Page 13 - DIVYA BHASKAR 010821

Friday, January 8, 2021 | 13

આ સ���ટ પર વસતો દરેક સøવ બીý
પર આધા�રત છ�, એ સ�ય � અ�યારે

નથી સમýયુ� તો �યારેય નહીં સમýય

આપણે

કોણ છીએ? ભરાઈને ઘર તરફ જઈ રહ�લી ‘�િમક ��ઈન’મા� પણ

આપણે જ હતા. પગાર, બોનસ ક� નોકરી છીનવી લેનારા
�
�
એ��લોયર આપણે હતા, તો રોજગાર માટ� ર�તે રઝળતા
રાજકીય મ�� પર ગુજરાત- ફા 2020નુ� વષ� પૂરુ� થયુ�. વીતી ગયેલી પીડાઓ દુ:ખી અને લાચાર કમ�ચારીઓ પણ આપણે જ હતા.
�
મોઢા પર મા�ક ક� �માલ બા�ધીને એમા� કચરો ઠાલવનાર
અને હ�રાનગિત પર િચ�તન કરીએ તો
સો�ફ��ટક�ટ�ડ રહીશો પણ આપણે. સુમસામ ર�તાઓ
સમýય ક� આ આખાય એિપસોડનો ઈરાદો
બ�ગાળનુ� સા��ક�િતક કને��ન? વે�સીન લાવવાનો નહીં, સમજણ લાવવાનો હતો. રંગ, પર મા�ક પહ�રીને ભૂ�યા-તર�યા ફરજ બýવી રહ�લા
પોલીસ એટલે આપણે. એમને ચા-પાણી-ના�તો
ýિત, �યવસાય અને રા��ીયતાથી િવભાøત થઈ
પહ�ચાડનારા નાગ�રકો પણ આપણે. હýર
ગયેલા આપણે સૌ, હકીકતમા� એક જ વૈિ�ક
ચેતનાના િવખરાઈ ગયેલા ટ�કડાઓ છીએ.
હýર બહાના�ઓ કાઢનાર આપણે,
એવા ટ�કડાઓ જે દેખાય છ� અલગ, પણ અજવાળાનો �િપયાનો દ�ડ ટાળવા, મા�ક ન પહ�યા�ના
ટલીકવાર રાજકીય તખતા પર સ��ક�િત ગુજરાત બ�ગાળની રાજકીય અન ે એકબીý સાથે ýડાયેલા છ�. લાખો �િમકોને સહી-સલામત વતન
�� અને સાિહ�યની પણ આછી પાતળી ચચા� રા��ીય સ�બ�ધોની એક પરંપરા છ�, પગપાળા ચાલી નીકળ�લા ભૂ�યા- �ટો�ા� સુધી પહ�ચાડનાર સોનુ સૂદ જેવા લોકો
મજબૂરીમા� હýરો �ક.મી.
પણ આપણે. િદવસ-રાત કોિવડ-
થઈ જતી હોય છ� અને સામાિજક તો ખરી
જ. �ીમતી ઇ��દરા ગા�ધી ગુજરાતના પુ�વધૂ છ� એમ તેણ એકબીýને વધુ િનકટ �ા�યા છ� તર�યા અને ઉનાળાની ગરમીમા� ડૉ. િનિમ� ઓઝા વોડ�મા� �ુટી કરી રહ�લા ડો�ટસ�,
ે
�
ક�ટલીક સભાઓમા કહ�તા� �યારે નટખટ નેતા ર�તા પર શેકાયેલા �િમકો એટલે નસી�સ અને વોડ�બોય એટલે આપણે.
�
�
સુ�મ�યમ �વામી પણ ચૂ�ટણી સભાઓમા પોતાને આપણે. એમના સોø ગયેલા પગમા� ઓ��સજન માટ� વલખા મારતા વે��ટલેટર
ગુજરાતના જમાઈ ગણાવતા, કારણ ક� તેમના� પ�ની બદલાઈ ગયેલા, શાહીબાગ��થત શાહજહા�ના પડ�લા ફોડલા અને ચા�દામા�થી નીકળ�લુ� પર રહ�લા દદી�ઓ પણ આપણે. આવનારુ�
ગુજરાતી પારસી છ�. મોહ�મદ અલી ઝીણા તો પોતે જ મહ�લમા મોટા ભાઈ સ�યે��નાથના િનવાસ રવી�� લોહી એટલે આપણે. િદવસ આખો ચાલીને થાકી વષ� રસીકરણનુ� હોય, તો ગત વષ� ‘�તીિતકરણ’નુ�
ે
�
કાઠીયાવાડના મોટી પાનેલીમા બાપ-દાદા રહ�તા આ�યા �યારે ‘�ુિધત પાષાણ’વાતા અહી સૂઝી હતી. જવાથી ઔરંગાબાદના રેલવે-��ક પર સૂઈ ગયેલા પેલા હતુ�. �તીિત એ વાતની ક� અથ�પાજ�ન માટ� આ�મિનભ�ર
ં
�
�
હોવાથી અને પ�ની પારસી હોવાથી જુનાગઢ નવાબી ટાગોર હતા કિવ અને ગા�ધીø મહા�મા. અસહકાર ‘મૂરખ’ િહજરતીઓ આપણે હતા અને આપણે જ હતા � રહ�લા આપણે સૌ, હષ�પાજ�ન માટ� કાયમ એકબીý પર
�
�
�
રા�ય સાથે મૈ�ી સ�બ�ધ રાખતા, પણ આ તો સામાિજક અને ચરખો ટાગોરની નજરે સમ� પ�રવત�નમા� એ માલગાડી, જે એમના કટકા કરીને પસાર થઈ ગયેલી. ડીપે�ડ�ટ જ રહ�વાના�. આ સ���ટ પર વસતો દરેક સøવ
સગપણનુ� કારણ. એકબીý સાથે દેશ અને પરદેશોમા� િનરથ�ક હતો. િબહારનો ધરતીક�પ હ�રજનો સાથેના એમના પોટલામા�થી ઢોળાયેલી અને �તદેહો સાથે પાટા બીý પર આધા�રત છ�, એ સ�ય ý અ�યારે નથી સમýયુ�
કોઈ ને કોઈ રીતે સા�કળતી સા��ક�િતક કડી મળી આવે. �યવહારના પાપનુ� પ�રણામ હતુ� એવુ� ગા�ધીø બો�યા પર પડ�લી સૂકી રોટલીઓમા� આપણે હતા. ખીચોખીચ તો �યારેય નહીં સમýય.
�
આવી એક વાત 24 �ડસે�બરે િવ� ભારતી તે સાવ અતા�ક�ક છ� એમ કહી ટાગોરે હસી કા�ા હતા!
િવ�િવ�ાલયના શતા�દી સમારોહમા� વડા �ધાને કરી ટાગોરના સાિહ�યનો મબલખ અનુવાદ ગુજરાતીમા�
ક� ગુજરાતની સાથે બ�ગાળ અને મુ�ય�વે ટાગોરનો થયો તેની સ��યા પચાસ જેટલી થાય છ�. મહાદેવ
�નેહ સ�બ�ધ અતૂટ હતો તો મુ�યમ��ી મમતા બેનø � દેસાઇ, નગીનદાસ પારેખ, બચુભાઈ શુ�લ, નારાયણ
ભડકી ��ા�. આગામી િદવસોમા� િવધાનસભા ચૂ�ટણી દેસાઇ, ભોળાભાઈ પટ�લ સિહત ઘણા લેખકો રવી��-
આવી રહી છ� �યારે ગુજરાતની સાથેના સ�બ�ધો િવષે �ેમી હતા. ભાવનગરના મહારાણી ન�દક��વર બાએ
નરે�� મોદી ક� અિમત શાહ ક� ભાજપ વાત કરે તેનુ� પણ ગીતા�જિલનો અનુવાદ કય� તે 1919મા� �કાિશત
રાજકીય સમીકરણ મમતાથી અિધક કોણ સમø થયો હતો. ýક�, તે અનુવાદ કિવવર કા�તે કય� હતો
શક�? તુરત તેમણે પ�કાર પ�રષદ યોøને ક�ુ� તેવી ચચા� છ�. ટાગોરને નોબલ પ�રતોિષક મ�યુ�
ક�, એક તો મને આ સમારંભમા� આમ��ણ તેના મૂળમા આપણા ગુજરાતી �ા�િતકારી
�
નહોતુ� અપાયુ� અને વડા �ધાને સમયના બે�ર�ટર સરદારિસ�હ રાણા હતા તેની
ટાગોરના ગુજરાત સાથેના સ�બ�ધોની ભા�યે જ ન�ધ લેવાય છ�. પે�રસમા�
ે
વાતો કરી તેમા� ઘણી ભૂલો હતી. હ�તા�ર તેમના િનવાસ�થાન સાિહ�યકારોની
ýક�, િવ� ભારતી યુિનવિસ�ટીના બેઠકમા� તેમણે આ ભારતીય કિવનો
ક�લપિતએ િલિખત આમ��ણ મોક�યુ� િવ�� પ��ા પ�રચય આ�યો �યારે ગીતા�જિલ
જ હતુ� તે પણ બહાર આ�યુ�. ટાગોર અનુવાદની �પરેખા ઘડાઈ હતી.
અમદાવાદ અનેકવાર આવતા અને સરદારિસ�હ રાણાનો મૂ�યવાન પુ�તક
મોટાભાઇ સ�યે��નાથને �યા� રહ�લા. સ��હ િવ� ભારતીમા� ઉપલ�ધ છ�.
સ�યે��નાથના પ�ની �ાનન�િદની દેવીએ ýયુ� ક� ક�લપિતએ વડા �ધાનને તે બતા�યો હોત તો?
ગુજરાતી મિહલાઓ સાડીનો પાલવ જમણા ખભે રાખે ગુજરાત બ�ગાળની રાજકીય અને રા��ીય સ�બ�ધોની
છ� તો બ�ગાળમા તેમણે ��ીઓને ડાબે નહીં, જમણે એક પરંપરા છ�, તેણે એકબીýને વધુ િનકટ લા�યા છ�.
�
ખભે પાલવ વધુ સહજ બનશે એમ જણા�યુ હતુ�. સારુ� અરિવ�દ ઘોષ વડોદરા કોલેજમા� હતા અને �યા�થી લખેલી
થયુ� ક� ડાબેરી િલબર�સની હજુ આ િવધાન પર નજર ‘ભવાની મ�િદર’ પુ��તકાએ પછી અવની��નાથના
નહીં ગઈ હોય. નિહતર એક િનવેદન ક� લેખ ઠપકારી િચ�કાર આ�માને �ે�રત કય� અને ભારત માતાનુ�
દીધો હોત ક� જુઓ, આ જમણેરી નેતા મિહલાઓમા � િચ� દોયુ�. �વાત��ય સ�ઘષ�મા� સિ�ય સૌને ભારત
ડાબો નહીં, પણ જમણો ખભો શીખવાડીન રાઈ�ટ�ટ માતાકી જય �ાણસૂ� સા�પ�ુ�. અરિવ�દ ઘોષ ક��ેસને
ે
િવચારધારા ફ�લાવવાની કોિશશ કરે છ�! િવન�િતપ�ની સ��થા ના બને તે માટ� સિ�ય ર�ા અને When you want to ship a package or letter to India, come right to
પણ ý સા��ક�િતક અને રા��ીય-રાજકીય સ�બ�ધોની સુરત અિધવેશનમા� લોકમા�ય િતલક સાથે રહીને
ચચા� તો દૂર સુધી લઈ ýય છ�. એકલા ગુરુદેવ ઉ�ામ િવચારધારાને �થાિપત કરી હતી. વડોદરામા� First Flight USA couriers, with our own 1600+ branches,
ટાગોરની જ વાત કરીએ તો દિ�ણ આિ�કાના બેસીને તેઓ બ�ગાળના વ�દેમાતરમ અખબારમા અ��ન 10,000 employees, and f leet of vehicles, what you get is the most
�
સ�યા�હ પછી ગા�ધી ભારતમા� આ�યા �યારે સૌ �થમ સમાન લેખો લખતા. તેમના ભાઈ બારી�� ઘોષે ચા�દોદ reliable, speedy and economical courier. With No excuses.
�યા� �વુ� તેની મથામણનો જવાબ તેમના િમ� દીનબ�ધુ નøક કરનાળીમા� ગ�ગનાથ િવ�ાલયને �વાધીનતાની
એ�ઝે આ�યો હતો ક� પહ�લા ટાગોર પાસે જý. રણભૂિમ બના�ય હતુ�. બ�ગાળથી આવેલા �વામી
ુ�
ગા�ધી ગયા પણ ખરા. અને જે રીતે ટાગોરની િવ� િવવેકાન�દ ગુજરાતભરમા� ફરીને ચેતના જગાવી હતી.
ભારતી દેશની ઉ�મ યુિનવિસ�ટી બની, એવુ� જ સાહસ સુભાષચ�� બોઝ પહ�લીવાર રા��ીય મહાસભામા �
અમદાવાદમા� ગૂજરાત િવ�ાપીઠ તરીક� આકાર પા�યુ�. અ�ય� બ�યા અને જે અિધવેશન યોýયુ� તે બારડોલી
આ િવ�ાપીઠમા� અ�યાપક આચાય� ક�પાલાણી ટાગોરના નøકનુ� હ�રપુરા ગામ. વ�લભભાઇએ અિધવેશન
પુ�તકો ભણાવતા. 1920મા� ગુજરાતી સાિહ�ય નગરનુ� સમ� આયોજન કયુ� હતુ�. તેમના ભાઈ �ખર
પ�રષદમા� ગા�ધીøએ ટાગોરને આમ�િ�ત કરેલા. �વરા�યવાદી િવ�લભાઈ પટ�લના ‘માનિસક પુ�’ (Part of the $100 million First Flight [India] Group)
અમદાવાદના લાલ દરવાý પાસે તેમનુ� �યા�યાન સુભાષચ�� બોઝ હતા, �િતમ સમયે તેમણે સુભાષ global courier . desi rates.

અને િવ�ટો�રયા ઉ�ાનમા� ‘ગાડ�ન પાટી�’ થયેલા � બાબુને પોતાની િમલકતનુ� વિસયતનામુ� લખી આ�યુ� 866-66-FFUSA [email protected]
�
તે િવગતો શૈલેષ પારેખની નાની પુ��તકા ‘ટાગોર હતુ�, પણ વ�લભભાઇ અને પ�રવારે અદાલતમા જઈને 42W 38th Street, Ste. # 500, New York, NY 10018 Tel: 212-382-1741 Fax: 212-997-10018
ઇન અમદાવાદ’મા� છ�. હવે સરદાર પટ�લ �મારકમા� (�ન����ાન પાના ન�.19) Drop Off Locations:
Patel Video, Jersey City – 201-963-8073 | Pakmail, East Windsor – 609-443-6245