Page 18 - DIVYA BHASKAR 072321
P. 18
Friday, July 23, 2021 | 12
સમ�યા� દેશની �ીતરમા� હોય �યારે પાડોશી
દ��મન દેશોની ���� સરહદો પર વધી પડ� તે
લોકશાહી અન �વાધીનતા મા�� ખતરાની ���ી ��
ે
રા�યોમાથી મ��ીઓ લેવાયા. સુદૂર ઈશાન ભારત અને બ�ગાળને નજરે ચડ� તેવુ�
�િતિનિધ�વ અપાયુ� છ�. આ ફ�રફારો એક રીતે ભૂ-રાજકીય (øઓ પોિલ�ટકલ)
છ�, સોિશયલ એ��જિનય�રંગનો સ�ક�ત આપે છ� અને મિહલા સશ��તકરણનો
પૂરો �દાજ આપે છ�. એક બહ� નજરે ના ચડ�લી અથવા ચચા�મા� ના આવેલી
�
મહ�વની વાત એ છ� ક� સમવાયી રા�યત��મા રા�ય િવરુ� ક��� (�ટ�ટ વિસ�સ
સે�ટર)ની નબળાઈ તો હોય જ છ�. ‘રા�ય’ અને ‘રા��’ વ�ેનો િવસ�વાદ
પણ દેખાય છ�, તેના ઉક�લના એક �યાસનો �ારંભ આ �યાપક ફ�રફારોમા�
ýવા મળશે.
િવપ�નુ� િનશાન મુ�ય�વે જેમને મ��ી પદેથી પડતા� મુકાયા તેનુ� છ�.
રિવશ�કર �સાદ, થાવર ચ�દ ગહ�લોત, રમેશ પોખ�રયાલ, ડો. હષ�વધ�ન,
ે
બદલે સ મેરે �કાશ ýવડ�કર, સ�તોષ ક�માર ગા�ગવાર, બાબુલ સુિ�યો, સ�જય ધો�ે, �
રતનલાલ કટા�રયા, �તાપ ચ�� સારંગી, દેવ�ી ચૌધરીના� રાøનામા� લેવાયા
ક� આ�યા� તે મહ�વનુ� નથી. મોદીના એક કટ� આલોચક� પણ �વીકારવુ� પ�ુ� છ�
ક� આવુ� જલદ ઓપરેશન મા� મોદી જ કરી શક�. આનુ� કારણ ભાજપ લા�બી
સરકાર નજર આતે હ�? રેસનો ઘોડો છ� તે છ�. આવી રેસ માટ� તૈયાર કરનારો મહારથી નાના ક� મોટા
િનણ�યો લેવામા િનણા�યક હોવો ýઈએ. એકલી આગામી િદવસોમા� યોýનારી
�
ચૂ�ટણી ક� મા� લોકસભા ચૂ�ટણી જ છ� એવુ� માનનારા� મોટી ભૂલ કરે છ�. આ એક
દીઘ�કાલીન આયોજનનો ભાગ છ�. અને મા� મ��ીમ�ડળના� �તરે આ પહ�લો
�યોગ છ�. હવે તેના� પરફોમ��સનો તબ�ો આનાથી વધુ મજબૂત અને આકરો
�
ે
હશ. મોદીની તાલીમશાળામા બીø કોઈ લાયકાત ક� ભલામણના આધારે
ગુણા�ક નહીં મળ�, મા� તેમણે સ�પેલી જવાબદારી અને પ�રણામ જ
સ વાલ તો વષ� પહ�લા�ની એક �ફ�મમા� નારાજ િ�યતમને પૂછવામા � થવા મા��ુ�. એક ગણતરી મુજબ નવા �ધાનમ�ડળમા� 12 �ધાનો મહ�વના� બનશે. એવુ� ના થાય તો �ીý તબ�ો પણ ýવા મળ�.
�
જનýિત (એસ.સી)ના છ�, 27 ઓબીસીના, પા�ચ લઘુમતી
આ�યો હતો, તે પણ ગીત �વ�પે. ગયા સ�તાહ શુ�વારની સા�જે
મા� ક��� નહીં, હવે િવિવધ રા�યોમા� પણ આ �યોગ
�
ક��� સરકારના �ધાનમ�ડળમા� જે ફ�રફારો થયા તેની ચચા� બીý (શીખ, મુ��લમ, ઈસાઈ, બૌ�)મા�થી પસ�દ કરાયા. 14 સમયના અમલમા મુકાય તેવો સ�ભવ છ�, કારણ એ છ� ક� પડકારો પણ
િદવસે જ સમા�ત થઈ જવી ýઈતી હતી, પણ હજુ તેના� વમળ શા�ત થયા� નથી. મ��ીઓ 50થી ઓછી વયના છ�. સરેરાશ વય સમ� હ�તા�ર ઘણા િવકરાળ છ�. મ�ઘવારી, બેરોજગારી, અલગાવવાદી
અનુમાનો, અટકળો, આ�ેપો અને આલોચના આપણી ખાિસયત છ� તે ýવા �ધાનમ�ડળની 58 વષ�ની છ�. આમા� ચાર તો પૂવ� મુ�યમ��ીઓ ��િ�ઓ, અરાજકતા ઇ�છતા ત�વો, ખેતીના ��ો અને
�
મા� એક િદવસનુ� સોિશયલ મી�ડયાનુ� પાનુ� જુઓ તો પણ �દાજ આવી જશે. પણ છ�. સાત મિહલાઓ મ��ી હતી તેની સ��યા અિગયારની િવ�� પ��ા સાચા-ખોટા� �દોલનો અને સૌથી વધુ કોરોનાનો ભીષણ
�
ઉપરા�ત િવરોધ પ�ો છ�, સ��થાઓ છ�, રાજકીય ક� અ-રાજકીય પ��ડતો છ�, કટાર થઈ. 2004થી અ�યાર સુધીમા� આ સ��યા સૌથી વધારે છ�. નવી પડછાયો અને તેને આનુષ�િગક સમ�યાઓ... આ બધુ� દેશની
�
લેખકો છ�, ટીકાકારો છ� અને શાક માક�ટમા� ક� ગલીના ઓટલે ક� બાગબગીચામા � મિહલા મ��ીઓમા અનુિ�યા પટ�લ (અપના દલ, ઉ�ર �દેશ), ભીતરમા� હોય �યારે �વાભાિવક રીતે પાડોશી દુ�મન દેશોની
�
બેઠ�લા િસિનયર િસ�ટઝનો... હજુ તેમને લાગે છ� ક� નરે�� મોદીએ કરેલા આ શોભા કરંદલાજે (કણા�ટક), દશ�ના જરદોશ (ગુજરાત), મીના�ી ��િ� સરહદો પર વધી પડ� તે લોકશાહી અને �વાધીનતા બ�ને માટ�
ફ�રફારોની પાછળ બીજુ� ઘ�ં બધુ છ�. શુ� છ� તેનો જવાબ મેળવતા પેલુ� ગીત યાદ લેખી (િદ�હી), અ�નપૂણા� દેવી (મ�ય �દેશ), �િતમા ભૌિમક (િ�પુરા), ખતરાની ઘ�ટી છ�. આનો ઉપાય એકલા મ��ીમ�ડળમા� ફ�રફારો જ હોઇ શક�
�
આવી ýય ક� તેમા� તો એક �ય��તની બીø �ય��ત માટ�ની આતુરતા છ�, સરકાર ભારતી પવાર (મહારા��)નો સમાવેશ થયો. નહીં, એ નરે�� મોદી બરાબર સમજે છ�, પણ સમ�પણે અસરકારક થવા માટ�
શ�દ �યા એક જ �ેમી માટ� �યોýયો છ�, અહી આજકાલની ચચા�મા� સરકાર એક �ીø નજરે ચડ� તેવી િવશેષતા એ પણ છ� ક� મ��ીમ�ડળમા� ટ�કનો��ટ, આવા ફ�રફારો જ�રી છ� તેવુ� પણ માને છ� એટલે ટીમ મોદીનો આ �થમ �યોગ
ં
�
�
�યાપક અથ�મા� અને તેના ફ�રફારો િ�યા-�િતિ�યાના વેશમા આવે છ�. િશ�ક, એ��જિનયર, તબીબ વગેરે �યાવસાિયકોનો સમાવેશ કરાયો છ� અને હજુ ચચા�મા� છ� અને લા�બા સમય સુધી રહ�શે. ‘બદલી સી સરકાર’ આ નજરે
જે િદવસે ફ�રફાર થયા �યારે એકસાથે અનેક જ�યાએ તેનુ� વગી�કરણ ��, કણા�ટક, ક�રળ જેવા� ભાજપ માટ� હજુ ગૌણ �િતિનિધ�વ ધરાવતા� તપાસવા જેવી ખરી.
ે
થો ડા િદવસો અગાઉ અિમતાભ બ�ને ક�ુ� હતુ� ક� હ�� મા� �ણથી મહાન �ય��ત�ની અન સે�લ���ી�ની નવાઈ પમાડ� એવી �લીપ પે�ન�ની રસ�દ વાતો
ચાર કલાકની �ઘ લ� છ��. 75 વષ�ની �મર વટાવી ચૂક�લા
અિમતાભ બ�ન આટલી ઓછી �ઘ સાથે સતત કામ કરતા રહ�
છ� એ ýણીને નવાઈ લાગે, પણ એવી સેિલિ�ટીઝ ક� મહાન �ય��તઓ બહ�
ઓછી �ઘ સાથે øવી હોય (ક� øવતી હોય).
øવન દરિમયાન સ�કડો સ�શોધનો કરી ગયેલા જગિવ�યાત વૈ�ાિનક � ýગત હ� વો પાવત હ�!
થોમસ એ�ડસન તો વધુ �ઘને સમયની બરબાદી માનતા હતા! થોમસ
એ�ડસનની �ઘવાની �લીપ પેટન� બહ� િવિચ� હતી. તેઓ 24 કલાકમા�
લગભગ મા�ડ બે-�ણ કલાક જેટલી �ઘ ખ�ચતા હતા અને એ પણ એકસાથે
નહીં. તેઓ થાકી ýય �યારે એક ઝોક�� ખાઈ લે. એ રીતે તેઓ ટ�કડ�- કલાકમા� મા� ચાર કલાક જેટલી જ �ઘ કરી શક�� છ��. તો જગમશહ�ર સ�તાહો સુધી �ણ કલાકથી ઓછી �ઘ કરી હતી! ઓિલ��પકસમા� ડઝનબ�ધ
ટ�કડ� �ઘતા હતા. ગાિયકા લેડી ગાગાએ એક વાર એક પ�કારને ક�ુ� હતુ� ક� ‘હ�� મેડલ øતનારા તરવૈયા માઈકલ ફ�લ�સ એક વાર ક�ુ� હતુ� ક� ‘��વિમ�ગની
ે
થોમસ એ�ડસનની જેમ મહાન સ�શોધક િનકોલા ટ��લા મરી જઈશ �યારે જ �ઘીશ!’ તેણે 2010મા� ‘ઓક�’ મેગેિઝનને ��િન�ગ માટ� દરરોજ �ણથી પા�ચ કલાક તયા� પછી હ�� દરરોજ રાતે આઠથી નવ
પણ બહ� ઓછ�� �ઘતા હતા. એમા�ય તેઓ �યારે સ�શોધન �લેક એ�ડ ઈ�ટર�યૂ આ�યો હતો �યારે ક�ુ� હતુ� ક� ‘મારા� ઓવરએ��ટવ કલાક �ઘ લ� છ�� અને િદવસના સમયમા� પણ બેથી �ણ કલાક �ઘી ý�
કરતા હોય �યારે 24 કલાકમા� મા� બે કલાક �ઘતા હતા! માઈ�ડ (વધુ પડતા� સિ�ય મગજ)ને કારણે હ�� બહ� ઓછી છ��.’ િવ�યાત ટ�િનસ �લેયર રોજર ફ�ડરરને પણ રોજ અિગયારથી બાર કલાક
તો મોનાિલસાના પેઇ��ટ�ગથી પોતાનુ� નામ અમર કરી �હાઈ� �ઘ લઈ શક�� છ��.’ 2010ના એક સમયની વાત કરતા તેણે �ઘવા ýઈએ છ�.
ગયેલા પેઈ�ટર અને સ�શોધક િલયોનદ� દ’ િવ�ચી પણ બહ� ક�ુ� હતુ� ક� ‘મારુ� માઈ�ડ એટલુ� ઓવરએ��ટવ થઈ ગયુ� હતુ� મે�ડકલ સાય�સ કહ� છ� ક� ઓછી �ઘને કારણે સજ�નશ��તને અસર પહ�ચી
ઓછી �ઘ લેતા હતા અને એ પણ એકસાથે નહોતા લેતા, આશુ પટ�લ ક� હ�� �ણ િદવસ સુધી �ઘી જ નહોતી શકી.’ િવ�િવ�યાત શક� છ�, તિબયતને નુકસાન પહ�ચી શક� છ�, વજન વધી શક� છ�, ઓબેિસટી
તેઓ થોમસ એ�ડસનની જેમ ટ�કડ�-ટ�કડ� �ઘ લેતા હતા. તેઓ સેિલિ�ટી �રહાનાએ 2011મા� ક�ુ� હતુ� ક� મ� ક�ટલા�ય (અદોદળાપ�ં) ક� બીý ગ�ભીર રોગો થઈ શક� છ�. પરંતુ, ઘણા લોકોના
દર ચાર કલાક� વીસ િમિનટ માટ� �ઘી જતા હતા. એ રીતે તેઓ ક�સમા ત�ન �ધુ� બનતુ� હોય છ�. તેઓ ઓછી
�
�
24 કલાકમા� બે કલાક જેટલી જ �ઘ લેતા હતા. �ઘ લેવા છતા પૂરતી �ઘ લેનારા� કરતા�
અમે�રકાના ભૂતપૂવ� �મુખ થોમસ જેફરસન પણ મા� બે કલાકની (ક� વધુ �ઘ લેનારાઓ કરતા�) વધુ
�ઘ લેતા હતા. અમે�રકાના અ�ય ભૂતપૂવ� �મુખ ડોના�ડ ��પ વધુ �ઘને �Ôિત�થી કામ કરતા હોય છ�. એક
ે
સમયની બરબાદી સમાન માને છ�. ��પે આ િવશ ક�ુ� હતુ� ક� ‘દસ-બાર કલાક સ�શોધન એવુ� પણ થયુ� છ� ક� જે લોકો
�ઘનારાઓ �ણથી ચાર કલાક �ઘનારાઓ સાથે કઈ રીતે �પધા� કરી શક�! ઓછી �ઘ કરતા હોય છ� તેઓ
હ�� રોજ રાતે ચાર કલાકથી પણ ઓછી �ઘ લ� છ��. મારી સફળતાનુ� એક મોટ�� વધુ �ોડ��ટવ હોય છ�. એક
કારણ એ છ� ક� હ�� �ઘ પાછળ બહ� ઓછો સમય બગાડ�� છ��.’ મજેદાર વાત સાથે લેખ પૂરો
ડોના�ડ ��પથી ત�ન િવપરીત રીતે ગઈ સદીના સૌથી વધુ �ભાવશાળી કરીએ. અમે�રકન લેખક,
અને િવવાદા�પદ રાજકીય નેતાઓ પૈકી એક (��લે�ડના એ સમયના િચ�તક બે�ýિમન ���કિલન
વડા�ધાન) િવ��ટન ચિચ�લ મોડ� સુધી કામ કરતા હતા, પણ તેઓ સવારે લોકોને સલાહ આપતા હતા
આઠ વાગે ઊઠતા હતા. બપોરે લા�બો સમય િ��ક (શરાબસેવન) અને લ�ચ ક� વહ�લા �ઘી જવુ� ýઈએ
માટ� ગા�યા પછી તેઓ મોડી બપોરે લા�બી �ઘ ખ�ચતા હતા અને સીધા અને વહ�લા ઊઠવુ� ýઈએ.
સા�જના સાડા છ વાગે ઊઠતા હતા અને ફરી નાહીને કામે વળગી જતા હતા. પરંતુ, બે�ýમીન
િવ��ટન ચિચ�લની જેમ િજિનયસ વૈ�ાિનક આ�બટ� આઈ��ટાઈન દસ ���કિલન પોતે ચાર
કલાકથી વધુ સમય સુધી �ઘતા હતા. જગિવ�યાત ગાિયકા મેડોનાએ કલાકથી પણ ઓછી �ઘ
2001મા� બીબીસીને ઈ�ટર�યૂ આ�યો હતો એમા� તેણે ક�ુ� હતુ� ક� હ�� 24 લેતા હતા!