Page 8 - DIVYA BHASKAR 070921
P. 8
¾ }અિભ�ય��ત Friday, July 9, 2021 8
અન�ત ઊý �
ý તમ શ��તથી જ અઘરા �કડામા� ગોટાળા ચાલુ ર�ા તો કોિવડથી મુ��ત નહીં મળ �
ે
ર�તા પસ�દ કરો છો, તો
તમન મળનારી સફળતા વધ ુ ‘મૂ� દે �ખ, કતહ�� કછ� નાહીં’, તુલસીએ એમ જ નથી ક�ુ�. ભારતનુ� ત�� કોરોના �મશ: 153 અને 260 છ�. WHOના િનયમો અનુસાર �િત એક હýરની વસતીએ એક
ે
�
અથ�પૂણ થઈ ýય છ� અન એ કાળમા તેના પર સ�પૂણ� અમલ કરે છ�. એક આધાર ન�બર પર 16 �ય��તને રસી અને તે ડો�ટર ýઈએ. 2018ના સે�સસ �રપોટ� અનુસાર ગોવામા� સો % ��યુનુ� �માણપ� બહાર
�
ે
�
�
સફળતામા નશો હોય છ�. પણ એવા લોકોને જે øવનમા� �યારેય રસીકરણનુ� �થળ તો છોડો, એ રા�યમા� પણ ન ગયા પડ� છ�, પરંતુ યુપીમા� મા� 6%. આપણે ýયુ� ક�, ગુજરાતમા� કોરોના કાળમા િજ�લાઓમા �
હોય. અનેક સરકારોએ ભૂલ �વીકારી પરંતુ બિલનો બકરો નાનો કમ�ચારી બ�યો. દેશમા ý
અનેક ગણા વધુ મોત ન�ધાયા. �કડાશા��ના મુજબ આ વધારામા�થી વસતી વધારાની
�
ચેડિવક બોસમેન, (1976-2020), અમે�રકન કોઈ આ વાતની ચચા� કરે તો તે દેશ�ોહી અને િવદેશની મોટી વૈ�ાિનક સ��થાઓ ક� મી�ડયા સ��યા બાદ કરીએ તો મહામારીથી મરનારાનો �કડો આવી ýય છ�. આજે પણ ý ક���
ે
અિભનેતા આ હકીકત બતાવ તો ‘ટ�લ�કટ’નુ� પ�રણામ. કોરોના દરિમયાન �િત એક લાખની વસતી અને રા�ય સરકારો સાચા �કડા અનુસાર યોજનાઓ બનાવે તો �ીø લહ�ર પર કાબુ
પર યુપી, િબહાર અને ગુજ.મા� ��યુની સ��યા �મશ: મા� 10, 9.1 અને 15 છ�, �યારે મેળવી શક� છ�. ýક�, સરકારો પણ ýણે છ� ક�, સ�સાધન વધારવા ભગીરથી �યાસ છ�, જે
િજ�દ�ીનો હ�તુ મળતા કણા�ટકમા� 53 અને ગોવામા� 198, �યારે રા��ીય સરેરાશ 32 છ�. તેનાથી િવરુ� યુપીમા� �િત અસ�વેદનશીલ ત��ને ગમતુ� નથી, �યારે ક� સ�ય છ�પાવવુ� સ�ા વગ�નો એક ‘અસરકારક’
ઉપાય છ�.
એક લાખની વસતી પર મા� 37 ડો�ટર છ�, ગુજરાતમા� 101, �યારે કણા�ટક અને ગોવામા�
િશ�ત પણ આવશે
અ��ત�� િવશેષ : િનયમોમા� પારદશ�કતા પર ભાર જ�રી ����કોણ : અનેક રા�યોમા� દેશની તુલનાએ �ીમુ� રસીકરણ
ત મે �યારે લા�બુ� ચઢાણ કરીને િશખર પર
�
પહ�ચો છો, તો સૌથી પહ�લા અસહનીય
થાક લાગે છ�, �ચાઈને કારણે �ાસ �ીø લહ�ર માટ િબઝનેસ હવે રસીનો ભય દૂર કરવા
અટકવા લાગે છ�, પરંતુ એક વખત �યારે તમને
ચઢાણની ટ�વ પડી ýય છ� તો મગજ એ પ�ર��થિત શુ� તૈયારીઓ કરી શક� છ�? રણનીિત બનાવવી જ�રી
અને øત માટ� તૈયાર થઈ ýય છ�. હ�� કહીશ ક�, તમે
તમે �યારે કોઈ �ચાઈ પર પહ�ચી જશો અને બીý
પગલા �ગે િવચારો ક� નોકરી અથવા કાર�કદી�ને મદન સબનવીસ નહીં. શિમકા રિવ શહ�રોમા� મા� 10-20% છ�. શહ�રી અને
�
બદલવાનો િવચાર કરો, તો મગજમા� રાખો ક� નોકરી રા�યોએ િબઝનેસમા પારદશ�કતા માટ� �ા�ય િવ�તારોમા� પણ મોટ�� અતર ýવા
વડા�ધાનની આિથ�ક
�
ક� કાર�કદી�ને બદલે િજ�દગીનો હ�તુ શોધો. �યારે આ ચીફ ઈકોનોિમ�ટ, આ મોડલ અપનાવવુ� ýઈએ. �ીø લહ�ર સલાહકાર પ�રષદના મળ� છ�. ગામડામા રસી �ગે વધુ ખચકાટ
હ�તુ મળી જશે તો િશ�ત આવી જશે. આ ઉ�ે�ય ક�ર રે�ટ��સ આવશે ક� નહીં એ ન�ી નથી. ýક� રા�યો પૂવ� સ�ય છ�. તેના માટ� લોકોમા� ý�િત લાવવા
øવનનો મહ�વનો ભાગ છ�. ý�ત છ� અને તૈયારી કરી ર�ા છ�. આ અને �ો�સાહન આપવાની જ�ર છ�.
મ� �યારે મનોરંજન જગતમા� પગ મૂ�યો તો ખુશ િબઝનેસ સ�ક�ત છ� ક� કયા િબઝનેસે ક�વી તૈયારી કરવી લગભગ 29% અરુણચાલમા રસી મુકાવનારને 20 �કલો
�
હતો ક�, સફળતા મળી રહી હતી. એક ધારાવાિહક ભારતીય લગભગ દોઢ જઈએ. ચાલો, અલગ-અલગ સેગમે�ટ અ�યારે લોકો (18 વષ�થી ચોખા અપાઈ ર�ા છ�. આથી, રણનીિત
�
માટ� ઓ�ડશન આપવા ગયો. મને છ �કડામા� વષ�મા� બે વખત ઝટકા સહન કરી ચુ�યો ýઈએ. ઉપર)ને દેશમા કોરોના માટ� રસીકરણ રા��ીય નહીં, �થાિનક �તરે બનાવવાની
�
ચુકવણી કરવાનુ� વચન અપાયુ� હતુ�. આટલા પૈસા છ�, જેમા� બે લાૅકડાઉન થયા છ�. સવાલ સૌથી પહ�લા SMEએ લેબર અને થયુ� છ�. જેમને ઓછામા ઓછો એક જ�ર છ�. એક વાત સમાનતા એટલે ક�
અગાઉ મ� �યારેય ýયા ન હતા. ýક�, મ� �યારે એ છ� ક�, શુ� આપણે બોધપાઠ લીધો? ક�શ �લો માટ� યોજના બનાવવી પડશે. ડોઝ લાગી ચૂ�યો છ�. ýક�, તેમા� રા�યો સૌને સમાન ધોરણે રસી આપવા �ગે પણ
ં
મારી ભૂિમકા ýઈ, પટકથા વા�ચી તો િનરાશ થઈ અહી ‘આપણે’નો અથ� સરકાર, �થાિનક પર�ા�િતય મજૂરોનો મુ�ો તેમના માટ� બ�ને વ�ે વધુ ે િવિવધતા ýવા મળી રહી થાય છ�.
ગયો. ભૂિમકા અ�ેત લોકો ��યે ખોટી ધારણાથી સ�ામડળ, િબઝનેસ એકમ, કાયદાને વખત પડકારજનક હતો. બે�ક પાસેથી છ�. જેમક�, િહમાલચમા 61% વસતીનુ� જેટલી વસતી છ�, તેના આધારે જ
�
ભરેલી હતી. તેના �ગે મ� મારો વા�ધો િનમા�તાઓને અમલમા મુકતી એજ�સીઓ અને લોકો લોન લેવામા� પણ સાવચેતી રાખવી પડશે. રસીકરણ થઈ ગયુ� છ�, ક�રળ, િદ�હી, રસી સ�લાય થઈ રહી છ�, જે અવૈ�ાિનક
�
જણા�યો અને મને એ ધારાવાિહક છોડી દેવા કહી સાથે છ�. �ીø લહ�રની ચચા� ચાલી રહી બીજુ�, મોટા િબઝનેસ થોભો અને રાહ જ�મુ-કા�મીર, ઉ�રાખ�ડમા� પણ 40%થી રણનીિત છ�. બીø લહ�રમા� �ામીણ
દેવાયુ�. તમે ભલે એ કામ ક� નોકરી કરવા ન માગો, છ� �યારે આ જ�રી છ�. કોઈ પણ તૈયારી જૂઓની રણનીિત અપનાવે. ઈ�વે�ટરીની ઉપર છ�. બીø તરફ UP, િબહાર, પ. િવ�તાર �ભાિવત થયા છ�, પરંતુ શહ�રી
પરંતુ �યા�થી �યારે કાઢી મુકાય છ� તો લાગે છ� ક� થોડ�� વગર લાગુ કરાયેલા �થમ લૉકડાઉનમા� યોજના બનાવવી જ�રી છ�, ક�મક� તેમા� બ�ગાળ, તિમલનાડ�મા� રસીકરણ ધીમુ� છ�. િવ�તારોમા� વધુ મોત થયા છ�. ý આપણે
િવખેરાઈ ગયુ� છ�. એ સમયે લાગે છ� ક�, મને એ િબઝનેસને ગ�ભીર નુકસાન પહ��યુ�, સિ�ય મૂડીનો ખચ� સામેલ છ�. �ીજુ� - જેના પાછળના કારણોમા� �ીમ�ત-ગરીબ વૈ�ાિનક રીતે રસી પહ�ચાડવા માગીએ
કામની જ�ર નથી. ýક�, પાછળથી એવુ� લાગે છ� ક�, ખાસ કરીને સિવ�સ સે�ટરને. લૉકડાઉન હોટલ, રે�ટોર�ટ, મોલ, િથયેટર અને રા�ય, િવકિસત-િવકાસશીલ રા�યવાળા છીએ તો અ�યારે �ટયર-1, 2, 3 શહ�રોને
એ પ�ર��થિતને સ�ભાળવાનો કોઈ બીý માગ� હોઈ રા���યાપી હતો, એટલે અસર પણ મોટી �વાસન જેવી સેવાઓ માટ� આગામી 9 માપદ�ડ લાગુ થતા નથી. ઉ.�., િબહાર વે��સનથી ભરવાની જ�ર છ�, ક�મક� �યા�થી
શકતો હતો.ભગવાન પાસે �યારે તમારા માટ� ક�ઈક થઈ. બીજુ� લૉકડાઉન મેમા� આ�યો અને મિહના પડકારજનક રહ�શે. અને તિમલનાડ�મા� બહ� ઓછી સમાનતા સ��મણ ઝડપથી ફ�લાયુ� છ�. ý તમારી
હોય તો તેના િવરુ� કોણ ઊભુ� છ� એ મહ�વનુ� રહ�તુ� જૂનના �ત સુધી ર�ો.આ અલગ હતુ�, હા, દબાયેલી માગને કારણે થોડો છ�. એવુ� કહી શકાય નહીં ક� લોકોમા� રસી પાસે વધુ વે��સન છ� તો તેને પહ�લા
�
નથી. તમને કોઈ પાછળથી રોકી ર�ુ� હોય તો ઈ�ર ક�મક� રા�યોએ તેના િનયમ બના�યા હતા. ઉછાળો જ�ર આવશે, ખાસ કરીને યા�ા મુકાવવામા ખચકાટ પાછળ િનર�રતા છ�, શહ�રોમા� પહ�ચાડવી પડશે. સમાનતા
તેને ખસેડીને કોઈ એવી �ય��તને મદદ માટ� પહ�ચાડી ક���એ લૉકડાઉન લગા�ય ન હતુ�, પરંતુ અને મનોરંજનમા�. રે�ટોર�ટને 100% ક�મક� તિમલનાડ�નો સા�રતા દર તો ઘણો અને અસર અલગ-અલગ બાબત છ�.
ુ�
દે છ�, જે તમારા માટ� બ�ધ દરવાý ખોલી નાખે છ�. લાગુ કરવાની સલાહ આપી, ક�મક� તેનાથી ઓ�યુપ�સી મેળવવામા� સમય લાગશે. �ચો છ�. ý �ીમ�ત-ગરીબ રા�યની વાત એટલે ક�, શહ�રોમા� ý 70% વસતીને રસી
- મે-2018મા� �ા���� ���ન������ના ���ા�� લાખો લોકોની આøિવકા �ભાિવત હોટલોને કો�ફર�સ અને ડાઈિન�ગમા� કરીએ તો મહારા�� અને પ�ýબ ગરીબ મળી ýય છ� તો ક�લ વસતીની અસુર�ા
�
�મા���મા� આપેલા ભાષણના �� થાય એમ હતી. �થમ લૉકડાઉને અનેક હજુ 6 મિહનાનો સમય લાગશે. �થાિનક રા�યો નથી, છતા �યા પણ રસીકરણની ક� સ�વેદનશીલતા ઓછી હશ. માગને
ે
�
ુ�
િજ�દગીઓને નુકસાન પહ�ચા� છ�. ýક�, સ�ામ�ડળોનુ� લ�ય આવન-ýવનને ગિત ધીમી છ�. રા�યોમા� આ �તરની સમøને રસી આપવાની રણનીિત પર કામ
�
િવરહની પીડા દૂર કરવા બીø વખત રા�યોના પોતાના િનયમ હતા મયા�િદત રાખીને િબઝનેસ ચાલુ રાખવા અસર એવી થશે ક�, આગળ જતા� દેશમા થવુ� ýઈએ.
અને �મની ��થિત પણ પેદા થઈ, ક�મક� ýઈએ. િબનજ�રી વ�તુઓ અને સેવાઓ
ýિતનો મુ�ો પણ મોટો છ�,જેના પર
�
ગમે �યા ý �ીø લહ�રની શ�આત
થાય છ� તો સ�વેદનશીલ વસતી સમ� �યાન ઓછ�� છ�. અનેક રા�યમા� પુરુષોની
ક���ે રા�યો વ�ે સામ�ીના પ�રવહનની વ�ેનુ� �તર સમા�ત કરવુ� ýઈએ.
સ�સ�� સારો મલમ છ� મ�જૂરી આપી હતી, પરંતુ રા�યોએ સેવાઓ મયા�િદત કલાક તથા હાજરી સાથે અલગ- દેશમા હશ. �યા� સુધી તમામ રા�યોમા� તુલનાએ રસી લેનારી મિહલાઓની સ��યા
ે
�
ે
અને િબન-જ�રી વ�તુઓ પર �િતબ�ધ અલગ િદવસોમા� તમામ ઉ�મોના
રસીકરણનુ� એક લઘુ�મ �તર �ા�ત થતુ� ઘણી ઓછી છ�. જેમક�, િદ�હી, ઓ�ડશા,
�
મુ�યા હતા. સ�ચાલનની �યવ�થા હોવી ýઈએ. એક નથી, �યા સુધી ýખમ રહ�શે. મ.�.મા� 5-6%નુ� અતર છ�. 29 જૂન સુધી
øવન-��� મહારા��મા સકારા�મક પ�રણામ રીતે એ સારુ� છ� ક�, �ીø લહ�રનો ભય છ�, વળી રા�યોમા� પણ િવિવધતા ýવા લગભગ 18.5 કરોડ પુરુષોને, 15.5 કરોડ
�
ɉ. °¦ §ɉ¡ ªɂ¯ ýવા મ�યુ� ક�, પા�ચ �તરની ગ�ભીરતા ક�મક� તેનાથી દરેકને લાૅકડાઉનની ��થિત મળી રહી છ�. જેમક�, યુપીમા� ગૌતમબુ� મિહલાઓને રસી અપાઈ છ�. લગભગ 3
�
ઓળખવામા આવી અને િજ�લાઓ ન�ી આવતા પહ�લા પોતાની ભૂિમકાની યોજના
નગરમા� 90% લાયક વસતીને રસી આપી કરોડનુ� �તર છ� અને વધતુ� જઈ ર�ુ� છ�.
માપદ�ડો મુજબ િવિવધ વગ�મા� વહ�ચાયા. બનાવવામા મદદ મળશે. સૌથી જ�રી દેવાઈ છ�. બીø તરફ રાયબરેલી જેવા મિહલાઓ ક�મ નથી લઈ રહી? િદ�હી જેવા
�
હ વે આપણે �યારે અનલૉક થઈને બહાર આ ઉપયોગી છ� અને તમામ રા�યો માટ� પા�ચ�તર માટ� લૉકડાઉનની એસઓપીમા� શહ�ર છ�, �યા� 7.5-8% છ�. તિમલનાડ�મા� ધનવાન શહ�રમા� પુરુષ-મિહલા વ�ેનુ�
એક ��ટા�ત પણ છ�, �યા� �તર-1મા� સ�પૂણ� પારદશ�કતા હોવી ýઈએ. તેનાથી
નીક�યા છીએ અને ફરી િજ�દગી શ� કરી
ચે�નઈ, કોઈ�બતુર જેવા િવકિસત શહ�રોમા� �તર 11% છ�. આ મુ�ે આપણે સામુદાિયક
છ�, �યારે એક પીડા વધી ગઈ છ� �વજનોને આઝાદી હતી અને �તર-5મા� િબલક�લ િબઝનેસને મદદ મળશે. રસીકરણ વધુ છ�, �યારે િતરુવલુવર જેવા �તરે કામ કરવુ� પડશે.
�
ગુમાવવાની. આ મહામારીમા જે લોકોએ પોતાના�
પ�રવારના સ�ય ગુમા�યા છ�, તેમના માટ� તો બધુ� જ
વેરાન થઈ ગયુ� છ�. એવુ� કહ�વાય છ� ક� �ય��ત મરતા
સમયે આ દુિનયમા�થી ક�ઈ લઈ જઈ શકતો નથી,
પરંતુ તે અડધુ� સ�ય છ�. મરનારો પોતાના �વજનોની આકષ�ણનો િનયમ કહ� છ�, જે આપો છો, તે જ પાછ�� મળ� છ�
�ઘ, તેમની શા�િત લઈ ýય છ�. ઘરના સ�યો માટ�
ધન-સ�પિ� છોડીને ýય ક� ન ýય, બેચેની અને
િવરહની પીડા છોડી ýય છ�. આ ��થિતમા એ પણે સૌને અદભુત øવન øવવા માટ� બનાવાયા છ�. જેથી આ કાય�પ�િતને સમý. સમ� સ���ટ �ક�િતના િનયમો અનુસાર કામ કરે છ�. જેમક�,
�
લોકોએ શુ� કરવુ� જેમણે પોતાના �વજનને ગુમા�યા આ øવનમા� �વ�નો સાકાર કરી શકીએ! સવાલ છ� ક�, ý તમારી પાસે ગુરુ�વાકષ�ણ ભૌિતકશા��ના િનયમોથી સ�ચાિલત હોય છ�, એ જ રીતે �ેમ પણ
છ�. િવરહમા�, �વજનોની યાદમા� �યારેક લોકો ખોટા� આટલી મોટી શ��ત છ� તો પછી øવન અદભુત ક�મ નથી? મનપસ�દ એક િનયમથી સ�ચાિલત હોય છ�. આ િનયમ છ� આકષ�ણનો િનયમ. આકષ�ણની
પગલા� ભરી બેસતા હોય છ�. ખાલી મન ગેરમાગ� વ�તુ ક�મ નથી? દરરોજ ખુશ-સુખી ક�મ રહી શકતા નથી? આ સૌનો જવાબ છ� શ��ત જ �ેમની શ��ત છ�. તે બ�ને એક જ છ�. આ િનયમ કહ� છ� - તમે જે આપો
લઈ ýય છ�. તો પછી તેને �યા� લગાવવુ�? મન - ક�મક� તમારી પાસે પસ�દગીનો િવક�પ હોય છ�. તમારી પાસે આ સકારા�મક છો એ જ તમને પાછ�� મળ� છ�. તમે જે ક�ઈ પણ આપો છો, આકષ�ણના િનયમ
લગાવવાનુ� સૌથી સારુ� �થાન સ�સ�ગ છ�. ýક�, હાલ શ��ત સાથે �ેમ કરવાની અને તેનો ઉપયોગ કરવાનો ક� ન કરવાનો િવક�પ હોય રો�ડા બન, � �ારા તેને જ પોતાની તરફ આકિષ�ત કરો છો. તમારી ભાવનાઓ અને િવચાર
કોરોનાને લીધે �િતબ�ધો છ�, પરંતુ નેનો કથાઓ, છ�. તમે ýણતા હોવ ક� ન હોવ, øવનમા� તમે દરરોજ દરેક �ણે આ િવક�પ િવ�યાત લેિખકા સારા હોય ક� ખરાબ, તે એટલી જ સચોટતા સાથે તમારા તરફ પાછા ફરશે, જેવી
નેનો સ�સ�ગ �યા� કઈ પણ મળ�, જે કોઈ �વ�પમા� પસ�દ કરો છો. �ેમનો અભાવ તમામ સમ�યાઓનુ� કારણ છ�. રીતે પવ�િતય િવ�તારમા શ�દોની ગૂ�જ પાછી ફરે છ�. દરરોજ સવાલ પુછો. તમે
�
�
મળ�, તેની સાથે ýડાવાની તક ન છોડો. િવરહની ‘�ેમ દુિનયાની સૌથી શ��તશાળી અને સૌથી અýણી ઊý છ�’. આ વાતોને સારી રીતે �યારે સવાલ પુછો છો તો તમને જવાબ જ�ર મળશે. આ સ���ટનુ� ગિણત છ�.
પીડા દૂર કરવા માટ� સ�સ�ગ એક �ે�ઠ મલમ છ�. સમø લો, ક�મક� તેનો ઉપયોગ કરવાથી તમારી િજ�દગીનો કાયાક�પ થઈ શક� છ�. �ેમની - રો�ડા બન�ના પુ�તક ‘શ��ત’મા��ી સાભાર
