Page 15 - DBNA 010722
P. 15
Friday, January 7, 2022 | 15
�
�
ુ
�કશનો અવાજ વધ કકશ અને વધ કોરો થયો,
ુ
ુ
�
�
ે
ે
ુ
�
ુ
ૂ
‘ત આજ એને કઇક વધારે ભાવ આપતી હતી એટલ માર પછવ પ�.’
�
ે
�ધર� કી સાિજશ, રોજ રોજ હોતી હ �
ે
�
ે
��ર ભી ઉýલ કી øત, હર સુબહ હોતી હ � િબહારના કમરમા આવેલ મા મડ�રી મિદર.
�
�
�
ુ
�
�
ુ
ુ
�
ુ
�
ુ
�
એએસઆઇ અનસાર ભારતન આ સૌથી �ા�ીન મિદર છ. �
�
ે
�
�
ે
ે
ૂ
�
‘ત ુ � િવશાલન ભતકાળમા �યારય મળી હતી? તમ એકબીýન ે � ુ ઘરમા જ સારા�!’ ે ે � ભારતીય સમાજમા
�
મૌિલ બીø વાર ઘવાઇ ગઇ. ‘લળીલળીન વાતો કરવી’ અન ‘�પાળા
�
ૂ
અગાઉથી ઓળખો છો?’ �કશ પ�નીને પ� : અલબ�, આવ
ે
ુ
ે
પછતી વખત એની પીઠ મૌિલની તરફ હતી; પ�નીનો સામનો બરા’ જવા શ�દો સાભળવાની ન તો એણે અપ�ા રાખી હતી, ન એણે આદત
ે
ૈ
ે
ૂ
�
�
�
ે
�
ે
ૂ
ે
�
કરવા જટલી એનામા િહમત ન હતી. આવી �ોભજનક ચચા મ�ઢામ�ઢ ન થઇ પાડી હતી. આ વખત મૌિલન એ વાત પણ સમýઇ ચકી હતી ક �કશના
�
�
ૂ
ે
�
શક. મનમા ફ�ત અન ફ�ત એના ચ�ર� બાબત શકા જ શકા હતી, એને કોઇ પણ
�
�
�
�
ે
ે
�
પિતનો આવો િવિચ� �� સાભળીન મૌિલ ચ�કી ઊઠી. હમણા જ �ગલથી પઝેિસવનસ ન કહી શકાય. દવીની પý
ે
�
ે
ૂ
�
�
ે
�
ે
�
�
�
પાટી પરી થઇ હતી. મહમાનો િવદાય થયા હતા. થાકલી-પાકલી મૌિલ �કશ પણ હવ પ�નીની ગિતિવિધ પર નજર રાખવા માટ ચાપતો
�
ે
ે
ે
�
�
બડ�મમા વ��ો ચ�જ કરી રહી હતી. રોજ તો આવા સમય એના �ગો બદોબ�ત કરી દીધો. આમ પણ �પાળી પ�નીનો પિત રાત-િદવસ પગી બની
�
ુ
ે
�
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
�
ે
�
�
ે
�
�
ે
ે
પિતની �ગારપૂણ નજરથી િવધાતા રહતા હતા, આજે વધક અન િવિચ� જતો હોય છ. �કશ સામના �લટમા રહતા િવનયને કામ સ�પી દીધુ, ‘મારા િહદ પરાણશા��ોમા� �તીકા�મકતાન વધારે મહ�વ
ં
�
�
ૂ
ે
�
�
ૂ
ુ
ુ
�
�
ે
��થી એની છાતી જ�મી થઇ રહી હતી. એણે પ�, ‘કમ આવ પછો છો ઘર પર ‘વોચ’ રાખý. મારી ગરહાજરીમા કોણ આવ છ, કોણ ýય છ, કોની
ુ
�
ે
�
�
�
ે
�
�
�
તમ? િવશાલભાઇન તો હ આજે પહલી જ વાર મળી. એ તો આપણા� સાથ મારી વાઇફ કવી અન કટલી વાત કરે છ એ…’ આપવામા� આવે છ. પરાણોમા જ અ�સરાઓથી
ે
ે
�
ે
ે
ે
�
ે
�
મરજમા પણ નહોતા આ�યા. િબઝનસના કામ માટ બહારગામ િવનયને બીý કોઇ કામધધો હતો નહી. આમ પણ આખો ઋિષમિનઓ ગભરાય છ, ત સા�સા�રક સુખોન � ુ
ં
�
ે
�
ુ
ુ
�
�
ે
ે
�
ુ
�
ુ
�
�
ે
ગયા હતા એવુ તમ જ તો મને ક� હત. તમને એવ કમ લા�ય ુ � િદવસ એ બા�કનીમા બસીન સોસાયટીની ��ીઓ તરફ ýયા
ુ
�
�
�
�
�
ે
ક અમ ઘણા વષ�થી…’ રણમા � કરતો હતો. િવનયને તો મૌિલ તરફ અિધકારપૂવક ýવાનો �તીક છ, ��ીઓન નહી ં
ે
ુ
�કશનો અવાજ વધ કક�શ અન વધ કોરો થયો, ‘ત � ુ પરવાનો મળી ગયો.
�
ુ
�
ુ
ુ
�
ે
આજે એને કઇક વધાર ભાવ આપતી હતી એટલે માર ે ખી�ય ગલાબ એક િદવસ બપોરના સમય િવશાલ આવી ચ�ો. એણે રીવાદ, િપ��ધાન, ધમ, પરાણશા�� એટલી હદ ક ગોડ
�
ે
ુ
ે
�
ુ
�
ુ
�
�
પછવ પ�.’ ડોરબેલ વગાડી. બાર� ખ�ય. ના અથવા ગોડ�સ જવા શ�દોનો ઉપયોગ કરી આપણે સતત �વયન ે
ે
ૂ
ુ
ૂ
ં
�
‘અર! કવી વાિહયાત વાત કરો છો તમ! િવશાલભાઇ ‘અર, િવશાલભાઇ, તમ? આવો ન…’ મૌિલએ યાદ કરાવવ પડશ ક આ શ�દો પા�ા�ય યિનવિસટીઓમાથી
ે
�
ે
ે
�
ુ
ુ
�
�
ે
�
ે
ે
ે
ે
�
�
�
ે
તમારા બ�ટ ��ડ છ એટલે મ એમની તરફ જરાક વધાર…’ ડૉ. શરદ ઠાકર િશ�ટાચાર દશા�યો. આવલા છ. ત મોટા ભાગ પા�ા�ય સદભ� પર આધા�રત િવચારો �ય�ત કરે
ે
ે
�
�
�
�
‘એ બ�ટ ��ડ છ જ, પણ મારો છ, તારો નહી. મને િવશાલ બહાર જ ઊભો ર�ો, ‘�કશ છ ઘરમા?’ છ. તના પ�રણામે આ શ�દો કાયમ સાવભૌિમક નથી હોતા. ઉદાહરણ તરીક�,
�
ં
�
�
�
�
ે
�
�
ે
ે
�
ં
�
ુ
ે
�
�
ે
�
�
�
ૂ
�
આવ બધ જરા પણ પસદ નથી. તાર એક ચો�સ મયાદામા � ‘ના એ છ તો નહી, પણ હવ આવતા જ હશ. લચ માટ � પિ�મમા ગોડ�સ અથવા દવીપýનો ýહરમા િવરોધ કરવામા આ�યો,
ે
�
�
�
ુ
ે
�
ે
ે
ે
�
ં
�
�
ે
�
રહવ. એની સાથ િખિખયાટા કરવા નહી. ત મારી ઘરવાળી છો, એ એમનો સમય થવા આ�યો છ. તમ ચા પીશો એટલી વારમા તો…’ આઇિસસ, ઇ�તર અન સાઇિબલી જવી દવીઓની સાથોસાથ અ�ય દવતાઓન ે
ુ
ે
ુ
�
�
ે
ે
�
�
ૂ
ે
�
ં
�
ે
ં
િવશાિલયાની નહી.’ ‘ના, તો હ જઇશ. આ તો અહીથી પસાર થતો હતો એટલ મ ચા�સ લીધો. પણ દર કરી દવામા આ�યા અન એક સવશ��તમાન દવતા માટ �થાન
�
ે
મૌિલ ડઘાઇ ગઇ. બનના લ�ન થયા એ વાતન માડ દોઢ મિહનો થયો બીø વાર ફોન કરીને આવીશ. આવý!’ િવશાલ ચા�યો ગયો. આ આખીય ે બનાવવામા આ�ય. મસોપોટ�િમયાના એનુમા એિલશ
�
�
�
�
ે
ુ
�
ે
હશ, �યા પિતનુ આવ શકાળ વતન ýઇન એને �ડો આઘાત લા�યો. ઘટના િવનયની �ખના સી.સી.ટી.વી.મા કદ થઇ ગઇ. સા�જ સુધીમા પરી જવા મહાકા�યોમા એ �પ�ટ રીત જણાવવામા �
�
ે
�
ુ
�
�
ે
�
�
ુ
ે
ે
ૂ
�
�
�
�
ુ
�
�કશની સાથ એણે લવમરજ કય હત. અ�યાર સધી એ મા� ‘ýન… ઘટના િમચમસાલા સાથ �કશના કાનમા ઠલવાઇ ગઇ. આ�ય છ. એિલમા એિલશના પરષ મદુક �
ે
�
ુ
�
ુ
ે
�
ુ
ુ
�
ે
�
ે
�
�
ુ
�
ુ
ે
�
ે
�
ુ
�
ુ
ે
�
�વીટી… હની… ડાિલગ…’ જવા મધમીઠા શ�દો જ સાભળતી આવી હતી. ‘આજે ત અન િવશાલ ફરીથી ઝડપાઇ ગયા.’ આવનારા તોફાનની માયથોલોø મિહલા િતયાિમતન હરાવી. યનાની
ે
ે
�
�
ુ
ે
�
�
આજે પહલી વાર એ ‘ઘરવાળી’ અન ‘મયાદા’ જવા શ�દોનો સામનો કરી શ�આત �કશ આ રીત કરી. પરાણશા��ોમા øઉસની પરીઓનો લોભાવવા
ે
�
ુ
�
ે
ુ
રહી હતી. નો ડાઉટ, મૌિલ આવ�યકતા કરતા અિધક સદર હતી. પરષ તો ‘િવશાલ મને મળવા માટ નહોતો આ�યો; એ તો તન…’ મૌિલ દલીલ દવદ� પટનાયક (અથવા શ એ પરીઓ પર બળા�કાર થયો
ુ
�
ુ
ે
�
�
�
�
�
�
�
�
શ, ��ીઓન પણ ýવી ગમે એવી આકષ�ક હતી. પણ એનો અથ એવો નહી ં કરવા ગઇ, પણ એની દલીલ માટ �કશના કણ��ારો બધ થઇ ગયા હતા. હતો?)ની વાતો ýણવા મળ છ. એ વાતોનુ �
ે
�
�
�
ુ
�
ુ
ુ
�
ે
ક એની તરફ ýનાર દરેક પરષના મનમા િવકારનો ભાવ ýગતો જ હોય. ‘િવશાલન ખબર છ ક એ સમય હ ઘરમા હોતો નથી; એવ અથઘટન કરવામા આવ છ ક શ��તશાળી
ુ
�
ે
�
ે
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
ે
ે
ુ
ે
�
�
�
�
ે
ુ
ે
ે
�શસાની લાગણી અન �ા��તની માગણી વ� �વગ અન નક� જટલો તફાવત તો એ કોને મળવા આ�યો હોઇ શક?! આ તો સાર થય ક � દવતાઓના પથ અનક દવીઓના પથન કબજે કરી
ે
ે
�
ે
�
�
ુ
�
�
�
�
હોય છ. મૌિલનો �વભાવ પણ એના સ�દય જવો જ સદર હતો. વાણીમા એ પડોશીઓ બધ ýતા હતા, એટલે ત એને બહારથી જ લીધો.
ુ
�
ુ
ં
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
ુ
�
ુ
ે
ચલબલી હતી, વતનમા મ�તીખોર. પણ ચ�ર� એનુ નખિશખ પિવ� હત. કા�ો, નહીતર…’ એ િદવસ �કશ ભાષાની તમામ અનક યહદી િવ�ાનોએ િદ�ય અ��ત�વ એટલ ક શકીના �ગ ��ૈણ
�
ે
ે
�
�
ુ
ે
ે
ૈ
�
ે
લ�ન પછી �કશન મૌિલન વતન ખચવા લા�યુ. દોઢ�ક મિહનો તો એ મયાદાઓ વટાવી દીધી. મૌિલન ન કહવા જવા શ�દોમા વાત કરી, પણ શકીનાન �યારય દવી �પ આપવામા ન આ�ય.
ુ
�
�
�
�
�
�
ે
ૂ
�
ૂ
ે
�
�
ચપ ર�ો; આજે પાટીમા પધારેલા દસક િમ�ોમાથી એક િવશાલની સાથ ે શ�દો સભળા�યા. �તમા ચો�ખી ધમકી આપી ઇસ િ��તના માતા મ�રયમ (મરી)ની પý એટલા માટ કરવામા આવી
�
�
�
ુ
�
ૂ
ે
�
�
ુ
ે
�
�
�
�
ુ
ૂ
ે
ે
ે
ે
મૌિલ જ રીત હસીન વાત કરતી હતી એ વાત �કશની છાતીમા કાટાની જમ દીધી, ‘આજથી તાર કોઇ પારકા પરષની સાથ વાત ક િ��તી ધમમા કોઇ ન કોઇ �પ દવીપýનો સમાવશ થઇ શક, પણ
ે
ે
ે
ે
�
ે
�
�
�
ે
ે
ૂ
ચભી ગઇ. એણે પ�નીને પહલી વાર ધણીપણા�નો ‘ટ�ટ ડોઝ’ ચખાડી દીધો. કરવાની નથી. તારા સગા ભાઇ અન બાપ િસવાય �ોટ��ટ�ટ િ��તીઓએ ચચ અન પોપ સાથ સકળાયલી તમામ બાબતોનો
�
�
ે
ે
�
ે
ે
ૂ
ે
ે
મૌિલ રાતભર એ િવશ િવચારતી રહી. મોડી રા� એણે ýત જ સમાધાન બીý કોઇની સાથ ý…’ અ�વીકાર કરી આ દવી પýનો અ�વીકાર કય�.
ે
�
મળવી લીધ, ‘�કશ મને ખબ �મ કરે છ એટલે એ મારા માટ આટલો બધો મૌિલએ પહલી વાર પોતાનો અવાજ મ�મ ભારતમા �યારય દવીપý પર આવો �િતબધ મકવામા આ�યો
ૂ
ે
ે
�
ૂ
ે
�
ૂ
�
�
ે
�
�
�
ુ
�
ૂ
ુ
�
�
ે
ુ
�
પઝેિસવ છ. બાકી મારા ચ�ર� ઉપર તો એને પરો િવ�ાસ છ જ.’ કય�, ‘તો? તો ત શ કરીશ?’ નથી. અહી દવી પહલાથી જ શ��તશાળી છ. એમના િવના
�
�
ં
�
�
ુ
�
ુ
�
�
�
ે
�
મૌિલના મનમા આવ ચાલત હત �યાર �કશ એવો િવચાર કરી ર�ો હતો ‘લાત મારીન ઘરમાથી કાઢી મકીશ. ત મારી પરમા�માન અ��ત�વ અશ�ય હત. પરમા�માન પણ િશવ
�
ુ
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
ે
ૂ
ુ
�
ુ
�
ક, ‘માર સાવધ રહવ પડશ, ��ી ýતનો ભરોસો ન કરાય. એમાય સદર પ�ની છ. મારી િમલકત છ. તારી ઉપર મા� અન િવ�� જવા િવિવધ �પ આપવામા આ�યા.
ે
�
�
�
ુ
ે
�
�
ે
�
ે
�
�
�
��ીનો િવ�ાસ તો કદીયે ન કરાય.’ મારો એકલાનો જ અિધકાર છ.’ હવ મહ�વનો સવાલ એ ઊભો થાય છ ક ý
ે
�
�
થોડાક િદવસ પછી ફરી પાછ �કશન બોલવ પડ� એવી ઘટના બની ગઇ. એ િદવસ તો કઇ ન બ�ય. બીý િદવસ ે ભારતીયોએ કાયમ દવીની પý કરી હતી, તો પછી
ે
�
�
�
ૂ
ુ
ે
ુ
�
ે
ે
ે
એ બપોરે ‘લચ’ માટ ઘરે આ�યો, �યાર મૌિલ કોઇ અý�યા પરષ સાથ વાત સવાર �યાર �કશ ઊ�ો �યાર ઘરમા � ભારતીય મિહલાઓની ��થિત આટલી િતર�ક�ત કમ
�
ુ
�
ે
ે
ુ
ે
�
�
�
�
ુ
ે
�
કરી રહી હતી. વાતમા સવાદો ઓછા હતા અન ઇશારા વધ હતા. મૌિલ મૌિલ હાજર ન હતી. પથારીમા િચ�ી પડી છ?
�
�
ે
�
�
�
�
�
ગજબની મારકણી લાગી રહી હતી. �કશની બાઇકનો અવાજ સા�ભળીન ે હતી. મૌિલએ લ�ય હત : ‘હ ý� છ. દવીપýન મિહલાઓના �તર સાથ ýડવાનો
ુ
�
ૂ
ે
ુ
ે
�
્
�
ે
�
ે
ુ
ે
ુ
મૌિલ સકોચાઇ ગઇ. પલો પરષ પણ �યાથી િવદાય થઇ ગયો. આ એકવીસમી સદી ચાલ છ. તાર સોળમી આ �યાસ એવી ધારણામાથી ઉ�ભ�યો છ ક �
�
�
�
ૂ
ે
�
ે
ુ
�
ુ
ે
�
�
�
ે
�
�
‘કોણ હતો એ?’ ઘરમા પગ મકતાની સાથ જ �કશ નામનો ગસ સદીની ‘બાયડી’ની જ�ર છ, જ હ બની પરાણશા��મા દવી નારી�વન �તીક છ.
�
�
�
ે
�
�
�
િસિલ�ડર ફા�ો. શક તમ નથી. મારા માટ મને તારા કર�ટર પા�ા�ય પરાણશા��ોમા એવ ચો�સ છ,
ે
�
�
ુ
ુ
ે
‘મને ખબર નથી. હ એને ઓળખતી નથી.’ મૌિલના અવાજમા અકારણ સ�ટ�ફકટની જ�ર નથી. હ અહીંથી સીધી કમ ક અહી કાયમ �તીકા�મક અથન બદલ ે
�
�
�
ં
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
ે
�
�
ગભરાટ હતો. ‘ખોટ� બોલ છ? મ સગી �ખ તન એની સાથ વાત કરતી ýઇ િવશાલના ઘરે જઇ રહી છ. અમારી વ� ે શા��દક અથ લવામા આવ છ. એ કારણસર
ે
�
ે
ે
ે
ે
�
�
ુ
�
લીધી છ�. હવ ત એવુ કહ છ ક એને ઓળખતી પણ નથી?’ જરા પણ આડો સબધ હતો નહી, છ નહી ં મિહલાઓ પરના અ�યાચારન ઉિચત ગણાવવા
�
�
ે
�
�
�
ે
�
ં
�
ુ
�
�
ુ
ૂ
�
�
ે
ે
�
ે
ે
‘હ સાચ જ બોલ છ.’ મૌિલની �ખોમા ઝળઝિળયા આવી ગયા. ‘મને અન રહશ નહી! હ એને પછવા જ� છ ક મારી અન તન લોકોને સમýવવા માટ ઇવ અન પ�ડોરા
�
ે
�
�
�
�
�
�
�
ે
ં
�
ે
�
�
�
ખરખર એ માણસન નામ શ છ એ પણ નથી ખબર. એ કોઇ મનોજભાઇનુ � સાથ લ�ન કરવા એ તયાર છ ક નહી? ý એ (ભાનમતી)ની વાતા�ઓનો ઉપયોગ કરવામા આ�યો.
�
ુ
ૈ
�
�
ુ
�
ુ
ે
ે
ં
�
ે
�
�
�
�
�
ૂ
�
ુ
ુ
ં
�
એ�સ પછતા પછતા� અહી સધી આવી ચ�ો હતો; મ એના હાથમા� રહલી હા પાડશ તો હ એની; ý એ ના પાડશ તો હ � � ýક િહદ પરાણશા��ોમા �તીકા�મકતાન વધાર મહ�વ
ે
ુ
ૂ
ે
�
ે
ે
�
�
�
�
ુ
ુ
�
ે
�
ુ
�
િચ�ી લઇન સમý�ય ક આવા નામવાળ કોઇ અમારી સોસાયટીમા રહત નથી. બીý કોઇની બની જઇશ. જ ગનો મ કય� જ આપવામા આવ છ. પરાણોમા જ અ�સરાઓથી
�
ે
�
�
�
ે
ુ
ે
અમારી સોસાયટીન નામ ‘અ�નપૂણા’ સોસાયટી છ અન આ મનોજભાઇ ન હોય એની સý હ શા માટ ભોગવુ? માર ે ઋિષમિનઓ ગભરાય છ, ત સાસા�રક સખોન �તીક
�
�
�
ુ
ુ
�
�
�
�
ુ
�
�
�
ે
ુ
ે
ુ
ુ
ે
ં
ુ
�
આશાપરામા રહ છ. તમ �યા� જઇન તપાસ કરો. એટલામા તમ આવી ગયા પિત તરીક� પરષની નહી, પણ મદ�ની તલાશ છ, ��ીઓન નહી. �પ (��ી) અન િવચાર (ત�વ)
�
�
�
ે
�
ે
ુ
ં
�
�
ુ
�
�
ે
�
ે
ુ
�
�
અન…’ છ. ત સબડતો રહજ તારી શકાની વખારમા�. મા ગચવાઇ જવ અ�યત સહજ છ.
�
�
ૂ
�
ૂ
ે
�
‘હ…�….�….! એટલામા હ આવી ગયો અન તમારી આશા પરી થવાન ે મારા જવી ખબસરત માનનીને સાચવી શક � આજકાલ ધાિમક અન ધમિનરપે� લોકો ‘ગોડ’
ે
�
ૂ
ૂ
�
�
ે
�
ુ
�
�
ે
�
બદલ અધરી રહી ગઇ! ý, એક વાત સમø લ. આપ�ં ઘર એ ‘પછપરછ એટલી તારી ઔકાત નથી.’ શ�દનો ઉ�લખ કરે છ, �યાર તઓ અýણતા જ
ૂ
ે
ે
ૂ
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
ક��’ નથી. આવા તો રોજના સો જણા કોઇ ન કોઇ બહાન આવી ચડશ. (સ�ય ઘટના. િવશાલ મૌિલનો પા�ા�ય પરંપરાઓના ગોડનો ઉ�લખ કરે છ. ખાસ
�
ે
ે
ે
ે
ે
તાર એ બધાન લળીલળીન જવાબ આપવાની જ�ર નથી. �પાળા બરા તો �વીકાર કરી લીધો. બન ખબ સખી છ.) તસવીર �તીકા�મક છ � (અનસધાન પાના ન.18)
�
�
�
ૈ
�
ુ
�
ે
�
ુ
ૂ
�
