Page 11 - DIVYA BHASKAR 100722
P. 11
Friday, October 7, 2022
ુ
�
�
ુ
�
�
ગા�ધીøએ સમ� ભારતમા �યાગની ઋતન સજન કય હત. લવાની તાલાવેલીન બદલ અન ગમાવવાની પડાપડીન કારણ લાખો લોકો હ�શભર જલમા ગયા. કટલાય લોકો ખવાર
ુ
ુ
�
ે
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
ુ
ે
ુ
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
થયા અન કટલાય લોકો મયા! આજની નવી પઢી સુધી આવી બધી વાતો પહ�ચે, તો જ�ર ચમ�કાર સýય. યવાનોન ઉપદશ નથી ગમતો. ગા�ધીøની વાત જ �યારી છ �
ુ
�
ૅ
મહા�મા ગા�ધી: ‘ધ ���ી યગ મન’
�
�
�
બ�ાનના પરા�મો પડદા પર, ગા�ધીના ધરતી પર!
�
�
ુ
�
�
ુ
�
ે
ગા � ધીø øવનભર યવાન જ ર�ા! દિ�ણ આિ�કામા જ પરા�મો ગા�ધી જયતી િવશેષ ઉપદેશ નથી ગમતો. ગાધીøની વાત જ �યારી છ. એમણે ક� : ‘માર ુ �
�
øવન એ જ મારો સદશ.’
એમણે કયા, તમા યવાન ગાધી આબાદ �ગટ થયા. એ પરા�મો
�
ે
ુ
�
ે
�
કરનારા ગાધીભાઇન ઘરડા કહવાની િહ�મત �યાથી લાવવી? રામરા�યથી રાજઘાટ સધીની એમની øવનયા�ામા આચારિન�ઠ અન ે
�
�
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ુ
�
ુ
ે
�
ુ
ૈ
મોતને મ�ીમા લઇન જનરલ �મ�સની સામ પડનારા ગાધીભાઇ યવાનીના øવનિન�ઠ øવનશલીની સગધ વરતાય છ. એવી સગધથી અપ�રિચત
�
ે
�
�
ુ
�
�
ે
પયા�ય બની ર�ા! ગાધીøની 70મી વષગાઠ ડૉ. રાધાક�ણને એક સદર રહી જવ એ તો નવી પઢી માટ ભાર ખોટનો ધધો ગણાય.
�
�
�
ે
�
�
ુ
�
ુ
�
ુ
�
�
�
ે
�
ે
�
ુ
�
�
ુ
ુ
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
પ�તકનુ સપાદન કયુ હત. એ પ�તકનુ મથાળ હત : ‘ગાધીøન યગવદના.’ આજની પઢીને મા� એટલુ જ કહવ છ : ‘લગ રહો મ�નાભાઇ.’ એક
�
�
�
એ પ�તકમા દિ�ણ આિ�કાના હાકમ જનરલ �મ�સનો ઐિતહાિસક પ� ખાસ વાત છ�લ કરવી છ. શાકાહાર ક અ�નાહાર અપનાવનારા લોકોની
ુ
ે
�
�
�
ુ
ં
�
�ગટ થયો છ. � યાદી અહી ��તત છ:
�
િ�ય ગાધી, - મહારાý જનક
ે
ે
ે
�
તમન કદાચ યાદ હશ ક મ� તમન જલમા રા�યા હતા ત દર�યાન તમ ે (ઉ�ર રામચ�રત ભવભિત, અનવાદ: ઉમાશકર ýશી)
ે
�
ે
�
ૂ
ુ
ે
હાથ સીવલા સ�ડલની એક ýડ મને ભટ આપી હતી. ઘણા િશયાળા સધી મહાવીર �વામી, સો���ટસ, એ�ર�ટોટલ, �લટો, પાયથાગોરસ,
ે
ે
ૅ
ે
ુ
ે
�
�
ે
ુ
�
્
એ સૅ�ડલ મ પહયા� પણ હતા, પરત આજ મને સમýય છ ક એ સ�ડલમા � સનકા, �લટાક, શ�સિપયર, ટૉ�સટોય, �યોજ� બનાડ શો, �યૂટન,
ં
�
ુ
�
ે
ૅ
�
ે
�
ૂ
�
પગ મકવાની મારી પા�તા નથી. (યાદદા�ત પરથી). બ�ýિમન ��કિલન, ડાિવન, આઇ��ટાઇન, ચિચલ, મડોના, ગાધીø,
�
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
�
ુ
�
ુ
ુ
શ પોતાના શ� ��ય જરા પણ �ષ ન રાખવો એ જવતવ પરા�મ છ? � રાજ�� પચુરી, અિમતાભ બ�ન ઇ�યાિદ. શ આવા લોકોની યાદીમા તમાર � ુ
ે
�
ુ
ુ
�
ે
�
�
ે
ુ
ુ
હવ મોહમદ અલી ઝીણાની વાત કરવી છ. લૉડ માઉ�ટબટનને ઝીણા નામ ન ýડી શકો? શ ગમાવવાન છ તમાર? ે
�
ે
�
�
�
ુ
��ય જરા જટલો પણ આદર ન હતો. માઉ�ટબટને ઝીણા માટ જ િવશષણો આજે કટલાક લોકો ગોડસેની �શસા કરતા ýયા છ. �વામી આન�દ ે
�
�
�
�
ે
ે
ે
ે
ે
ે
�
�
�
�યો�યા છ તની યાદી નીચ મજબ છ. એને િવશષણ કહવાય ક ગાળ? ગોડસે માટ ‘��રા�સ’ જવો શ�દ �યો�યો હતો. રામરા�ય હોય અન ે
ે
�
ે
ુ
�
ે
�
ે
સાભળો. ઝીણા �ગ માઉ�ટબટન જ અિભ�ાય ધરાવતા હતા ત કવો અયો�યા હોય, �યા જ�ર એક ધોબી હોવાનો! �યા રામ અન સીતા હોય,
�
ે
�
�
�
ે
ે
ે
�
�
ે
હલકટ હતો? સાભળો: �યા િનદાકથલી હોવાની જ! �ફરોઝ ખાન ‘ગાધી, માય ફાધર’ �ફ�મમા એક
�
�
�
�
�
�
�
1. સાવ ઠડાગાર (frigid) ડાયલોગમા ગાધીøના મખથી થોડાક શ�દો સભળા�યા છ: �
�
ુ
ે
ુ
�
ે
�
�
2. ઘમડી (haughty) િનશાની છ? શ અ�ામાિણક �યવહાર �ારા દકાનની કમાણી વધારવી હ બ જણાન મારી વાત
�
ુ
�
ે
3. �ણાથી ભરલા (disdainful) એ ફશનબલ હોવાની િનશાની ગણાય? પરદેશ રહનારા િવચારવત સમýવી ન શ�યો :
�
�
�
ે
ે
�
ુ
4. માનિસક િવકિતવાળા (psychopathic) નાગ�રકો આજે શાકાહાર (અ�નાહાર) અપનાવી ર�ા હોય, મારા મ��લમ િમ� ઝીણાન ે
ે
ુ
ે
�
ૂ
ે
�
ે
�
(‘Gandhi & Churchil’, બ�ટમ બ�સ, �ય યૉક�, પાન-565) �યાર માસાહારી હોવ અન િનદ�ષ �ાણીઓને મારીન ખાવા અન એમ અન ે
ૂ
ે
�
�
�
ૂ
ે
ે
�
લઇ �ફશર મહાન લખક અન િવચારક હતા. એમના શ�દો �ણ �ડા કરવામા રહલી િહસા આચરવી એમા આધુિનકતાનો �શ પણ રહલો મારા દીકરા હ�રલાલન. ે �
�
ે
ે
�ાસ લઇન અન પાચ િમિનટનુ મૌન પા ળીન બ વખત વાચવા જવા છ : � ગણાય ખરો? }}}
�
�
�
ે
ે
ે
હ લિનન, �તાિલન, �ઝવ�ટ, ચિચલ, દિનયાના સૌથી મહાન િવ�ાની એવા આ�બટ આઇ��ટાઇનના યાદગાર પાઘડીનો વળ છડ �
ુ
�
ે
ે
�
�
�
�
ૂ
�
ઍટલી, આઇ��ટાઇનન મ�યો છ, � � શ�દો ભલી જવામા શાણપણનો �શ ખરો? એ મહાન િવ�ાનીએ ક� હત: ુ �
�
ુ
ે
�
�
પરત ુ ‘આવો કોઇ મહાન માણસ ��વી પર ડગલા ભરતો હતો એવી વાત રાýઓ ગયા! �ધાનો કમ રહી ગયા?
ં
�
ે
ે
ગાધી કરતા ચમ�કા�રક આવનારી પઢીના લોકો માનશ ખરા?’ શ આપણે આઇ��ટાઇન િચ. આશા. એ સમય સાત વરસની.
ુ
�
�
ે
�
ુ
માણસન હ આજ સધીમા � કરતાય વધાર શાણા? આવા ��ો પણ આપણા �તરા�માન ે રોજ રા� રામાયણ, મહાભારત, ગાધીબાપ, ુ
�
ે
�
ે
�
ે
ં
�
�
ે
�
ુ
�
�
મ�યો નથી. જગાડી ન શક? િવચારવા જવ છ, વારવાર િવચારવા જવ � ુ સરદાર, સતોની કહાણી-�સગો સાભળ-મોજ કર. ે
ે
�
�
�
ૂ
�
મથર ક�ણમિત દિ�ણ ભારતના આદરણીય કથાકાર, િવચારોના છ. � �ીમતી હમાબહન આચાય-આરો�ય�ધાન.
�
ુ
�
�
�
ુ
�
�
ે
ે
ુ
�
ે
સગીતકાર, ના�કાર અન સાિહ�યકાર છ. તઓ ‘ગાધી- �દાવનમા � આજના� યવક-યવતીઓ સ�ય�મી કમ ન બન? નøકના કાય�મથી વળતા અમાર �યા આવશ ે
�
�
ે
ે
�
ં
ઉપિનષદ’ લખી ર�ા હતા. ક. મા. મનશીએ �થાપલા એને લવઅફર દર�યાન ‘I love you’ જવા �ણ જઠા એવો સદશ. મન આશા કહ: પ�પા તમ તો કહતા હતા,
ે
�
ે
�
ે
ુ
ે
�
ે
�
ૂ
�
ુ
‘ભારતીય િવ�ાભવન’ સાથ તઓ વષ�થી ýડાયલા ર�ા. શ�દો બોલવાન પાલવ ખર? ý સાચો �મ પામવો ક સરદાર�ીએ બધા રાýઓન �મથી સમý�યા-
ુ
�
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
ે
ુ
�
�
ુ
ે
ે
ુ
ે
�
�
ુ
�
ુ
ગાધી-ઉપિનષદ એટલે જ સ�યોપિનષદ. આ વાત વાચીને ગણવત શાહ હોય તો, સાચ તો બોલવ જ પડ� ન? જ યવાન ક યવતી દશ એક કરલો.
�
ે
ુ
�
ે
�
�
ુ
�
�
ે
મને એક મ� રચવાન મન થય. માર સ�કત કાચ છ, તથી હ � � પોતાના િ�યજનને છતરવાન રાખ, તન લ�નøવન સખી રાýઓ ગયા-રા�યો ગયા �
�
�
�
ુ
ુ
�
ે
ુ
�
�
ુ
ુ
િવજય પ�ા અન ગૌતમ પટ�લ જવા પ�ડતોને ફોન કરીને સતત હોય એવી શ�યતા કટલી? સખી લ�નøવન પણ સ�ય િવના તો હø �ધાનો કમ ર�ા?!!
ે
�
ુ
�
�
�
ે
�
�
ુ
ૂ
�
ુ
ે
�
પજવતો રહ છ. મથર ક�ણમિતએ ‘ગાધી-ઉપિનષદ’ લખે ત વાત ટક� ખર? જ યવાન, ‘આઇ લવ ય’ જવા �ણ શ�દો બોલતી વખત ે લોકશાહી-ગીતામા ýણ અજન મઝાણો!
�
�
�
�
ુ
ુ
ૂ
�
ે
�
ે
�
ે
ૂ
�
�
વાચીન મને એક મ� લખવાન મન થય. મારો એ મ� સભળાવ? � ુ પણ સ�ય ન ýળવ, તન લ�નøવન કદી પણ �સ�ન હોઇ શક ખર? સવકો ýઇતા હતા, �યા આ �ધાનોની ફોજ શીદને?
�
ે
ે
ે
ે
ુ
ુ
�
�
�
ુ
�
�
�
ુ
�
�
��� धम�� म���। ý સ�ય ન જળવાય, તો લ�નøવન અ�સ�ન જ હોવાન. ટકમા સ�ય શ બીý દાદાની રાહ…?
ं
�
ુ
�
�
�
ુ
�
ं
��� एव �प�ि�त��।। બોલવામા અન સ�યપાલનમા જ આપણો સીધો અન પ�રશુ� �વાથ રહલો વસત પરીખ
ं
ं
�
�
ે
ે
�
�
�
ं
ं
��� िह परम तप:। છ. પ�ય રિવશકર મહારાજ વારવાર કહતા : સ�યપાલક ગાધીબાપએ પ�તક : ‘સાચના કાચમાથી’, �કાશક : આશા હમત ઝવરી
�
�
ે
�
ં
ૂ
�
�
�
ુ
�
ુ
��� िह परम�वर:।। શ ગમા�ય? એમના સ�ય�મને કારણે જ તઓ આખા દશના િપતા બની 601-જલદશન, બહમાળી પાસ, નાનપુરા, સરત-395001
ं
े
ે
ુ
ુ
ે
�
ે
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
ૂ
ુ
�
�
શ ગાધીø આજના જમાના કરતા પાછળ હતા? શ વાત વાત જઠ � � ગયા! ગાધીøના પગલે પગલે ચાલનારા સસારી સત સ�ગત
�
�
ે
ુ
્
�
�
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
�
ુ
ુ
ે
ુ
�
�
�
બોલવ એ આધુિનક (મોડન�) હોવાની િનશાની છ? શ સતત તાણ��ત ગાધીøએ સમ� ભારતમા �યાગની ઋતન સજન કય હત. લવાની વસતભાઇ પરીખ વડનગરમા� ���ટસ કરનારા િન:�વાથ �
�
�
ુ
�
હોવ એ આધુિનક હોવાની િનશાની છ? શ તિબયત બગડ તવો આહાર તાલાવલીન બદલ અન ગમાવવાની પડાપડીને કારણે લાખો લોકો સવા�િ� ધરાવનારા ડા�ટર હતા. એમના દવાખાના પર બોડ હત :
�
ુ
�
ુ
ે
�
ૅ
�
ે
ે
ે
ે
ે
ુ
�
�
ુ
�
ે
ે
લવાન ચાલ રાખીન સાઇડ ઇફ�ટને ન�તરવી એ આધુિનક હોવાની હ�શભર જલમા ગયા. ‘દરદીઓ માટ અહીં ફી આપવાનુ ફરિજયાત નથી.’ વસતભાઇન આ
�
�
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
�
�
ે
ૂ
�
�
ુ
ુ
ે
�
ુ
�
�
ુ
�
િનશાની ગણાય? કટલાય લોકો ખવાર થયા અન કટલાય લોકો મયા! આજની નવી પ�તક વાચવાથી ગાધીબાપના øવનની સગધ વરતાય એવી પરી શ�યતા
�
�
�
�
શ કોમી હ�લડમા ઉ�કરાટપૂવક ભાગ લવો એ આધુિનક હોવાની પઢી સધી આવી બધી વાતો પહ�ચ, તો જ�ર ચમ�કાર સýય. યવાનોને છ. એમને વદન.
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
ે
ે
ુ
