Page 11 - DIVYA BHASKAR 022522
P. 11
Friday, February 25, 2022
ગોડસેને પ�ે અડધા િમિલ�ામનુ� સ�ય હતુ� �રુ�?
મહા�મા ગા�ધીએ એ �વી�ાયુ� હોત!!!
મ હા�મા ગા�ધી કદી પણ ભૂલ ન કરે એવા પૂણા�વતાર ન હતા. ý
તેઓ પૂણ� પુરુષો�મ હોત, તો માનવýતે એમને ભગવાન
બનાવી દઇને એમને મ�િદરમા� �થા�યા હોત અને એમની પૂý
કરીને એમને છ�ટા જ રા�યા હોત. આવા મહા�માની કસોટી ઓછી નથી થઇ.
એ મહા�મા પાસેથી એમનુ� માણસપ�ં છીનવી લેવુ� અને એમને ભગવાનના
પદે �થાપીને એમની પૂý કરવી એ તો એમના માનવીય આદશ�ને અનુસરણથી
�
પર એવી િદ�યતાના દેશમા મોકલી દઇને એમનાથી ભાગી છ�ટવાનો એક
પલાયનવાદી �યાસ ગણાય. નથુરામ ગોડસેને �વામી આન�દે ‘��રા�સ’
ક�ો છ�. શુ� ગોડસે પાસે અડધા િમિલ�ામનુ� સ�ય પણ હતુ� ખરુ�? શુ� મહા�મા
બચી ગયા હોત તો! ગોડસે પાસેથી જડ�લા ચપટીક સ�યનો ýહ�રમા� �વીકાર
કય� હોત એ ન�ી! એ મહા�મા øવનભર સ�યપાલન માટ� ચીવટ ધરાવનારા
મહામાનવ હતા એવુ� એમના શ�ુઓ પણ �વીકારતા. ઝીણા જેવા માણસે પણ
એમને જૂઠા નથી ક�ા. જેમની પાસેથી રાજ ઝૂ�ટવી લેવા માટ� તેઓ øવનભર
લ�ા તેમા�ના ક�ટલાય ��ેý એમને ઇસુના અવતાર માનતા હતા.
આ લેખ મારે શા માટ� લખવો પ�ો? ગોડસેને પ�ે રહ�લા ચપટીક સ�યની
શોધ કરવાની ચળ ઊપડી તેથી આમ બ�યુ� છ�. અમે�રકામા� વસેલા એક NRI
વૈ�ણવ નવનીત શાહ� મને એક પુ��તકા મોકલી આપી જે નથુરામ ગોડસેએ
પોતે લખી છ�. મથાળ છ� : ‘May it Please Your Honour’ (આ
��
પુ�તક તટ�થ બુિ�થી વા�ચવાની હઠ પક�ા પછી મને જે જ�ુ�,
તે આ લેખમા ઠાલવી દેવાનુ� મન થયુ�. હવે પુ��તકામા�થી
�
ગોડસેના પોતાના શ�દો વા�ચવાનુ� યો�ય ગણાશે. િવચારોના
એ સમય મારામારી, કાપાકાપી અને ર�તના�
ખાબોિચયા�થી ખરડાયેલી ધરતીથી છલકાતો સમય હતો. ���ાવનમા�
હવે ક�વળ ગોડસેને જ બોલવા દઇએ. સા�ભળો ગોડસેને :
‘��યેક સૂય�દય એવા સમાચાર �ગટ કરતો હતો, ગુણવ�ત શાહ નથુરામ ગોડસેની વાતમા� ત�� હતો એવો વહ�મ પડ� તોય એ વાતોમા� સમજણનો �ા��ો પણ ન હતો
જે િહ�દુઓની ક�લેઆમની વાતો �સરાવતો હતો. શીખોને
�
�
બ�દૂકની ગોળીથી ઠાર મારવામા આ�યા હતા અને એમની ‘ન�ધવા જેવી વાત તો એ છ� ક� ગા�ધીøએ કદી કોઇ એવા ધમા�િધકારીøની વાતમા દમ છ� એમ માનવુ� પડ� તેમ છ�. ખરી વાત તો એ છ�
સ��યા 15000 જેટલી હતી. સ�કડો ��ીઓના� વ��ો ફાડી ના�યા અિભ�ાયની પરવા ન કરી, જેનો સ�બ�ધ મુસલમાનો સાથે હોય. ક� : કયા મહામાનવે ભલાઇનો અિતરેક નથી કય�? રામ, મહાવીર, બુ�,
�
બાદ ન�નાવ�થામા એમને સરઘસમા� ચાલવાની ફરજ પાડવામા આવતી એમની અિહ�સાની ભાવના તો હવે માનવીના લોહીના તળાવના �ડા ઇસ, મોહ�મદ – બધા ભલાઇના અિતરેક માટ� જ િવ�માનવ તરીક� �િસ� છ�.
ુ
�
�
હતી. િહ�દુ ��ીઓને બýરમા� �ાણીઓની માફક વેચવામા આવતી હતી. તિળયે ધરબાઇ ચૂકી હતી. ગા�ધીøએ એવો �ચાર હાથમા લીધો હતો ક� ક�ર ક��ણે અજુ�નને યુ� માટ� તૈયાર કય�. ગા�ધીøએ એ યુ�િહ�સાનો સચોટ બચાવ
�
િનરાિ�તો િનરાધાર હતા. એમનુ� સવ��વ લૂ�ટાઇ ગયુ� હતુ�. એવા લોકોની મુ��લમ લીગનો માણસ પા�ક�તાનમા� રહીને પણ �યા�ના લોકોના મનમા� કય� છ�. (મહાદેવભાઇની ડાયરી-ભાગ 1 નવøવન �કાશન, અમદાવાદ.
લાઇન 40 માઇલ જેટલી લા�બી હતી. એ લાઇન ભારત ભણી જઇ રહી હતી. ઠસાવી ન શક�.’ (પાન – 150) પાન – 128) ગા�ધીø લખ છ� :
ે
આવી બબ�રતા અને આવા જુલમ સામે ભારતની ક��ેસી સરકારે શુ� કયુ�? ગોડસેની વાતમા તક� હતો એવો વહ�મ પડ� તોય એ વાતોમા� સમજણનો ‘ક��ણે અજુ�નને ‘લડાઇ કર’ એવો ઉપદેશ કરવામા�
�
િવમાનમા�થી િનરાિ�તોની વ�તી પર હવામા�થી �ેડના ટ�કડા ફ�કીને રાહત છા�ટો પણ ન હતો. આમ છતા મુ��લમોના ઝનૂન સામે ગા�ધીøનુ� વલણ તેમની અિહ�સાને લેશમા� �ા�ખપ નથી આવતી.
�
ુ�
મોકલી!’ (પાન-148) લગભગ �ધળી ભલાઇથી ભરેલુ� હતુ�. તેઓ આખરે તો અ�ય�ત �ચી ક�ાના એટલ જ નહીં, પરંતુ બીý ઉપદેશ દેત, તો એમન �ાન
ુ�
*** સ�ત હતા. એ મહાન સ�ત થકી ભલાઇનો જે અિતરેક થયો તે અિતરેક િહ�દુઓને કા�ુ� કહ�વાત અને તેથી યોગે�ર તરીક અથવા પૂણા�વતાર
�
ે
�
‘આવા અ�યાચારો અને આવુ� ર�ત�નાન થોડ�ક �શ ટાળી શકાયુ� હોત, વધારે નડી પ�ો. મારા આવા િવધાનના ટ�કામા� હ�� �ખર ગા�ધી-િવચારક અને તરીક તેઓ કદી ન પૂýત, એવો મારા �� અિભ�ાય છ�.’ �
ં
ý ભારત સરકારે પા�ક�તાનમા� વસનારી લઘુમતી સાથેના જ�ગલી �યવહાર તટ�થ િચ�તક આદરણીય દાદા ધમા�િધકારીના શ�દો અહી રજૂ કરુ� છ��. તેમણે }}}
સામે ýરદાર િવરોધ ન�ધા�યો હોત અને એકાદ ઠ�ડી ધમકી પણ ભારતની �પ�ટ ક�ુ� છ� :
મુસલમાન લઘુમતી સામે ઉ�ારી હોત, પરંતુ સરકાર ગા�ધીøના �ગૂઠા નીચે ‘જેઓ ક�ર મુસલમાનો હતા પાઘડીનો વળ ��ડ�
ે
દબાયેલી હતી. તેણે �િત-આ�ોશ પણ ન ઠાલ�યો. �યારે પણ પા�ક�તાનમા� તેમને �ગ ગા��ીøનુ� વલણ નબળ�� હતુ�. સ�યા�હના િદવસો હતા. મુ�બઇના લેિમ��ટન રોડ પર પોલીસ �ટ�શન
��
ે
વસનારી લઘુમતીની પીડા અખબારોમા �ગટ થતી �યારે એને કોમી અિવ�ાસ તેઓ િહ�દુ ક�રતા સામ લ�ા, પરંતુ પાસે સ�યા�હીઓનુ� એક ટોળ આ�યુ�. એ ભીડમા� એક યુવતી હતી. પોતાના
�
�
ે
તરીક� ગણાવીને �ેસ ઇમજ��સી એ�ટ હ�ઠળ એને ગુનો ગણવાની માગણી એ જ રીતે મુ��લમ ક�રતા સામ ે શરીર પરના� ઘરેણા� એણ ઉતાયા�. બાજુવાળા એક ભાઇના હાથમા એ
�
કરવામા� આવી! મારા સિહત �િપયા 16000 જેટલી રકમ માગીને મુ�બઇ ન લ�ા.’ મૂ�યા�. પોતાનુ� નામ-સરનામુ� આ�યુ� અને ક�ુ� : ‘આટલા ઘરેણા� મારા ઘરે
રા�યમા� લગભગ 900 જેટલા ક�સ દાખલ કરવામા� આવેલા, એમ મોરારø (ઉષા ઠ�ર અને જય�ી મહ�તા : Understanding Gandhi, દાદાના પહ��ાડી દેશો અને કહ�ý ક� હ�� સ�યા�હમા� ý� છ��.’
દેસાઇએ કોટ�ને જણા�યુ� હતુ�…’ (પાન : 148-149) આ શ�દો પુ�તક ઉપરા�ત ટ�ઇપરેકોડ�ર પર પણ ��કત થયેલા છ�. પુ�તકની પેલા ભાઇએ સવાલ કય� : બહ�ન, આપણે તો કોઇ ઓળખાણ પણ નથી
*** ��તાવના લોડ� ભીખુ પારેખે લખી છ�.) ને આ ઘરેણા� હ�� તમારા ઘરે પહ��ાડી દઇશ એવો ભરોસો ક�વી રીતે રાખો
‘�યારે પા�ક�તાનમા� આવી ઘટનાઓ બની રહી હતી �યારે ગા�ધીøએ ગોડસેનો કોઇ જ બચાવ ન હોઇ શક�. સાવ િન:શ�� એવા �� પુરુષને છો?
ે
એક શ�દ પણ �િતકાર માટ� ન લ�યો ક� પા�ક�તાનના સ�ાવાળાઓ સામે ક� �ાથ�નામા� જતી વખતે ચરણ�પશ� કરવા માટ� વા�કા વળવાના બહાન ે ‘તમારા શરીર પર ખાદી ને માથ ગા��ીટોપી છ� ને, એટલ.’
ે
લાગતા-વળગતા મુસલમાનો સામે ન ઉ�ાય�. પા�ક�તાનમા� િહ�દુ સ��કાર પોઇ�ટ �લે�ક �તરેથી �ણ �ણ ગોળી વડ� ઠાર કરવામા� કયુ� િહ�દુ�વ અને ‘ગા��ી-ગ�ગા’ ભાગ-1, પાન:105
ક� િહ�દુ સમાજ ન�ટ થાય તે માટ� ગા�ધીø પોતે જવાબદાર હતા. ý ભારતનુ� ક�ુ� �ા�ણ�વ? �વામી આન�દ ગોડસેને ‘��રા�સ’ કહ� તે સવ�થા ઉિચત સ�પાદક: મહ��� મેઘાણી
ુ�
ુ
રાજકારણ �યવહાર માગ� ચા�ય હોત, તો િહ�દુઓની ક�લેઆમ જે રીતે થઇ ગણાય. મહા�માએ િહ�દુ ��ી-પુરુષોની અવદશા સામે એક ýરદાર પુ. લ. �ે�પા�ડ�
ુ
તેટલી ભય�કર રીતે ન થઇ હોત.’ (પાન – 149) ખ�ખારો ખાધો હતો, તો હýરો િહ�દુ ��ી-પુરુષો કદાચ બચી ગયા� હોત! અન. અરુણા ýડ�ý
*** ભલાઇનો આ�યા��મક અિતરેક મહ��શે િહ�દુઓને જ ભારે પડી ગયો. દાદા ન�� : ‘��રા�સ’ નથુરામ ગોડસેએ આવા મહા�માન ઠાર કયા�!!!
ે