Page 19 - DIVYA BHASKAR 110620

¾ }ગુજરાત આંતરરાષ્ટ્રીય આવૃત્તિ Friday, November 6, 2020 19
Friday, November 6, 2020 | 19

Published in USA by Cinemaya Media Inc.

Friday, November 30, 2019 Volume 16 . Issue 30 . 32 page . US $1

અનુસંધાન
ડો. �પા�ગે એ ચે�બરના� બારણા� પર લગાવેલી નેમ�લેટ વા�ચી. િમસ. ��ા�� ક��
����લ �ા��� િમ�નત મહ�તા. (IAS) એને પટાવાળાને પોતાનુ� કાડ� આપીને ક�ુ�, ‘મેડમને
�
કહો ક� મારે ફ�ત બે િમિનટ માટ� મળવુ� છ�.’ મેડમ િબઝી હતા. ડો. �પા�ગને ધીણોધર ડ��ગર, છારી ઢ�ઢ, બ�નીના વેટલે�ડ પ�ી�ેમીઅોના માનીતા �થાન
ચીન વષ�થી પોતાના �પેસ �ો�ામને મોટ�� ફ��ડ�ગ આપી ર�ુ� છ�. હ�મેશા � બે કલાક સુધી બેસાડી રા�યા. પછી એમનો વારો આ�યો. ડો. �પા�ગ �દર છ�. દેશલપર અને ગુ�તલી નøકના હડ�પન અવશેષોયે ýણીતા છ�. �ણેય
એટ��ક�ગ એ�ોચ અને િવ�તારવાદી નીિતનો અમલ કરતુ� ચીન પોતાનો �પેસ જઈને મેડમની સામે મુલાકાતીની ખુરશીમા� બેસી ગયા અને પોતાની વાતની તાલુકાઅોમા� �ાિતસમૂહોમા� િવિવધતા છ�. િહ�દુ, મુ��લમ, દિલત, જૈન
ં
�ો�ામ િવકસાવવા સિહત બીý દેશોના �પેસ �ો�ા�સને હાઈજેક કરવા રજૂઆત કરવા લા�યા. �ાિતઅો પરંપરાથી વસેલી છ�, પણ અહી 71ના યુ�ના શરણાથી�અો અને
માટ� પણ ટ�કનોલોø િવકસાવતુ� રહ� છ�. ચીને છ��લા દાયકાઓ દરિમયાન આ વાત કરતા� કરતા� એમની �ખો મેડમની પસ�નાિલટીને નીરખી રહી હતી. પ�ýબી �કસાનોના બે સમૂહ િવશેષ �યાન ખ�ચે તેવા છ�. 1965ના યુ� પછી
�ે� ઘણી િસિ� હા�સલ કરી છ�, એનો ઇનકાર થઇ શક� એમ નથી અને એનો આછો મેકઅપ, તેજ�વી �ખો. ચહ�રો અલબ� થોડો �યામ હતો, પણ એના અેવુ� ન�ી થયેલુ� ક� સરહદે મજબૂત-ખડતલ �ýને વસાવવી. તેથી ક���
ે
સૌથી મહ�વનો દુ�મન પડોશી દેશ ભારત છ�. બા� આ�મણો સામે ટકવા પર બૌિ�કતાનુ� તેજ પથરાયેલુ� હતુ�. ડો. �પા�ગનુ� િદમાગ ક�ઈક યાદ કરવા સરકારની પહ�લથી 110 પ�ýબી ખેડ�તોને લખપત તાલુકામા� નરા નøક
અને સામો જવાબ આપવામા� ઇસરો હø એટલુ� સુસ�જ નથી. �યારે પણ મથી ર�ુ� હતુ�. અચાનક તાળો મળી ગયો. આ તો માલતી હતી. એણે પૂરી જમીનો અપાઈ. અાજે અા િવ�તાર મીની પ�ýબ તરીક� ýણીતો છ�. તો
�
સાઈબર એટ�ક થાય છ� �યારે આપણે એને સફળ નથી થવા દેતા�, પણ એ એટ�ક િવન�તાથી પૂ�ુ�, ‘એ�સ�યુઝ મી, મેડમ. હ�� તમને પૂછી શક�� ક� તમારુ� સાચ ુ� 80ના દાયકામા� ખાિલ�તાની ચળવળને પગલે પ�ýબમા અશા�િત થતા� �યા�ના
કોણે કરેલો, એ ખા�ીપૂવ�ક નથી શોધી શકતા�! �ક� આ બધા� વ�ે ક�ટલાક નામ િમ�નતબહ�ન હતુ� ક� માલતીબહ�ન?’ મેડમ હ�યા, ‘તમને ઓળખાણ ક�ટલાયે શીખ ખેડ�તોઅે કોઠારાની અાસપાસ જમીનો લીધી છ�. �યારે 71ના
�
ભારતીયોને હøય ચીનનો મોહ છ�ટતો નથી, એ નવાઈ પમાડ� એવી વાત છ�! � પડતા� આટલી વાર લાગી? હ�� તો �તાવ�ત સમø ગઈ હતી ક� તમે એ જ �પા�ગ યુ�ને પગલે િસ�ધથી અાવેલા હ�ýરો સોઢા સિહતના પ�રવારોનેય અા �ણ
છો. જેણે મારી િજ�દગી બદલી નાખી હતી. તમે મને Ôલવડીનો ઝારો કહીને એ તાલુકામા� વસાવાયા છ�. અા �કારની િવશેષતાઅો અને િવિવધતાઅો ધરાવતો
���ા� �ી��ુ� ગુલાબ વાતનુ� ભાન કરાવી આ�યુ� હતુ� ક� મારા જેવી કાળી અને કદ�પી છોકરી માટ� આ અાવો મતિવ�તાર ભા�યે જ બીજે �યા�ય હશ. અેનુ� કદ સાડા સાત હýર
ે
જગતમા� �વમાનપૂવ�ક øવવાનો ફ�ત એક જ ર�તો હતો. ભણીગણીને �� ચો.�ક. (ગોવા અને િસિ�મ રા�ય કરતા� પણ મોટ��) અને વ�તી મા� સવા
કરવી અશ�ય હતી. એક મિહનામા જ એના પ�પા ઘર ખાલી કરીને બીજે �થાન પર પહ�ચવાનો. મ� પૂરા� દસ વષ� મહ�નત કરી અને આજે હ�� આ �થાન �ણ લાખની. દેખીતી રીતે જ સમ�યાઅો પણ અનેક. િવકાસ થયો જ�ર છ�,
�
�
�યા�ક રહ�વા ચા�યા ગયા. આ વાતને વીસ વષ� વીતી ગયા�. તોફાની ટોળકીના પર બેઠી છ��. ડો. �પા�ગ, બોલો! હવે હ�� તમારુ� શુ� નામ પાડ�� તો તમને ગમશે?’ પણ ઇ��છત િદશામા નહીં. તેથી છ�વાડાના ગામડાઅોની વ�તી ઘટી રહી છ�.
તમામ સ�યો પોતપોતાની િજ�દગીમા� થાળ પડી ગયા. એ બધામા �પા�ગ લોકો શહ�રો ક� મોટા ગામ તરફ જઇ ર�ા છ�. અા રીતે સરહદી િવ�તારો
�
�
ં
�
સૌથી તેજ�વી િદમાગ ધરાવતો હતો. એ ભણીગણીને ડો�ટર બ�યો, પો�ટ નીલે ગગન ક� તલે સૂના પડ� અે દેશિહતમા નથી. મૂળ �� પાણીનો છ�. અહી અવારનવાર
ં
�ે�યુએશન કયુ�. �ફિઝિશયન બનીને પોતાનુ� �ાઇવેટ ��લિનક ખો�યુ�. લ�ન અપૂરતો વરસાદ ક� દુકાળ પડતા રહ� છ�. અહી સુધી નમ�દાના પાણી િસ�ચાઇ
કરીને �થાયી થઈ ગયો. હવે પોળનુ� મકાન એના સામાિજક મોભા �માણે �મેયોમા� 3Mના િવ�ાનીઓ દોરવણી આપે છ�. અથ� પહ�ચાડવાનુ� સપનુ� વષ� પહ�લા દેખાડાય હતુ� પણ સાકાર થયુ� નથી.
ુ�
�
નાનુ� પડતુ� હતુ�. એણે શહ�રના સારા િવ�તારમા બ�ગલો ખરીદી લીધો. વીતેલા અિનકાના માગ�દશ�ક હતા મૂળ બા��લાદેશના� ડો. મહÓઝા અલી. ડો.
�
�
સમયની ઝીણી-ઝીણી િવગતો ભુલાતી ગઇ, પણ મોટી-મોટી ýડી ઘટનાઓ અલીને પોતાને િવ�ાન �પરા�ત સ�ગીતમા� રુિચ છ� અને એમની પુ�ી નોરા અલી લઘુકથા
�
એને યાદ રહી ગઈ હતી. પોળના� તોફાનો યાદ કરી-કરીને એ �યારેક હસી પોતે િપયાનોવાદક છ�! બ�ગલાદેશ એટલે અસલમા તો ઇ��ડયા જ કહ�વાય,
ે
પડતો હતો. યાહ? આજકાલ દા�તરી ને ઇજનેરીમા� ભારતીય અમે�રકનોનો ડ�મ�કો નાખી. ‘નાનકો �યા�?’ કાળ�એ બેપરવાહીથી દીકરા િવશ પૂ�ુ�. ‘નાનકો,
એક િદવસ એ કોઈ જ�રી કામ માટ� સરકારી ઓ�ફસમા� ગયો. �યા � વાગે છ�, હોટ�લ મોટ�લ જેવા પ�રિચત ધ�ધાઓથી મા�ડીને માઇ�ોસો�ટ અને બાપ જેવો ઓટીવાળ નથ. શેરમા� મોટા ક��ાટી સાયેબને �યા નોકરી કરે સે.
�
�
જવાબદાર અિધકારીને મળીને એણે પોતાનો �� રજૂ કય�. અિધકારીએ ગૂગલ જેવા ખૂ�ખા�ર �યવસાયોમા અપુન કા બ�દાલોગ મૂછો મરડતા હ�. ગઈ કાલે સા�જુકના જ ફોન પર હરખાતો’તો ક� મોટા સાયેબને સુવાણ નથી
પોતાની લાચારી ýહ�ર કરી દીધી, ‘આઈ એમ સોરી. િનયમ એટલે િનયમ. પ�કાર�વમા�, યોગ�યાયામમા�, અમે�રકન િસનેમા, ટીવીમા�, સાિહ�યમા � એટલે આજુકના હા�ફસ નથ આ�યા. હા�ફસેથી ફાઇલ લઈને ઈને મોટા
ુ�
ે
તમારી વાત સાચી હોવા છતા તમારે આટલા �િપયા જમા કરવા જ પડશે. આ ને લિલત કળાઓમા� આપણે હીર બતાવી ર�ા� છીએ, અને યારો! સાયેબે બ�ગલે બોલાયવો સે. સાયેબ પ��ે વાપરે સે ઈ મોટી ગાડી એને બ�ગલે
�
રકમ માફ કરવાની સ�ા મારી પાસે નથી.’ અમે�રકાની ચૂ�ટણીમા� ધમાચકડી મચાવનાર કમલા હ��રસ તો રાજ�ાર લઇ ýવા મોકલી સે...’
‘તો એવી સ�ા કોની પાસે છ�?’ ડો. �પા�ગે પૂ�ુ�. પેલા અિધકારીએ એક સુધી પહ�ચી ગયા� છ�. ગગનવાલાએ પોતે લાઇફના દરેક પહલૂમા� ક�દરતની ભીંત પર લટકતા ફોટામા�, સોનેરી ��મના ચ�મા� પહ�રેલો નાનકો �પાળો
મોટી ચે�બરની િદશામા �ગળી ચીંધી, ‘�યા અમારા કિમશનર મેડમ બેસે લપાટો ખાધી છ� તેથી બીý ભારતીયોની �યાિતને પોતાનો જયજયકાર ગણીને લાગતો હતો. કાળ�ને યાદ આ�યુ�, ગોળી ચાલી �યારનો ઝબકાર. મરનારના
�
�
છ�. એમને મળીને રજૂઆત કરી શકો છો.’ ગગનવાલા ગોટલા Óલાવે છ�. જય ચે�ોલુ! ચ�મા� ઊડી ગયા હતા, અને કદાચ એની ��મ પણ સોનેરી!