Page 20 - DIVYA BHASKAR 040921

¾ }ગુજરાત Friday, April 9, 2021 20
Friday, April 9, 2021 | 20

�
�
ે
ે
ે
ે
ે
�
ુ
માચ� મિહનામા ગજરાતના 19 �ોલસ અન 107 માછીમારના �� બન દશોમા ઉહાપોહ થયો અન વાજપયીની સરકારના સમયમા ભારત-
�
�
ે
ુ
�
ે
�
પાક સબધો સધારવા �યાસ થયા �યાર અક તબ� 5 દ�રયાઇ માઇલનો
ે
�
અપહરણથી સનસનાટી, પાક જલોમા 384 સબડી ર�ા છ � કોમન �ફિશગ ઝોન રચવાની દરખા�ત થઇ હતી. અાતરરા��ીય સરહદ અાવી
�
ે
ં
ે
�
ે
ે
ે
�યવ�થા થાય તો બ દશો વ� અક સામા�ય બફર ઝોન ઊભો થઇ ýય અન ે
ે
ે
ભારત-પા�ક�તાન સાગર સરહદ નહી. પણ અા દરખા�ત �યવહાર નહોતી. મોટ� કારણ નાપાક ઇરાદાઅો �
ૂ
ે
�
ે
ે
ૂ
�
ે
�
ે
તમા ભલચક કોઇ માછીમારો પોતાના �ોલસ સાથ �વશી ýય તો અન પકડાય
ે
�
ં
ુ
ુ
�
અન �ો�સી ય�ન હત. ભારતના જદા જદા શહ�રોમા થયલા બ�બધડાકામા
�
�
�
�
ુ
�
ુ
ુ
ે
ુ
ે
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
વપરાયેલા િવ�ફોટક પદાથ અન અાતકીઅોની તમ જ કફી ��યોની હરાફરી
માછીમારોના� અપહરણ �યા� સધી? અા ક�છ-પાક સરહદ જ થતી રહી છ અન પા�ક�તાનની ખ�ફયા અજ�સી
ુ
ે
ે
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
અાઇ.અસ.અાઇ. માથ રહીન કરાવ છ. અન તો બફર ઝોન ‘અાશીવાદ’
ે
ે
ે
�
�
�
સમાન થાય. શ થઇ શક?
ુ
ે
�
�
મહ�વની વાત ન પીડા ગરીબ, અધિશિ�ત માછીમારોની છ. માછીમારી
�
ે
કરવા જતા લોકોમા� પદરેક વષના છોકરા તમ જ 70-75 વષના ��ોય હોય
�
�
�
ુ
�
ે
�
�
ે
છ. તમના માટ જલમા સમય િવતાવવો મ�ક�લ છ. અાિથક રીત તો અમના
�
�
ે
ે
પ�રવારોને ભીસાવ પડ� છ, પણ સામાિજક �સગો બગડી ýય છ. અાવા તમ
�
ં
ે
�
�
ુ
�
�
�
ે
જ અ�ય માનવીય ��ોના ઉકલ માટ કામ કરતી અક િબનસરકારી સ�થા
�
�
ે
ે
ે
નામ પા�ક�તાન-ઇ��ડયા પીપ�સ ફોરમ ફોર પીસ અ�ડ ડમો�સી સાથ ýડાયલ
ે
ે
પ�કાર જતીન દસાઇઅ અાપલી માિહતી અનસાર માછીમારો તો વહલા-મોડા
ે
ે
ુ
�
ે
�
ઘર પહ�ચ છ, પણ જમના થકી કમાણી થાય છ અ �ોલસ કરાચી બદરે જ
ે
ે
�
ે
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
િબ�માર હાલતમા છ. ભારતના 1200 �ોલસ �યા છ. અકની �કમત 50 લાખ
�
�
�
ે
�
�.ગણીઅ તો 600 કરોડ �. થાય. પા�ક�તાનના 300 �ોલસ ભારતમા છ. �
�
�
અામ તો ભારત-પાકના માછીમારોની ઘરવાપસી જલદીમા જલદી થાય
ે
ે
ે
ે
અ માટ બન દશો વ� 2008મા સમજતી થઇ હતી અન �યવ�થાય િવચારાઇ
�
ે
ૂ
�
�
ે
ુ
ે
હતી. અા અનસાર દરેક 1 ý�યઅારીઅ અન 1 જલાઇઅ બન દશ છ
ે
ુ
ે
ે
�
ુ
�
�
મિહનામા કટલા માછીમાર ક નાગ�રક ગરકાયદે સરહદ પાર કરતા પકડાયા
�
ે
�
છ તની માિહતીની અાપ-લ ઉ�ાય�ત ક�ાઅ કરે. �યાર બાદ બન ે
ે
ે
�
�
ે
ુ
ુ
ે
ે
�
દશો યાદી અનસારના �ય��ત અમના જ નાગ�રક છ અની ખરાઇ
ે
ે
ે
ે
ે
�
કરીને સમથન અાપ અન અક મિહનામા� જ અની ઘરવાપસી
�
�
ે
ુ
ુ
ુ
થાય, પણ �યવહારમા અવ થત નથી. 7 ફ�અારીના રોજ
�
�
�
અસા� ક�છ અા કટારમા િદનારાના ઇ�માઇલનો �ક�સો ટા�યો હતો.
�
�
નાગ�રકતાની ખરાઇ કરવામા ભારતની લાપરવાહીન ે
�
ુ
ે
�
ુ
ુ
ે
લીધ 4 વષ અન જલમા સબડવ પ� હત. અાવ બીý
�
�
ે
ે
�
ુ
�
�
કીિત ખ�ી �ક�સાઅોમાય થત રહ છ. અાજના �ડિજટલ યગમા �
�
ે
ુ
ુ
�
�
�
�
ુ
�
�
ે
રત-પા�ક�તાનની દ�રયાઇ સરહદ વીતલા માચ� મિહનામા
ુ
�
જદી નદીઅોના� પાણી રણમાથી અરબી સમ�મા ઠલવાય
ભા નાપાક મ�રન િસ�યો�રટી અજ�સી �ારા ગજરાતના છ. ખાર અન મીઠ પાણી ભગ થવાથી સýતા પયાવરણમા� નાગ�રકતાની ખરાઇ તો એક મિહનામા થઇ જ જવી
ે
ુ
ે
ુ
ે
�
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
�
માછીમારોના અપહરણના ચાર �ક�સા �કાશમા અા�યા છ. 12 િઝગા, પાપલટ અન જલી �ફશ જવી �કમતી માછલીઅો પ�કળ ýઇઅ. ે
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
ે
ુ
ે
�
ે
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
�
બોટ પરના 66 માછીમારોન કરાચીની જલમા ધક�લી દવાયા છ. અાવ બન છ � �માણમા થાય છ, તથી સરહદી િસર�ીકના મખ તમ જ અની ખર, ýસસી ક બોડર �ોિસગના �ક�સા અન માછીમારોની
ૂ
�
�
�
ુ
ે
�
�
ે
ે
�
�યાર સાગર સીમાની સવદનશીલતાનો મ�ો અખબારો તમ જ �યૂઝ ચનલો નøકના જખાૈ સધી લબાતા સરહદી દ�રયાઇ િવ�તારમા બન દશના પીડા બનન અલગ રીત િવચારી શકાય. દ�રયાઇ સીમાઅે ભારતીય
ુ
ે
�
�
ે
�
ે
ે
�
ુ
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
�
�
ે
ે
�
ે
પર ચચાયા જ�ર કરે છ, પણ માછીમારોની સલામતીના �� લાબા સમયથી માછીમારો પોતાના �ોલસ લઇન માછલીઅોના દ�લો કબજે કરવા ઊમટી પડ� કો�ટગાડ� અન પા�ક�તાન મરીન િસ�યો�રટી અજ�સી સરહદ અોળગતા
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
ં
ે
ે
ે
�
�
ે
ૂ
�
ે
ુ
ે
�
ે
�
�
ગચવાયલો જ છ. પ�રણામે બન દશના માછીમારોન લાબા સમય સધી કરાચી છ, પણ સાગર સીમાની અાકણીના અભાવ બ દશોને અલગ પાડતી રખા માછીમારોન પકડીને જલમા ન ધક�લતા તમને ચતવણી અાપીન પાછા
�
ે
�
ે
ક ભજની જલમા� દોજખ જવી િજદગી ગýરવી પડ� છ. � પર કોઇ તરતા િનશાન ક દીવાદાડી મોજૂદ નથી તથી બન દશોના માછીમારો વળવાની તક આપે અ �યવ�થા િવચારી શક. જતીન દસાઇ અન અમની
ે
ે
ુ
�
�
�
ે
ે
ે
ુ
�
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
ે
�
�
�
�
�
�
�
ે
ૂ
ે
અા સમ�યાની િવગત વાત છડીઅ, અ પહલા ક�છની જખાૈ નøકની શરતચકથી ક પછી વધ માછલી મળવવાની લહાયમા ýણ-અýણ સરહદ સ�થા પણ અા િહમાયત કરે છ. ભારત-પાક સબધોની કડવાશ બરકરાર છ,
�
ુ
�
ે
ુ
ે
�
ે
ે
�
સાગર સીમાની ��થિત સમø લવી જ�રી છ. અા અક અવો િવ�તાર છ � પાર કરી ýય છ. અાવ વખત પા�ક�તાનની અજ�સી ક ભારતીય કો�ટગાડ�ની પણ અમ�રકામા સ�ાપલટા પછી ભારત-પાક પર સબધો સધારવા દબાણ
ે
ે
ે
�
�
�
ે
�
�
ે
�
ુ
ુ
�
ં
�
ે
�યા દ�રયાઇ સરહદની અાકણી ભાગલાના સાત-સાત દાયકા પછીય ભારત- ચો�કયાત નાકાઅો �યા અાવી ચડ તો માછીમારોન અાવી બન છ. થવાન રાજકીય િનરી�કો માન છ �યાર માછીમારોની પીડા ટાળવાન અશ�ય
ે
�
�
�
ૈ
ુ
ે
�
�
�
ે
�
�
પા�ક�તાન કરી શ�યા નથી. મતલબ ક �યાથી ભારતની સરહદ શ� થાય સાડા પાચ-છ દાયકાથી બન દશો વ� અા પકડદાવ ખલાઇ ર�ો છ અન ે નથી. જમ ભારત-પાક િ�ક�ટ સબધો પન: શ� કરવાનો િવચાર વહતો થયો
�
�
ે
ે
�
ે
ુ
ે
�
�
ે
ે
�
�
છ અન �યા પા�ક�તાનની હદ પરી થાય છ, અ અાજ દી’ સધી ન�ી જ માછીમારોનો ‘ખો’ નીકળી ર�ો છ. અ�યાર પા�ક�તાનની જલોમા ભારતના છ તમ દ�રયાઇ સીમાએ માછીમારોની સલામતી માટ પહલ થાય એ સમયનો
ૂ
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
ુ
ુ
�
�
ં
�
થય નથી. અહી કોરી સિહતની ખાડીઅો (�ીકો) મારફત વરસાદ અન જદી 384, �યાર ભારતની જલોમા 77 પા�ક�તાની માછીમારો કદ છ. અગાઉ અા તકાદો છ. �
ે
ે
�
અનસધાન
ુ
ં
ે
ે
ૂ
સાથ આપતો રહીશ. કળદવી, ઇ�ટદેવ, છડાછડી છોડવી, પýપાઠ, માળા, આવતી �ય��ત પાસ તઓ કદી હાથમા �િપયા લતા નથી.
�
ે
�
�
�
ે
�
ે
�
�
સમયના હ�તા�ર ધપ-દીવો-અગરબ�ી આ બધ જ તારી સાથ હ પણ કરીશ. િવ�ા આજથી ત જ તમણે એક ધમાદાપટી રાખી છ આવનાર �ય��ત પોતાની મરø મજબ
ુ
ુ
�
ૂ
ે
ુ
�
�
ે
ુ
�
ે
ે
�
ે
ે
�
માર િવ� છો.’ િવર�તને વળગી પડ�લી િવ�ા મનોમન િવચારતી રહી: ‘�મ એ પટીમા �િપયા નાખી ýય અન �યાર આિથક જ��રયાત ઊભી થાય �યાર ે
ે
ે
�
ુ
�
ે
ૂ
�
ે
�
ુ
ે
ુ
�
ુ
�
�
થાય ત માટ પર સમથન આ�ય હત, પણ હવ અમ િનરાશ થયા છીએ. ક��ેસ એ જ ઇ�ર છ. �મની સામ ન કોઇ િવ�ોહી છ ન કોઇ �ોહી.’ � બહનો સરખ ભાગ �િપયા વહચી લ. �ભના �શની સવા ‘પા�ય બાઈય’
ે
ે
�
ે
�
�
ુ
ે
ુ
�
�
ે
ે
ુ
ુ
�
ભાજપને હરાવીન �યા�ય સ�ા મળવ તવ લાગત નથી. અ�દલ રહમાન પોતે (શીષકપ���ત: ‘મરીઝ’) કરી શક તવી �ભ પાસ �ાથના.
ુ
ે
ે
ુ
ે
�
ે
�
�
�
�
એક ઉમદવાર છ. લીગના નતા પન��ડ સાદીક અલી સાહબ થગલ કહ છ ક �
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
ુ
ે
�
�
સ�યલ�ર�મ ભયમા છ, અમ તન માટ લડી ર�ા છીએ. �� િવશેષ માનસ દશન
ે
ે
�
�
�
�
ૂ
હાલની ચટણીમા આમાના કટલાક ટચકડા પ�ો હાજર છ, ચટણી લડી
�
ૂ
�
ૂ
�
ૂ
�
�
ુ
�
ે
�
�
�
ર�ા છ. સામા�ય રીત તમની તરફ�ણમા થત મતદાન મ�ય ઉમદવારોને નડ� છ, પરંત એ તો છ બદગીના! ‘રામચ�રતમાનસ’મા ભ��તમિણની ચચા છ. અન �ીý સય. રામ �વય �
�
ે
ુ
�
�
ે
ુ
ે
�
ે
ુ
ે
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
�
�
�
�
ે
ે
ૂ
�
�યારક øત તો સ�ાના સતલનમા ભાગ ભજવ છ. ýઈએ, આ પ�રણામોમા� કબીરøએ તમના �ત સમય બધા િશ�યોન મગહરમા બોલાવી લીધા. સય છ, ‘રામ સિ�દાનદ િદનેસા.’ તો િશવ�પ હનમાનøના �ણ ન�
�
ે
ે
�
ં
તમની અસર વધ છ, ઘટ� છ ક નામશષ થાય છ? � મારા ��ય બાદ કલહ કરશો નહી એમ કહીન ક�ટરમા જઈ પોતાના હાથની છ- સય, ચ� અન અ��ન. આ �ણ ન�ો �ારા, �યારક �ાન�પી દીપક
ે
�
ે
�
ૂ
�
ે
ે
ુ
�
�
�
ે
ુ
�
�
વણલી ચાદર ઓઢી કબીરø સઈ ગયા. આ�માન પરમા�મા સાથ િમલન થયુ. �ારા, �યારક ભ��ત�પી ચ�મા �ારા તથા પરમા�માના સય�પી �કાશ �ારા
�
ૂ
ે
ૂ
ે
�
ે
�
ુ
રણમા �ી�ય ગલાબ કબીરøની �િતમ િવિધ �ગ િહ�દ અન મ��લમ િશ�ય વ� ઝઘડો થયો. હનમાનø આખા જગતને ઉýગર કરે છ. �
ુ
�
�
ુ
ુ
ે
ે
ે
ુ
�
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
કબીરø કહ છ : ‘ભાઈઓ, હ સતલોકમાથી આ�યો છ અન સતલોકમા ý� (સકલન : નીિતન વડગામા)
�
ં
ે
�
ે
જવુ તો હોતુ જ હશ નહીતર ઉતર અન દિ�ણ �વો પર ઊભલા િવ�ા છ.’ �યાર તેમના �તદેહ પરથી ચાદર હટાવવામા આવી તો �યા� Ôલોનો
ે
�
ુ
�
�
ે
�
ે
�
�
ે
�
ે
ુ
ે
ે
અન િવર�ત એકબીýના �મમા શી રીત પડી શક? કદાચ પર�પર િવરોધી ઢગલો હતો. કહવાય છ ક િહ�દ અન મ��લમોએ Ôલ અન ચાદર અડધા- મથન
�
ુ
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
િવચારધારાઓમાથી શક? અડધા વહચી લીધા અન પોતાના ગરન મળવી લીધાનો આન�દ તઓ માણતા
�
ે
ે
ે
�
ે
�
ુ
�
ુ
કદાચ પર�પર િવરોધી િવચારધારાઓમાથી જ આવ ચબકીય આકષ�ણ ર�ા. � મિજલ મળી જ ýય છ. �ાનયોગ, કમ�યોગ, ભ��તયોગ, �યાનયોગ વગર ે
�
�
�
ુ
ે
ુ
�
�
ુ
�
ે
ં
ે
ે
જ��ય હશ. િવ�ાની બહનપણીઓએ એને વારવાર ચતવી હતી: ‘ýજ, ઇ�રન �ા�ત કરવાના જદા જદા માગ છ તથા અક �કારની સાધનાઓ છ.
�
�
ે
ૂ
�
�
ે
ુ
�
�
આ માણસ પરો િવ�ોહી છ. સસારના એક પણ મ�ા િવશે ત િદલથી િવચારી પા�ø બાઈય � ુ એ બધામાથી આપણે આપણી �કિત તથા રિચ �માણ કોઇ માગ પસદ કરીને
ુ
�
ે
�
�
�
ે
ુ
ે
નથી શકતો. તની પાસ મા� કોરુ િદમાગ છ. ત રહી લાગણીસભર છોકરી. આપણી મિજલન �ા�ત કરી શકીએ છીએ. પોતાના આરા�યદેવન �ા�ત કરી
ે
�
ે
ે
ુ
�
ે
ે
ે
�
�
�
�
�
એની સાથ પરણીને ત રોજ રોજ ઘવાતી રહીશ.’ િવ�ા ન માની. કદાચ એ �યારક આખી રાત ýગીને આ સવાન ચાલ રાખી છ. 365 િદવસમા� જવ�લજ શકીએ છીએ. ý ક બધામા ભ��તમાગ સૌથી સરળ છ. ભ��તનો અથ છ-
ુ
�
�
ે
�
�
િવર�તના િદમાગના �મમા પડી ચકી હતી. લ�નનો િદવસ નøક આવી આ સવાકાય બધ ર� છ. � િદ�ય �મ, પરમિપતા પર�� પરમે�ર ��ય �મ.
ે
ૂ
�
ુ
ે
ે
�
ે
�
�
�
ુ
�
�
ગયો. િવ�ાએ ડરતા ડરતા પ�, ‘હ અન મારા મ�મી-પ�પા લ�નિવિધમા � સશીલાબહન કહ છ ક ‘પશ-પ�ીઓ તો �કિતનો ધબકાર છ. આ અબોલ ભ�તયોગ ભાવના�ધાન અન �મી �કિતવાળા સાધક માટ ઉપયોગી છ.ત ે
ે
�
�
�
�
ુ
ે
�
�
ુ
�
ૂ
�
�
ે
�
માનીએ છીએ. હ ý� છ ક તન આ બધ ઉપરછ�લ િ�યાકાડ જવ લાગ છ. øવના પોષણ માટ મનુ�યની ઉ�પિ� થઈ છ તો આપણે યથાશ��ત એ અબોલ ઇ�રના સાકાર અ સકગણ�પને �મ કરે છ. અથવા તો ઇ�રના િનરાકાર
�
�
ુ
�
ં
ે
ુ
�
�
�
ુ
�
ુ
�
ે
ે
ે
�
�
�
�
�
ુ
ુ
ે
�
ે
�
�
�
�
મારી િવનતી છ ક…’ øવની સવામા ભાગીદાર બનવ ýઈએ.’ તથા િનગ�ણ�પને પણ �મ કરી શક છ. ત ઇ�રના સગણ�પમા , મિત,
ે
�
�
�
ૂ
�
ે
�
િવર�ત િવ�ાના હોઠો પર પોતાની હથળી મકી દીધી, ‘તાર િવનતી જલીબહન કહ છ ક ‘િવના મ�ય રોટલા લવા લોકો રાø થતા નથી એટલે િચ� વગરનો આ�ય લ છ. ત અન�ઠાન , જલ , પ�પ, ચદન , ધપ ,દીપ,
ૂ
ુ
�
�
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
ુ
ૂ
ુ
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
ે
ે
ૈ
�
�
ે
ે
ે
કરવાની જ�ર નથી. હ ઇ�રમા� ક આવી બધી િવિધઓમા ભલ ન માનતો તઓ પરચુરણ ખચ પટ એક રોટલા પાછળ બ �િપયા અન રોટલી પાછળ દોઢ નવધ વગરથી ઇ�રની પý કરે છ.�મ �યાર ભ�તના �દયમા �વાિહત
�
�
ે
ૂ
ે
�
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ે
�
�
�
ે
�
�
�
ુ
ૂ
�
ે
ે
�
ે
�
હો� પણ હ તારામા માન છ. ડીબટમા ભલ હ øતતો ર�ો પણ િજદગીમા � �િપયા જટલી મજરી લ છ. થાય છ �યાર ભ��ત એ �મના �વાહમા વહીન અપાર �મના સાગર એવા
ે
�
ે
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
તારી સામ હારી ગયો છ. લ�ન થઇ ગયા પછી પણ ત જ કહીશ એ િવિધમા હ � � આ �કમત છ�લા સાત વષથી આજ સધી કાયમ છ. ઘરે રોટલા લવા પરમા�મામા ભળી ýય છ. �
�
�
�
�
�
ુ
�
�
ુ
�