Page 18 - DIVYA BHASKAR 032522
P. 18
Friday, March 25, 2022 | 18
�
ે
ે
�
ે
ુ
ઝાહરા કાયદાન ભણી. િપતા �ોિસ�યૂટર હતા. ઘણી અફઘાન ��ીઓ એમન થતા અ�યાય છ. એમણે સામા�ય રીત લોકોને િવિચ� લાગ એવો મહ�વનો
�
િનણ�ય લીધો છ. એમણે એમના સતાનોને પોતાના મા�પ�ની
�
�
ે
માટ એની પાસથી મદદ લવા આવતી. ઝાહરા મિહલાઓના અિધકારો િવશે સýગ બની અટક આપી છ, એમના પિતની નહી. ના, એમણે છટાછડા નથી
ે
�
�
�
ં
�
�
�
�
ે
ે
ે
�
લીધા. પિત-પ�ની સમજપૂવક �મથી સાથ રહ છ અન આન�દથી
તારાથી આ ન કરાય øવ છ. � ુ ે
ે
પરષ�ધાન સમાજની પરંપરા �માણ બાળક એના િપતાની અટકથી
ુ
�
�
ે
�
ુ
જ ઓળખાય છ, પરંત ��ી હ�ચન એ મા�ય નહોતુ.
�
એમણે લ�ય છ: ‘મારા પહલા સતાનના જ�મ વખત જ હ બાળકન ે
�
ે
�
�
ુ
�
�
ે
ે
ે
ે
�
ુ
�
ે
�
ે
ે
�
ુ
અ મે�રકાના ‘ટાઇમ’ મગિઝનનો તાજતરનો �ક ઓનલાઇન ે હતો ક ગમે તવી મ�ક�લીનો સામનો કરીને પણ અમ ઇિતહાસ બદલી િપતાની જ અટક મળ એ પરંપરા સાથ સમત નહોતી. મારા મત એવ જ
ુ
ુ
�
ે
�
ે
બન ત જ�રી નથી. એ પાછળ એમનો તક� ýણવા જવો છ: ‘મા નવ નવ
ે
�
શકીશ.’ મિહલાઓનો અવાજ બલદ કરવા એ પ�કાર બની.
ે
વાચતો હતો. એમા બ િવદશી મિહલાઓના આ�મબળ અન
�
ે
�
ુ
ે
અિધકાર ��યની સýગતાના �ક�સા �યાનમા આ�યા. અફઘાિન�તાનમા મિહલા માટ પ�કાર તરીક� કામ કરવુ ýખમી હત, મિહના સધી સતાનન ગભમા ધારણ કરે, ગભાવ�થાની તકલીફો સહન
�
ે
�
�
�
ુ
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
અફઘાિન�તાનની ઝાહરા ýયાનો જ�મ 1992મા થયો �યાર પછી થોડા � છતા એ અડગ રહી. ગયા વરસ તાિલબાનોએ ફરી અફઘાિન�તાનમા � કરે, �સવની પીડા સહન કરે, એમને ઉછરવાની મોટા ભાગની જવાબદારી
�
ે
ે
�
�
ે
ે
વષ તાિલબાનોએ અફઘાિન�તાન પર કબý જમા�યો અન ��ીઓનો સ�ા કબજે કરી પછી અનક અફઘાન નાગ�રકોની જમ ઝાિહરા પણ પણ એ જ ઉપાડ, છતા� સતાનોને માતાની અટક સાથ ýડવાની વાત
ે
ુ
ુ
�
ે
ે
િશ�ણ મળવવાનો હક છીનવી લવાયો. ઝાહરા ભણવા માગતી હતી. દશ છોડીને ય.ક. આવી ગઈ. �યા રહીન એ ‘ર�શાના આવ �યાર સમાજ એને �વાભાિવક માનીન �વીકારી કમ
ે
ે
�
�
ે
ે
�
ે
�
�
ુ
ુ
ં
�
લાચાર િપતાએ ક�: ‘ત છોકરી છ, તન ભણવાની છટ નથી.’ મી�ડયા’ �ારા અફઘાની ��ીઓની હાલત શક નહી?’
�
�
�
ે
ે
ઝાહરાના કાકા મદદે આ�યા. દિનયા સામ લાવી ર�ા છ. ડબકી સારા નસીબ ��ી હ�ચના પિત એના ��તાવ સાથ ે
ુ
�
�
�
�
�
�
ુ
�
�
એમણે ક�: ‘ત છોકરાના કપડા� પહરી મારી સાથે �કલમા� ઝાહરાએ એક ઇ�ટર�યૂમા ક�: સમત હતા. આમ પણ એમને પોતાની અટકનુ વળગણ
�
�
ુ
�
ુ
આવજે.’ બહ ýખમી કામ હત. પકડાઈ ýય તો તાિલબાનો ‘કોઈ સવાર હ મારી હોટલના નથી. એ પણ માન છ ક ��ી એના સતાનોને િપયરપ�ની
�
�
�
ુ
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
ે
ુ
�
�
ુ
ે
�
�
ઝાહરાની સાથ આખા કટબન ખતમ કરી નાખ. પરંત એ નાનકડા �મમા ýગ �યાર ે વીનશ �તાણી અટકની ઓળખ આપવા માગતી હોય તો માતા તરીક� એ
�
ે
�
�
ýખમ લવા તયાર હતી. મને થાય ક હ આ કામ નહી ં અિધકાર એને મળવો ýઈએ. એ િવશ ��ી હ�ચ ઘણી વાર
ે
ે
ૈ
�
�
ે
�
�
િપતાએ પણ સાથ આ�યો. ઝાિહરા છોકરાના વશમા � કરી શક, પણ લપટોપ ખોલ ુ � અણગમતા સવાલોનો સામનો કરવો પડ� છ.
�
ે
�
�
�
�
�
કાકાની સાથ રોજ બ કલાક પગે ચાલતી �કલ જતી અન બ ે ત સાથ જ હ પ�કાર બની ý� �ીý સતાન માટ સોિશયલ િસ�ય�રટી કાડ મળવવાનો �સગ
ે
�
ે
ે
�
ે
ે
ુ
�
ે
�
�
કલાક ચાલીન પાછી આવતી. છ. અફઘાિન�તાનમા છપાયલી બહાદર આ�યો �યાર �યાની મિહલા અિધકારીને બાળકના નામ પાછળ માતાની
�
�
ે
�
ે
ુ
ે
ભણવા માટ એ કોઈ પણ મ�ક�લીનો સામનો કરવા મિહલા �રપોટ�રો øવના ýખમ �યા�થી અટક અજગતી લાગતી હતી. ��ી હ�ચ આ�હ રા�યો �યાર એ પિતની
�
�
ે
ે
ુ
ુ
�
ુ
ે
ે
તયાર હતી. ઝાહરાન ‘મોહ�મદ’ નામ આપવામા આ�ય. અમન �ટોરીઝ મોકલે છ. એ બધી સમિત મળવવા માગતી હતી.
�
�
�
ૈ
ે
�
ૂ
�
�
�
નøકના સગાસબધી હø પણ એને મýકમા � મિહલા-પ�કારો ýણ છ ક અમ ે ��ી હ�ચ અિધકારીને ધારદાર સવાલ પ�ો: ‘કોઈ સતાનની અટક
�
ે
�
�
�
�
ે
‘મોહ�મદ ઝાહરા’ કહ છ. � અફઘાન મિહલાઓના ભિવ�ય માટ કામ ન�ી કરતા પહલા માતાન પછવામા આવ છ?’
�
�
�
�
ે
ૂ
�
�
�
ે
અમ�રકાએ તાિલબાનોન તગડી મ�યા કરીએ છીએ.’ એમને દરેક જ�યાએ એ જ �કારના આ�ય� અન ��ોનો સામનો
ે
ૂ
ે
ે
ે
�
ૂ
�
�
પછી ઝાહરાએ ‘મોહ�મદ’ બનીને ઝાહરાના માતાિપતા વતન છોડી કરવો પડ� છ. �યારક તો કોઈ એમના સતાનોને પણ પછ છ: ‘તમને
�
�
�
ે
ભણવાની જ�ર ન રહી. એ કાયદાન � ુ શ�યા નથી. તઓ પોતાના જ દશમા� માતાની અટક આપવા માટ તમારા િપતા કમ સમત થયા?’
ે
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
ભણી. િપતા �ોિસ�યટર હતા. �યાક છપાઈન રહ છ. ઝાહરા એમની ��ી કહ છ : ‘હ અમારા સતાનોના નામની સાથ મારી અટક
�
ે
�
ૂ
�
ે
ઘણી અફઘાન ��ીઓ એમને થતા સાથ ફોન પર વાત કરે �યાર િપતા સાભળ છ �યાર મને િવશષ આન�દ થાય છ ક તઓ મારા
�
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
�
�
�
ે
ે
ે
ૂ
�
�
�
�
અ�યાય માટ એની પાસથી મદદ રડ� છ. તમ છતા દીકરી દશમાથી મા�પ�ના પવýની સાથ ýડાયલા રહશ – િસવાય ક એમાન કોઈ
ે
ે
�
�
ુ
�
ે
લવા આવતી. ઝાહરા નાનપણથી બહાર નીકળી શકી છ અન એનુ � ભિવ�યમા એના સતાનન પોતાના પાટનરની અટક આપે. મારી એમા �
�
ે
�
ે
�
�
ે
મિહલાઓના અિધકારો િવશ ે કામ કરે છ આ વાતનો એમને પણ સમિત હશ.’
�
�
�
સýગ બની. આન�દ છ. આ બન �ક�સા વાચતી વખત િહલરી ��લ�ટનના શ�દો યાદ આવતા
�
ે
�
ે
ે
ે
�
ે
�
�
એ કહ છ : ‘મને અન ે બીý �ક�સો અમ�રકાના � હતા: ‘માનવ અિધકારો મિહલાઓના પણ અિધકાર છ અન મિહલાઓના
�
મારી બહનપણીઓને િવ�ાસ લિખકા ��ી હ�ચનો દરેક અિધકાર માનવ અિધકાર છ.’
�
�
ે
અફધાિન�તાનના મિહલા પ�કાર ઝાહરા �યા
�
ં
ુ
અનસધાન
ડાબરી ઇિતહાસકારોનો ભાડો �યાર Ô�ો ક �યાર રામચ� ગહા, �તાપ લો બોલો, કતરાએ �ફ�મ બનાવી !
�
�
�
ે
િશવસનાના રાજકારણી સજય રાઉતની કહવાતી સહી પણ આ પ�મા હતી. �
િવચારોના �દાવનમા � ે � ે � ે � ુ
ં
�
�
ે
ુ
�
�
ૂ
�
ે
ુ
ભાન મહતા અન સજય રાઉત ક� ક આ પ�મા સહી કરવાની વાત તો દર,
ઇ�છા ખરી. એમણે પ� ýયો સ�ધા નથી. આનો મતલબ એમ થાય ક ��કી, ચ�વતી� નડામા મો���યલ �યિઝયમ ઓફ ક�ટ��પરરી આટ� નામન આટ�
�
�
ુ
ુ
ે
�
�
ુ
�
�
ુ
ુ
�
ે
ુ
ે
�
આજની ��વી બીý િવ�ય� પછી આજે �ીý િવ�ય�ની ભખડ પર અન ચોપરાની ગગ ઉપરની �ય��તઓની પરવાનગી વગર એમના નામનો ક � એ��ઝિબશન યોýય. આ �દશનમા એક િવડીયો �ફ�મ
ે
ે
�
ુ
ુ
�
ે
ુ
�
�
�
�
�
સવનાશન �રહસલ કરી રહી છ ક શ? સવનાશ ý �યવહાર બાબત હોય, ઉપયોગ કરી લીધો! આજે �યાર િવ�મ સપટ ક ઉદય માહ�રકર જવા લખકો �દિશત થઈ જ એક કતરાએ બનાવી હતી. જના �ટરબક
ે
�
ે
ે
�
�
ે
�
ે
�
ૂ
�
�
�
તો જ િવ�શાિત અ�યવહાર બાબત હોઇ શક! હાટ એટ�કનુ એડવા�સ બ�કગ વીર સાવરકર િવશ પરાવા સાથ સાચી વાતો લખ છ �યાર લ��ટ�ટોના� પટમા � નામની એક �ધી
�
ુ
ુ
ે
ે
ે
�
ે
ે
ે
ે
�
ુ
�
�
કરાવીને આજનો મનુ�ય �િત�ણ �ગજળની તલાવડીમા ડબકા ખાતો રહ � તલ રડાય એ �વાભાિવક જ છ! � ખોપડીની માનનીએ
�
ૂ
છ! જના �ા��સ�ટર પર બટન ફરવીને એ આન�દ��નુ �ટશન પકડવા મથ ે �ટ�લી નામના પોતાના
�
�
�
�
�
�
�
ુ
�
�
છ, પરંત એ માટ જ�રી એવ ફાઇન �િનગ એની પાસ છ ખરુ? એનુ øવન માનસ દશન ડોગીના ગળ ટચૂકડો,
ે
ુ
�
�
�
ુ
�
એટલે પીડાનુ પાથર� અન અરમાનોનુ ઓશીક! � વજનમા હળવો હોય
�
ે
�
ં
�
�
�
�
ે
}}} તપાસો ક આપણે શ કરી ર�ા છીએ? કપટ, કપટ, કપટ! ધાિમ�ક લોકો પણ એવો વાયરલસ િવડીયો
ુ
�
ે
�
ુ
ે
�
�
�
પાઘડીનો વળ છડ � કપટ કરે છ! �યારક કાચા ભ�તો પણ કપટ કરે છ! કિળયગની ભ��તમા � કમરા બાધી દીધો. �યાર
�
ે
�
બાદ તન બરફા�છાિદત
ભગત પણ કપટ કરે છ. દરેક ��મા� કપટ છવાયલ છ.
ે
�
ુ
ે
�
�
ે
ુ
ુ
�
સમાજ કાયમ ગનગારોન તો (સકલન : નીિતન વડગામા) ખ�લા મદાનોમા છ�ો
ે
ે
�
ે
�
�
ં
�
ૂ
ુ
ે
�
માફ કર છ, પરત એ જ સમાજ મકી દીધો. કતરો
કદી પણ ���ન���ા�ન ે ડણક આમતેમ ફરતો ર�ો
ે
ે
ે
�
ે
�
ે
�
ુ
ુ
�
ુ
ુ
માફ કરતો નથી. અન એણે જ કઈ ‘ýય’ ત બધ પલા કમરામા કદ થત ગય. બસ, આ જ
�
�
�
�
- ��કર વા��ડ ýતન હોમી દીધી હતી. ગમે તટલો ભોગ આપવો પડ� તો પણ પાછ ન હટવ ુ � �ફ�મની થીમ છ: ‘કનડાની ��ઠભિમ – કતરાની ���ટએ!’
�
ે
ૂ
�
�
�
ે
�
ે
ુ
�
એવી રિશયન નતાગીરીની øદને કારણે કોઈ પણ ય�મા રિશયાન હરાવવ ુ �
ે
ે
�
�
�
�
દીવાન-એ-ખાસ સહલ નથી. પોતાના લાખો નાગ�રકોના� બિલદાન આપવા ક પોતાના
ુ
�
ે
ે
�
ે
ૈ
�
અથત�ને હોમી દવાની તયારી પિ�મી દશોની ક યરોપના કોઈ પણ દશની
�
ુ
ુ
�
�
ુ
�
�
�
�
ે
ે
ુ
ૂ
�
ઇરફાન હબીબ, આર. એસ. શમા, ડી. એન. ઝા, સરજ ભાન અન અ�તર નથી. આવા સýગોમા આપણે સમજવ જ�રી છ ક રિશયા સાથન ય� રાહલ ગા�ધી ફરી ઉઘાડા પ�ા
�
�
ે
અલી જવાઓએ ટકો આ�યો હતો. ટક ક નાન હશે એ માનવ ભલ ભરલ છ. ય�ન એટલે િ�તીય િવ�ય�ન ુ �
ૂ
ુ
�
�
�
ે
ુ
�
ુ
�
�
ુ
�
�
�
ુ
�
ુ
�
�
�
િબનડાબરી બૌિ�કોના કામને આ ડાબરી ઇિતહાસકારોની ગગ ખતમ રિશયાન સૌથી મ�ય સાથી. તના પર હમલો કરવામા પણ ý પિતન ક તની ચ રા�યોની ચટણીના� પ�રણામો પછી ક��સમા રાહલ ગાધી
ુ
�
�
ે
ે
ે
ે
�
�
ુ
ૂ
ે
�
�
�
ે
�
�
કરીને જ રહ છ. છ�લો દાખલો ભારત અન િહ�દ િવરોધી ઇિતહાસકાર સરકાર પાછી પાની ન કરે તો, તો તમ સમø શકો છો ક આ દશ �યાપા�રક પા � સામનો િવરોધ ચરમસીમાએ છ. ઉ�ર �દશમા� તો રાહલના
ુ
ે
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ુ
�
ે
�
ૂ
ે
�
�
ે
ૂ
ઓ�ી ��કીનો છ. ��કી અન અન�યા ચ�વતી� તમજ રોિહત ચોપરા જવા નકસાનના ડરથી ચપ બસી જશ એ વાતમા માલ નહી. ં બહન િ�યકા વા�ાએ ક��સન સપણપણે ડબા�. પýબ અન ે
ે
�
�
ુ
ે
�
�
ે
�
�
�
ે
ે
ે
ે
�
ે
ઇિતહાસકારોએ તજ�વી ઇિતહાસકાર િવ�મ સપટને આ જ રીત બદનામ જમ અમ�રકા ક અ�ય પિ�મી દશોએ ય�નને રિશયા સામ બાથ ભીડવા ઉ�રાખડમા øતની બાø હારમા પલટાઈ ગઈ હોવાથી આ બ રા�યના
�
ે
ે
�
ુ
ે
�
ે
�
�
�
ે
�
ે
�
કરવાની કોિશશ કરી હતી. વીર સાવરકરની બાયો�ાફી લખનાર તટ�થ માટ પાનો ચડા�યો હતો પણ ખરા સમય કોઈ િવશષ મદદ કરવા ઊભા ક��સી નતાઓ ગાધી કટબ માટ કોઈ માનની લાગણી
ે
�
�
ુ
ૂ
ઇિતહાસકાર િવ�મ સપટ પર આ ટોળકીએ ઉઠાતરીનો આરોપ મ�યો. ન ર�ા, તવ જ ભારત સાથે પણ અનક વખત થય છ. અન લગભગ ધરાવતા નથી. અર, ખાનગીમા તઓ કહ છ ક એક
�
�
�
�
ે
�
ે
ે
ે
�
ુ
�
�
ુ
ે
�
�યાર પછી આ ગગ સપટ િવર� સોિશયલ મી�ડયામા ઝબશ ચલાવી.િવ�મ દર વખત રિશયા જ ભારતની પડખ અડીખમ ટકો આપતુ ઊભ ર� છ. તરફ �યાર ભાજપના નતાઓ 20x7 કામ કરી
�
ે
ુ
ુ
�
ુ
ે
ે
�
�
ે
�
ે
�
�
ં
ે
�
�
ે
�
�
ે
�
ુ
�
ે
ુ
ે
સપટ યકની રોયલ િહ�ટો�રકલ સોસાયટીના સ�ય છ. ડાબરીઓની ગગ એ અન એટલા માટ જ આજે ભારતની પ�ર��થિત આ ય�ના મામલ ઘણી ર�ા હતા �યાર રાહલ ગાધી વારવાર વકશન
�
�
ે
�
ે
�
ે
સોસાયટીન પ�ો લખીન જણા�ય ક સ�પટનુ સ�યપદ રદ કરો. ýક સામ િવ�મ કફોડી છ. રિશયાનો ખ�લ આમ િવરોધ ન કરવાને કારણે પિ�મી દશો મનાવવા બહાર ઉપડી જતા હતા. રાહલ ગાધી
ુ
�
ે
�
�
�
ે
ે
�
ુ
�
�
ે
�
ે
ે
ે
ુ
ે
ે
�
સપટ પણ આ ટોળકીથી દબાયા નહી અન એમણે િદ�હી હાઇકોટમા આ �ણ ે આપણને ટાગટ બનાવશ જ. અન ચીન ક પા�ક�તાન જવા દશો સાથ ય�ની �યાર કોરોનાથી સ�િમત થયા હતા �યાર ે
ે
�
ં
�
�
ે
ે
ુ
�
�
�
�
સામ �. બ કરોડનો બદન�ીનો દાવો મા�ો છ. સપટ હાઇકોટમા ગયા પછી પ�ર��થિતમા, રિશયાની તકનીકી મદદ િવના આપણી સર�ા ýખમાઈ શક. અઠવા�ડયામા ફરીથી કામ પર લાગી જવાન બદલ ે
�
ે
�
�
ે
�
ુ
��કી, ચ�વતી� અન ચોપરાએ એક�ડિમક �ીડમના નામ એક ખ�લો પ� લ�યો. આપણે તો મા� �ાથના જ કરી શકીએ ક ય�ન પરનો રિશયાનો હમલો અન ે એક મિહના સધી રý પર ઊતરી ગયા હતા. વળી,
�
ુ
ુ
ે
�
�
�
��કીએ સોિશયલ મી�ડયા પર આ પ� શર કય�. આ પ�મા 135 જણાની લડાઈ, િવ�ય�મા ના પ�રણામે અન જલદીમા જલદી આ બન દશો વ� ે ક��સના કાયકરો આવી દરેક બાબતો
�
ે
ે
�
ુ
ે
�
�
�
ે
ે
ૂ
�
�
�
ુ
ુ
�
કહવાતી સહીઓ હતી. ઇિતહાસકાર રામચ� ગહા, �તાપ ભાન મહતા અન ે શાિત �વત. � જરાય ભ�યા નથી.