Page 8 - DIVYA BHASKAR 061821
P. 8
¾ }અિભ�ય��ત Friday, June 18, 2021 8
અન�ત ઊý �
ે
��
જેટલ સાહસ હોય ��, નેતાઓન�� અચાનક �દય પરીવત�ન જનતા સાથ દગો
ે
�
તેની સરરાશમા øવન એ ડીઆરના તાજેતરના �રપોટ� અનુસાર છ��લી િવધાનસભા ચૂ�ટણીમા� લગભગ 60 આવી િવરોધાભાસી ��થિતને નૈિતકતા અને કાયદેસરતા કહ�વાઈ છ�. એક નેતા જે એક
સ�કોચાય �� ક� ફ�લાય ��. શ�� ‘માનનીય’ ધારાસ�યોએ પ�પલટો કય� છ�. જેમા� સૌથી વધુ ક��ેસના હતા અને �યાર સ�તાહ પહ�લા સુધી ýહ�ર મ�ચ પર કોઈ પ� ક� તેની િવચારધારાને સમાજ માટ� ýખમ
�� સાહસની પા�ચ મહ�વની પછી ટીએમસીના. જેમા�થી સૌથી વધુ નેતાઓએ ભાજપનો હાથ પક�ો છ�. બીજુ� �થાન જણાવતો હોય, �યારે અચાનક એ જ પ�મા� સામેલ થઈ ýય તો? આવી ��થિતમા તેનુ�
�
ઓળખ? ટીએમસીનુ� હતુ�. યુપીના એક યુવાન ક��ેસી નેતાનો આ પાટી�મા� �વેશ ચચા�મા� છ�. વષ� ક��ય બ�ધારણના મૌિલક અિધકારીથી સ�રિ�ત છ�, પ�રતુ �ýના મનમા� એ શ�કા જ�ર રહ�
સુધી કોઈ પાટી�ની િવચારધારાની ટીકા કરનારો એક નેતા �યારે રાતોરાત એ પાટી�મા� છ� ક�, ý એક ચો�સ િવચારધારા એક સ�તાહ પહ�લા સુધી ઘાતક હતી અને જેની પોષક
એપીજે અ�દ�લ કલામ, િમસાઈલમેન સામેલ થઈને તેનો �ખર �વ�તા બની ýય તો તેને તકવાદ કહી શકાય. ýક�, કોઈ પાટી� લોકશાહી માટ� ýખમ હતી, એજ પ� એ �ય��તના સામેલ થયા પછી સમાજના
રાજકીય પ� �યારે િવરોધ પ�ના લોકોને બરાબર ચૂ�ટણીના સમયે જ જ�થાબ�ધ ભાવે તમામ વગ�ને સાથે લઈને િવકાસના માગ� જતી પાટી� ક�વી રીતે બની ýય છ�. સમýતુ�
સાહસનો અવાજ ��, હ�� પોતાની પાટી�મા� સામેલ કરવા લાગે છ� અને મા� �ટ�કટ જ આપતો નથી, પરંતુ સ�ા ક� � નથી ક�, �દય પ�રવત�ન કોનુ� થયુ� - એ �ય��તનુ� ક� એ પાટી�નુ�, પરંતુ કારણ એક જ છ�
-સ�ાની લાલચ.
પાટી�મા� ટોચના પદથી નવાજે છ� �યારે જનતા છ�તરાયેલી અનુભવે છ�? �યાયાશા��મા
કાલે ફરી �યાસ કરીશ
����કો� : તાજેતરની ýહ�રાતોનો સ�બ�ધ �����ી સાથ ��? િવશેષ : �તરરા��ીય બાલ �મ િવરોધી િદવસ
ે
સા હસની �થમ અને સૌથી મહ�વની
�
ઓળખ એ છ� ક�, ડરનો અનુભવ થવા
�
છતા �ય��ત એ કરે છ� જે ઉિચત છ�. UPમા લોકોનો િવ�ાસ �ાળકોના� શોષણને વ�િ�ક
સાહસનો અથ� ડર ન હોવો નથી, પરંતુ ડર પર øત
મેળવવાનો છ�. �િતિ�યા આપવાને બદલે આપણી øતવા મોેદીના ફરી �યાસ પડકાર માનવાની જ�ર ��
પાસે ક�ઈ કરી નાખવાનુ� સાહસ હોવુ� ýઈએ.
બાળપણથી જ મારુ� મન હવામા ઉડાન ભરવાના
�
�વ�નો ýતુ� હતુ�. ýક�, �યારે વાયુ સેનામા� ‘શોટ� સ�જય ક�માર િવરુ� નારાજગીને સમજતા સરકારે ખાતર ક�લાશ સ�યાથી� સરકારો અને સમાજ ક�ટબ� થઈને આ
સિવ�સ કિમશન’ના ઈ�ટર�યૂમા� પાસ થઈ શ�યો (DAP) પર સબિસડી વધારીને ખેડ�તોને બુરાઈનો નાશ નહીં કરે તો સતત િવકાસનુ�
નોબેલ શા�િત પુર�કારથી
�
નહીં તો �વ�ન તુ�ા પછી િહમલાયમા �િષક�શ સુધી સે�ટર ફોર �ટડી ઓફ ડ�વલિપ�ગ ખુશ કરવાનુ� �થમ પગલુ� લીધુ� છ�. આ સ�માિનત બાળ અિધકાર આ લ�ય મýક બની રહ�શે.
સોસાયટીઝ (સીએડીએસ)મા�
પગપાળા યા�ા કરીઅને જે ક�ઈ થયુ� તેનો �વીકાર �ોફ�સર અને રજકીય �ટ�પણીકાર ગુમાવેલો િવ�ાસ �ા�ત કરવાનો �યાસ કાય�કતા� કમનસીબે બાળકોને િશ�ણ, આરો�ય,
કરવાનો �યાસ કરવા લા�યો. આપણામા�થીઅનેક 1.0 હતો. ખેડ�તો હજુ પણ ધરણા પર બેઠા સુર�ા આપવી અને ગરીબી નાબૂદીના
લોકો જે બાબતોની અપે�ા રાખે છ�, એ �યારે મળતી �યારે મહામારીની બીø છ�, એટલે ખેડ�તોને ખુશ કરવામા� વધુ મદદ મહામારીથી �યાસોમા સમ�તાની સાથે ઉક�લ
�
નથી તો øવન સાથે હાર માની લે છ�. આપણે જે હવે લહ�રમા� ઘટાડો આવી ર�ો મળી નથી. હવે 2.0મા� સરકારે ખરીફ કોિવડ-19 પેદા થયેલા લાવવાના પુરતા �યાસ થયા નથી. યાદ
ઈ�છીએ તે ન મળ� તો પણ િજ�દગીમા� આગળ વધતા છ�, �યારે હાલમા PM મોદીના સ�બોધનને પાકના ટ�કાના ભાવ 50% સુધી વધારવાનો સ�કટ વ�ે આજે �તરરા��ીય બાળ �મ રાખો, જે બાળકો ગરીબીમા� જ�મે છ� અને
�
જવુ� જ સાહસ છ�. નાગ�રકોનો િવ�ાસ øતવાના �યાસ 2.0 �યાસ કય� છ�. આ બ�ને િનણ�ય એક જ િવરોધી િદવસ મનાવાઈ ર�ો છ�. બે િદવસ øવે છ�, તેમા�થી મોટાભાગના બાળ મજૂર
સાહસની બીø ઓળખ છ� મનની વાત તરીક� ýઈ શકાય છ�. નારાજ ખેડ�તોને િદવસે લઈ શકાતા હતા, પરંતુ સરકાર પહ�લા �તરરા��ીય �મ સ�ગઠન એટલે ક� છ� અને િશ�ણ તથા આરો�ય સુિવધાથી
સા�ભળવી. 2006મા� રા��પિત પદ પર હોવા છતા � મનાવવા વૈિ�ક �ક�મતો વધવા છતા ખાતર ખેડ�તોને ખુશ કરવા એક-એક પગલુ� આઈએલઓ અને યુિનસેફ� બાળમજુરીની વ�િચત છ�. આ એક આખુ� દુ�ચ� છ�.
�
મ� ‘લાભના પદ’ સ�બ�િધત ખરડા પર હ�તા�ર કરતા પર સબિસડી વધારવાની ýહ�રાત �યાસ વધારવા માગે છ�. વત�માન પ�ર��થિતને ��થિત �ગેનો �રપોટ� બહાર પા�ો છ�, ખેતરો, ફ��ટરીઓ, ખાણો, �ટ ભ�ીઓ
પહ�લા 18 િદવસ સુધી તેને મારી પાસે અટકાવી 1.0 હતો. મફત વે��સનની તાજેતરની ýતા� CBSEની 12મીની પરી�ાઓ ર� જે િચ�તાજનક છ�. છ��લા 20 વષ�મા� �થમ વગેરેમા� મજૂરી કરવા માટ� મજબૂર બાળકો
રા�યુ�. ઘ�ં અ�મિચ�તન કયા� પછી િબલ પાછ�� ýહ�રાત પણ એ િદશાનુ� જ પગલુ� છ�. કરવાનો િનણ�ય પર સવાલ ઉઠાવી શકાય વખત બાળ મજુરોની સ��યામા� વધારો અ�વ�થ, િનધ�ન અને અભણ રહી ýય
મોક�યુ�. સાહસની �ીø ઓળખ છ� મુ�ક�લીઓનો થોડા િદવસ પહ�લા જ વડા�ધાને 12માની એમ ન હતો, પરંતુ લાગે છ� ક� સરકાર થયો છ�. ચાર વષ� પહ�લા લગભગ 15 છ�. જ�ર છ� ક�, �થાિનક એકમોથી મા�ડીને
સામનો થયા બાદ પણ ટકી રહ�વુ�, લડતા રહ�વુ�. મ� પરી�ા �થિગત કરવાની ýહ�રાત કરી આ િનણ�યનો ઉપયોગ પણ નાગ�રકોનો કરોડ બાળકો બાળમજુરી કરતા હતા. હવે રા��ીય-�તરરા��ીય �તરે એવા કાય��મ
મારા િપતા પાસેથી શી�યુ� છ� ક�, સાહસ ‘øતનો હતી, જેની ઘણી �શ�સા થઈ હતી. સરકાર િવ�ાસ øતવામા કરી રહી છ�. આ બેઠકની તે વધીને 16 કરોડ થઈ ગયા છ�. અફસોસ ચાલ, જેમા� આ બાબતોનો સમ�વય થાય.
ે
�
િસ�હનાદ’ નથી, પરંતુ એ ધીમો અવાજ છ�, જે કહ� છ� �ારા કરાયેલી ýહ�રાતો �પ�ટ રીતે ઈશારો અ�ય�તા િશ�ણમ��ી સરળતાથી કરી શક� તો એ છ� ક�, આ �કડા મહામારી શ� થતા હકીકત એ છ� ક�, બાળકોની ગરીબી,
ુ�
ક� આવતીકાલે હ�� ફરી �યાસ કરીશ. જે સાચ છ� તેનો કરે છ� ક�, ભાજપ 2022ના �ારંભમા� એમ હતા, પરંતુ વડા�ધાને કરી. ýહ�રાત પહ�લાના છ�. �યારે મહામારીને કારણે મજૂરી, િશ�ણથી વ�િચત રહ�વુ� અને
સાથ આપવો સાહસની ચોથી ઓળખ છ�. સાહસની યોýનારી ઉ�ર �દેશ િવધાનસભા પછી છા�ો અને વાલીઓ સાથે તેમણે પેદા થયેલા સ�કટ, બેરોજગારી, પલાયન, બીમારીઓ આપણી રાજકીય અને આિથ�ક
�
પા�ચમી ઓળખ, દુિનયાના યુવાનોવાળા ગુણ ચૂ�ટણીથી પહ�લા જનતાને ખુશ કરવાનો સ�વાદ પણ કય�, જે ભાજપનો રણનૈિતક �ક�લો બ�ધ થવી વગેરેને લીધે બાળ �મ, �ાથિમકતામા નથી. ભારતનુ� જ ��ટા�ત
ýઈએ - �મર િવશેષ નહીં પરંતુ એવી મન:��થિત, દરેક શ�ય �યાસ કરી રહી છ�. ýક�, �યાસ હતો. ખરેખર તો આ ýહ�રાત વે�યા�િ�, બાળ લ�ન અને બાળકોના જુઓ. દેશની લગભગ 40% વસતી 18
ઈ�છાશ��ત, ક�પનાશીલતા, ડરનો સામનો કરવાની સવાલ એ છ� ક�, શુ� ભાજપ ફરી લોકોનો પછી તરત જ મૂ�યા�કનના માપદ�ડ ન�ી �ા�ફ�ક�ગમા� મોટો વધારો થશે. વષ�થી નાની વયના બાળકો અને �કશોરોની
હીંમત, ýખમ ઉઠાવવાની ભૂખ. સાહસ જેટલુ� હોય િવ�ાસ øતી શકશે અને શુ� લોકો ઉ.�. કરવાની બેઠક યોýવી ýઈતી હતી, પરંતુ કોિવડ-19ની સૌથી વધુ અસર એ છ�. ýક�, તેમના ભણતર, સુર�ા અને
�
છ�, તેના સરેરાશમા øવન સ�કોચાય ક� ફ�લાય છ�. મા� પાટી�ને ફરી વોટ આપશે?બીø લહ�રમા� લાગે છ� ક� �યાન લોકો વ�ે િવ�ાસ પેદા ગરીબ અને વ�િચત બાળકો પર પડવાની છ�, આરો�ય પાછળ ક�લ બજેટના લગભગ 3-
�
- ‘આપકા ભિવ�ય આપક� હાથ મ�’ પ��તકમા�થી સાભાર ખરાબ રીતે �ભાિવત નાગ�રકોનો િવ�ાસ કરવા પર વધુ હતુ�. હાલમા િવિવધ રા�ય જેમના માતા-િપતા બેરોજગારી, ગરીબી ક� 4% પૈસા જ ખચ� કરાય છ�. આવી જ ��થિત
øતવો સરકાર માટ� સરળ નહીં રહ� અને સરકારો અને ક��� વ�ે રસી સ�બ�િધત બીમારીનો ભોગ બ�યા છ�. કરોડો બાળકો લગભગ તમામ િવકાસશીલ દેશોની છ�.
�
ે
થોડો સમય મૌન આ બાબત ઉ.�.મા� ભાજપ માટ� િચ�તાનુ� િવિવધ મુ�ે વાદ-િવવાદ થયો, જે આગળ �ક�લમા ન જઈને બાળમજૂરોની જમાતમા� આિથ�ક િવકાસ અને સામાિજક
સામેલ થવા અિભશ�ત હશ. મ� મારા �યાય માટ� બાળકોના �ે�ે બજેટ
કારણ બની શક� છ�. ýક�, ભાજપના જતા� દોષારોપણમા� તબદીલ થઈ ગયો ક�
ે
જનાધારને એટલી પણ અસર થઈ નથી ક� તે રસીની અછત માટ� જવાબદાર કોણ છ�? એ
ચાર-પા�ચ દાયકાના સ�ઘષ�મા� બાળકોના વધારવાની જ�ર છ�. િવદેશી અનુદાનમા�
જ�ર સાધો હારી ýય. ભાજપના વોટ શેર ઘટી ýય, સાચુ� ક�, સરકારે બે મહ�વના� િનણ�ય લીધા ભિવ�યની આટલી ગ�ભીર આપિ� પણ બાળકોના િવકાસ અને ક�યાણ
તો પણ તેને રા�યમા� વહ�ચાયેલા ભાજપ- હતા - �થમ વે��સન ખરીદી અને વહ�ચણી
�યારેય ýઈ નથી. ý આખો િવ� માટ� ઉિચત રકમ ન�ી કરવી ýઈએ.
િવરોધી વોટનો ફાયદો જ�ર મળશે. હાલ �ગે અને બીý ખાનગી હો��પટલો માટ� સમુદાય બાળકોના બાળપણને બચાવવા આઈએલઓ અને યુિનસેફનો
øવન-��� લોકિ�યતામા� ક�ટલો ઘટાડો થયો છ� તેનો વે��સન �વોટા અને �ક�મત �ગેનો હતો. એકજૂથ થઈને �ડી સ�વેદનશીલતા સાથે બાળ�મ પર સ�યુ�ત �રપોટ� બહાર
ɉ. °¦ §ɉ¡ ªɂ¯ �દાજ કાઢી ન શકાય એમ હોવાથી પાટી�એ નવા િનયમ મુજબ ખાનગી હો��પ. માટ� કપરા� પગલા� લેતો નથી તો આપણે એક પાડવાના �સ�ગે મને પણ આમ��ણ મ�યુ�
િવ�ાસ 2.0 માટ� �યાસ શ� કરી દીધા છ�. રસીનો �વોટા 50% થી ઘટાડીને 25% કરી
આખી પેઢીના ભિવ�યની બરબાદીના હતુ�. અહીં મ� ધિનક દેશોને અપીલ કરી
ક��� ખેડ�તોની માગણીઓનુ� સમાધાન દેવાયો છ�, પરંતુ તેની ýહ�રાત એવી રીતે ગુનેગાર હોઈશુ�. આ વષ�ને સ�યુ�ત તે તેઓ એક વૈિ�ક સામાિજક સુર�ા
પ રમા�માને પોતાના બનાવવાનો �યાસ જ શોધવામા� િન�ફળ રહી છ�. ýટ સમુદાયના કરાઈ, ýણે સરકાર 18 વષ�થી વધુ વયના રા�� સ�ઘે ‘બાળ�મ નાબૂદી વષ�’ ýહ�ર ફ�ડની રચના કરે. એ જ રીતે િવકાસશીલ
કયુ� છ�. સતત િવકાસ લ�યોમા� બાળ દેશો સામાિજક સુર�ાના કાય��મ
લોકો મોટી સ��યામા� ખેતી કરે છ�. ખાસ તમામ નાગ�રકોને મફત રસી આપશે. આ
ભ��ત છ�, અને આ �યાસ આપણે ýતે
જ કરવો પડશે. તેનો બીý પ� એ છ� ક�, કરીને પિ�મ ઉ.�.ની સીટોમા� ýટ પણ નાગ�રકોનો િવ�ાસ øતવાનો �યાસ મજુરી, ગુલામી અને �ા�ફ�ક�ગ જેવા મજબૂત કરે. ઉ� �તરના સ�મેલનમા� મ�
ઇ�રતો આપણને પોતાના� બનાવી ચુ�યો છ�. તેણે વોટનુ� મહ�વ અને સ�ાધારી ભાજપ હતો. લ�ય 2025 સુધી �ા�ત કરવાના છ�. ý આ આ�ાન કયુ� છ�.
�
જે િદવસે આપણને દુિનયામા મોક�યા, પોતાના
બનાવીને જ મોક�યા હતા. દુિનયામા અસ��ય
�
બાબતો બનાવવી પડ� છ�. ýક�, ભગવાનને બનાવવો
પડતો નથી. એ તો બનેલો જ છ�. મા�, તેને પોતાનો
બનાવવાનો છ�. ભગવાનને પોતાના બનાવવા છ� તો મ��ત�ક �યારે શા�ત હોય �� �યારે સમજ પેદા થાય ��
ચોવીસ કલાકમા� થોડો સમય મૌન જ�ર સાધો. મૌન
બે �કારનુ� હોય છ�. એક મૌનમા� આપણે બહારનુ�
�
બોલવાનુ� બ�ધ કરી દઈએ છીએ, પરંતુ �ત�રક મે �યારે સમø શકો છો, સમજ �યારે આવે છ�? મન �યારે ખૂબ જે બાબતમા તમે જેટલો વધુ રસ લો છો, તેને સમજવાની તમારી �મતા
આયોજન ચાલતા રહ� છ�. આ મૌન નહીં, ચુપ રહ�વુ� ત શા�ત હોય છ�, પછી ભલે તે એક �ણ માટ� જ ક�મ ના હોય. એટલી વધુ િવકસે છ�. આખરે િવચારો શ�દો જ છ� અને આ શ�દ જ હ�ત�ેપ
છ�. વા�તિવક મૌન એ હોય છ�, જેમા� �દર પણ બધુ� િવચારોનુ� તોફાન ન હોય �યારે સમજ �ડી બને છ�. તમે �યારે કરે છ�.
અટકી ýય છ�. એટલે ક� માનિસક િવ�ામ. આવુ� આ �યોગ કરીને જુઓ છો �યારે તમે ýશો ક�, �યારે મને એકદમ િનદ�ષ માિહતી સમજદારી નથી. સમજ િવ�યની વ�તુ નથી. તેનો સ�ચય કરી
મૌન �યારે ઘટ� �યારે પરમા�મા �પ�ટ દેખાય છ� અને હોય છ�, તેનામા� િવચારોનુ� તોફાન હોતુ� નથી, તેના ઘ�ઘાટમા� મન પર ભાર શકાતો નથી, તેને ગોખી શકાથી નથી. તેનુ� આગમન તો અહ�ના, �વના
એ જ સમયે આપણે તેને પોતાના બનાવી લેવાના છ�. હોતો નથી, �યારે સમજની એક ચમક પેદા થાય છ�. કોઈ પણ બાબત �ગેની િનષેધથી થાય છ�. સમજ, બુિ�મ�ા તમે ��થોમા� શોધી શકો નહીં. સમજ ડર
જેણે પરમા�માને પોતાના બનાવી લીધા, તેને એક જે ક���મ�િત�, સમજ હોય, પછી ભલે તે આધુિનક િચ�કામ �ગે હોય, કોઈ બાળક, અથવા દમનથી આવતી નથી, પરંતુ માનવીય સ�બ�ધોમા� રોિજ�દી ઘટનાઓના
આશા �ા�ત થઈ ýય છ�.અને એ આશા માનવીને િવ�િવ�યાત દાશ�િનક પોતાની પ�ની અને પડોશી �ગે હોય ક� ��યેક વ�તુમા� રહ�લા સ�ય �ગે સચેત અવલોકન કરવાથી અને તેમના બોધથી આવે છ�.
ઇ�રની સમીપ લઇ જશે. હોય, આ સમજ �યારે જ િવકસે છ�, �યારે તમારુ� મન એકદમ શા�ત હોય છ�. - ‘આપકો અપને øવન મ� �યા કરના હ�’ પ��તકમા�થી સાભાર