશે...અને પેલી ‘સુ�દર છોકરી’ તો તમારા�
િદવાળીએ ફટાકડાઓ બહ� નહીં Ô�ા એટલે નેચરલી ર�તાઓ પર કચરો છ�! આપણે �હ�જ નવરા� પડીએ ક� એ નેગે�ટવ િવચારો મનમા� તા�ડવ ડા�સ કરે (�ન����ાન પાના ન�.19)
ભારતના ઇિતહાસમા� પહ�લીવાર એવુ� બ�યુ� હશે ક� પેટા �ૂ�ટ�ી આવી હોય એટલે િહલ �ટ�શનની હોટલો ��
િદવસ સુધી બ�ધ કરાવી દેવામા� આવે. આવુ� હમ�ા ગુજરાતની પેટા�ૂ�ટ�ી દરિમયાન થયુ�
�
‘રાઇટ ટ� વક�’ની સૌથી વધુ જ�ર ગુજરાતમા�!
ુ�
વેપારીઓ-ઉ�ોગકારોને થતી ખોટી હ�રાનગતી બ�ધ થશે. હકીકત એ છ� ક� અથ�શા��ીઓન માનવુ� છ� ક� નøકના ભિવ�યમા� સરકાર ý ધ�ધા-ઉ�ોગ
øએસટીના અમલ પછી øએસટીના અિધકારીઓ બેફામ બની ગયા છ�. કરવા માટ�ના કાયદા હળવા નહીં બનાવે તો અથ�ત��ની હાલત હø વધુ
øએસટીની વસૂલાતના બહાન મહ�નતી વેપારીઓ ýણે ચોર હોય એવો ખરાબ થશે. છ��લા ચાર મિહના દરિમયાનના અખબારો ýઇ લો. આિથ�ક
ે
�
20 14મા� �યારે એનડીએની સરકાર �થમ વખત સ�ામા આવી �યવહાર એમની સાથે થઈ ર�ો છ�. વેપારીઓની આડ�ધડ ધડપકડ પણ થઈ સ�કટને કારણે તકલીફમા� મૂકાઈ ગયેલા �ýજનોની હાલાકી િવશેના સમાચારો
�યારે ઘણા બધા વચનોની સાથે એક ખૂબ જ અગ�યનુ� વચન પણ
ýવા મળશે જ. દેવુ વધી જતા સતત માનિસક તાણમા� રહ�તા યુવક� ફા�સો
રહી છ�. ગુજરાત હાઇકોટ� પણ વ�ે પડીને øએસટી િવભાગને ટકોર કરવી
આ�યુ� હતુ�. ��ેýના જમાનાથી જે નીિત-િનયમો અને પડી છ� ક� યો�ય આધાર ક� પુરાવા ન હોય તો ફ�ત શ�કાને આધારે ખાઈ øવન ટ�કાવી લીધુ�. બે બાળકોના િપતા પાણીના �લા�ટમા� ટ��પો
કાયદાઓ �ýનુ� ભલુ� કરવાને બદલે ફ�ત એમની હ�રાનગિત જ કરે છ� એને વેપારીઓની ધરપકડ થઈ શકશે નહીં. ચલાવતા હતા. ýક�, આ કામ પણ છ�ટી જતા તેઓ દેવાદાર બની
સમયા�તરે નાબૂદ કરવામા� આવશે. �ý ખુશ થઈ હતી ક� ચાલો ‘રેઇડ નોટબ�ધી અને લોકડાઉન પછી દેશની અથ��યવ�થાની વાટ દીવાન- ગયા હતા.
રાજ’મા�થી આપણે મુ�ત થઈશ. હવે કોઈ �ેમી-�ેિમકા બગીચામા બેઠા હશ ે લાગી ગઈ છ�. મોટા મોલ, િથયેટરો અને દુકાનોમા� કાગડા �ુશન કલાસ ચલાવનાર િશ�ક� �ુશન કલાસ બ�ધ થઈ
ુ�
�
તો ‘િબભ�સ ચેનચાળા’ના બહાના હ�ઠળ એમની ધરપકડ નહીં થાય. ઉડી ર�ા છ�. વેપારીઓ દબાયેલા અવાજે એવી ટકોર કરી એ-ખાસ જવાથી જુગાર ધામ ચાલ કયુ�. આ જુગાર ધામ પર પોલીસે
ુ
�
�ામાિણકતાથી ટ��સ ભરનારને �યા ફ�ત �લેકમેલ કરવા માટ� પડતા દરોડા ર�ા છ� ક� ‘આ દેશમા મહ�નત કરીને કમાવુ� ýણે ગુનો બની દરોડો પાડી જુગાર રમનાર 7 જણની ધરપકડ કરી. જરીના
�
બ�ધ થશે. નોકરી-ધ�ધો નહીં હોવાથી પેટીયુ� રળવા માટ� ýહ�ર જ�યાએ ખૂમચો ગયો છ�.’ ફ�ત øએસટી િવભાગ જ નહીં આવકવેરા ખાતાના િવ�મ વકીલ કારખાનામા ક��યૂટર ઓપરેટર તરીક� કામ કરનારની નોકરી
�
ક� લારી-ગ�લા� મૂકીને બે પૈસો મેળવનાર પર હવે દ�ડાબાø નહીં થાય વગેરે વલણમા� પણ કોઈ ફ�ર પ�ો નથી. અપૂરતી માિહતીને આધારે છ�ટ ી જતા યુવક� આ�મહ�યા કરી. િપતાની નોકરી
વગેરે... ýક�, ભોળી �ýના આ િદવા�વ�ન પર ક�ઠારાઘાત થયો છ�. યુપીએ હ�રાન કરવા માટ� પણ વેપારીઓ, િબ�ડરો ક� ઉ�ોગપિતઓને �યા � છ�ટી જતા અને માતા બીમાર રહ�તા 14 વષ�ના િવ�ાથી�એ ચાની
સરકારના દસ વષ� દર�યાન અમલમા મુકવામા� નહીં આ�યા હોય એવા દરોડા પાડી, પજવણી કરી િવક�ત આન�દ લેવામા આવે છ�. િવ�ના કીટલી ચાલ કરી, પરંતુ મહાનગરપાિલકાના અિધકારીઓએ એને માર
ુ
�
�
વાિહયાત કાયદાઓ અને નીિત-િનયમોનો ��રતાથી અમલ થઈ ર�ો છ�. ભા�યે જ કોઈ દેશમા આવકવેરા િવભાગને કોઈના �ગત ઘર પર દરોડા મારી �યા�થી ભગા�ો. આવા તો ક�ઈ ક�ટલાય સમાચારો તમે દરરોજ વા�ચતા
�
ગુજરાતના એક શહ�રમા� હમણા� એક ક����શન સાઈટ પર øએસટીના પાડવાની સ�ા છ�. ‘નબળો ધણી પ�ની પર શુરો’ કહ�વતને યથાથ� ઠ�રવતા હશો. જે રીતે ભણવા માટ� ‘રાઇટ ટ� એ�યુક�શન’, શારી�રક સુખાકારી માટ�
અિધકારીઓએ દરોડો પા�ો. ગભરાટમા� ભાગદોડ થઈ અને એક ગરીબ હોય તેમ આવકવેરાના અિધકારીઓના મુ�ય ટાગ�ટ ગુજરાતીઓ જ બને છ�. ‘રાઇટ ટ� હ��થ’ છ� એ જ રીતે કોઈપણ �ય��ત કામ કરવા મા�ગતુ� હોય તો તેને
�
સુપરવાઇઝર દબાઈ મય�. યાદ રહ�, �યારે øએસટી અમલમા આ�યો કા�મીરમા� આવકવેરા િવભાગે દરોડા પા�ા હોય એવુ� ભા�યે જ બ�યુ� હશ. ે કામ કરવાનો અિધકાર હોવો જ ýઇએ. ભારતના ઇિતહાસમા પહ�લીવાર એવુ�
�
ે
�યારે સરકારે એવી શેખી મારી હતી ક� øએસટીના અમલ પછી હવે નોટબ�ધી અને લોકડાઉન પછીના આપણા દેશના અથ�ત�� િવશ ýણીતા (�ન����ાન પાના ન�.19)