Page 19 - DIVYA BHASKAR 072321

Friday, July 23, 2021 | 13

ૂ
�
�
ે
�
10 વષ� પહલા� છોકરીના એ�ગજમ�ટ તટવા ક ��વોસ થવા એ મોટી ઘટના માનવામા આવતી હતી.
ે
�
�
�
ુ
�
સમાજમા ‘વાતો’ કરવા માટન કારણ...ચચા થતી ક છોકરીમા કઈ �ો�લેમ હશ!
�
ે
�
�
�
ૈ
ુ
છોકરો ક પિત ખોટો હોઈ શક એવ સમાજ િવચારવા પણ તયાર નહોતો
�
�
�
ૂ
��ી: �ોકન બટ �યટીÓલ
�
ે
ૂ
ે
�
�
�
ઓ ટીટી �લટફોમ� પર એક િસરીઝ ખબ રસ�દ રીત રજૂ કરવામા � થાય છ?’ના જવાબો શોધતા શોધતા આવી ��ીઓ પોતાની અડધી િજદગી
�
આવી છ. એની �ીø િસઝન હમણા જ રજૂ થઈ છ, ‘�ોકન
�
ૂ
પરી કરી નાખ છ.
�
ે
�
�
ે
ૂ
�
ે
ે
�
�
�
�
બટ �યટીÓલ’. આ િસરીઝની વાતાઓ તટલા સબધ છતા � કાયદો ��ીન ગમે તટલી �વત�તા ક આઝાદી આપે. �ડવોસ,
ૂ
�
�
�ય��ત�વ અન આ�મસ�માનને ýળવીન માણસ કઈ રીત આગળ વધી ગભપાત, 498A ક બળા�કાર િવરોધી ગમે તટલા કાયદા બન પણ �યા � દીકરાની િવદાય સમય એક
ે
�
ે
�
ે
ે
�
ે
ે
ુ
ુ
�
�
ે
ં
�
�
શક એની કથા કહ છ. સધી એક ��ી પોતાના અિધકારો િવશ નહી ýણ �યા સધી આ સમાજ
�
�
ે
�
ુ
�
ે
�
�
�
ૂ
�
�
�
ૂ
સબધ તટવો એ �ય��તની પીડા હોઈ શક, પરંત તટલો સબધ એ તટલા સબધ માટ ��ીન જ જવાબદાર ઠરવતો રહશ અન ��ી પણ એ િપતાની �ાથના…….!
�
�
ે
�
�
ૂ
માણસની િન�ફળતા સાથ ýડવાનો િવષય નથી. ખાસ કરીને ��ીના � જવાબદારીનો બોજ પોતાના ખભા પર ઉપાડીન પોતાને જ જડી દવા
ે
ે
ે
ે
�
�
ે
ૂ
�
�
ે
ે
�ય��ત�વન એના તટલા સબધોથી માપવામા� આવ છ. એક વધ�તભ લઈન ચાલતી રહશ.
�
�
�
��ી કટલીવાર �મમા પડ�, કટલીવાર એ�ગેજમ�ટ ક લ�ન આજથી 10 વષ પહલા એક છોકરીના એ�ગેજમ�ટ પ�રવારના સ�યોના મોત અને øવનની મ�કલી?
ે
�
ે
�
ે
�
�
�
�
�
�
ુ
�
�
ૂ
�
ુ
�
�
થયા એના ઉપરથી એના ચા�ર�ન માપદ�ડ કાઢનાર લોકો એકબીýન ે તટવા ક �ડવોસ થવા એ બહ મોટી ઘટના માનવામા �
�
ે
�
�
આપણા સમાજમા મોટી સ�યામા છ. ‘�યાય ટકતી આવતી હતી. સમાજમા ‘વાતો’ કરવા માટન એક રવી��નાથન ભીતરથી હચમચાવી દીધા
�
�
�
�
ુ
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
�
નથી’ અથવા ‘કોણ સ�હ’ અથવા ‘લફરાબાજ છ’ ગમતા રહીએ કારણ... સામા�ય રીત એવી ચચા થતી ક છોકરીમા�
કહીન ફટાફટ લબલ ચોડી દનારા લોકોને ખબર નથી ક � જ કઈ �ો�લમ હશે! છોકરો ક પિત ખોટો હોઈ શક � ળ લ�નની પરંપરાએ િવ�યાત લોકોનેય કવા પરેશાન મ�યા
ે
ે
�
ે
ે
�
�
ૂ
�
ુ
�
ે
�
એક ��ીના øવનમા એનો �ણયસબધ તટ �યાર દરેક એવ આપણો સમાજ િવચારવા પણ તયાર નહોતો. બા હશ એ િવશ રવી��નાથ ટાગોર પોતાના øવનનો અનભવ
�
ૈ
�
ૂ
�
ે
ે
ુ
ૈ
ે
ૂ
ે
�
વખત ��ી પોતે પણ થોડી-થોડી તટ છ. એનુ ચા�ર� કાજલ ઓઝા વ� એ જ છોકરો ફરી વખત લ�ન કરવાની ýહરાત આપે લખ છ : ‘એક વાર બીý �ાતની ક�યા સાથ મારા લ�નની વાત
ે
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
ખડન થાય ક નહી પણ એનુ આ�મસ�માન, એની ગ�રમા �યાર ‘િનદ�ષ �ડવોસી’ન મથાળ� બાધીને મિ�મોિનયલ ચાલી હતી. ત પસાદાર માણસની છોકરી હતી. સાત લાખ �િપયાની
ે
ૈ
�
�
ે
�
�
ં
ુ
ે
�
�
�
ે
�
�
ૂ
ે
�
ે
અન આ�મિવ�ાસ દર વખત તટતા ýય છ. ýહરાત આપવામા આવતી. સામા�ય રીત માતા-િપતા વારસદાર. અમ બ-ચાર જણા ક�યાને ýવા ગયા હતા. બ નાની �મરની
ે
�
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
ૂ
�
ે
મોટાભાગની ��ીઓ આવ સાભળીન અપરાધભાવ અથવા કવારી છોકરીનો આ�હ રાખતા ન લ�ન થઈ ýય પછી �ડવોસી � ��ીઓ આવીને બઠી. એક ત�ન સાદી-સીધી હતી, ત એક ખણામા બસી રહી
�
�
�
ે
ે
�
�
ે
િગ�ટમા ધક�લાય છ. એના તટતા સબધો માટ પોતે જ જવાબદાર છ એવ ુ � છોકરાને કવારી છોકરી મ�યાનો ઈગો પપાળવા સગા-સમાજ અન પોતે અન બીø જવી સદર તવી જ ચપળ હતી. તની �માટનસ ભાર હતી. ��ø
ે
�
ુ
�
�
ૂ
�
�
�
�
ે
ે
ે
�
ે
ુ
�
ે
ે
ૈ
�
�
માનીન આવી ��ીઓ ýતભાતના �ય��ત�વ ઘડતરના કાય�મો અથવા પણ તયાર થઈ જતા. � ઉ�ાર િવશ� હતા. િપયાનો પણ સારી રીત વગા�ો. �યાર પછી સગીત િવશ ે
ુ
�
�
�
સાયકોલોિજ�ટ ક સાઈ�કયા�ી�ટન આશરે પહ�ચ છ. ‘મ તો બધ જ કયુ � સમય બદલાયો છ... એનુ સૌથી મોટ� ઉદાહરણ એ છ ક એ�ગેજમ�ટ વાતચીત શ� થઈ. મ િવચાર કય�, આમા કઈ કહવા જવ નથી. હવ તો મળ �
�
�
�
�
�
�
�
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
ે
�
�
ુ
ુ
�
ે
ુ
�
�
ૂ
ે
�
�
�
�
�
�
તમ છતા મારી સાથ આવ કમ થય?’ અથવા ‘મારી જ સાથ આવ કમ ક લ�ન તોડવાનો અિધકાર હવ મા� પરષ પાસ નથી ર�ો. તટલા લ�ન એટલે ગગા ના�ાા! એવામા ઘરધણી �દર આ�યા. �દર આવતાવત જ
ે
ે
�
ુ
�
ે
ુ
�
ક �ોકન એ�ગેજમ�ટ પછી પણ છોકરીને પરણવા માટ સારો, સમજદાર તમણે ��ીઓનો પ�રચય કરા�યો. પલી સદર ��ીન બતાવીન કહ,‘િહયર
�
�
ે
�
ે
ે
ે
�
ુ
ે
ે
ે
ે
ે
ે
�
અન �નહાળ øવનસાથી મળી જ ýય છ. હવ તો ��ીના બાળકન પણ ઈઝ માય વાઈફ’ (આ મારી પ�ની.) અન પલીન બતાવીન કહ, ‘િહયર ઈઝ
ે
ે
�
�
ે
�
ૈ
ુ
ુ
�
ુ
ે
ુ
�
ૂ
ે
ે
�
�
ં
પોતાનુ માનીન ઉછરનાર પરષો આપણા સમાજમા તયાર થવા લા�યા છ�. માય ડોટર’ (આ મારી પ�ી). અમન તો શ કરવુ એ જ સઝ નહી. આમ જ
ે
ુ
ે
ે
જ�ર છ તો એક ��ીએ પોતાના અિધકારો ýણવાની. હત તો નકામા અમન બોલાવીન ફજત શ કરવા કયા? જવા દો.. પણ પછીથી
�
�
�
�
ુ
ુ
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
શહરોમા ભણલી ક બહારની દિનયા સાથ ýડાયલી ��ીઓ તો મýકમા આ �સગને યાદ કરતા તમણે લ�ય : હવ કોઈ વાર પ�તાવો થાય
�
ે
�
ુ
�
ે
�
ે
�
�
ે
ે
�
પોતાના અિધકારો િવશ ýણ જ છ. બ�ક હવ તો એવી ��થિત છ � છ... ગમે તમ લ�ન થયા હોત તો શ વાધો હતો? છોકરી ભલ ગમે તવી હોય,
ે
ક ��ીની ર�ા અન સ�માન માટ બનાવવામા� આવલા કાયદાનો સાત લાખ �િપયા હોત તો િવ�ભારતી માટ આટલી દોડધામ કરવી ન
ે
�
ે
�
�
ે
ુ
ુ
�
ે
ઉપયોગ ��ી પોતાના ફાયદા માટ અથવા સામના પરષન ડરાવવા, પડત..!’
�
ફસાવવા ક �લકમઈલ કરવા માટ કરવા લાગી છ. આનાથી ત�ન રવી��નાથ ટાગોર (આમ તો ઠાકર પણ ટાગોર તરીક� વધ ýણીતા થયા)
�
�
ે
ે
ુ
�
ુ
િવર� નાના શહરો, ગામડા ક �ત�રયાળ િજ�લા મથકોમા� ��ીઓ પ�રવારમા� બાળિવવાહની પરંપરા હતી. દાદા �ારકાનાથ ઠાકરના લ�ન 15
�
�
�
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
ે
�
ુ
પોતાના અિધકારો અન કાયદા િવશ કશ જ ýણતી નથી. એને વષની �મર મા� 6 વષની ક�યા સાથ થયલા, િપતા દવ��નાથ ઠાકરના લ�ન
ે
ે
�
ે
ખબર હોય તો પણ આવા કોઈપણ કાયદા ક અિધકારનો ઉપયોગ 17 વષની �મર 6 વષની ક�યા સાથ થયા હતા. રવી��નાથના મોટા ભાઈ
�
ે
�
ે
�
કરતા એ ડરે છ. એકાદ વાર પોલીસની મદદ ક સમાજસવા કરતી િ�જ��નાથના લ�ન 18 વષ 10 વષની ક�યા સાથ, 15 વષના સ�ય��નાથના �
�
ે
ે
�
�
ે
�
�
�
�
ે
�
ે
�
ે
�
�
સ�થા એમની વહાર થાય છ પરત �ત તો એણે એ ગામ ક શહ�રમા � લ�ન 8 વષની ક�યા સાથ, 19 વષના �યોિતરી��ના 9 વષની ક�યા સાથ થયા �
�
�
ે
ં
ે
ુ
�
ુ
ુ
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
જ રહવાન છ, પિત ક સાસ�રયાની સાથ જ øવવાન છ. પોલીસ હતા. આ બધામા રવી��નાથ એક જ યો�ય �મર ે
�
ફ�રયાદ ક અિધકારનો ઉપયોગ કરીને આવી ��ીઓ એકાદવાર બચી પર�યા એમ કહી શકાય, પરંત તમના લ�ન
ુ
�
ે
�
�
શક. પરંત એ પછીની મ�ક�લી અનકગણી વધી જતી હોય છ. ખાસ મા� 10 વષની ક�યા સાથ કરવામા આ�યા
ે
�
ે
ુ
ુ
�
ે
�
કરીને �યાર નાનકડા ગામમા પોલીસ અન ઉ� અિધકારીઓ માથાભાર ે સોિશયલ હતા. આમ તો રવી�� પોતે બાળિવવાહ
ે
ે
ે
ે
�
�
ત�વો સાથ મળલા હોય �યાર ફ�રયાદ કરવાનો ક અવાજ ઊઠાવવાનો અન તનાથી ઊભી થતી મ�ક�લીઓથી
ુ
ે
ે
ુ
�
કોઈ અથ રહતો નથી. નટવક � સભાન હતા, પરંત પ�રવારની પરંપરા,
�
�
ે
ુ
�
એક ��ીન સý કરવાનો સૌથી ભયાનક અન �ાસદાયક ર�તો િપતાની આ�ાન ઊ�લઘન ન કરવાની
ે
�
�
�
ે
�
ુ
બળા�કાર છ. આજે દશના કટલાય ગામડાઓમા ભણવા માગતી અમક �કશોર મકવાણા પરંપરાથી િવરોધ કરવાનો ટા�યો.
�
ýિતની છોકરી ક આગળ વધવા માગતી કોઈ ��ીન નાિહમત કરવાનો પછીથી એમણે બાળિવવાહથી ઊભી થતી
ે
�
�
�
�
ુ
�
ે
ે
ક પછાડી દવાનો સીધો ર�તો બળા�કાર છ. મોટાભાગની ��ીઓ પર મ�ક�લીઓને લઈન પોતાના િવચારો ‘ન�ટ-
�
બળા�કાર કરીને એમને ભયાનક રીત મારી નાખવામા આવ છ. એમના � નીડ અન ‘ચોખરબાલી’ જવી કથાઓમા �ય�ત
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
�
ે
શબન ગામના ચોરા પર ક ��ની ડાળ ટીગાડવામા આવ છ જનાથી કયા હતા.
ં
�
�
�
�
ે
ુ
ે
ે
ે
ગામની ક િવ�તારની બાકીની ��ીઓન પાઠ ભણાવી શકાય. રવી��નાથ �માળ પિત અન આદશ� િપતા હતા, પરંત સમયાતર થયલા �
ે
�
�
ુ
�
ે
�
�
�
�
નવાઈની વાત એ છ ક આપણે બધા 2021મા øવી ર�ા છીએ. સતાનોના ��ય, તમના આન�દમય લ�નøવનના ડરામણા �વ�ન બની ર�ાા.
�
ઈલ��ોિનક સાધનો અનક એરલાઈ�સ અન સગવડભરી એક ઉ�મ દવ��નાથના �વ.પ�નીના મોટા� કાકીએ જસોરના પીરાલી વણીમાધવનુ ઘર
ે
ે
ે
ે
ે
�
ે
ે
ે
�
ુ
ે
�
ે
�
ૈ
�
�
�
�
�
øવનશલી શહરોમા ઉપલ�ધ છ. બતા�ય. વણીમાધવ ટાગોર કટબના જસોર એ�ટ�ટમા કમ�ચારી હતા. તમની
ે
ે
�
ે
�
ે
આ જ અન આવા જ શહરોમા એક બીý વગ øવ છ જમની ��ીઓન ે 10 વષની દખાવ સામા�ય અન િનર�ર ભવતા�રણીને ભાભીઓએ રવી��નાથ
ે
ે
�
�
�
ે
હø પણ પીધેલા પિતનો માર ખાવો પડ� છ. એની મહનતની કમાઈ માટ પસદ કરી. �ડસ�બર 9, 1883ના િદને રિવના લ�ન ભવતા�રણી દવી
�
�
�
ે
�
�
ૂ
�
ે
એનો પિત ઝટવી લ છ. એ એની દીકરીને ભણાવી શકતી નથી અન ે સાથ થયા. પ�રવારની �થા અનસાર, પ�ની ભવતા�રણીદેવીન સાસર આ�યા �
ે
�
ે
ે
ુ
�
�
ુ
ુ
પિત કહ �યાર અન �યા� પરણાવી દવી પડ� છ�... પછી એ દીકરી પણ પછી �ણાિલનીદવી નવ નામ આપવામા આ�ય. લ�ન પછી �ણાિલનીદવી
ે
�
�
ે
ે
ે
�
ે
ફરી એ જ િવષચ�મા, એ જ રીત øવ છ! કાયદો અન �યવ�થા, િશિ�ત બન ત માટ ઘણા �ય�નો કયા હતા, પણ તઓ િન�ફળ ર�ાા. દપતી
ે
ે
�
ે
�
ે
�
ે
�
�
�
ે
ે
�
�ય�ડિશયરી િસ�ટમ, પોલીસ, સરકાર...બધા વ�નો �મ પણ અ�ભત હતો. 1890ના �તમા રવી��નાથે ��લ�ડની બીø
ે
ૂ
ુ
્
ે
ે
ે
ે
સાથ મળીન એક ��ીન આ�મિવ�ાસ ક � વાર મલાકાત લીધી. કિવએ પ�નીને ઘણા પ�ો લ�યા. એક-એક શ�દ કિવએ
ુ
ે
ે
�
�
�
�
ુ
આ�મસ�માન ýળવવાનો �યાસ �મની શાહીમા ડબાડીન લ�યો હોય તમ વાચનાર અનભવી શક.
ે
ે
ે
ુ
ુ
ે
�
કરી શક પરંત એ �યાર જ બન ે �ણાિલનીદવીના નાની �મર થયલા ��યએ રવી��નાથને ભીતરથી તોડી
ે
�
ે
�
ે
�
�
�યાર એક સમાજ ક પ�રવાર, ના�યા. પ�ની ગભીર િબમારીમા સપડાયા અન થોડા સમયમા જ શરીર છોડી
�
ે
�
ે
ુ
ે
ુ
�
ે
પિત ક પરષ એમની દીધુ. તમનો ‘�મરણ’ નામ કા�યસ�હ �ગટ થયો હતો, જ તમની પ�નીને
�
�
�
ુ
�
ે
ે
�
આસપાસની ��ીઓના � અપણ કરવામા આ�યો હતો. થોડા સમયમા જ તમની દીકરી ર�કાન ��ય થય.
�
ુ
ુ
તસવીર ूતીકાत्મક છ ે ચા�ર�ન ચીતરવાન બધ કરે. (અનસધાન પાના ન.18)
ુ
�
�
ે
�
�
ુ