Page 15 - DIVYA BHASKAR 070122

Friday, July 1, 2022 | 15

ુ
�
બ �� øવોન સોબત માટ બધન ખપતુ હત, બ જવાન øવડા �વત��તાન ઝખતા હતા. સમયે એક જ ય�નના ઘ� ઝડપથી બહાર
ે
�
�
ે
�
�
�
�
ે
ુ
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
ે
�
�
ુ
ે
�
ચાલ ચાલીન બધાની સમ�યા� ઉકલી આપી. લ�ય અને અિનકાન જ �ઇત હત ત મળી ગયુ. સામ પ� ે
ે
ે
�
�
અનતભાઇ અન લતાબહનન પણ સારી રીત ગોઠી ગયુ હત � ુ કાઢી શકાય ત માટનો ઉકલ
ે
ે
�
�
ે
�
ુ
�
એટલ મોટ મ�યુ છ ઘર ‘જલન’ ક શ કહ, શોધવો જ�રી છ �
�
�
�
�
�
�
ુ
�
�
ય�નમા �દાિજત 25થી 30 િમિલયન ટન અનાજ
�
�
ુ
�
�
ે
�
�
�હજ ચાલુ છ ન ઘરની બહાર આવી ý� છ � � છ, જન તા�કાિલક ખસડવાની જ�ર છ કારણ ક આ
�
�
ે
ે
�
ે
ૈ
વરસનો આગામી પાક લણવાની તયારી છ �
િનકા, ત ખશ તો છો ન? મારી સાથે લવમરજ કરવાનો કોઇ
�
ે
ુ
ે
એ વાતનો હતો ક દીકરા-વહના સખ ખાતર લિલતભાઇ અન લતાબહનને
ે
�
�
ુ
ે
ુ
�
�
‘અ અફસોસ તો તન નથી ન?’ લ�ય ખોબા જવડા શયનખડના �ો�ગ�મમા સવ પડતુ હત. �ો�ગ�મમા તો સોફા-કમ-બડ પણ ન હતો. િશયાના ય�ન પર આ�મણ અન બદરો પર નાકાબધીથી
ે
�
ુ
�
ે
ે
�
ૂ
�
�
�
�
�
ુ
�
ે
ુ
ે
ે
�
�
�
�
ૂ
�
ૂ
�
ગગળાવનારા એકાતમા નવી-સવી પરણેતરને પ�. � ુ પરણતા� પહલા લ�ય �યા પડી રહતો હતો. લ�ન પછી મ�મી-પ�પાનો વારો ર ય�િનયન અનાજની િશપમ�ટ અટકી ગઈ છ, જના કારણે
�
�
ુ
�
ે
ે
�
�
ે
લ�નન વીસક િદવસ થઇ ગયા હતા. મ�યમવગીય દપતીનો અડધા આ�યો હતો. અનાજ, ખા�તલ, �ધણ અન ખાતરની વિ�ક �કમતોમા �
ે
ૈ
ે
ે
�
ે
અઠવા�ડયાનો હિનમન �વાસ પરો થઇ ગયો હતો. માઉ�ટ આબમા ચાર ‘આમાથી બહાર �યાર નીકળીશ? કવી રીત નીકળીશ?’ અિનકા રડમસ વધારો થયો છ. ય�નમા �દાિજત 25થી 30 િમિલયન ટન અનાજ છ, જન ે
�
ુ
ુ
ૂ
ે
ુ
�
ુ
ે
ૂ
�
�
�
�
�
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
�
િદવસ અન �ણ રાત િવતાવીન અિનકા-લ�ય ફરી પાછા એમના સાકડા થઇ ગઇ. તા�કાિલક ખસડવાની જ�ર છ કારણ ક આ વરસનો આગામી પાક લણવાની
માળામા સ�સાર પસાર કરવા આવી ગયા હતા�. લ�યના �યાનમા એક વાત ‘સમય પાસ બધી સમ�યાઓનો ઉકલ હોય છ, અિનકા. હ કમા� છ � � તયારી છ.
�
�
�
�
�
�
ૈ
�
ે
�
�
�
�
ે
�
�
�
�
ે
�
ુ
ે
ે
આવી હતી ક એની પ�ની અભાવ��ત øવનધોરણથી ખાસ ખશ દખાતી ન ન? સાર કમા� છ, ભિવ�યમા આનાથી પણ વધાર કમાઇશ. પછી આપણે ટ � ય�નના બદરો બધ રહ ત ��થિતમા ય�ન પાસ તના અનાજન દશની
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
ે
ે
�
હતી; એટલ એક રા� એણે પછી લીધ, ‘મારી સાથ લવમરજ કરવાનો કોઇ બી. એચ. ક.ના �લટમા િશ�ટ થઇ જઇશ. �યા આપણા� બડ�મમા એટ�ડ બહાર મોકલવા માટ બહ ઓછા િવક�પો છ. એક િવક�પ
�
ૂ
�
ે
ે
�
�
�
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
ે
�
ે
ે
ે
�
ે
ે
ુ
ે
ે
અફસોસ તો તન નથી ન?’ બાથ�મ-ટોઇલટ પણ હશ. તાર અધરાત-મધરાતે બડ�મની બહાર કોમન એ છ ક પોલે�ડ અથવા બલારસના
ે
ુ
�
ે
ં
ે
�
�
�
ે
ૂ
‘છ.’ અિનકાએ મનનો ધધવાટ મનમા ધરબી રાખવાન બદલ ે ટોઇલટમા નહી જવ પડ�. મ�મી-પ�પાન પણ અલાયદો બડ�મ મળી જશ. માગ અનાજન બા��ટક રા�યોમા �
ે
ે
�
�
િનખાસલતાપવક કહી દીધુ, ‘એક વાતનો અફસોસ છ. અલબ�, તકલીફ બસ, થોડીક ધીરજ રાખ. બધ ગોઠવાઇ જશ. લ�ય પ�નીની સાથ સાથ ે �થાનાત�રત કરવુ અન ે
ૂ
�
�
�
ુ
�
ે
�
�
ે
મોટી છ પણ એનો અફસોસ નાનો છ. ý તન ખરાબ ન લાગ ે પોતાના મનને પણ ýણ સમýવી ર�ો હતો! પછી તન બા��ટક
ે
�
ે
ે
ે
�
ે
�
�
�
ુ
�
ુ
�
�
�
ે
તો કહ.’ મબઇન માયાનગરી કહ છ. દશભરમાથી દર વરસ ે સમ�ના બદરોથી
�
‘અર, બોલી જ નાખ. તાર મ� આખો િદવસ ઉદાસ હોય હýરો લોકો કાગળ ઉપર સપનાનો �કચ દોરીને, બહાર મોકલવુ.
ે
�
�
�
�
ુ
�
ુ
ુ
�
ે
ે
છ�. એનુ કારણ માર ýણવ છ.’ રણમા � એમાથી સપનાની હવલી સાકાર કરવાના ઉ�શથી ýક � ય�ન ે
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
ુ
અિનકા થોડી વાર માટ ખામોશી ધારણ કરી રહી. અહી આવ છ અન પછી નાનકડા� ચોરસ, લબચોરસ બલારસની મદદ
�
ં
ે
�
ુ
�
ુ
ે
�
ે
ૂ
�
ુ
�
ે
મનોમન શ�દો ગોઠવી રહી. પછી એ બોલી, ‘આપ�ં ખી�ય ગલાબ ખોખાઓમા કદ પરાઇન પોતાની િજદગી પરી કરી લવાના ��તાવન ફગાવી
�
�
�
�
ે
�
�
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
ઘર સાવ નાન છ. આમ ભલ વન બડ�મ, હોલ, નાખ છ. કહવત છ ક મબઇમા રોટલો દીધો છ કમ ક બલારસ રિશયાન � ુ
ે
ે
�
�
ુ
�
�
ુ
ે
�
�
�
�કચનનુ કહવાય, પણ આ �ણેય જ�યાઓ સાવ સાકડી ડૉ. શરદ ઠાકર મળ, પણ ઓટલો ન મળ. આવી સાથી રા�� છ, બલારસ ઉપર પણ
�
�
છ. માચીસના ખોખા જવડી. મારો øવ ગગળામણ ��થિતમા લ�ય ટ બડ �મ-હોલ- રિશયા જેવા જ પિ�મી �િતબધો
�
�
�
ે
�
ે
�
ૂ
ે
�
ે
�
�
ુ
ે
�
અનભવ છ.’ �કચનવાળા �લટનુ સપનુ કાગળ પર લદાયા છ. બીý િવક�પ પોલે�ડ છ પણ પોલે�ડમા રલ �ક ગજ
�
�
�
ે
�
�
�
અિનકાની ફ�રયાદ સાચી હતી. ý એમનુ �મલ�ન ન હોત છાપીન અિનકાન િદલ બહલાવવાની કોિશશ કરી ય�ન કરતા નાનો છ.
ુ
�
ુ
ે
�
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
ે
ે
ે
તો અિનકાએ લ�યન ઘર ýઇન કદીયે મરજ કયા જ ન હોત. અલબ�, ર�ો હતો. અ�ય િવક�પ રોમાિનયા મારફત અનાજ ખસડવાનો છ જ પણ સરળ
�
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
�
એના પ�પાનુ ઘર પણ લ�યના ઘર જવડ જ હત. એમા પણ માચીસના �ણ અિનકા પણ ýણતી હતી ક વા�તિવકતા શ હતી. બ ઘડી રડી લીધા � તો નથી જ. રોમાિનયામા કો��ટ��ટા પોટ�ની સ�હ �મતા 1.5 િમિલયન
ુ
�
ે
�
�
�
�
ે
ૂ
ખોખા જ હતા. એ�ઝેટલી લ�યના ઘરની સાઇઝના જ. વાત એમ હતી ક � પછી એ શાત થઇ ગઇ. યવાન પિત-પ�ની ઘરની ભગોળ ભલી જઇન દહની ટન છ અન ત EUમા સૌથી ઝડપી અનાજ હ�ડિલગ ટિમનલ ધરાવ છ.
ુ
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ૂ
�
�
�
�
�
ે
ૂ
�
ૂ
ુ
�
�
�
ે
�
ૂ
�
ુ
�
�
ે
�
ે
�
મબઇના િન�ન આિથક ��થિતના લોકો માટના સામસામ આવલા નાના-નાના � ભગોળમા ખોવાઇ ગયા. ગગળાતા બડ �મમા બ હાફતી કાયાઓ તોફાને ચડી કો��ટ��ટા પોટ� સ�ાવાળાઓએ અહ�વાલ આ�યો છ ક જનના �ત સધીમા �
�
�
�
�
ે
ે
�
�લ�સમા બનના રહઠાણો આવલા� હતા. લ�યના પ�પા લિલતભાઇ અન ે અન પછી થોડી જ વારમા શાત થઇન જપી ગઇ. 6.16 લાખ ટન ય�િનયન અનાજ બદર �ારા મોકલવામા આવશ. ય�ન
ે
�
�
ુ
ે
�
�
ે
ે
�
�
ુ
�
�
�
ે
�
મ�મી લતાબહનને સતાનમા એક જ દીકરો હતો. અિનકાના પ�પા અનતભાઇ સમય સમયન કામ કરે છ, શરીર શરીરનુ કામ કરે છ અન સજનહાર અન રોમાિનયાની રલના ગજ અલગ છ. રલવ બોડર �ોિસગમા રલ �હીલ
�
ે
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
ુ
�
�
�
�
�
અન મ�મી આરતીબહન પણ એક જ દીકરીના� માવતર હતા. ત�ન સામસામ ે સજનનુ કામ કરે છ. લ�નના �ણક મિહના પછી એક િદવસ સવારના સમય ે બદલવાની �મતા મયાિદત છ. આ બધ ýતા લાગ છ ક �લક-સી િવ�તારની
ે
�
�
�
�
�
ે
�
�
ે
ે
�
�
ુ
�
�
ુ
ુ
ે
�
ે
�
�
ુ
�
�
ે
આવલા� મકાનો અન રોિજ�દો સપક�; એના કારણે �યાર તો હોના હી થા! અિનકાન ઊલટી થઇ; ઘરમા ખશીન કારણ અિનકાની ‘મોિન�ગ અનાજની લણણીની નવી સીઝન દરિમયાન ય�નમાથી અનાજની િનકાસન ુ �
�
�
ુ
�
�
�
ુ
ે
ૈ
એક વાત કબલ કરવી પડશ ક દખાવમા અિનકા અન લ�યની િસકનસ’ હત, િચતાન કારણ જ�યાની સકડામણ હત. આવડા �માણ મયાિદત જ રહશ અન નøકના ગાળામા� વિ�ક અનાજની તગી જ ે
�
ે
�
�
ે
ે
ે
ે
�
�
ૂ
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
ýડી સદર રીત ýમતી હતી. ગરીબ ચાલીન એ બન અજવાળ હતા. સાકડા ઘરમા નવા મ�બરન આગમન થવાથી ��ો વધવાના ખાસ કરીને ઘ�ની અછતન કારણે સýઈ છ તનો કોઈ ઉકલ આવ એવ લાગત ુ �
ે
ુ
�
�
�
�
�
ુ
�
�
�
�
�
�
ુ
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
ુ
બનના ફોટોઝથી મરજ આ�બમ શોભી ઊ� હત. અફસોસ એક જ હતા. ઘો�ડયુ �યા રાખવ એ જ મોટો સવાલ હતો. નથી. આ પરવઠા ચઇનનો મ�ો આગામી મિહનાઓમા ખા� Óગાવા માટન ુ �
�
ે
ુ
ુ
�
ે
�
ુ
ુ
�
�
�
ે
�
ૂ
ુ
�
�
�
ે
�
�
વાતનો હતો; અિનકા અન લ�યના સદર �ય��ત�વોના કારણે અિનકા િચતાની મારી સકાતી જતી હતી; લ�યની øભ મોટ� ýખમ બની રહશ.
�
�
�
ુ
�
ે
આ�બમ જટલ શોભત હત એટલો એમનો માળો શોભતો ઉપર એક જ જવાબ હતો : ‘થોડીક ધીરજ રાખ. સમય પાસ ે ય�નમા ફસાયલા આ અનાજના જ�થાને સ�હની જ�યાની અછતન ે
�
ુ
ુ
ુ
�
ે
�
ે
ન હતો. બધી સમ�યાઓનો ઉકલ હોય છ.’ પરા મિહન અિનકા �યાનમા રાખીન, યરોપ અન બહારના ઘણા દશો બહાર કાઢવાના ઉકલો પર
�
ુ
ૂ
ે
ે
ે
�
�
�
�
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
�
�
‘લ�ય, હ તન શ કહ? આજે સાજની રસોઇ બનાવતી સવાવડ કરાવવા માટ સામા ઘરે િપયરમા ગઇ. �યા પણ ચચા કરી ર�ા છ. ય�િનયન અનાજનો ન�ધપા�
ુ
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
ુ
�
ુ
વખત તો મને ચ�ર આવી ગયા� હતા. માડ જ�યાની તો મારામારી જ હતી પણ એટલુ સાર હત ક ઘરમા � િહ�સો બા��ટક સમ� પરના પોલે�ડ અન ે
ુ
�
એક માણસથી ઊભ રહી શકાય એવ સાકડી, એક સ�ય ઓછો હતો. િલથઆિનયાના બદરો તમજ કો��ટ��ટા
ુ
ે
�
�
�
ુ
ુ
�
�
�
લબચોરસ પ�ી જવુ �કચન અન એમા પાછો િનધારીત તારીખ અિનકાએ દીકરાને તરફ વહતો રહવાની અપ�ા છ. ýક આ
�
�
ે
�
ે
ે
�
�
�
ે
�
ે
ે
�
�
ં
ે
પખો પણ નહી. માર થોડી થોડી વાર �ો�ગ જ�મ આ�યો. બન પ�રવારોમા� દશ-િવદશ બદરોની ટિમનલ �મતા પણ મયાિદત
�
ે
�
ે
�
ે
ુ
�
�મમા આવી જવ પડતુ હત. �ો�ગ �મમા � આન�દો�લાસ �સરી ગયો. અિનકા છ. બ�ગ�રયન બદર વના ય�િનયન
�
�
�
�
�
�
ુ
�
ુ
�
પણ �ો�લ�સ �યા ઓછા છ? એક ખરશી અન એના દીકરાની સારસભાળની જય નારાયણ �યાસ કિષ-િનકાસકારો માટ સભિવત ગટવ ે
ુ
ે
�
�
ે
�
ે
�
�
�
ે
�
ે
�
ે
ૈ
ઉપર પ�પા બઠા હોય અન સામ ભ�ય દોડધામમા� અિનકાની મ�મી આરતીની પકીના એક તરીક� ફરી ચચામા છ, પરંત ુ
�
�
ુ
ે
�
પર મ�મી. માર બસવ હોય તો પણ તિબયત લથડી ગઇ. હાટની બીમારી તો કો��ટ��ટાની તલનામા�, વના મા� જમીન
ે
ુ
�
ે
�
ુ
ુ
ે
�
�
�
�
�
�
�
�યા બસ? બારી પાસ ઊભી રહ અન ે વષ�થી હતી જ; એક િદવસ એમના થાકલા માગ જ સલભ છ, અન રોમાિનયન બદર
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
�
બહારની તરફ મ� કરીને ચાર-પાચ િદલ જવાબ આપી દીધો. આરતીબહન ��ય ુ િનિ�ત સમયમા જટલો કાગ� હ�ડલ કરે છ તટલા જ
�
ે
�ડા �ાસ લ� �યાર કઇક…’ પા�યા. � �માણમા કાગ� હ�ડલ કરવા માટ 4400થી વધાર લોડડ �ક અથવા ઓછામા �
�
�
�
�
�
ે
ે
ે
ૂ
ે
�
ે
ુ
‘એવ હોય તો તાર બડ�મમા � પ�પા અનતભાઇ સનમન થઇ ગયા. હવ ે ઓછા 1660 રલ વગનની જ�ર પડ�, જ શ�ય નથી. ય�ન સાથ વનાની
�
�
ુ
�
ે
ૂ
ે
ુ
�
�
�
�
�
ે
આવી જવ ýઇએ ન?’ લ�ય ે એકલા પ�પાની સાથ રહવાનો કોઇ અથ ન હતો. િનકટતા હોવા છતા, બન દશોને ýડતો લ�ડ કો�રડોર અિવકિસત છ. આથી
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
�
�
�
�
પ�નીનો ગાલ �મપૂવક થપથપા�યો. અિનકા દીકરાને લઇન સાસ�રયામા આવી ગઇ. ઇ�ર ે આ બદર �ારા અનાજ ખસડવામા ગભીર લોિજ��ટક પડકારો ઊભા થાય છ.
�
ે
ે
�
ýક આવ બોલતી વખત એ પણ સાવ અનોખી સોદાબાø િવચારી રાખી હશ. એક નવા અમ�રકાએ પોલે�ડ સિહત ય�નની સરહદોમા અનાજ સ�હ માટ અ�થાયી
ુ
�
�
ુ
ે
ે
ે
�
�
�
�
ૂ
�
�
ે
�
ýણતો હતો ક એના સવા માટના � øવના બદલામા� બ �� øવોને ઝડપી લવાન ન�ી િસલોઝ બનાવવામા મદદ કરવાના ઇરાદાની ýહરાત કરી છ. આ નવા
�
�
ે
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
�થળન ‘બડ �મ’ન નામ આપવુ એ કયુ હશ. એક મિહના પછી લ�યના પ�પા લિલતભાઇ િસલોઝથી સ�હ �મતાને વધારી શકાશ અન �ક મારફત િસલોઝમા અનાજ
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
�
ુ
�
�
ે
ે
ે
ુ
�
ે
‘બડ �મ’ શ�દનુ અપમાન હત. આઠ પણ હાટ એટ�કના કારણે િસધાવી ગયા. બધી સ�હ કરી �યાર બાદ તન યરોપ અન િવ�ના બાકીના ભાગોમા િનકાસ કરવા
�
�
ે
ે
બાય આઠની કોટડીમા� બડ પરથી એક જવાબદારી હવ લ�યના મ�મી લતાબહનના ખભા માટ સમ� સધી પહ�ચાડી શકાશ.
ે
ુ
�
ુ
�
�
ે
ે
ુ
ે
�
�
�
ુ
જ પગલામા �મની બહાર આવી જવાત � ુ પર આવી પડી. દયાજનક ��થિત તો અિનકાના યનાઈટડ નશ�સ રિશયા સાથ અન તકી સાથે અલગથી ચચા કરી ર� ુ �
�
�
ે
ુ
ુ
�
ુ
�
હત. બારી વગરની �ણ દીવાલો હતી. ચોથી પ�પા અનતભાઇની થઇ હતી. એક િદવસ અિનકા છ જથી ફરીથી કાળા સમ�ના માગ અનાજની સરિ�ત િનકાસ શ� કરી
�
�
�
ં
�
�
ે
ે
ુ
�
�
દીવાલમા આવલ બાર� રા� બધ થઇ ýય વાત લઇ આવી, ‘મારા પ�પા બ�બ-�ણ �ણ શકાય. રિશયા દ�રયાઇ કો�રડોર ખોલવાના બદલામા �િતબધોમા રાહત
ે
ૂ
�
એટલ પિત-પ�ની ઉકળાટ, બફારો, મઝારો અન ે િદવસ ખાધા િવના કાઢી નાખ છ. એમને રાધતા માગ છ. ય�નને આ મ� મો�કો પર િવ�ાસ નથી. ýક, ય�નના ય���ત
�
�
ે
�
ુ
ુ
�
ુ
�
ે
ુ
ે
ે
�
ે
�
�
અસ� ગરમીની કાળકોટડીમા� કદ થઇ જતા હતા. આવડતુ નથી.’ એ િદવસથી અનતભાઇન જમવાન � ુ જળિવ�તારમા િશિપગના ýખમો ýતા� �લક સી િશિપગ લન પર વપાર
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
ે
�
ે
ૂ
�
�
�
ે
ુ
�
લ�યન એ બાબતનો ભારોભાર અફસોસ હતો ક � પણ દીકરી-જમાઇના ઘરમા બનવા મા�. રોજ કરતા કોઈ પણ જહાજ માટ વીમા ખચ ખબ જ વધી જવાની અપ�ા છ.
�
�
ુ
ે
એનો સસાર આવી જલની ખોલી જવા �મમા શ� બપોરે-સાજ લતાબહન ýત જઇન થાળી કટલાક અ�ય મહ�વના મ�ા પણ �યાન લવા ýઈએ. ભારત 111.32
ે
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ે
�
થયો હતો; એના કરતા પણ મોટો અફસોસ એને (અનસધાન પાના ન.18) (અનસધાન પાના ન.18)
ુ
�
�
�
ુ
�