Page 22 - DIVYA BHASKAR 021122
P. 22
¾ Friday, February 11, 2022 22
ં
ૂ
�
�વરા�જિલ ચલતે ચલતે યહ� કોઈ િમલ ગયા થા સર રાહ ચલતે ચલતે... ુ � �
} વષ 1972મા આવલી કમાલ અમરોહીની �ફ�મ પાકીઝાના ગીતો આજે પણ લોકિ�ય
�
ે
�
�
ે
�
�
�
છ. કફી આઝમી �ારા લખાયલ આ ગીત લતાøના સવકાલીન િ�ય ગીતોમાન એક છ.
�
ુ
ુ
ુ
ે
�
ુ
તમ હી
મર મિદર જરા �ખ મ ભર લો પાની }િસયાચનથી રણ સધી, િહ�દ�તાનથી પા�ક�તાન સુધી શોક
ે
ે
�
અøબ
દા�તા �
હ ય ે
�
ુ
દિનયા કર
ે
સવાલ તો
હમ...
આદમી
મસા��ર
ુ
હ...
�
પ��ર
�
ક સનમ
ુ
ે
તઝ...
ુ
આ ý તઝકો
પકાર મર ે ે
ે
ુ
ં
ે
ે
�
ૂ
ગીત... સગીતના છોડન પોતાના સરોથી સીચીન વ��� બનાવનારા �
ુ
�
�
ે
ે
‘સરોના લતા’ આપણી વ� નથી ર�ા, પરત તમના સગીતના
ૂ
ં
�
ે
લો આ ગઇ ધબકારા ભિવ�યની અનક પઢીઓની �દર øવતા રહશ. સર
ે
�
ૂ
ે
ઉનકી યાદ...
�
સ�ા�ી લતાના િનધનના સમાચાર સાભળતા જ િસયાચનથી
ે
�
�
ુ
રણ�દશો સધી ફલાયલા સિનકોની �ખોમા પણ �સ આવી
ે
�
ે
ુ
ૈ
�
�
ુ
ુ
ુ
ુ
ુ
�
ે
ýન �ય� ગયા. આ આઘાતન દ:ખ છક પા�ક�તાન સધી અનભવાય...
લોગ
મહ�બત ઘરમા જ સારા ગાયકો છ, િપતાન આ રીત ખબર પડી...
ુ
ે
�
�
ે
�કયા...
ં
�
�
6 વષ�ના લતાએ �યારે ક�- ‘આમ નહી, આ રીત ગવાય છ..’
ે
�
ુ
તર િબના આ �ઈન િપતાએ સગીતની તાલીમ આપવાનુ શ� કય હત. ુ �
�
ુ
�
ે
ે
�
ે
િજ�દગી લતા 5-6 વષના હશ. �યાર િપતા એક િશ�યન ગાયન શીખવાડતા હતા. િશ�યન ે
ે
�
ે
ે
�
સ કોઇ
ે
�
ે
�
િશકવા... ગાતો છોડીને તઓ બહાર નીક�યા, �યા નøકમા જ નાનકડી લતા રમતી હતી.
ુ
ુ
િશ�ય પ�રયાન ધના�ી રાગ ગાતો આલા�યો. લતા તરત જ �યા� પહ��યા અન ે
ં
ે
બો�યા, તમ ખોટ� ગાઈ ર�ો છો અન સાચો રાગ ગાવા લા�યા. �યાર પાછળ
�
ે
ે
ે
ે
ે
�
ઊભલા િપતા દીનાનાથ આ બધ જ ýતા હતા. તમણે પ�નીને બોલા�યા અન ક� � ુ
ુ
�
ે
�
�
�
ે
ક, ‘આપણા ઘરમા જ સારા ગાયકો છ અન આપણને ખદને જ ખબર નથી!’ એ
ુ
�યોિત કલશ ઘટનાના બીý જ િદવસ તમણે પ�ીની સગીતની તાલીમ શ� કરી.
ે
ે
�
ુ
છલક... �યારે ગરએ ક� - ‘ય તાન લત-લત જનમ ગજર ýત...’
�
ે
ે
ે
ે
ુ
ુ
ુ
ે
ે
ુ
�
ુ
ુ
િપતાની પ�યિતિથ પર હમીર રાગ ગાયો તો ગર બો�યા-
ુ
‘આ છોકરી પોતાની સામ કોઈન ટકવા નહી દ’ ે
ે
ે
ં
િપતા દીનાનાથની બીø પ�યિતિથ પર ‘હમીર રાગ’મા િપતાની જ એક ‘રચના’
�
ુ
ે
�
�
ે
�
�
પદર વષના લતાએ ગાઈ. તની એક તાન સાભળીન દીનાનાથના ગર રામક�ણ
ુ
�
ુ
ે
ે
ુ
�
બઆ વજ બો�યા ક, ‘આ તાન લતા-લતા તો ફલાણા-ફલાણા જ�મ વીતી ýય.
ે
ૈ
ે
નના બરસ...
ે
ે
ં
આ છોકરી સારી રીત શીખતી રહી તો કોઈ બીýન ટકવા નહી દ.’
ે
ે
�
ુ
પોતાના અવાજની �વ�િલટી સાથ સમાધાન ન કય...
�
ે
�
�
ે
અવાજ 19-20 લાગે તો રકો�ડગ રદ કરી દતા હતા અને
એક �યાર કા
ે
ે
ે
�
�
નગમા હ... સીધા �ો�ુસરન ફોન કહીન કહતા- આજ માફ કરો
�
ૂ
ે
�
ુ
ે
લતા �યા સધી રકો�ડ�ગ કરતા ન હતા�, �યા સધી તમને પોતાના સર �ગ સતોષ
�
ે
ુ
�
�
ે
ુ
ે
ન હોય. પોતાની ગણવ�ા બાબત જરા પણ શકા હોય તો તઓ રકો�ડ�ગ રદ કરતા �
ે
ે
ે
ખચકાતા ન હતા. તઓ સીધો જ �ો�સરને ફોન કરતા અન કહતા, ‘આજે તો
�
�
ુ
�
�
ં
�
�
�
ે
�
સ�ય� િશવ� માફ જ કરો’. એટલે જ કહવાય છ ક, ‘લતા મગશકર છીક છ તો સમ� �ફ�મ
ુ
સદર�... ઉ�ોગને તાવ આવી ýય છ’.
�
�
ુ
શીખવાની આ ઈ�છાએ જ િશખર સધી પહ�ચા�ા હતા...
�
િદલીપ કમાર �યારે બો�યા - ‘લતાના ગાયનમા દાળ-ભાતની
�
�
�
�
સગધ આવે છ’, આ સા�ભળીન તરત જ ઉદ શીખવાનુ શ� કય � ુ
ે
ુ
�
ુ
�
ુ
ુ
�
�
ે
�
ે
�
ુ
ે
ે
ે
ુ
ય મલાકાત એક વખત િદલીપ કમાર લતા �ગ ક� ક, ‘તઓ ગાય છ તો સાર, પરંત તમના
�
�
ે
�
�
ે
ુ
�
એક બહાના ગાયનમા મરાઠી દાળ-ભાતની સગધ આવ છ.’ તનો અથ હતો ક, લતાના ઉદ � ુ
�
ુ
ે
હ... ઉ�ારો શ� નથી. િદલીપ સાહબની આ વાત દીદી સમø ગયા અન ઉદ શીખવાન ુ �
�
ુ
�
�
�
ુ
�
�
ે
�
શ� કરી દીધુ. આગળ જતા દીદીએ સગીતકાર અિવનાશ �યાસ પાસ ગજરાતી પણ નાની બહન ઉષા
ે
�
�
શી�ય. �યાર પછી લતાøનો િદલીપ સાહબ સાથ ગાઢ સબધ બધાઈ ગયો હતો. સાથ લતાø
ે
ુ
�
�
�
ે
િદલ ý ન અનોખો શોખ �ાન�મી લતા દીદી.. ýત પર ભરોસો
કહ સકા...
ુ
�
સાડીઓ ભટ આપવાનુ એટલ � ુ શશધર મખરøએ અવાજ પાતળો
ે
�
ે
ે
ુ
�
ુ
�
ગમત ક ઘર ગોડાઉન બની જત... ગણાવી લતાøન �રજ�ટ કયા હતા
�
ુ
�
�
�
ે
�
�
ે
ે
ુ
તઝસ નારાજ લતાø અનકવાર બહનપણીઓને ભટમા સાડી મશહર �ફ�મ િનમાતા શશધર મખøએ એક
ે
ે
�
�
ે
ુ
નહી િજ�દગી આપતા. તઓ પ�રિચત દકાનોથી જ સાડીઓ �ફ�મ માટ લતા મગશકરના અવાજન �રજે�ટ
ં
ુ
ુ
�
ે
ે
�
�
�
ે
�
�
મગાવતા. તમની સખી મીના કહ છ ક, કરી દીધો હતો. તમનુ માનવ હત ક, તમની
�
�
ે
ે
એ સાડીઓનો ઓડ�ર આ�યા બાદ તઓ કઇ સાડી �ફ�મની અિભન�ી કાિમની કૌશલ માટ �
�
�
માિલક કોને આપવી ત �ગ િવચારતા. ખાસ કરીને લતાøનો અવાજ પાતળો છ. ýક, �ફ�મના
ે
ે
ે
ે
િજ�દગી તર બદ � ે હમા માિલની સાથ તમને િવશષ ઘરોબો હતો. દીદીને �ાન ��ય િવશષ �મ હતો. તમના વાલક�ર ��થત સગીતકાર ગલામ હદર સાહબ આ વાતથી
�
�
ુ
�
�
ે
ે
�
ે
ે
ે
ે
ે
�યાર કા હમ
ુ
�
ે
ે
�
ુ
�
ે
�
ુ
�
ે
ે
�
ગીત હ � દરેક શભ પવ પર લતાø હમા માિલનીન સાડી િનવાસ�થાનમા બ પટ ડોગ હતા. સમય જતા આ સ�યા 9 થઇ સહમત ન હતા. તમણે શશઘર મખøન ક� હત ુ �
ૂ
�
�
ૂ
ે
�
ભટ આપતા. તમની આ આદતથી પરેશાન એક ગઇ. ýક, દીદી કોઇને એક ગલ�ડય આપવા પણ તયાર ના થતા. ક, તમ ખબ મોટી ભલ કરી ર�ા છો. હ તમને એ
ે
ે
�
�
ુ
ુ
ૈ
�
�
�
�
ૂ
�
ે
ે
�
પ�રિચતે સદશ મોક�યો હતો ક, સાડી મોકલવાનુ � લતાø કહતા ક, જ રીત ઘરમા પ�રવાર એકસાથ રહ છ. એવી જ વાત ભારપવક કહી ર�ો છ ક, એક િદવસ �ફ�મ
�
�
ે
ે
�
�
�
�
�
ે
ે
�
�
ે
ે
ે
બધ કરો, હવ ઘરમા જ�યા નથી. રીત, આ પ�રવાર પણ સાથ રહશ. આ નવ �ાનન હ સભાળીશ. જગતમા આ અવાજ રાજ કરતો હશે.
�
�
�
