Page 11 - DIVYA BHASKAR 051421
P. 11

Friday, May 14, 2021









                                                                                         �
               ે
         મરા બલબલ સો રહા હ, શોરગુલ ન મચા!
                                                ુ
                                ુ



              ક��મ�સનો લય એ જ મયાદા ! ક���મક લય એ જ મયાદા!
                                                                           �
                                                                                                                                           �





        જની ���મોમા �વા મળતી મારામારી પણ આજના
                    �
          ૂ
        જવી બદકમલક ન હતી. એ મારામારી માડ પા�ચ
          ે
                   ૂ
                                          �
                ૂ
               �
                                      ે
                                              ે
                       ે
        િમિનટ ચાલતી. જ નાયક �યાગ કર, બીýન મદદ કર     ે
                            ે
                                  ે
            ે
        અન બિલદાન આપે ત લોકોન ગમતો
                      ુ
         બી     ý િવ�ય�ના એ િદવસો હતા. �ાથિમક શાળા તાપીના �કનારે
                                                   �
                                               �
                              �
                   ે
                આવલી હતી. વગમા ભણાવનારા અમારા સાહબ પલાખા
                            �
                     ુ
                     �
                લખવાન કામ સ�પી દઈને બહાર નીકળી જતા. ત જમાનામા  �
                                              ે
        િમ�ન તપખીરની દાબડી ધરવાની �થા હતી. િમ� દાબડીમાથી ચપટી ભર  ે
            ે
                                             �
        અન નાકને સઘાડ પછી વાત શ� થતી. વાત વાત થોડાક વા�યો અમન  ે
           ે
                 ૂ
                 �
                                        ે
                    �
                                           �
                                    ે
        સાભળવા મળતા: ‘શ લાગ છ? િહટલર ��જને ગાઠશ ખરો? ચિચલ
                      ુ
                      �
                                                    �
                            �
          �
                                            ે
                                          �
                                     ે
                          ે
                                              ે
                                           ુ
        માથાભાર છ. એમ જ સહલાઈથી ગાઠ તવો નથી. વળી, રઝવ�ટ ચિચલનો
                        �
                                 ે
                               �
                              �
                �
              ે
                                                  �
        ટકદાર છ. ગાધીબાપની અિહસાની ચિચલ અન િહટલર બમાથી કોઈને પરવા
                          �
                     ુ
                �
                                            �
              �
                                    ે
                                �
                                          ે
          �
         �
                       �
                �
                                          ુ
                                     ુ
                                     �
                                  �
        નથી. એમ ર�ટયા પર કાતવાથી �વરાજ મળ ખર? હા, સભાષ બોઝ ýપાન
                  ુ
                  �
                         ુ
                         �
        સાથ મળીન કશક અવનવ કરે તો નવાઈ નહી!’ આવા મા�તરોની વાતો
                ે
           ે
                                     ં
                           �
                                               �
                               ે
                ે
        અમારા કાન પડતી. નાના હતા �યાર અમન પોલીસનો ધાક બહ લાગતો.
                                   ે
                        �
                  ે
                                            ે
                                                    ે
        ‘�ક�મત’ ���મ ત જમાનાની �લ�ક-બ�ટર ���મ હતી. તાપીન �કનારે આવલી
                                 ે
                         �
        અમારી �યિનિસપલ શાળામા જ વીર નમ�દ િશ�ક તરીક� નોકરી કરી હતી અન  ે
               ુ
         �
                                 ુ
                                        �
                                               ે
        કટાળી ગયા પછી નોકરીમા�થી રાøનામ આપી દીધુ હત. અમ નાન�ડયા  �
                                           ુ
                                           �
                                              �
                                              ુ
        કરાø કરાøન કિવ �દીપø �ારા રચાયલ ‘�ક�મત’ ���મન ગીત મોટા
                                  ે
          �
               �
                                   �
                                   ુ
                  ે
        અવાજે ગાતા રહતા:
                  �
                       આજ િહમાલય કી ચોટી સ ે
                              ે
                        �ફર હમન લલકારા હ: �
                                   ૂ
                        ૂ
                       દર હટો, દર હટો, દર હટો
                             ૂ
                                          �
                                                                                          �
                               �
                                                                                        �
                                ુ
                                                                                               ુ
                   એ દિનયા વાલ�, િહદ��ાન હમારા હ |        એ નકશો અમ નાનપણમા� વારવાર દોય� હતો. એમા િસધ, બલિચ�તાન અન  ે
                                                                  ે
                                                                            ં
                      ુ
                                      �
                                      ુ
              �
            વષ 1943મા  બોલીવડમાથી  �ગટ  થયલ  આવ  ý�સાદાર  ગીત   આખ પýબ સમાઈ ýય તવ યાદ છ. આખ ન આખ બગાળ, આખ ન આખ  ુ �
                            �
                                     ે
                                                             ુ
                                                              �
                                                                                                 ુ
                                                             �
                                                                          ે
                                                                                                   ે
                                                                           �
                                                                           ુ
                                                                               �
                                                                                     ે
                                          �
                                                                                         �
                                                                                         ુ
                                                                                   ુ
                                                                                                 �
                                          ુ
                                                                                   �
                         ૂ
                    �
                                                                                          �
                                                                                                  ે
                                                                                         ુ
                               �
                                                                                            �
                               ુ
        સ�સરિશપની કાતરથી કમ બચી ગય હશે? એ જ ���મન એક ગીત હø   કા�મીર અન આખ ન આખ બમા� એમા ýવા મળત. �યામાર �યાર બમાન  ે
                                                                                         �
                        �
         ે
                                                                                 �
                                            ુ
                                            �
                                                                 ે
                                                                     �
                                                                       ે
                                                                                                     �
                                                                           �
                                                                           ુ
                                                                     ુ
                                                                              ે
                                                                      ે
                                                                                               �
                                                                                            �
                                                                         �
        યાદ છ�:                                           નામ ઓળખાત અન બમા ‘��દશ’ તરીક� ઓળખાત. રાદરમા અડધોઅડધ
                                                                   �
                                                                   ુ
                                                                                             ે
                                                                                          �
                                                                                          ુ
                                                            ે
                        બાદલ ! ધીર ધીર આ,                 વ�તી મસલમાનોની હતી અન પચાસ ટકા જટલા મસલમાનો બમાની આવક   સભળાવી તના શ�દો હતા: ‘અર, પછી તો અશોક કમાર હોપપુલ પરથી
                                                                            ે
                                                                                                                   ે
                                                                                                                                               ે
                                                                                        ુ
                                                                                    ે
                                                                                                 �
                                                              ુ
                                                                                                            �
                                                                                                                                ે
                                                                                                                                            �
                                ે
                                   ે
                                                                                                                      ુ
                                                                                                                �
                                                                        �
                                                                                                ે
                            ુ
                      ે
                                                                    �
                                                                                                                                   ે
                                                                                                                         ે
                     મરા બલબલ સો રહા હ, �                    પર નભતા. બમાની આવક પર નભનારા પ�રવારોની હવલીઓ આજે   તાપીમા ઝપલા�ય �યાર...’ લ�લકાકાન મન બધા પલ એટલે હોપપુલ અન  ે
                                                                                                                      �
                                                                                                                               ુ
                                                                                                                 �
                          ુ
                                                                                                                                           ુ
                                                                                                                                   ે
                                                                                          ે
                                                                                                                               �
                                                                                     ુ
                                                                                                                                      ુ
                      શોરગલ ન મચા.                               પણ હયાત છ. પ�રવારના કોઈ શભ �સગ મોટા મોટા ખમચામા  �  બધી નદી એટલે તાપી નદી ! મ કાકાન ક�: ‘કાકા ! હોપપુલ પર તો �ન
                          ુ
                                                                                                  ૂ
                                                                                                                                                       �
                                                                                                                                      �
                                                                         �
                                                                                         �
                                                                                 �
                                                                                                                                                 ે
                                                                                                                                             �
                                                                                         �
                                                                                                                  �
                                                                                                                                ૂ
                                                                                                                                          ે
                                                                                                                                             ુ
                                                                                               ે
                                                                                                      ૂ
           એટલુ યાદ છ ક વાદળને ધીરે ધીરે આવીને અવાજ ન              ભરલી મીઠાઈ ગામમા ઘરે ઘરે વહચાતી અન ગામના દર   પસાર �યાથી થાય?’ મને કાકાએ ચપ કરી દીધો અન ક�: ‘તન સમજ ન પડ�
                     �
                                                                     ે
               �
                   �
                                                                                                                                      ુ
        કરવાની અરજ સાથ નાિયકા ગીત �ારા કહ છ: ‘માર બાળક   િવચારોના   હળપિતવાસમા પણ પહ�ચતી.                  ગાડા !’ કાકાન રસભગ થયો ત ગ�ય ન હત. સરતનો એ લાડકો હોપપુલ
                                                                             �
                                   �
                                                                                                                     ે
                                                                                                                                      �
                                                                                                                         �
                                       �
                                                                                                             �
                                       ુ
                                                                                                                                  ુ
                                                                                                                                         ુ
                                                                                                                                  �
                                                                                                                               ે
                    ે
                                 �
        સત છ, માટ ત અવાજ ન કરીશ.’ માિહતી મળવી �યાર  ે                  જની ���મોમા ýવા મળતી મારામારી પણ આજના   આજે �યા છ? �
                 ુ
                �
                                    ે
          �
                 �
          ુ
         ૂ
                                                                                �
                                                                                                                 �
                                                                        ૂ
            �
                                                    ં
                                                                          ૂ
                           �
                                                                                              �
                                                                      ે
                                                                                                                �
                                                                         �
                 �
                                                                                                                                                       �
                                                                                                 �
                ુ
                �
                                                                                                                                  ે
                                   ુ
                                                                                                                                       �
                                                                                                                       �
        ýણવા મ�ય ક ���મના િદ�દશક �ી �ાન મકરø હતા   �દાવનમા   �       જવી બદકમૂલક ન હતી. એ મારામારી માડ પાચ િમિનટ   ‘मयादाममममयादा’ શ�દનો ��ø પયાય ઝટ જડતો નથી. મયાદા
                                                                            ે
                                    �
        અન ���મના નાયક સદાબહાર એવા અશોક કમાર હતા.                    ચાલતી. જ નાયક �યાગ કરે, બીýન મદદ કરે અન  ે  કોઈ મનુ�યના �વરાજ પર તરાપ નથી મારતી. �ીરામ ‘મયાદાપરષો�મ’
                                                                                             ે
                                                                                                                                                   ુ
                                                                                                                                                �
           ે
                                                                                                                                                    ુ
                   ુ
                         �
                                                                                                                                         ુ
                                                                                                             �
                                                                                ે
        નાિયકાન નામ મમતાઝ શાિત હત. ુ �            ગણવત શાહ           બિલદાન આપે ત લોકોને ગમતો. નાયકના શરીર પર   કહવાયા. એમણે રાવણનો વધ કય� હતો, પરંત આખરી સમાધાન માટ  �
              ુ
              �
                                                       �
                                                   ુ
                                                                                                                             �
                                  �
                                                                                                                                         �
          એ જમાનો કવો હતો? માબાપ માનતા ક ���મ ýવાથી                 ગોટલા (મસ�સ) દખાતા ન હતા. એ સૌજ�યમૂિત જવો   �ગદને રાવણની રાજસભામા મોક�યો હતો. મયાદા િવનાનો સમાજ એટલે
                                                                                                     ે
                  �
                                                                                                   �
                                                                                ે
                                                                                                                                                 ે
         �
                            �
                                                                                                                    ુ
                                                                               ે
                                                                                                                                                       ે
        સતાનો બગડી ýય. એ િદવસોમા પાચ આનાની �ટ�કટ લઈન  ે            જણાતો. નાયકના પટ પર પૌરુષના �તીક જવા Six-packs   િવવકહીન, બિ�હીન અન સમજણહીન સમાજ. રામના આ દશમા ��યક
                                                                                                                           ે
                                                                                        �
                                                                                              ે
                                                                                                                                                    �
                                                                                                              ે
                              �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                                                       �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                                           �
                                                                                                                            �
                    ુ
                  �
                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
                                                                                                                           �
                                                                                                                      ૂ
                                                                                                                    �
                                                                                                                   �
                                                                                                                   �
                                                                                                                   �
                                                                                                                   �
                                                                                                                   �
                                                                                                               �
                                                                                                   �
                                                                                                                   �
                                                                                                                  �
                                                                                                                    �
                                                                                                                    �
        ���મ ýવા માટ જવ એ હરખની ચરમસીમા ગણાતી, દસ આના            કદી પણ ýવા ન મળતા. એ નાયક કલાકાર ગણાતો, પહલવાન   કલાક �યાક  ‘’ તટતી રહ છ. આ જ ખરી ગરીબી છ. સમ� ��ા�ડ મયાદા
                                                                                                                    �
                                                                                                                   �
                            ે
                                                                                                                               �
                                                                                                                �
                                                                           ે
            ૈ
                                                                ં
                                                                                   ે
                                                                                  �
                                                                                                                ુ
                         ે
                                                                                                                  �
                                      �
                                                                                                 ુ
                                          ૈ
                                                                                                                                                 �
                               �
                                                                                                                                             ે
                                                                                                                      �
                                      ુ
        (62 પસા)ની �ટ�કટ લઈન િથયટરમા દાખલ થવ એ વભવ ગણાતો     નહી. નાિયકા �પાળી દખાવા માટ મકઅપ કરતી ખરી, પરંત પોતાના   પર ટક�લ છ. મયાદાનો ખરો સબધ તો ક���મક લય સાથ હોય છ.  �
                                                           ુ
           ે
                                           �
                                                                                    �
                                                           �
                                              ે
                                      ે
        અન એક �િપયાની �ટ�કટ લઈન પાછળના ભાગ બ��સમા �વશ કરવો એ   સદર શરીરને અના�ત કરવાની ઉતાવળમા હોય એવી છાપ નહોતી પડતી.          }}}
                            ે
                  �
                                                                                                      �
                  ુ
                                                                                                      ુ
                                                                                           �
                                                                  �
        તો શમ�ં ગણાત.                                     આઈટમ ગલ લગભગ ન હતી. આઈટમ ��ય તો સદતર ગરહાજર હત.
                                                                                               ે
                                                                                                                                        �
                              �
          કોઈ જવાિનયો ���મ ýવા જતા પકડાઈ ýય �યાર એ િબચારાન પકડી   નરગીસ જવી િહરોઈન �પાળી હતી.                             પાઘડીનો વળ છડ   �
                                         ે
                                                                ે
                                                 ે
               ુ
                                                                        �
                                               ે
                                           �
                                                                  ે
                                                  �
                                                                                                                                       �
                                                                                                                                      ે
                                                                                                                                       ુ
                                                                                           ે
        પાડનાર વડીલ એના માબાપન કહતો: તારા મગનાને સભાળજ, મ એને   �પાળા દખાવા માટ એને ઝાઝો �ય�ન કરવો પડ� તવી ��થિત ન હતી.   ��બ�ધ�ી રસાયલ મન
                           ે
                              �
                     �
             ે
        ગઈકાલ સાજ સરતની �યૂ લ�મી ટો�કઝમા� સગી �ખ ýયો હતો. સરતની   ���મી ગીતોમા ýવા મળત કા�યત�વ મનોહર જણાત. સગીત સગીત હત,     એ પિવ� ભટ છ �
                                         ે
               �
                  ુ
                                                                                                                                    ે
                ે
                                                  ુ
                                                                                          ુ
                                                                                                      ુ
                                                                                                      �
                                                                                          �
                                                                                                 �
                                                                          �
                                                                          ુ
                                                                   �
                                                                                            �
                                                             �
                                  �
                                                                                                                               ે
                    ૂ
                                                                                          �
                                                                                                                                ૅ
        એ લ�મી ટ��કઝ જની થઇ ગઈ ýવા છતા પણ હø ‘�યૂ લ�મી ટ��કઝ’ જ   એમા ઑરક���ાના ઘ�ઘાટનો અભાવ હતો. અશોક કમાર, રાજ કપૂર અન  ે  અન રશનલ મન
                                                                                                 ે
                                                                    �
                                                                                        �
               �
                                                                                           �
          �
                                              �
                         ુ
                                               ુ
        કહવાય છ. એ ટ��કઝના મસલમાન માિલક એ જમાનામા િહદ ��ી સાથ  ે  િદલીપક�માર પહલવાન ન હતા, કલાકારો હતા. સøવકમાર પાસ શારી�રક   એ વફાદાર નોકર છ. �
                                            �
                        �
                                                                                                                                ે
                            ે
                                                                           ે
                    �
                                 ે
                                                                                                �
                                     ે
                                         ે
             �
        લ�ન�િથથી ýડાયા હતા. �યાર ‘લવ જહાદ’ જવા બ ગદા શ�દો �ચિલત   તાકાત ન હતી. એની પાસ કલાશ��ત હતી, મસલપાવર �યા હતો? એ     આપણ એવો સમાજ
                                          �
                                                                            �
                                               �
        ન હતા. સરતમા મારા ગીતા �વચનો ગોઠવાતા �યાર શ�આતમા એ બહન   િદવસોમા ગામન ચોરે ન ચૌટ ‘�ક�મત’ ���મની ચચા થતી. અશોક કમાર   રચી બઠા છીએ ક �
                                                                                                                                 ે
                                                    �
                                                                                                                                  �
                      �
                                                                    ે
                  �
               ુ
                                                                         ે
                                     �
                                        ે
                                                               �
                                                                                          �
                                                                                                    �
                       �
         �
        મચ પરથી ભજનો ગાતા તવ બરાબર યાદ છ. �               જમા નાયક હતો એ ���મ ‘સ�ામ’ શ� થઇ �યાર �ટ�કટબારીથી શ� થયલી       જ નોકરનો આદર કર છ �
                                                                                       ે
                                                                                                                                        ે
                         ુ
                                                                                                     ે
                                                                                                                            ે
                                                                           �
                         �
                                                           ે
                                                            �
                        ે
                                        �
                                        ુ
                                 ુ
                                 �
                                       �
                                              ે
                                           �
          થોડાક સમય પર ટીવી પરથી �દીપøન ગીત વહત થય �યાર એક િવચાર   લાઈન ર�તા પરથી દકાનો વટાવીન ઘણે લાબ સધી પહ�ચતી. એમા નાયક   અન પિવ� ભટન ભલી ýય છ! �
                                           ુ
                                                                       ુ
                                                                               ે
                                                                                    �
                                                                                                   �
                                                                                                                                 ે
                                                                                                                                   ે
                                                                                                                                    ૂ
                                                                                     ે
                                                                                       ુ
                                                                                                                           ે
                        �
                                                                                               ુ
                                                             ુ
                                                               ે
                                                              �
                                                                                           ે
                                                                    �
                                 �
                           ં
                                        �
                                                                              ે
        આવી ગયો. એ જમાનામા વારવાર અખડ ભારતવષનો નકશો તાý થયો.   ચાલ �ન નદીમા ભસકો મારે ત ��યની વાત અમન લ�લકાકાએ કહી                         - આ�બટ� આ���ટા�ન
                                                                       ૂ
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16