Page 20 - DIVYA BHASKAR

¾ }ગુજરાત Friday, November 27, 2020 20
Friday, November 27, 2020 | 20

ે
અમ અાકાશમા� �ચે સુધી િદવસે ��ા �ા��વા અન પણ ýયા. સચ�લાઇટ જેવા અે શેરડા વીઘાકોટની સામે અાવેલી પા�ક�તાની
ે
ચોકીના રે�જસ�ની øપના હતા. અેક જવાને ચોકીના છ�ક છ�વાડ� વોચટાવર
ફરતા રહ�તા �કાશના શેરડા પણ પર ચડવાનુ� ઇજન અા�ય અને અમે �યા ગયા તો ક�પનાતીત ��ય ��વે��વા
�
ુ�
ýયા. અે શેરડા વીઘાકોટની સામ ે ઊભા� કરી ગયુ�. લોખ�ડના કાટખૂિણયા પોલથી બનાવયેલા ટાવરના �ીý માળ �
અાવેલી પા�ક�તાની ચોકીના રાતે ધરતી ચૂમતા તારા લાકડા�ના �લોરની વ�ોવચ ઊભીને ýયુ� તો તારાજ�ડત ��ા�ડની મ�યમા�
ýણે અમે ઊભા હતા. અહી અેક લોખ�ડના પોલ પર લટકીને ઝૂ�યા તો અાકાશ
ં
રે��સ�ની øપના હતા ઝોલા ખાત હોય અેમ લા�ય. ુ�
ુ�
બીý િદવસની બપોરનો અનુભવ રાત કરતા� સાવ જુદો અને થકવીને
નાિહ�મત કરી મૂક� તેવો હતો. વીઘાકોટથી વળતી મુસાફરી શ� કરી, પણ
છાડબેટના �કનારા સામેથી અાપણી ચોકીઅો પર પહ�ચતા પહ�ચતા નાક�
�
દમ અાવી ગયો. અિગયાર વા�યા �યા તો ગરમાગરમ લૂ અને બેકાબૂ અ�
ુ�
જેવી ધૂળની ડમરીઅો શ� થઇ ગઇ. અાકાશ �લૂને બદલે પીળ�� દેખાવા લા�ય.
øપની બારીના કાચના ���ના કાણામા�થી ધૂળની રીતસરની શેર શરીરને
વાગીને દઝાડતી હતી. અાંખો બળતરાથી લાલઘૂમ બની હતી અને ચામડી
ચચરતી હતી. હાથ પરથી ધૂળ ખ�ખેરીને ýયુ� તો પરસેવો સૂકીને નમક બની
બાઝી ગયો હતો. સ��નસીબે થોડા સમય બાદ અેકાઅેક પવન શમી
ગયો અને વાતાવરણમા� �ત�ધતા અાવી ગઇ... �યા જ સામે
�
સીમાદળની ચોકી ��યમાન થતા� દીવાનચ�દના થાક�લા ચહ�રાની
અસા�� ��� રેખાઅો બદલાઇ ગઇ. અેકાદ �ક.મી.નુ� �તર કા�યુ� હશ ે
તો અે સીમા ચોકીની અાક�િત વધુ નøક અાવવાન બદલે
ે
ક� દરતના બેિમસાલ ક�ર�મા સમા સફ�દ નમકીન રણની સીમા સુર�ા દળના જવાનો સરહદની ર�ા કરતા હતા. કીિત� ખ�ી દૂર સરતી ગઇ.
‘હટ... અા તો �ગજળ!’ દીવાનચ�દથી બોલાઇ ગયુ�.
રાતે સાડાબાર વા�ય વીઘાકોટ પહ��યા. જમી પરવારીને
પા�ક�તાનને અડતી સરહદોની છ��લા ચાર દાયકામા� વખતોવખત
ે
મુલાકાત લીધીછ�. ઋતુ-હવામાન સાથે રણના બદલાતા �પ ને વાતે વળ�યા. દીવાનચ�દે ક�ુ�, હવે વા�ધો ન હોય તો અેમના અવાજમા થોડી ભ�ઠપ ભાસતી હતી. અમારી
�
િમýજના સારા-નરસા સા�ા�કાર કયા� છ�. સરહદની �થમ મુલાકાતનો ક�રોસીનના ફાનસ અોલવી દઇઅે. અા ચોકીઅો પર અે સમયે હાજરીમા� �ગજળથી છ�તરાઇ ગયા અે કદાચ અેમને ગ�યુ�
ે
અનુભવ પહ�લી નજરના �ેમ જેવી વણ�વી ન શકાય અેવી અનુભૂિત કરાવી વીજળી નહોતી. અરે, અાજુબાજુના સ�કડો ચો. �ક.મી. િવ�તારમા � નહોતુ�. રણના� ઝા�ઝવા પણ કમાલ છ�. �યારેક દૂરની વ�તુ નøક
ગયો હોવાથી �યારેય ભૂલાય તેમ નથી. વીજળી નહોતી અેટલે ફાનસ બ�ધ થવાની સાથે જ અેક નવો અનુભવ લાગે અને �યારેક નøકનુ� �� દૂર ભાગે. ડાબી તરફ ýયુ� તો દૂર દૂર
વાત 1983ના જૂન મિહનાની છ�. ભારત-પાક સરહદે જવાનો �થમ અેક નવી રોમા�ચક અનુભૂિત થઇ. ખુ�લા અાકાશ તરફ ýયુ� તો �ધારી િ�િતજે પાણી જેવા અાસમાની રંગનો પ�ો ýયો. અે પ�ો વધુ �પ�ટ બનતા
�સ�ગ હોવાથી અાતુરતાની સાથે રોમા�ચ પણ ભ�યો હતો. સા�જે ભુજથી રાતે તારાનો અ��ભુત નýરો માથે ઝળ��બતો હતો. અાકાશ અેટલે ‘તારે મઢી નાના� નાના� ��ો અને જમણી બાજુ તો ન સમýય અેવા ��યમા� મહાકાય છતા �
અમે બી.અેસ.અેફના અિધકારી દીવાનચ�દ સાથે પે�ોલ øપમા� રવાના થયા ચુ�દડી’નો અથ� પહ�લીવાર સમýયો. િવિચ� અાકારના બે માનવી અમારી તરફ દોડતા અાવી ર�ા હતા. અોછામા �
�યારે સખત ગરમી વ�ે લૂના વાયરા શરીરને દઝાડી ર�ા હતા. અમારે 200 �ધારી રાતની અહીંની મý� કા�ઇ અોર છ� અેમ દીવાનચ�દ અમને કહી અોછા તેર-ચાૈદ Ôટની �ચાઇ, લ�બચોરસ ચહ�રા, ઊભા વાળ અને સાત-અાઠ
�
કી.મી.નુ� �તર કાપીને વીઘાકોટ પહ�ચવાનુ� હતુ�. ધમ�શાળા ચોકી પછીનો 90 ર�ા હતા �યા જ અેકાઅેક �કાશનો મોટો ઝગારો ��રે દેખાયો. ‘કા�ઇ નહીં Ôટ જેટલા લા�બા લાકડા જેવા પગ... ક��યૂટર પર કોઇ અાદમીના િચ�ને બ�ને
�
કી.મી.નો ર�તો કાચો હતો અને નવ વા�યા છતા લૂ વાતી હતી. રેતી અને અે તો કોઇઅે િસગારેટ પીવા દીવાસળી સળગાવી લાગે છ�...’ બાજુ દબાવીઅે અને અેની સાઇઝ અેકાઅેક મોટી થઇ ýય અેવી અાક�િતઅો
ધૂળના ઢ�ફા�વાળા ઊબડખાબડ ર�તા પર �યા�ક ઘાસના ભોથા� હ�ડાલાઇટના જવાનો સાથે વાત કરતા� ýણવા મ�યુ� ક�, અાવી �ધારી રાતે ý કોઇ દોઢ- હતી. બ�ને પુરુષો ટીવીના પરદે ‘�લો મોશન’મા� દોડતા અિભનેતાની નકલ
ં
ં
શેરડામા� િબહામ� ��ય ઊભુ� કરતા હતા. અે સમયે સરહદે પૂરતી માળખાકીય બે �કલોમીટર દૂર પણ દીવાસળી જલાવે ક� ટોચ�લાઇટ કરે તો અહી દેખાય. કરી ર�ા હોય અેવુ� લા�ય. ુ�
સુિવધાઅો હજુ ઊભી થઇ �હોતી. ટા�ચા સાધનો સાથે પડકારભયા� સ�ýગોમા� અે સમયે અમે અાકાશમા �ચે સુધી ફરતા રહ�તા �કાશના ýરદાર શેરડા (�ન����ાન પાના ન�.19)
�