Page 8 - DIVYA BHASKAR 052121
P. 8
¾ }�િભ����ત Friday, May 21, 2021 8
ત��ી લેખ નવો િવચાર } �ેશમા� સામા�� જનતાન ક�ટલ�� ચાલે ��? ���ટકોણ } સતત િન���તા� વ�ે ભાજપાને પ�નિવ�ચારની જ�ર
��
સારી સરકારી
�
�કીમો અમલમા � આપણા ત��ે નબળાઈઓ BJPના ને��વ મા� ખતરાની
ક�મ િન��ળ? સુધારવાની ખાસ ��ર �� ���ડી વાગી રહી �� ?
ý હ�ર યોજનાઓ �ણ �કારની હોય છ�. રીિતકા ખેડા બોધપાઠ હતો ક� શહ�રી ગરીબોને �યા� સ�જ� ક�માર લોકનીિત-સીએસડીએસના પો�ટ પોલ
સરવે જણાવે છ� ક�, મોટી સ��યામા� લોકો
એક: જેના ��યે સમાજનો આ�હ હોતો
કાચુ� અનાજ આપો ક� પછી ભોજનના
�
નતી, પરંતુ સરકાર અમલમા લાવે છ� અથ�શા��ી, િદ�હી પેક�ટ. આ વષ� ક�ટલાક રા�યોમા� જ આ સે�ટર ફોર �ટડી ઓફ ડ�વલિપ�ગ ઈ�છ� છ� ક� ક�િષ કાયદા પાછા ખ�ચવામા �
સોસાયટીઝ (સીએડીએસ)મા�
અને લોકોને ફાયદો મળતા તે �ા�િત બની ýય છ�. આઈઆઈટીમા� ભણાવે છ� સુિવધા ફરીથી ચાલી રહી છ�. આ વષ� �ોફ�સર અને રજકીય �ટ�પણીકાર આવે.
જેમક�, હ�રત �ા�િત. બીø: જેમની સમાજ માગ કરે લોકોની આøિવકાના ���ટકોણથી ��થિત વાત અહી જ સમા�ત થતી નથી.
ં
છ�, પરંતુ રા�ય ટ�વ મુજબ મોડ�થી સ��ાનમા� લે છ�, � લોકશાહીની વધુ અલગ નથી, ક�મક� મોટાભાગના જે �કારને ઘટના�મ ભારતીય જનતા પાટી�એ પોતાની
જેમક�, િશ�ણ, આરો�ય અને ગરીબોની આવક ભારતમા ચચા� જૂનો રા�યોમા� સ�પૂણ� લૉકડાઉન ચાલી ર�ુ� છ�. �ે�મા� સý�ઈ ર�ા છ�, તે તાજેતરની નીિતઓ અને પહ�લો �ગે
વધારતી યોજનાઓ. �ીø: એવી યોજનાઓ, જેમને મુ�ો છ�. સામા�ય રીતે �યારે તેના પર ક��� સરકારનુ� અ�યાર સુધી વલણ ર�ુ� છ� ભાજપાના ટોચના ને��વને એ સ�દેશો પણ પુનિવ�ચાર કરવાની જ�ર છ�. સરવે
િસ�ગલ ને��વ નારા તરીક� શ� કરે છ�, જેમક� ‘�વ�છ ચચા� થાય છ� તો મા� અિભ�ય��તની ક�, ý રા�ય સરકાર કોરોના સામે લડવા આપવા માટ� પૂરતા છ� ક�, 2019ની øત જણાવે છ� ક�, એનઆરસી અને નાગ�રકતા
ભારત’. આયુષમાન ભારત, ��કલ ઈ��ડયા, મેક આઝાદી પર ચચા� અટકી ýય છ�. ýક�, માટ� લૉકડાઉન લગાવે છ� તો તેમા� ક��� પછી જે રીતે સરકાર ચાલી રહી છ�, તેમા� સ�શોધન અિધિનયમ (સીએએ) પર
ઈન ઈ��ડયા, ખેડ�તોની આવક બમણી કરવી વગેરે મહામારીએ આપણી લોકશાહીની એવી સરકારની કોઈ જવાબદારી નથી. સુધારાની જ�ર છ�. સરકાર �યારે નેશનલ દિ�ણના રા�યોમા� ઘણી ý�િત છ� અને
સારા ઉદાહરણ છ�. આ જ �મમા� દેશભરમા� ફ�લાયેલી નબળાઈઓ ઉઘાડી પાડી છ�, જેમને ýક�, ક���ના ખા� િનગમ પાસે આજે રિજ�ટર ઓફ િસ�ટઝ�સ (એનઆરસી)ની વસતીના ક�ટલાક વગ�મા�, ભાજપાના
પો�ટ ઓ�ફસને અચાનક કહ�વાયુ� ક�, તેઓ સુધારવાની જ�ર છ�. ગયા વષ� �યારે પણ એટલુ� જ અનાજ છ�, જેટલુ� ગયા વષ� નીિત માટ� �િતબ� હતી �યારે દેશભરમા� સમથ�કોમા� પણ આ મુ�ે ઘણો િવરોધ ýવા
�
અલાદીનનો િચરાગ બનીને દરેક કામ કરશે. દેશમા કોરોનાને લીધે ભયનો માહોલ હતુ�. સરકારના માપદ�ડથી લગભગ �ણ િવરોધ પછી તેને અટકાવવી પડી હતી. મ�યો છ�. ભાજપા ý એમ િવચારે છ� ક�
મોબાઈલ �રચાજ�થી મા�ડીને રેલવે/હવાઈ �ટ�કટ બુક હતો, �યારે સરકારે સમ�યા-િવચાયા ગ�ં. તેમ છતા� અ�યાર સુધી સરકારે મા� સરકાર ખેડ�ત �દોલનનુ� કોઈ સમાધાન સીએએ અને એનઆરસી પર તેને �યાપક
�
કરવી, ઘરે જઈને બે��ક�ગ સુિવધા આપવા સુધી. વગર જ કડક લૉકડાઉનની ýહ�રાત કરી બે મિહના માટ� અને તે પણ મા� રેશનકાડ� શોધી શકી નથી. આ વષ� સરકારે કોરોના સમથ�ન મળ�લુ� છ� તો એ તેની મોટી ભૂલ
ે
લગભગ 167 જૂની પો�ટલ સિવ�સ માટ� બનાવાયેલો દીધી હતી. પ�રણામે માનવીય આફત, ધારકોને જ બમ�ં અનાજ આપવાની સ�કટને સાચવવાનો સ�ક�ત આ�યો, પરંતુ હશ.
આ િવભાગ ચ�કત છ�. મોબાઈલ �રચાજ� માટ� આરો�ય આફતથી વધુ ગ�ભીર થઈ ગઈ. ýહ�રાત કરી છ�. રેશનકાડ� વગરના શહ�રી હવે દેશ ગ�ભીર આરો�ય સ�કટનો સામનો બીø લહ�રના કારણે દેશમા પેદા થયેલા
�
તાલીમ દરિમયાન એક પો�ટમેને તાલીમ આપનારને લાખો મજૂર લાચાર થઈ ગયા. કામ નહીં મજૂરો માટ� એક પણ રાહત પેક�જની કરી ર�ો છ�. તાજેતરમા� ભાજપે મમતા વત�માન આરો�ય સ�કટ� પણ ભારતીય
�
ક�ુ� ક�, અમારો �રચાજ� કરીને શીખવાડો. જવાબ તો રોજ કમાઈને ખાનારા લોકો ખચ�, ભાડ�� ýહ�રાત કરાઈ નથી. છ��લા 12 મિહનાથી બેનø�ને હરાવીને બ�ગાળમા 220 સીટ જનતા પ�ની મુ�ક�લીમા� વધારો કય� છ�.
ુ�
આ�યો, નેટ ચાલત નથી. મોટાભાગના ��ો વગેરે �યા�થી લાવતા. ýક�, મી�ડયાએ øતવાના દાવાનો ����રો પી�ો હતો, પરંતુ
ે
બચતની રકમ માટ� પો�ટ ઓ�ફસ ýય છ� તો જવાબ લાખો મજૂરોની ��થિત દશા�વી, જેના લીધે �યા� સુધી ‘સે��લ િવ��ા’નુ� કામ ખરાબ રીતે િન�ફળ ગયા. આ બધુ� દશા�વે BJP સામ કોરોનાની બીø લહ�રનો
ુ�
ે
�
મળ� છ�, ‘નેટ ચાલત નથી’. યોજનાઓ ઠોકી ક��� સરકાર રાહતના પગલા� ભરે એવી �ાલત રહ��ે, લોકો નહીં માને ક� છ� ક�, ભાજપે હવે પુનિવ�ચારની જ�ર છ� ક�, સામનો કરવા મા� ���કા ગાળાનો
ુ�
બેસાડતા પહ�લા ýવુ� ýઈએ ક� ક�બા, બે�કો, પો�ટ માગણી ઊઠી. સરકાર પાસે પાયાની ���રયાતો તેણે આગામી વષ�મા નીિતઓ અને ચૂ�ટણી પડકાર અને લા�બા ગાળાની
�
ઓ�ફસોમા� નેટની ઉપલ�ધતા ક�વી છ�. ઝારખ�ડના ગયા વષ� સરકારે દેશના �િમક વગ� પૂરી કરવા પૈસાનો અભાવ ��. �ગે ક�વી રીતે આગળ વધવુ� ýઈએ. તેની રણનીિત બનાવવાનો પડકાર ��.
િસમડ�ગામા� 12 વષ�ની સ�તોષી �યારે ‘ભાત-ભાત’ માટ� બે �કારના પગલા� લીધા. એક સામે કોરોનાની બીø લહ�રનો સામનો
બોલતી મરી ગઈ �યારે માતા-િપતાએ ક�ુ� ક�, છ ýહ�ર િવતરણ �યવ�થાથી દેશની 80 દેશમા� થયેલા અનેક સરવેમા� આ વાત કરવા માટ� ટ��કા ગાળાનો પડકાર અને લા�બા લોકો મદદ માટ� વડા�ધાન તરફ તાકી
મિહનાથી નેટ ન હોવાને કારણે તેમનુ� રેશનકાડ� કરોડની વસતી જે રેશનકાડ� ધારક છ�, ýણવા મળી રહી છ�. બેરોજગારી પણ વધી ગાળાની રણનીિત બનાવવાનો પડકાર છ�. ર�ા છ�. લોકો આ ભયાનક ��થિત માટ�
�
આધાર સાથે સ�કળાતુ� ન હતુ� અને પ�રણામે રાશન તેમને 6 મિહના સુધી બમ�ં અનાજ છ�. નોક�રયાતોની આવક ઘટી છ�. બ�ગાળમા 2016ની િવધાનસભા સરકારને જવાબદાર માની ર�ા છ�. જેમને
મ�યુ� નહીં. પર�ા�િતય મજૂરો માટ� ‘એક દેશ, એક આપવાની ýહ�રાત કરી. રોકડાની જ�ર એટલે ક�, ગયા વષ�ના આિથ�ક ચૂ�ટણીમા� ભાજપના �દશ�નની તુલના વડા�ધાન મોદી પાસે મોટી આશા હતી, તે
રાશન કાડ�’ એક વષ� પછી પણ �વ�ન જ છ�. માટ� મનરેગાનુ� બજેટ વધાયુ�. ક�ટલાક ફટકામા�થી હજુ લોકો બહાર પણ આ�યા તાજેતરના� પ�રણામો સાથે કરીએ તો 77 િનરાશ છ�. મોટી સ��યામા� લોકોનો તેમના
લોકોએ (એ મિહલાઓ, જેમના જન ન હતા ક� ફરી એક લૉકડાઉનનો સામનો બેઠક પર િવજય �ા�ત કરીનેે તેણે સારુ� પરથી િવ�ાસ ઉઠી ર�ો છ�.
મહામારીના સમ�મા � ધન યોજનાના ખાતા છ�) �.1500 રોકડ કરવો પડી ર�ો છ�. આ વખતે ક���ે �દશ�ન કયુ� છ�. ýક�, પાટી�ના 200 સીટ સૌથી લોકિ�ય વડા�ધાન મોદી,
આ�યા. દેશની 80 કરોડ (66%) વસતી આરો�ય કટોકટી સ�ભાળવા વધુ મહ�નત
øતવાના દાવાને કારણે આ �દશ�ન ખરાબ િદવસે-ને-િદવસે લોકિ�યતા ગુમાવતા
�
�
‘સેવા’ શ�� ઘણી પાસે રેશન કાડ� છ�, છતા દેશભરમા�થી ભૂખ કરવી પડી રહી છ�. ýક�, અલગ-અલગ દેખાઈ ર�ુ� છ�. આ બાજુ આસામમા ભલે જઈ ર�ા છ�. એવુ� નથી ક� લોકો કોરોના
અને લાચારીના �રપોટ� આવતા હતા. ખા� મ��ાલયોની રચના જ એટલા માટ� કરાયેલી
ભાજપાએ સ�ા ટકાવી રાખી હોય, પરંતુ માટ� તેમને દોષી માની ર�ા છ�, પરંતુ મોટી
મોટી આશા �� સુર�ા કાયદા પર ચચા� થઈ રહી હતી �યારે છ� ક�, આરો�ય મ��ાલય મહામારી પર øતનુ� �તર મોટ�� ન હતુ�. સ��યામા� લોકોનુ� માનવુ� છ� ક�, ક��� સરકારે
એક વગ�નુ� માનવુ� હતુ� ક�, ýહ�ર િવતરણ �યાન આપે તો �ામીણ િવકાસ અને ખા�
મહાýતનો વોટ શેર (44%), ભાજપા સ�કટના સમયે ýઈએ એવુ� કામ કયુ� નથી.
�યવ�થા યુિનવસ�લ હોવી ýઈએ, પરંતુ મ��ાલય લોકોની પાયાની જ��રયાતો પર અને તેના સહયોગીઓના વોટ શેર (45%) આજે �યારે ભાજપા સરકારનુ� રે�ટ�ગ
�યારે યુપીએ-2 સરકાર માની નહીં. કામ કરી શક�. અ�યારે તો એવુ� લાગી ર�ુ� થી 1% જ ઓછો હતો. દિ�ણના રા�યોમા� નીચે જઈ ર�ુ� છ�, પાટી�એ પોતાના� ક�ટલાક
øવન-��� ઓછામા ઓછ�� દેશના �ામીણ િવ�તારોમા� છ� ક�, બધુ� મા� ક�ટલાક હાથમા ક����ત પણ ભાજપા �વેશી શકી નથી. િવવાદા�પદ િનણ�યો પર પુનિવ�ચાર કરવો
�
�
મા� ચૂ�ટણીની િન�ફળતા જ ભાજપની ýઈએ, જેના પર છ��લા ક�ટલાક વષ�મા
ɉ. °¦ §ɉ¡ ªɂ¯ અને શહ�રની ઝુ�પડપ�ીમા� ýહ�ર િવતરણ હોવાને કારણે સરકારની કાય�શૈલી પર િચ�તાનો િવષય નથી. મિહનાઓથી મોટો હોબાળો થયો છ�. �
અસર પડી રહી છ�. ક�ટલાક લોકો કહી
�યવ�થા યુિનવિસ�લ થાય.
ગયા વષ� અનેક રા�યોમા� શહ�રી શક� છ� ક�, સરકાર પાસે પૈસા નથી. પરંતુ ચાલી રહ�લા ખેડ�તોના િવરોધને તોડવામા� કોરોના કાબુમા� આ�યા પછી ક���
દુ િનયાના� �થમ માતા-િપતા મનુ-શત�પા મજૂરો માટ� રા�ય સરકાર તરફથી ક��ટીન �યા� સુધી ‘સે��લ િવ�ટા’નુ� િનમા�ણકાય� અ�મતા પણ િચ�તાજનક છ�. ક�િષ કાયદા સરકાર અગાઉ જેવો �યવહાર કરી શકશે
ુ�
�
�ગે આ �દશ�નોમા� મોટાભાગે પ�ýબ- નહીં. ભાજપાના વ�ર�ઠ નેતાઓ માટ�
મનાય છ�. શા��ો અનુસાર તેમણે �યારે
ચલાવાઈ. જેમા� પે�ડ ભોજનના પેક�ટ ચાલત રહ�શે, �યા સુદી લોકો માનશે નહીં
��ાø સાથે �થમ ચચા� કરી તો તેમા� લોકો લઈ શકતા હતા. આ �યા� તો મફત ક� સરકાર પાસે આ પાયની જ��રયાતો પૂરી હ�રયાણાના ખેડ�ત ભલે હોય, પરંતુ ચો�સપણે આ ખતરાની ઘટડી વાગી રહી
એક સ�દેશો બહાર આ�યો. મનુ-શત�પાએ ��ાને હતા ક� પછી સ�તા ભાવે. આ પણ જ�રી કરવા માટ� પૈસાનો અભાવ છ�. તાજેતરની ચૂ�ટણીવાળા રા�યોમા� થયેલા છ�.
�થમ વાત એ પુછી ક�, અમે એવુ� શુ� કરીએ ક� જેનાથી
તમારી સેવા થઈ શક�. એ સમયે ��ાøએ
આશીવા�દ આ�યો હતો ક�, ‘તમારુ� ક�યાણ થાય’. પાવર ઓફ પ������વ�� } �રસચ� પર આ�ા�રત
આ ‘સેવા’ શ�દ આજે વત�માન મહામારીના
ે
સમયમા� એક મોટી આશા છ�. આ સમયમા� જે લોકો હા�ય �ો�નક છે, રાહત સકારા�મકતાના નાના-નાના ��ાસો�ી સ�બ��ો સારા બન ��
માનવતાની સેવા કરી ર�ા છ�, તેઓ પરમા�માના છે, દુ:�ાવામ� દદશામક
�
િવધાન અનુસાર ઘ�ં સારુ� કરી ર�ા છ�. બની શક� છ� છે.
ુ�
ક�, તેનુ� મૂ�યા�કન આ સ�સારમા ના થઈ શક�, ક�મક� સ�બ�ધોમા� સકારા�મકતાથી મા� સ�બ�ધ જ મજબૂત બનતા ��રણા આધારે ગોટમેને અનુમાન લગા�ય ક�, ભિવ�યમા� કયા દ�પિત
�
�
�યા� �વાથ, રાજનીિત, પાખ�ડ, �દશ�ન આ બધુ� આ દ�નયામ� ક� પણ નથી, પરંતુ તેની અસર આરો�ય પર પણ થાય છ�. અમે�રકાના સાથે રહ�શે અને કયા નહીં. 10 વષ� પછી તેમનુ� અનુમાન 94
ુ
ું
ુ�
ે
ચાલ છ�. પરંતુ ઉપરવાળાની દુિનયામા તમારા �ારા િવ�યાત ગોટમેન ઈ���ટ�ૂટની ધ ગોટમેન લેબ છ��લા પા�ચ ટકા સાચ સાિબત થયુ�. સકારા�મક વાતચીત કરતા દ�પિતનુ�
�
કરવામા� આવેલી સેવાનો બરાબર િહસાબ રાખવામા � કાયમી નથી- આપણી દાયકાથી સ�બ�ધો પર અ�યાસ કરી રહી છ�. �રસચ�ના િનદેશક પ�રિણત øવન શા�િતથી પસાર થઈ ર�ુ� હતુ�.
ુ
�
આવશે અને એક િદવસ તેનુ� ફળ પણ અપાશે. ��ક�ીઓ પણ નહ�. ક�રી કોલ અનુસાર સ�બ�ધોમા� સકારા�મકતા ýળવી રાખવાના નેશનલ સે�ટર ફોર બાયોટ��નોલોø ઈ�ફોમ�શનમા�
પરમા�મા કહ� છ�, જે કોઈને હ�� સેવા કરતો ýઈશ, �યાસ કરશો નહીં તો ��થિત બગડવા લાગે છ�. સકારા�મકતાના 3 �કાિશત અ�યાસ અનુસાર સહયોગા�મક અને
તેનુ� ક�યાણ અવ�ય કરીશ. વત�માન સમયમા� આપણે ��ુ વ� ુ નાના-નાના �યાસ øવનને સારુ� બનાવે છ�. સકારા�મક સ�બ�ધોવાળા લોકોમા� ઓ��સટોિસન નામનુ� હોમ�ન
ં
બીýની સેવાની એક રીત એવી પણ છ� ક� ખુદને �વ�ાર�� છ�� અને સારી મનો��થિતમા� લોકો એક-બીýના િવચારોને મહ�વ અપે�ાક�ત વધુ છ�ટ� છ�. ખુશહાલ દ�પિત પર તણાવ, િચ�તા અને
ે
સુરિ�ત રાખો. ગાડી બુલેટ�ૂફ હોઈ શક� છ�, પરંતુ અ�ુભવ બહુ ઓછો 1 આપે છ�, બીý �ય��તના િહસાબ પણ િનણ�યો લે છ�. �ડ�ેશન �ભાવી થતુ� નથી.
તેમા� બેસનારો �ય��ત બૂલેટ�ૂફ નથી હોતો. કર�� છ��. સકારા�મકતા માટ� નાના-નાના �યાસ કરો. જેમક�, એક-બીýની �શ�સા �ક�સે ઈ���ટ.ના સીિનયર ફ�લો હ�લેન �ફશરના અનુસાર ખુશહાલ
બહારથી થયેલો કોઈ પણ �હાર �દર રહ�લા કરો. તેના બે ફાયદા છ�, �થમ øવનસાથી �ગે સારુ� અનુભવશો .બીજુ� 4 દ�પિત એક-બીý સાથે સહાનુભૂિત રાખે છ�, એક-બીýના
�ય��તના ��યુનુ� કારણ બની શક� છ�. વે��સન અને તમને øવનસાથીનુ� મહ�વ સમýશે. ���ટકોણને ý ણવાનો �યાસ કરે છ�.
આપણા શરીરની આવી જ વાત છ�. વે��સન લેવી સકારા�મક �ય��તઓના� લ�નો વધુ ટકાઉ હોય છ�. મનોિવ�ાની સકારા�મક રહ�વાથી કાય��ે�મા સ�બ�ધો સુધરે છ�. øકના સ�બ�ધોથી
�
આપણી જવાબદારી છ�, પરંતુ �યાર પછી પણ 2 ýન ગોટમેને દ�પિતઓ વ�ે 15 િમિનટની વાતચીત ટ�પમા� રેકોડ� 5 માિહતીઓનુ� આદાન-�દાન પારદશ�ક રીતે વધી ýય છ�, સ�વાદ
�
સાવધાન રહ�વુ� સમજદારી છ�. �ાલી �ે��લન કરી. આ દરિમયાન દ�પિત વ�ેની સકારા�મક અને નકારા�મક દલીલોના સારો થાય છ�.