Page 8 - DIVYA BHASKAR 051421
P. 8
¾ }�િ��ય��ત Friday, May 14, 2021 8
ત��ી લેખ કોરોના પર િવજયની વહ�લી ýહ�રાતનુ� નુકસાન સરકાર રસીકરણના પડકારો ઓળખો
થ�� વેવ પહ�લા � બામુલાિહઝા } નવો િવચાર }
સેક�� વેવનો તો ચાર દાયકા પછી િવદેશી મદદ કોરોના રસીકરણની નીિતને
સામનો કરો લેવા ક�મ મજબૂર થયા? સરળ બનાવવાની જ�ર છ�
રોનાની બીø લહ�ર �ગે સરકાર શેખર ગુ�તા �વાગત કરીશુ�. ડો. ચ��કા�ત લહા�રયા અિભયાન યોજના બનાવે, જેમા� પુરવઠાનુ�
કો વહ�મમા� રહી અને ભારતને ‘કોરોના પર મોટા દેશોએ આવુ� કરવુ� પણ ýઈએ, અનુમાન અને અ�ય પાસા સામેલ હોય.
િવજેતા’ િવ�ગુરુ ýહ�ર કરી દીધો. આ એ�ડટર-ઇન-ચીફ ‘ધ િ��ટ’ પરંતુ તેના પહ�લા આપણી પોતાની ��થિત જન નીિત અને આરો�ય ત�� દરેક રા�યએ ઓછી આવકવાળા, બીø
�
આ�મુ�ધતાનુ� પ�રણામ એ આ�યુ� ક�, દેશમા કોરોના Twitter@ShekharGupta પર �યાન આપવુ� ýઈએ અને પછી એવુ� િવશેષ� બીમારી ધરાવતા અને પર�ા�તીય મજુરો
તોફાની ઝડપે ફ�લાયો. સરકાર પાસે અપે�ા હતી ક�, ન બને ક� આપણે જે વ�તુઓ લોકોને જેવાને પહ�લા રસી આપવાનુ� આયોજન
દવા, પથારી, ઓ��સજન વગેરે પૂરા પાડ� અને આજે ઓ��સજનથી ભેટમા� આપી ર�ા છીએ, તેની જ શોધમા� � કોિવડ-19 કરવુ� ýઈએ.
ઝડપી રસીકરણની �યવ�થા કરે. ý ક� આ બધી ભારત મા�ડીને મા�ક, દુિનયાભરમા� ભટકવુ� પડ�. ભારતમા વે��સન �ીý : િવશેષ અમલીકરણ પહ�લા
પુરતી �યવ�થા કરવામા� સરકાર િન�ફળ રહી.ý ઓ�સીમીટર અને વે��સન તમામ બાબતો હકીકત એ છ� ક�, આપણે વે��સનને પુરવઠાની માગ ઘણી ઓછી છ�. સરકાર એ સુિનિ�ત કરી શકાય ક�, રસીકરણમા�
વે��સન ઉ�પાદન વત�માન 30 લાખ રસીથી વધારીને માટ� મોટા દેશો પાસેથી મદદ માગી ર�ો બહાર તો મોકલતા ર�ા, પરંતુ બે �ારા 18થી 44 વષ�ના લોકોને વે��સન સમાનતા રહ�, જેમક� ઝૂ�પડપ�ી અને
70 લાખ કરવામા� આવે અને આટલા જ લોકોને છ�. આ વ�તુઓ �યારે િવદેશથી અહી શાનદાર �વદેશી ક�પનીઓને ઉ�પાદન આપવાના િનણ�ય પછી લિ�ત વસતી �ણ પર�ા�તીય મજૂરોના રસીકરણ માટ�
ં
દરરોજ રસી આપવામા� આવે તેવી �યવ�થા ગોઠવાય આવશે �યારે તમામ ક���ીય મ��ી ખુશીથી વધારવા માટ� ઓડ�ર આ�યો નહીં. આ ગણી (33 કરોડથી 94 કરોડ) થઈ ગઈ મોબાઈલ વેન પર િવચાર કરી શકાય છ�.
�
ે
તો 8 મિહનામા દેશમા 80 કરોડ લોકોને બીø રસી �વીટ કરતા હશ. થોડા સમય પહ�લા સુધી અિતઆ�મિવ�ાસનુ� �દશ�ન હતુ�. હવે છ�, �યારે વે��સનનો પુરવઠો લગભગ આવી જ પહ�લ �ા�ય, પવ�તીય અને અ�ય
�
�
આપી શકાશ. ýક�, આ િદશામા કોઈ સાથ�ક �યાસ તેઓ એ સ�ભાવનાને નફરત સાથે ફગાવી આપણી સામે પોતે જ ઊભુ� કરેલુ� તોફાન એટલો જ છ� (દર મિહને 7-8 કરોડ �ત�રયાળ િવ�તારો માટ� કરા. પોિલયો
ે
દેખાતા નથી. આ બાજુ સરકારના એક �િતિનધીએ દેતા હતા ક� અમારા ‘�યૂ ઈ��ડયા’ને િવદેશી છ�. વે��સનની �ક�મતોમા� �તર તો �ામક ડોઝ). મહામારી સામે લડવા વે��સન એક નાબૂદી કાય��મ અને િનયિમત રસીકરણ
મી�ડયાને જણા�યુ� છ� ક�, �ીø લહ�ર ચાર ગણી વધુ મદદની જ�ર પડી શક� છ�. હકીકતમા� એ મહ�વનુ� હિથયાર છ�. ýક�, તેની સફળતા
સ�હારક �મતા સાથે આવશે. સરકારની ý�િત વાતનુ� �વાગત કરવુ� ýઈએ ક�, આ હકીકત એ છ� ક�, આપણે વે��સનને માટ� તેનો પૂરવઠો સમયસર પહ�ચે તે પણ રસીકરણ અિભયાન માટ તેની સાથ ે
�
�શ�સાને લાયક છ�, પરંતુ આ ચેતવણીના �ોત અને ભયાનક રા��ીય આપિ�મા� સરકારે િવદેશી બહાર તો મોકલતા ર�ા, પરંતુ એટલુ� જ જ�રી છ�. કોિવડ-19 રસીકરણમા� સ�કળાયેલા �ટા�ને રસી પછી થતી
પ�રણામ સુધી પહ�ચવાની રીત બતાવાઈ નથી. મદદ લેવાનો િનણ�ય કય� છ�. આવતા પડકારોના સમાધાનના પ�ર�ે�ય
ખાલી વાતો કરવાથી ક� �ીø લહ�ર બીø કરતા� વદુ આપણી આજે જે ��થિત છ�, તેમા� બે શાનદાર �વદેશી ક�પનીઓને પર થોડો ���ટપાત કરીએ. �િતક�ળ ઘટનાઓને ઓળખવા
�
ઘાતક હશ સમ�યાનો ઉક�લ નહીં આવે. ન�ર ઈમરાન ખાન અને િજનિપ�ગ પણ ��પાદન વધારવા માટ ઓ��ર �થમ : ભારત સરકારે કોિવશી�ડની અને તેમને મેનેજ કરવાની તાલીમ
ે
પગલા લેવાની અ�યારથી જ�ર છ�.સરકાર યાદ રાખે ઉદારતાથી મદદ કરવા આગળ આવી આ�યો નહીં. બે રસી વ�ેનુ� �તર 12 સ�તાહન કરી આપવી ýઈએ
ુ�
ક�, ઘયા વખતની ભૂલ પાછળ પણ સરકારે બનાવેલી ર�ા છ� તો તમારે સમø લેવુ� ýઈએ ક�, દેવુ� ýઈએ. તેના પૂરતા વ��ાિનક પુરાવા
િન�ણાતોની ટીમ �ારા ��તુત ગિણતીય મોડલ હતુ�, તમે એક �ધળી ગલીમા� પહ�ચી ગયા સરવાળો-બાદબાકી છ�, જેમા� ક��� અલગ છ� ક�, કોિવશી�ડની બે રસીમા� જેટલુ� �તર અિભયાનમા�થી મળ�લા બોધપાઠનો
ે
જેનુ� નામ ‘સૂ�’ હતુ�. ટીમે �રપોટ�મા� સરકારને છો. તેઓ જે સ�દેશો આપી ર�ા છ� તેને કીંમત ચુકવે છ�, તો રા�ય અલગ કીંમત હશ, વે��સન એટલી અસરકારક રહ�શે. ઉપયોગ કોિવડ વે��સનને સમસસર
નવે�બરમા જણા�યુ� હતુ� ક�, કોરોનાની ભારતમા�થી સમý. એક આપણને કહ� છ� ક�, આપણે જે ચૂકવશે. સરકાર પાસે �યા� સુધી પૂરતા ડોઝ આ ઉપરા�ત તમામ વયજૂથના જે લોકોને અને સમાજના છ�વાડાના �ય��ત સુધી
�
પૂણ� િવદાય ફ��ુઆરીમા� થશે. ý �ીø લહ�રની દેખાડો કરી ર�ા છીએ, હકીકતમા� આપણે ઉપલ�ધ છ� �યા સુધી મને કોઈ ફરક પડતો આરટી-પીસીઆરીમા� કોિવડ ýવા મ�યો પહ�ચાડવામા કરવો ýઈએ.
�
�
ભિવ�યવાણી પાકા વ��ાિનક પુરાવા સાધે કરાઈ છ� એટલી મોટી તાકાત નથી. બીý આપણને નથી ક� ખાનગી �ે� શુ� કીંમત માગી ર�ુ� છ�, તેઓ રસીકરણ માટ� સ��મણ થયાના ચોથો : રસીકરણ અિભયાન માટ� તેની
�
તો સરકાર પાસે રસીકરણ વધારવાની હજુ પણ તક સ�ર�કવાળી મુ�ામા અહ�સાસ કરાવી ર�ો છ� ક� ચૂકવી ર�ુ� છ�. ચારથી છ મિહના પસાર થવાની રાહ ýઈ સાથે સ�કળાયેલા �ટાફને રસી પછી થતી
છ�. આગામી 8 મિહનામા દેશના 70% લોકોને રસી છ� ક�, આ �ે�મા આપણે �યા� ઊભા છીએ. સરકારે ઘણા સમય પહ�લા બ�ને શક� છ�. સ��મણ પછી �ય��તમા� લગભગ �િતક�ળ ઘટનાઓને ઓળખવા અને તેમને
�
�
આપી દેવાય તો �ીø લહ�રનો ડ�ખ તો ઓછો જ��રયાત ધરાવતા દેશને મદદની ઉ�પાદકોની માગણી પર તગડી રકમ છ મિહના એ�ટીબોડી રહ� છ�. તેનાથી મેનેજ કરવાની તાલીમ આપવી ýઈએ.
વાગશે. ઓફર કરવા માટ� અને મદદ માગવા માટ� એડવા�સ તરીક� ચૂકવવી પડી હતી. ýક�, ક�ટલાક કરોડ રસી એ લોકો માટ� ઉપલ�ધ પા�ચમો : જેમ-જેમ રસીકરણ માટ� વધુ
પણ મોટ�� િદલ ýઈએ. øવલેણ કીચડમા� આજે આપણી પોતાની જ પાસે પૂરતા થઈ જશે, જેને �થમ ડોઝ મ�યો નથી. લોકો આવશે, ભીડ િનય��ણ પર �યાન
તમારા ��સાહન ે ફસાયેલા હોવા છતા પણ ý તમે મોટ�� િદલ ડોઝ નથી. ને��વની અસર ઉપરથી નીચે સાથે જ વે��સનના ઉ�પાદન અને પુરવઠો આપવુ� પડશે. ક��� ચેપ ફ�લાવાન કારણ ન
ુ�
�
બને એ વાતનુ� �યાન રાખવુ� પડશે. સાથે જ
અને ખુ�લુ� મગજ રાખો છો, તો ý આ સુધી ýય છ�. સમયથી પહ�લા િવજયની
વધારવામા� સમય મળી જશે.
બીý : 18-44 વયજૂથ માટ� વે��સનની રસીકરણની નીિત સરળ બનાવાય તે પણ
જગાવશો, તો જ દરેક બધુ� આપણે થોડા સમય પહ�લા જ બતા�ય ýહ�રાત, તેનો જુ�સો તેની ટીમના ખરીદી અને �ડિલવરીની જવાબદારી રા�ય અ�ય�ત જ�રી છ�. ઉદાહરણ માટ� રા�યોએ
ુ�
હોત તો શુ� નુકસાન થઈ જવાનુ� હતુ�? ખાસ મગજમા� ઘૂસી ýયછ�. એટલે કોઈ એ
આશા પૂરી થતી જશે કરીને, �યારે આપણે વાઈરસ પર િવજય ચકાસવાનો �યાસ કરતુ� નથી ક� વે��સન, સરકારને સ�પાઈ છ�, એટલે ક��� રા�યોને વે��સન િનમા�તાઓ સાથે સોદાબાøનો
તેમના મુજબ રણનીિત બનાવવાની છ�ટ અનુભવ નથી અને જેમણે છ��લા બજેટમા�
મેળવી લેવાનો દાવો કરતા હતા? આપણે ઓ��સજન, રેમડ�િસિવરનો પૂરતો ભ�ડાર
�યારે મા� 1.5% વસતીને જ વે��સન છ� ક� નહીં. કોઈ એવો મોટો દેશ બ�યો નથી આપે. શ�ય છ� ક�, વે��સનના પુરવઠાના વે��સન માટ� કોઈ ýગવાઈ પણ કરી
�
આપી શ�યા હતા �યારે આપણા વડા�ધાને �યા� બીø લહ�ર ન આવી હોય. િદ�હીમા � મુ�ાને �યાનમા રાખીને ક�ટલાક રા�ય આ નથી. ભારતના ચાર દાયકા જૂના રા��ીય
øવન-��� િવ�મા ýહ�રાત કરી દીધી ક�, ભારત જ સ��મણનો દર 0.23%થી રાતોરાત 32% સમ� વયજૂથ માટ� રસીકરણ ખોલવા રસીકરણ કાય��મમા� તમામ વે��સનની
�
ɉ. °¦ §ɉ¡ ªɂ¯ તેનુ� દવાખાનુ� છ�. પર પહ��યો નથી. મોટા નેતા ચૂ�ટણી � માગતુ� ન હોય. વધુ વસતી ધરાવતા રા�ય ખરીદી ક���ીય ધોરણે થાય છ�. ક���
�
તબ�ાવાર રીતે રસીકરણને �ાથિમકતા સમાનદરે રસી ખરીદીને તમામને મફતમા�
ભારતમા� વે��સનના સૌથી મોટા øતવામા �ય�ત ર�ા. ક�રળ -મહારા��મા
ઉ�પાદક સીરમ ઈ���ટ�ૂટ ઓફ ઈ��ડયાને કોરોનાના િવ�ફોટ પછી પણ કોઈ ý�યુ� આપી શક� છ�. તેનાથી રસીકરણ ક���ો ઉપલ�ધ કરાવે તે જ �ે�ઠ માગ� છ�. તેના
�
દુ જેવી રીતે બો�બમા દા�ગોળો, એવી જ ý િવદેશમા�થી મળ�લા ઓડ�ર પૂરા કરવાની નહીં. િન�ાધીન નેતાઓ ભારતને એ પર વે��સનની અછતને કારણે સý�તી માટ� 18-44 વયના લોકોના રસીકરણનો
રીતે કોઈને ઈý પહ�ચાડવા માટ�
અફરાતફરીથી પણ બચી શકાશ. દરેક ખચ� રા�ય સરકારે ભોગવવાના િનણ�ય
મ�જૂરી અપાય ક� આપણી સરકાર ક�ટલાક સ�કટમા નાખી ર�ા હતા, જેના કારણે તેણે
ે
પોતાના �દર િહ�સા અને પ�ર�મની િમ� દેશોને વે��સન ભેટમા� આપીને ચાર દાયકા પછી િવદેશી મદદ માટ� હાથ રા�ય સરકારે આગામી છ મિહનાથી પર ક��� સરકારે પુનિવ�ચાર કરવાની ખાસ
પાછળ ઉ�સાહ હોવો જ�રી છ�. ý �દર ઉ�સાહ ‘વે��સન મ��ી’ની વાત કરે તો આપણે તેનુ� લા�બા કરવા પ�ા. એક વષ� માટ� એક િવ��ત વે��સન જ�ર છ�.
નથી તો બહાર કરેલો પ�ર�મ ય��વત છ�.ઉ�સાહ
વગર કરેલા કામ �યારેય ધારેલી સફળતા અપાવતા
નથી. ઉ�સાહ અને ઉ�ેજનામા� �તર છ�. ઉ�સાહમા � પાવર ઓફ પ������વ�� } �રસચ� પર આ�ા�રત
આશા છ�, ઉ�ેજનામા� લાપરવાહી છ�. ઉ�સાહી
�
�ય��ત માટ� ક�ઈ પણ અઘરુ� નથી. ýક�, આજકાલ આશાવાદી રહ�વાથી ગ��ીર રોગો પણ ઝડપથી મ� ��
�
ે
ે
લોકો ઉ�સાહન પણ ઉ�ેજના બનાવીને દરેક કામમા� તમન �ાર લાગ ક�
ે
ે
ઉ�ેિજત બનીને ક�દી પડ� છ�. અનેક લોકોને �વિનથી હવ લ� �ા�ત કર�ું
ઉ�ેજના પેદા થાય છ�. તો વળી કોઈને અવાજ ઓછો �� નથી તો લ�ન ે �રસચ� જણાવે છ� ક�, આશાવાદી રહ�વુ�, મનમા� સકારા�મકતા ��રણા સાý થઈ જશો’, ‘તમારી તિબયત સુધરી રહી
ં
ે
પડ� છ� તો લાઈટનો �યોગ કરે છ�. લાઈટ એ�ડ નહ� પર�ુ તેન �ા�ત ýળવી રાખવાથી મા� ત�દુર�તી જ નથી આવતી, પરંતુ છ�’ વગેરે.
સાઉ�ડ (તેજ �કાશ અને �વિન)ના જેટલા પણ કરવાના ��ા�ો પર બીમારીમા�થી પણ તમે ઝડપથી સાý થાઓ છો. િવિવધ �રસચ� એમ પણ જણાવે છ� ક�, આશાવાદી
કાય��મ છ�, દરેક �દરની ઉ�ેજના જગાડવા માટ� ��ાન આપો. હાવ�ડ� યુિન. �ારા કરાયેલા એક �રસચ� અનુસાર જે 2. િવચાર ગ�ભીરથી ગ�ભીર બીમારીને સામા�ય ��થિતની
હોય છ�. લોકોએ શરીરને પણ આવુ� જ કરી ના�યુ� 1. લોકો બીમારી દરિમયાન પણ સકારા�મક િવચારો સરખામણીએ ઝડપથી સાø કરવામા� અસરકારક સાિબત
છ�. ýક�, એ ના ભૂલો ક� શરીર જેટલુ� ઉ�ેિજત થશે, � ��વ��ન ે અપનાવે છ�, તેઓ સાý થઈ શક� છ�. �રસચ�રો અનુસાર થયા છ�. અમે�રકામા� �ે�ટ ક��સરથી પી�ડત 3000 ��ીઓ પર
øવનને એટલુ� નુકસાન થશે. મન જેટલુ� શા�ત એટલુ� નકારા�મક િવચારોમા� ‘હ�� સાý નહીં થા�’, ‘આ બીમારી કરાયલાએક �રસચ� અનુસાર જે મિહલાઓએ પોતાની બીમારી
ે
�વા��ય વધુ સારુ રહ�શે.ઉ�સાહ અલગ બાબત છ�. �ુધારવા માગો છો તો લા�બી ચાલશ’, ‘હ�� નબળો થઈ ર�ો છ��’ જેવા િવચારો સામેલ �ગે સકારા�મક િવચારો રા�યા, તેઓ નકારા�મક િવચારો
ઉ�સાહ જગાડવા માટ� બહારના સાધનોની જ�ર પોતાના ��તકા�� ું છ�. �રસચ�રો એમ પણ કહ� છ� ક�, ý બીમારી દરિમયાન તમે ધરાવતી મિહલાઓની સરખામણીએ ઝડપથી સાø થઈ હતી.
પડતી નથી. ý શરીરમા� વહ�તા લોહીનો �વાહને આકલન કરો. સારી આવતીકાલ �ગે િવચારો છો, એમ િવચારો છો કો �વ�થ થયા પછી અ�યયન અનુસાર સકારા�મક િવચારોને કારણે તે સમાજથી અલગ થઈ નહીં
ુ
સારી રીતે સમø શકો તો તમારા ધબકારા સુધી તમે શુ�-શુ� નવુ� કરી શકો છો, તો તેનાથી પણ તમારી બીમારી દૂર થવામા � અને પોતાની સામા�ય ગિતિવિધઓ ચાલ રાખી. બીý એક �રસચ� મુજબ
પહ�ચી જશો અને �યારે ધબકારા અનુભવશો તો ઓછો સમય લાગે છ�. િવશેષ�ો સલાહ આપે છ� ક�, બીમારી દરિમયાન જે મિહલાઓમા િનરાશાવાદ વધુ હોયછ�, તેમની આટ�રીઝ ýડી હોવાની
�
તેમા� જે સિ�યતા ýગે છ�, તેનુ� નામ ઉ�સાહ છ�. તમારી બીમારી �ગેની નકારા�મક બાબતો વા�ચવાથી પણ બચવુ� આશ�કા રહ� છ�. �યારે સકારા�મક મિહલાઓમા આવુ� ઓછ�� હોય છ�.
�
એટલે પહ�લા ઉ�સાહ જગાડો અને પછી કોઈ કામ ýઈએ. સાથે જ દદી�ની સ�ભાળ રખનારાએ પણ સકારા�મક આશાવાદી ��ીઓની બીમારી સાø ના થઈ પણ બીýની સરખામણીએ સારુ�
કરો, આશા આપમેળ� પૂરી થઈ જશે. - ક��યુિશયસ બાબતો જ વધુને વધુ જણાવવી ýઈએ, જેમક� ‘તમે ઝડપથી øવન ø�યુ�.
