Page 14 - DIVYA BHASKAR 073021
P. 14

Friday, July 30, 2021











        તમે સમજુ હો તો ��ને ઇ�રનો        જે મનુ��ને પાણીનો �લાસ �ઇને

           દરજ� આ��ા િવના ન રહી
         શકો. કોઇ પણ સદાચારી મનુ��
           ��ની હ��ા નહીં કરી શક�.
         ��નો કમ��ો� ન ચાલે, તો તો       નશો ચડ�, તે ખરો કિવ કહ�વા�!!!

               આપ�ં આવી જ બન!
                                 ે


                ક એવો સમય હતો, �યારે કા�મીરમા� શ�વપ�થનો ખાસો �ભાવ
         એ      હતો. પ��ડત ગોપીનાથø કા�મીરના શ�વપ�થી િવ�ાન હતા અને
                સ�ત હતા. તેઓ ખૂબ ઓછ�� બોલતા, પરંતુ જે બોલતા તે અ�ય�ત
        મૂ�યવાન બની રહ�તુ�. એમણે ક�ુ� હતુ� ક� માણસે આ�યા��મક જગતમા� �વેશ
                �
        કરતા પહ�લા નીિતમાન બનવુ� ýઇએ. નીિતમાન બનવા પર ભાર મૂકવા માટ�
        ગોપીનાથøએ કા�મીરી ભાષાના �ણ શ�દો �યોજેલા :
          (1) સેઝાર (િનખાલસ હોવ અને િન�કપટ હોવ)
                                       ુ�
                           ુ�
          (2) પઝાર (સ�યિ�ય હોવ અને �ામાિણક હોવ)
                           ુ�
                                       ુ�
                          ુ�
                                      ુ�
          (3) શોઝાર (િનમ�ળ હોવ, મમતારિહત હોવ)
          ગોપીનાથø માનતા ક� શા�િત એ જ ભગવાન છ�.
          �ીસ દેશનો મહાન �ફલસૂફ સોફો�લીસ માનતો ક� : ‘સ�ય
        હ�મેશા સૌથી મજબૂત દલીલ છ�.’ જે સ�યવચની હોય તેનો
            �
        �ભાવ પડ�, તે વાતનુ� આ જ ખરુ� રહ�ય છ�. સાધક �િત�ણ
        પોતાની ��ાને મા�øમા�øને �વ�છ બનાવતો જ રહ� છ�. ભગવ�
                                   �
        ગીતામા� ક��ણ કહ� છ� : ‘સ� શ�દ સ��ભાવમા અને સાધુભાવમા  �
        પણ �યોýય છ�. અ��ાથી ય�, દાન, તપ ક� જે ક�ઇ કરવામા�
        આવે તે અસ� કહ�વાય છ�.’ (ગીતા : 17, 28) આમ, ��ાનો
        નાળસ�બ�ધ પણ સ� સાથે જ રહ�લો જણાય છ�. આવી ��ાને
        ‘સ�વાનુ�પા’ કહ�વામા આવે છ�.
                      �
           આવી ‘સ�વાનુ�પા ��ા’ સાધુને અને સામા�ય માણસને
        øવવાનુ� બળ પૂરુ� પાડ� છ�. નીિતમાન હોવુ� એટલે સદાચારી
        હોવુ�. સદાચારી હોવા માટ� દ�ડબે�ક કરવાની જ�ર નથી.
        સદાચાર જેવી સહજ બાબત બીø કઇ હોઇ શક�? દુરાચાર માટ�
        �ય�ન કરવો પડ�, પણ સદાચાર માટ� મથવુ� નહીં પડ�. હ�યા કરવા
        માટ� ખાસ મથવુ� પડ�, પરંતુ કોઇની હ�યા ન કરવા માટ� મથવુ� પડ�
              ુ�
        ખરુ�? ચોરી કરવા માટ� મથવુ� પડ�, પરંતુ ચોરી ન કરવા માટ� કોઇ
        મથામણ કરવી પડ� ખરી?
          તમારી સામે એક �� �ભુ� છ�. એ �વ�થ છ� અને ક�ટ�થ છ�.   લ�યુ� છ�: ‘િ��તી સ�ત બ�ધુ લોરે�સને એક ��ને નીરખીને આ�મસા�ા�કાર   ખોદવાનુ� ઝડપભેર શ� કયુ�. ખાડો ખોદી ખોદીને એ થાકી ગયો �યારે તેલ
                                                                         �
        અ�ય ��ની હ�યા કરવાનો િવચાર એને કદી પણ નથી આવતો. એ �વ�થ   થયેલો.’ ભગવાન િશવના સહ�� નામોમા� એક નામ ‘¦´Ȧ¯†¯¡¦´Ȧ¯†¯¡:’ છ�.   મ�યુ�, પણ પાણી ન મ�યુ�. એ તર�યો આરબ િનરાશ થયો અને બેભાન
        છ� તે સાથે ક�પી પણ ન શકાય એટલુ� સિ�ય છ�. એનુ� ��યેક પા�દડ�� સૂય�ના�   ��યેક �� િશવાલય છ�.          બનીને ઢળી પ�ો! પાણીનો �લાસ શુ�, તે સમýય તે માટ� એક વાર સહરાના
                                            ે
        �કરણની મદદથી ફોટોસી�થેિસસની નાનકડી ફ��ટરી ચલાવ છ� અને કાબ�ન   મુ�ડકોપિનષદમા� ઋિષએ આ�મા માટ� મૌિલક અને મધુર શ�દ �યો�યો   રણમા� રખડવુ� પડ�!
        ડાયો�સાઇડમા�થી ઓ��સજનનુ� ઉ�પાદન કરતુ� જ રહ� છ�. ઓ��સજન એટલે   છ�. આ�મા એટલે ‘�ાણશરીરનેતા’ (મુ�ડક-2, ખ�ડ-2, મ��-7) એ નેતા ક�વો?   એક �ફલસૂફ� કિવની મૌિલક �યા�યા આપી છ� : ‘જે મનુ�યને શીતળ
        �ાણવાયુ, જે મનુ�યને øવતો રાખે છ�. કોરોનાની મહામારી દરિમયાન   ઋિષ કહ� છ� ક� એ નેતા આન�દ�વ�પ અને અ�ત�વ�પ છ�. સૂ�માનુભૂિતની   જળનો �લાસ ýઇને નશો ચડ�, તે મનુ�ય કિવ કહ�વાય.’ આવી મૌિલક
        ક�ટલાય લોકો �ાણવાયુના અભાવને કારણે ��યુ પા�યા. ��ને પા�દડ�   ચરમસીમા પર કદાચ આ�માનુભૂિત હોઇ શક�. આપણો પનો ભલે ટ��કો પડ�,   �યા�યામા �થૂળની ઓથે રહ�લા સૂ�મનો જયજયકાર થતો દીસે છ�. ધીરો ભગત
                                                                                                                 �
                                                                                                                 ુ�
        પા�દડ� કોઇ એવી �િ�યા સહજપણે ચાલી રહી છ�, જે માનવýતને øવન   પરંતુ આપણી િદશા તો એ તરફની જ હોવી ýઇએ. આિદ શ�કરાચાય�ના�   સાવ સાચ કહી ગયો : ‘તરણા ઓથે ડ��ગર, ડ��ગર રે કોઇ દેખે નહીં.’ �થૂળની
        નામની ભેટ ધરે છ�. આવા� હýરો પા�દડા�ને ýઇને આપણે કદી પણ મનોમન   ભા�યો પર ટીકા લખનાર પ��ડતનુ� નામ હતુ� : આન�દિગ�ર. આન�દનો ખરો   ઓથે સ�તાયેલી સૂ�મની લીલા નીરખવી, એ �ાથ�ના કરવાની જ એક રીત છ�.
        આભારવશ થયા�? �યારે પણ આપણે એ પ�રિચત ��ને ‘થે�ક યૂ’ જેવા   સ�બ�ધ છબછિબયા સાથે નહીં, ડ�બકી સાથે હોય છ�. સૂ�માન�દની િદશા   }}}
                                                                        �
        બે શ�દો ક�ા ખરા?                                         ��ાન�દ તરફની હોવી ýઇએ. આપણી પહ�ચ ક�ટલી?
          તમે સમજુ હો, તો ��ને ઇ�રનો દર�ý આ�યા િવના                  એટલુ� જ�ર સમýય છ� ક� �બા પરથી �ા�ત થયેલી ક�રી   પાઘડીનો વળ ��ડ�
        ન રહી શકો. કોઇ પણ સદાચારી મનુ�ય ��ની હ�યા નહીં   િવચારોના   �થૂળ છ�, પરંતુ એ જ ક�રીમા� સૂ�મ રીતે સ�તાયેલુ� િવટાિમન-A   ‘મ ઉદ�� અને િહ�દી સાિહ�ય વા��યુ� છ�.
                                                                                                               �
        કરી શક�. ��નો કમ�યોગ ન ચાલ, તો તો આપ�ં આવી                   �થૂળ નથી.                               ઉપિનષદો, વેદ, ગીતા અને ક�રાન વા��યા� છ�.
                            ે
                        �
                                                                               �
        જ બને! ઉપિનષદ તો �યા સુધી કહ� છ� ક� ��ો �યાન કરે   �ંદાવનમા�   �થૂળ ક�ળામા સ�તાયેલુ� પોટ�િશયમ �થૂળ નથી. �થૂળ   મહાન ��લસ��ો, મુિનઓ તેમ જ
        છ�. �� સાવ સહજપણે �વ�થ છ�, �યાન�થ છ� અને વળી,                લીંબુમા� સ�તાયેલુ� િવટાિમન-C સૂ�મ છ�. આપણે �થૂળ   પિ�મના િવચારકોને
                                                                                      �
        આ�મ�થ છ�. પાપ કરવા માટ� જબરા �ય�નની જ�ર પડ�   ગુણવ�ત શાહ     ઘટનાઓથી સતત ઘેરાયેલા હોઇએ છીએ, પરંતુ �થૂળ   પણ વા��યા છ�.
        છ�. એવા જ �ય�નની જ�ર િહ�સા કરવા માટ�, જૂ��� બોલવા           જગતની ભીતર વસેલી સૂ�મની સ���ટ રહ�યમય હોય છ�.   િવચારોનો એક િવશાળ રંગપટ છ�. એમા�થી તક�બ�
        માટ�, પ�ર�હ કરવા માટ�, ચોરી કરવા માટ�, શેરબýરમા�           િવ�ાનીઓ એ સૂ�મસ���ટ �ગટ કરીને માનવýતને કહ� છ�   øવન �ા�ત કરી શકાય છ�.
                                                                                                                        �
        રોકાણ કરવા માટ� અને કોઇની િમલકત પડાવી લેવા માટ� કરવી     : તમે ક�રીના રસનો વાટકો પી ýઓ, �યારે તમારા શરીરમા�   લોકો આ અથ�મા �મ�ને
        પડ� છ�.                                               િવટાિમન-A ýય છ�, જે લા�બા સમય સુધી તમને પોષણ આપતુ� રહ�   સમ�યા જ નથી અને �મ�નો દુરુપયોગ કરતા ર�ા છ�.
          માણસýત પોતાને �ા�ત થતી િનરા�તનો નાશ કરવાની ઉતાવળમા  �  છ�. સ��ગત ચ�વતી� રાજગોપાલાચારીએ િશ�ણની અ�ય�ત મૌિલક �યા�યા   આપણે એક આખી સ��ક�િતને ��ારામા �ક�લી ર�ા� છીએ
                                                                                                                                      �
                                                                                                                     �
                                                                �
        ક�મ છ�? એને અશા�િત ��યે આકષ�ણ ક�મ છ�? એક જ જવાબ જડ� છ�: એને   વષ� પહ�લા આપી હતી : ‘િશ�ણ એટલે ચેતનાની ખેતી.’ મનુ�ય �યારે પાણી   અને તે માટ આપણે જ જવાબદાર છીએ.’
        િનરા�તપૂવ�ક øવવાનુ� નથી ગમતુ�. આવી સમજણ �ા�ત થાય તે માટ�   પીએ �યારે ખરેખર ‘H20’ પીતો હોય છ�. ક�ટલીય સદીઓ વીતી ગઇ પછી                    િદલીપ ક�માર
        મનુ�યે ��ને ગુરુ�થાને બેસાડવુ� પડશે. ý તમે તમારી ભીતર પડ�લુ� સમ�   માનવýતને સમýયુ� ક� જે જલત�વ છ�, તે તો હાઇ�ોજન અને ઓ��સજનનુ�   ન�� : િદલીપક�મારને વષ� 1995મા� �િત���ત દાદાસાહ�બ ફાળક� એવોડ� �ા�ત
        િવ�મય એક��� કરીને ��ને ýવાનો �ય�ન કરો, તો તમારે ગીતા વા�ચવાની   સ�યોજન છ�.                             થયો પછી મી�ડયાને આપેલી મુલાકાતમા ઉ�ારાયેલા મૂ�યવાન શ�દો આવા
                                                                                                                                     �
        ક� તીથ�યા�ા કરવાની જ�ર નહીં પડ�. મહા�મા યોગાન�દની આ�મકથા   એ સ�યોજન િદ�યતાથી ભયુ�ભયુ� છ� અને સા�ા� øવન છ�. સહરાના   હતા. સ��ગત િદલીપøને ઉપિનષદ વા�ચવાનો સમય મ�યો, પણ
                                  �
        (Autobiography of A Yogi) દુિનયામા બે�ટ સેલર બની ચૂકી છ�. એમા�   રણમા� એક આરબને તરસ લાગી. પાણી મળશે એવી આશાએ એણે ખાડો             આપણને ક�મ નથી મળતો?
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19